Dasturlash tillari va axborot-kommunikatsiya texnologiyalari 1-semestr
57
chaqirilishi kerak. Misol uchun, LISP yilda S ifoda a + b * c belgilash uchun, quyidagi
ifodani yozish lozim:
(+ a (* b c))
Bu ifoda esa, + va * vazifalari nomlari bor.
Shart operatorlari
If-then-else so‘zlar shartli ifoda amalga oshirish uchun foydalanish mumkin.
Misol uchun,
if(count== 0 )
average = 0;
else
average = sum / count;
S asoslangan tilda, bu kod, ko‘proq qulay belgilangan shakliga ega bo‘lgan
shartli bayonot ifoda yordamida belgilash mumkin,
expression_1? expression_2: expression_3
Bunda expression1 Boolean ifodasi sifatida talqin etiladi. Agar expression1
to‘gri bo‘lsa butun ifoda qiymati expression2 qiymati hisoblanadi ;aks holda, u
expression3 qiymati hisoblanadi.
Misol uchun,
If-then-else misoli ta’siri quyidagi
belgilash ifodalaridan bilan erishish mumkin, shartli ifodadan foydalanib:
average =(count== 0)? 0: sum / count;
Aslida,
savol belgisi then bandida boshlanishini anglatadi va ‘:’
else bandida
boshlanganini anglatardi. Har ikki bandlar bo‘lishi shart. Eslab qoling ? uchlik
operatori sifatida shartli ifodalarda ishlatiladi.
Shartli
ifodalar ,boshqa har qanday ifodadan foydalanish mumkin bolgan
dasturdagi(S ga asoslangan tilda) har bir joyda foydalanish mumkin. S asoslangan
tillardan tashqari, shartli ifodalar
Perl, JavaScript, va
Ruby da berilgan.
Operand baholash tartibi
Ifodalarning kam tarqalgan muhokama dizayn
xususiyati operanddan
baholash tartibi hisoblanadi. ifodalardagi o‘zgaruvchilar ularning qiymatlarini
xotiradan olib kelish bilan baholanadi. O‘zgarmaslar ham ba’zan shu tarzda
baholanadi.
Boshqa holatlarda, o‘zgarmaslar mashina buyruq tili qismi bo‘ladi va
xotiradan olib kelish talab qilinmaydi. Agar operand qavslar bilan o‘ralgan ifoda
bo‘lsa, ozining qiymati ishlatilmasdan oldin, uning barcha
operatorlari baholanishi
kerak.
Dasturlash tillari va axborot-kommunikatsiya texnologiyalari 1-semestr
58
Operatorning operandlarida yon ta’siri bo‘lmasa, u holda operand baholash
tartibi ahamiyatsiz bo‘ladi. Shuning uchun, qiziqarli holat
faqat operand baholash
yon ta’siribor bo‘lgenda paydo bo‘ladi.
