       
Samarqand shahar
XTMFMTTEBga qarashli
66 – umumiy o’rta ta’lim maktab
boshlang’ich sinf o’qituvchisi
Mutalibova Feruzaning
3- sinfda matematika fanidan
umumlashtiruvchi
ochiq dars ishlanmasi
Darsning mavzusi: Umumlashtiruvchi dars
Darsning maqsadi:
a)ta`limiy maqsad:
O’quvchilarning IV chorak bo`yicha olgan bilimlarini mustahkamlash, matematika fanidan o`rganilgan tarkibdagi misol va masalalar yechish,tenglamalar,o`lchov birliklari, geometrik shakllarni bilish hususidagi bilim, ko`nikma va malakalarini tekshirish;
b)rivojlantiruvchi maqsad:
Mustaqil fikrlashga o`rgatish, og`zaki nutqini o`stirish
d)tarbiyaviy maqsad:
O`quvchilar faolligini oshirish, ziyraklikka undash, do`stlik va hamjihatlikda ishlashga o`rgatish;
Darsning turi:Umumlashtiruvchi va mustahkamlovchi.
Darsning uslubi: “Interfaol”, “Aqliy hujum”, “Klaster”, test.Uslub - tilning inson faoliyatining muayyan sohasi bilan bogʻliq vazifalariga koʻra ajratilishi. Kishilar faoliyatning barcha sohalarida aloqa qilish jarayonida tildagi leksik, frazeologik, grammatik va fonetik vositalarni tanlash va ishlatishda birbirlaridan maʼlum darajada farq qiladilar.
Darsning borishi:
I. Interfaol usul bilan guruhlarga bo`linib ishlash davomida quyidagi qoidalarga rioya qilish kerakligini eslatib o`tish:
-intizomli bo`lish;
-bir-birlarini hurmat qilish;
-faollik ko`rsatish;
-hamkorlikda ishlash;
-do`stining fikrini qadrlash;
-vaqtdan unumli foydalanish;
II.O`quvchilarni guruhlarga bo`lish:
1-guruh- Bilimdonlar
2-guruh-Zukkolar
3-guruh-Topqirlar
III. Topshiriqlar berib, guruhlar bilimini baholab borish:
1-topshiriq. O`quvchilarga qo`shish va ayirishga oid misollar yozilgan kartochkalarni tarqatish va misollarni yechib komponentlari asosida aytib beradilar.
79-3
10*9
48:6
74 53
Bergan javoblariga qarab rag’batlantiriladi.O`quvchilar misollarni komponentlar asosida o`qib beradilar.
2-topshiriq. Amallar tartibini to’g’ri bajaring.
1-guruhga 56-(17 29)*3=
(95-95)*18 74=
2-guruhga 54 (90-44):2=
(59-58)* 0 99=
3-guruhga 72 (21-12):1=
60:10 (40-30) 3=
Bergan javoblariga qarab rag’batlantiriladi.
3-topshiriq. Masalani yeching:
1-guruh: Anvarda 100 metr chit va 50 m shoyi bor edi. Shoyi, shohi - ipak mato; 19- 20-asr oʻrtalarida Oʻrta Osiyoda barcha ipakchilik rivojlangan yirik markaz (Fargʻona, Buxoro va boshqalar)larda ishlab chiqarilgan. shahrining arqoq va tanda iplari bir xil ingichka ipak iplardan iborat boʻlib, sodda toʻqilgan: har bir arqoq ip orasiga tanda iplar tushgan, yuzasi silliq, oʻngtersi bir xilda boʻlgan; eni 33-35 sm, 20-asr 30-yillaridan 50-54 sm ga kengaygan. shahrining gulsiz sidirgʻa va gulli (abr gulli), yoʻlyoʻl, katak gulli xillari maʼlum. Turli ipakchilik markazlarining Sh.lari qalinyupqaligi, gullari, rangi (koloriti) bilan farqlangan. Fargʻona Sh.si yupqa va pishiqligi, yumshoq va mayinligi bilan boshqa Sh.lardan ajralib turgan; abr gullari toʻlqinsimon yoki uslublashtirilgan novda, gul shaklida, rangi binafsha, sariq, feruza, kulrang . Buxoro Sh.si qalin toʻqilgan, tanda iplari zichligi tufayli qattiq, gʻijimlanmaydigan hamda suv oʻtkazmaydigan boʻlgan; gullari katta doira, tuxumsimon shakllarda, ikki chetlari qator yoʻllar, 8 yoki toʻlqinsimon chiziqlar bilan hoshiyalangan; rangi koʻproq qizil va sariq, oq, nafarmon, och nastarin, feruza ranglar. Metr (belgilanishi: m; grekcha μέτρον - o'lchov) - SI dagi uzunlik o'lchov birligi. 1 metr - yorug'lik nurining vakuumda, 1/299 792 458 soniya ichida bosib o'tgan masofasiga teng. U 30 m qirqib oldi. Necha m mato qoldi?
2-guruh: Bankada 50 stakan va bedonda 10 stakan sut bor edi. 20 stakan sut ichildi. Qancha sut qoldi?
3-guruh: Sport maydonchasida 43 nafar qiz bolalar va 27 nafar o’g’il bolalar o’ynayotgan edi. Ularga yana 10 nafar qiz bola kelib qo’shildi. Sport maydonchasida nechta bola bo’ldi?
Bergan javoblariga qarab rag’batlantiriladi.
4-topshiriq. Tenglamalarni yeching.
1) 20:X=2 2) 39-X=30 3) X 60=100
28 X=40 X*9=54 56:X=7
Bergan javoblariga qarab rag’batlantiriladi.
5-topshiriq. Ifodalarning qiymatini toping.
a
|
6
|
23
|
10
|
a 1
|
7
|
24
|
11
|
a-1
|
5
|
22
|
9
|
c
|
8
|
16
|
33
|
c 0
|
8
|
16
|
33
|
c-0
|
8
|
16
|
33
|
B
|
9
|
4
|
8
|
b 3
|
12
|
7
|
11
|
9-b
|
0
|
5
|
1
|
Bergan javoblariga qarab rag’batlantiriladi.
6-topshiriq. O’lchov birliklarini mustahkamlash.
Vaqt o’lchov birliklari
|
Og’irlik o’lchov birliklari
|
Uzunlik o’lchov birliklari
|
7-topshiriq. Ta’rif berish chizmaga.
1-guruh: Uchburchak – uning uchta uchi va uchta tomoni bo’ladi, uchta burchagi bo’ladi. Uchburchaklar teng tomonli, teng yonli, to’g’ri burchakli uchburchak bo’ladi.
2-guruh:To`rtburchak – uning to`rtta tomoni, to`rtta uchi, to`rtta burchagi bo`ladi. To`rtburchaklarning to`g`ri to`rtburchak, kvadrat, romb, trapedsiya kabi turlari mavjud.
3-guruh:Doira – doira yuzaga ega bo`ladi.doiraning chizig`i aylana deyiladi.Sirkulning ignasi qo`yilgan joyi aylananing markazi, markazdan aylana chizig`igacha birlashtirgan kesmaga radius deyiladi.
Bergan ta`riflariga qarab rag`batlantiriladi.
8-topshiriq.Test sinovi.
-
Hamma tomoni teng bo`lgan to`rtburchak nima deyiladi?
-
Uchburchak b) to`rtburchak d)kvadrat
-
Ikki tomoni chegaralangan to’g’ri chiziq nima deb ataladi?
-
To’g’ri chiziq b)kesma d) siniq chiziq
-
Anvarda 25 ta marka bor. Ukasida undan 5 marta kam marka bor. Ukasida nechta marka bor?
-
5 ta b) 21 ta d) 19 ta
-
1 kg temir og’irmi yoki 1kg paxta og’irmi?Paxta, chigitli paxta - gʻoʻzaning tola va chigitdan iborat asosiy mahsuloti. Paxta tozalash korxonasida P.ga dastlabki ishlov berish jarayonida chigitdan, avval, toʻqimachilik sanoatining ehtiyoji uchun asosiy mah-sulot - tola (uz. 20 mm dan uzun) Temir (lot. Ferrum), Fe - Mendeleyev davriy sistemasining VIII guruxiga mansub kimyoviy element. Tartib raqami 26 ; atom massasi 55,847. Temir 4 ta barqaror izotop: 54Fe(5,84%), 56Fe(91,68%), 57Fe(2,17%) va 58Fe(0,31%) dan iborat.
-
Paxta b) temir d) teng
9- topshiriq: Taqqoslang.
16 m 40 sm * 15 m 95 sm
2 soat 16 min * 3 soat
6 sr 25 kg *2sr 62 kg.
IV. Guruhlar olgan ballarini qo`shib hisoblab chiqadilar:
5 ball 4 ball
3ball 2ball
V. Darsga yakun yasash va xulosalash, g’olib guruhni aniqlab faol qatnashgan o’quvchilarni rag’batlantirish.
VI. Uyga vazifa berish.
|
