|
Diskret tizim haqida tushunchalar. Diskret tizimlarga misollar
|
| bet | 1/3 | | Sana | 23.04.2024 | | Hajmi | 135.59 Kb. | | #205529 |
Bog'liq 4-ma\'ruza 1684557578, 12 ishlab chiqarish omillari bozorlar
4- MA’RUZA
Nochiziqli sistemalarni xususiyatlari. Nochiziqli sistemalarning statik xarakteristkalari. Nochiziqli sistemalarda mavjud bo‘ladigan muvozanat holatlari.
Reja.
Diskret tizim haqida tushunchalar.
Diskret tizimlarga misollar.
Diskret tizimlarning uzluksiz tizimlardan farqi shundaki, tizimga ta’sir qiladigan signallar diskret signallardan tashkil topgan. Diskret signallar sath va vaqt bo'yicha yoki har ikkala sath va vaqtga qarab doimiy kvantlanishdan olinadi. Tarkibida raqamli qurilmalar, kontrollerlar, mikroprosessorlar, kompyuterlar ishlatiladigan tizimlar diskret tizimlar hisoblanadi.
Diskret tizimlar (DT) turli xil texnik qurilmalarni boshqarishda keng qo'llaniladi. DT doirasi turli xil elektromexanik va elektromagnit qurilmalarni, telemetriya va masofadan boshqarish tizimlarini, ko'p kanalli aloqa tizimlarini, radio boshqaruv tizimlarini va boshqalarni o’z ichiga oladi.
Zamonaviy sharoitda inson faoliyatining barcha sohalarida axborotni o’zgartirish, qayta ishlash, uzatish va saqlashning raqamli usullari ulushini oshirishning barqaror tendensiyasi kuzatilmoqda, axborotni qayta ishlash va axborot almashish texnik vositalari avlodlarining o'zgarishi kuzatilmoqda. Mikroprotsessor texnologiyasining jadal rivojlanishi davrida (20-asrning 80-yillari) qattiq mantiqiy tuzilishga ega bo'lgan avtomatik boshqarish tizimlari uchun juda ko'p sonli texnik qurilmalar ishlab chiqarildi va joriy etildi, ular yetarli darajada qoniqarli xususiyatlarga ega edi. Biroq, faqat qayta dasturlanadigan va universal qurilmalardan foydalanish avtomatlashtirish texnologiyasining kelajagini ta'minlashi aniq bo'ldi. Ushbu bosqichda boshqarish tizimlarining rivojlanish yo'llari ikki turga bo'lindi: universal kompyuterlarga asoslangan va kontrollerlarga asoslangan tizimlar. Ikkala yondashuv ham yashash huquqini oldi va ularning oqilona kombinatsiyasi yuqori sifatli avtomatik boshqaruv tizimini (ABT) ta'minlaydi.
Zamonaviy loyihalar umumiy sanoat bozorida sinovdan o'tgan va standartlashtirilgan ochiq turdagi, tayyor avtomatik va dasturiy texnologiyalarni keng qo'llash, shuningdek avtomatlashtirishning an'anaviy vositalarini ishlab chiqish va takomillashtirish bilan birlashtirilgan. Avtomatlashtirish kontrollerlari odatda og'ir ish sharoitlarida ishlashga majbur bo'ladi va avtomatik boshqaruv tizimida ishlamay qolish xavfi boshqa axborot tizimlariga qaraganda ancha yuqori bo'lishi mumkin, chunki boshqaruv ob'ekti doimiy va real vaqtda boshqarilishi kerak.
Avtomatik boshqaruv tizimi odatda juda ko'p sonli turli xil sensorlar va harorat, bosim, oqim tezligi, tezlik va boshqalar kabi fizik miqdor ma'lumotlarini o'zgartiradigan qurilmalarga ega. Datchiklar asl fizik qiymatini ba'zi bir standart miqdorga, masalan, kuchlanishga o'zgartiradi. Avtomatik boshqaruv tizimida kompyuterdan foydalanganda, ushbu oraliq qiymatni raqamli shaklga o'tkazish vazifasi tug'iladi. Shu asnoda yangi avlod sensorlari paydo bo'ldi va tez rivojlanmoqda, ularda bunday konversiyani amalga oshiradigan o'rnatilgan o’zgartgichlar mavjud. Bunday aqlli sensorning o'zi tarmoq protokolini o’z ichida mujassam qiladi va ma'lumotlarni raqamli shaklda uzatadigan kompyuter tarmog'ining elementiga aylanadi. Ko'pincha bunday sensorni boshqarish moslamasida signalni oldindan raqamli qayta ishlash amalga oshiriladi, masalan, konvertorning tizimli xatosini tuzatish, tasodifiy shovqinlarni oldindan filtrlash, shuningdek ishlash qobiliyatini kuzatish.
|
| |
