|
Elektron raqamli imzo
|
| Sana | 12.01.2024 | | Hajmi | 328,69 Kb. | | #136143 |
Bog'liq 18140890 (1)
Elektron raqamli imzo - yopiq kalitini qo‘llagan holda axborotning kriptografik o‘zgarishi natijasida olingan va imzoning shakllanish vaqtidan boshlab elektron hujjatdagi axborotda xatolik yo‘qligini aniqlovchi hamda imzo kaliti sertifikatini imzo egasiga taalluqligini tekshiruvchi elektron hujjatning rekviziti hisoblanadi;
Elektron raqamli imzo kalitining sertifikati - elektron raqamli imzoning ochiq kaliti elektron raqamli imzoning yopiq kalitiga mosligini tasdiqlaydigan va elektron raqamli imzo yopiq kalitining egasiga vakolatli organ tomonidan berilgan elektron yoki qog‘oz shaklidagi hujjat;
MUNDARIJA
I BOB. Elektron raqamli imzo olish jarayoni
II BOB. Elektron raqamli imzo algoritmlari
III BOB. ERI ning samaradorligi
IV BOB. MEHNAT MUHOFAZASI VA TEXNIKA XAVFSIZLIGI
“Elektron raqamli imzo to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunini, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini yanada rivojlantirishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida” 2005-yil 8-iyuldagi PQ-117-son qarorini ijro etish yuzasidan hamda elektron raqamli imzolar kalitlarini ro‘yxatga olish markazlari faoliyatini tashkil etish maqsadida Vazirlar Mahkamasi qaror qiladi:
1. Quyidagilar:
Elektron raqamli imzolar kalitlarini ro‘yxatga olish markazlarini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish tartibi to‘g‘risidagi nizom 1-ilovaga muvofiq;
Elektron raqamli imzolar kalitlarini ro‘yxatga olish markazlarining faoliyat yuritishi tartibi to‘g‘risidagi nizom 2-ilovaga muvofiq tasdiqlansin.
O‘zbekiston Respublikasining “Elektron raqamli imzo to‘g‘risida”gi Qonuniga muvofiq, elektron raqamli imzo — elektron hujjatdagi mazkur elektron hujjat axborotini elektron raqamli imzoning yopiq kalitidan foydalangan holda maxsus o‘zgartirish natijasida hosil qilingan hamda elektron raqamli imzoning ochiq kaliti yordamida elektron hujjatdagi axborotda xatolik yo‘qligini aniqlash va elektron raqamli imzo yopiq kalitining egasini identifikatsiya qilish imkoniyatini beradigan imzo.
ERIning afzaligi:
Hujjatlarni tez yetkazib berish.
Hujjatlarni tayyorlash va jo'natish xarajatlarini kamaytirish.
Biznes jarayonlarini tezlashtirish.
Hujjatning pochtada yo'qolmasligini kafolatlaydi.
Hujjatlarni qayta ishlashni avtomatlashtirish qobiliyati.
Elektron imzo quyidagi maqsadlarda qo'llaniladi:
elektron hujjatning yaxlitligini nazorat qilish;
hujjatning muallifligini tasdiqlash;
hujjatni qalbakilashtirish yoki o'zgartirishdan himoya qilish.
Bugungi davr taʼlimda zamonaviy axborot texnologiyalari va ilg‘or pedagogik texnologiyalarni qo‘llashni taqozo etmoqda. shuning uchun ushbu bitiruv malakaviy ishida “Positive study o‘quv markazi axborot tizimi ma’lumotlar bazasida ximoyalash va foydalanishni cheklashning xavfsizlik modellari ” mavzu sifatida qaralib web sayt yaratish orqali Axborot Xavfsizligini ta’minlash maqsad qilingan edi.
Identification (Identifikatsiya)
Men ushbu diplom ishini yozish davomida web dasturlash uchun kerak bo‘ladigan barcha ma’lumotlarga atroflicha to‘xtalib o‘tishga harakat qildim . Asosan saytning xavfsizligini taminlash uchun yii2 platformasidagi foydalanuvchilarga rollar ajratish ya’ni rbac dan foydalandim va ushbu diplom ishini yozishda bu haqda to‘xtalib o‘tdim va axborotni ximoya qilishdagi asosiy tamoillarini yangi adabiyotlar orqali o‘rganib chiqdim
Xulosa
Xulosa qilib, bitiruv malakaviy ishda “Positive study” o‘quv markazining veb sayti yaratildi. Yaratilgan sayt quyidagi xususiyatlarni uz ichiga oldi, bular “Positive study” o‘quv markazi haqida, yangiliklari, yillik variant bazalari va o‘qituvchilar tomonidan tuzulgan testlari to‘plami turadigan markaz kutubxonasi va xokazolar haqida ham batafsil maʼlumotlar keltirilgan.
BMI ni bajarish davomida quyidagi ishlar amalga oshirildi:
•Web dasturlash tili bulgan HTML va dinamik HTML tili o‘rganildi va bitiruv malakaiviy ishini bajarish vaqtida keng qo‘llanildi.
•RNR va JavaScript tilidan foydalanib, saxifalarga dizayn berildi.
•Css,Bootstrap,Php va Yii2 haqida atroflicha ma’lumot.
•Web saytlar ishlash texnologiyasi keltirildi.
•Admin panelning ishlash prinsipi.
Fodalanilgan adabiyotlar
1. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.Mirziyoyev "Tanqidiy tahlil, qat’iy tartib-intizom va shaxsiy javobgarlik – har bir rahbar faoliyatining kundalik qoidasi bo’lishi kerak" kitobi. ―O’zbekiston‖ nashriyoti. 2017 yil.
2. O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining «Kompyuterlashtirishni yanada rivojlantirish va axborot kommunikasiya texnologiyalarini joriy yetish chora-tadbirlari tug‗risida» gi qarori. «Ma’rifat» gazetasi. 2002 yil 8 iyun.
3. O’zbekiston Respublikasining ―Ta’lim to’g’risida‖gi Qonuni. O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Axborotnomasi, 1997 yil. 9-son, 225-modda.
4. Nazirov S’H.A, Qobulov R.V. ―Ma’lumotlar bazalarini dashturlash, chuqurlashtirilgan kurs‖. ―Toshkent‖, 2006 y.
5. Polvonov F.Y, Oxunov M.X., Rasulov A.M., Fozilov I.R., Zohidov A.A ―Informatika‖ Farg’ona-2002 y. 64 b, 131 b.
6. Aropov M.M, Muhammedov. J.O’. ―Informatika, informasion texnologiyalar ‖ Toshkent-2005 y. 49-63 b.
7. Астахова И.Ф., Толстобров А.П. СҚЛ в примерах и зада-чах. Учебное пособие. «Новое знание», 176 стр., 2002 г.
8. Полякова. Л.Н. Основы СҚЛ. Курс лекций. Учебное по-собие. «ИНТУИТ.РУ». 368 стр., 2004 г.
9. Бен Форта. Освой самостоятельно СҚЛ. 10 минут на урок (3-е издание). «Вильямс». 288 стр., 2005 г.
10. Максим Кузнецов, Игорь Симдянов, Сергей Голышев. PHP 5 на примерах. Серия: На примерах. «БХВ — CПб», 576 стр., 2005 г.
E’TIBORINGIZ UCHUN RAXMAT!
|
| |
