|
Elektr qarshilik, sig‘im va induktivlik vazifasi, sxemalarda shartli belgilanishi, turlari
|
| bet | 28/84 | | Sana | 22.01.2024 | | Hajmi | 299,93 Kb. | | #143103 |
Bog'liq ELEKTRONIKA yakuniyElektr qarshilik, sig‘im va induktivlik vazifasi, sxemalarda shartli belgilanishi, turlari
Elektr qarshilik (resistans) bir elektr to'qimasining elektr energiyasini o'g'irishga qanday chegaralanganligini tushuntiradi. Qarshilik (R) Ohm birligi bilan ifodalangan. Elektr qarshiligi to'qima materialining va qarshilik o'lchamining uzunligi, eni, va materialning elektr o'zgina xususiyatlariga bog'liqdir. Formulasi Ohm qonuni bo'yicha quyidagicha ifodalangan:
V=I⋅R
Bu formulada:
V - elektr to'qimani o'g'irish uchun zarur bo'lgan quvvat (volt),
I - elektr to'qimadan o'tadigan elektr tok (amper),
R - qarshilik (Ohm).
Sig‘im (Kondensator):
Sig‘im, elektr o'lchamni saqlash uchun ishlatiladi va u elektr maydondan iborat. Sig‘imning bir yuzi bitta plitadan, ikkinchi yuzi esa ikkinchi plitadan iborat. Sig‘imda o'zgaruvchan qarama-qarshi elektrostatik o'lchamlar tufayli elektr energiyasi saqlanadi. Sig‘imning qonuni quyidagicha ifodalangan:
Q=C⋅V
Bu formulada:
Q - sig‘imning o'zgaruvchan elektr yuk miqdori (kulum),
C - sig‘imning elektr qabul qilish qobiliyati (farad),
V - sig‘im orqali o'tadigan potentsial (volt).
Induktivlik (Induktor):
Induktivlik, elektr o'lchamni o'zgartirish va uning o'zgarishini tasvir etish uchun ishlatiladi. Induktor, o'rnatilgan o'zgaruvchan qarama-qarshi magnit o'lchamlar tufayli elektr energiyasini saqlaydi. Induktorni o'g'irish formulasi quyidagicha:
V=L⋅dtdi
Bu formulada:
V - induktor orqali o'tadigan potentsial (volt),
L - induktorlik (henri),
di/dt - elektr tokning o'zgarish tezligi.
Sxemalarda Shartli Belgilanishi:
Sxemalarda elektr qarshilik, sig‘im va induktivlik shartli belgilanadi. Qarshilik uchun simvol R, sig‘im uchun C, va induktivlik uchun L simvollari ishlatiladi. Masalan, qarshilikni belgilash uchun rezistor shakli, sig‘im uchun kondensator shakli, va induktivlik uchun induktor shakli qo'llaniladi. Sxemalarda bu elementlar birlashtirilgan darajalash va boshqa elementlar bilan tashkil etiladi.
|
| |
