|
Elektronika va sxemalar” fanidan tayyorlagan mustaqil ishi 1-mavzu: Mustaqil manbali o‘zgarmas tok zanjirini hisoblash. Elektr zanjirning kompleks uzatish funksiyasini hisoblash Reja
|
| bet | 5/12 | | Sana | 15.05.2024 | | Hajmi | 0,6 Mb. | | #236442 |
Bog'liq Elektronika va sxemalarQARSHILIKLARNI ARALASH ULASH
Aralash ulanganda rezistorlarning bir qismi bir-biri bilan ketma-ket ulanadi, boshqa qismi esa parallel ulangan bo’ladi. Shuning uchun har bir zanjirning ekvivalent qarshiligi alohida hisoblanadi. Buni quyidagi misolda ko’rib chiqamiz.
KIRXGOFNING IKKINCHI QONUNI
Umuman, elektr zanjir bir necha EYUK manbalaridan va rezistorlardan tashkil topgan bo’lishi mumkin. Rasmda E1 va E2 manbalar generator rejimida ishlaydi, ya’ni ulardagi EYUK lar va utayotgan toklar bir xil yunalgandir. Bunda В va A nuqtalar orasidagi kuchlanishni quyidagicha aniqlash mumkin:
Sunggi tenglama Kirxgofning ikkinchi o’rnuni nomi bilan mashxur: xar qanday yopiq konturda barcha EYUK larning algebraik yigindisi usha konturdagi qarshiliklarda yuzaga kelgan barcha kuchlanishlar tushishlarining algebraik yigindisiga teng.
Elektr yurituvchi kuchlarning va kuchlanishlar tushishlarining ishorasini aniqlash uchun konturni aylanib chiqishda ixtiyoriy yunalish tanlab olinadi.
Agar EYUK ning yoki qarshilikdan utayotgan tokning yunalishi konturni aylanib chiqish yunalishi bilan bir xil bo’lsa, u xolda EYUK va kuchlanishning tushishi I·R. "+" ishorasi bilan, agar EYUK yoki tokning yunalishi konturni aylanib chiqish yunalishiga qarama-qarshi bo’lsa, "—" ishora bilan olinadi.
SIMLARDA ELEKTR ENERGIYASINI UZATIS’DA KUCHLANISHLARNING TUSHISHI
Elektr energiya iste’molchiga simlar orqali uzatiladi. Simlar qisqa bulganda ularning qarshiligini e’tiborga olmasa xam buladi. Simlar uzun bulganda ularning qarshiligini e’tiborga olish kerak, chunki tok utganda, ularda kuchlanishning tushishi katga bo’ladi :
Liniyaning boshi va oxiridagi kuchlanishlar farqi liniyadagi kuchlanishning pasayishiga teng bulib, yuqotilgan kuchlanish deyiladi, ya’ni:
Liniyaning boshidagi kuchlanish U1, uzgarmagan paytda liniyaningtiridagi kuchlanish U2 tokka bog’liq, bo’ladi. Liniyadagi tok qancha katta bo’lsa, kuchlanishning tushishi ∆U shuncha katta bo’lib, liniyaning oxiridagi kuchlanish U2 ni kamaytiradi:
Iste’molchilarda kuchlanishning uzgarishi ruxsat berilgan doirada bo’lishi kerak.
Kichik quvvatli iste’molchilar (yoritgichlar) uchun yuqotilgan kuchlanish —2,5, +5%, katta quvvatli iste’molchilar (dvigatellar) uchun ±5% dan yuqori bo’lmasligi kerak.
Agar yuqotilgan kuchlanishning ruxsat berilgan miqdori ma’lum bo’lsa, formuladan foydalanib liniyasimining zarur bo’lgan kundalang kesimini aniqlash mumkin:
Bunda: Р1 — liniyaning boshidagi kuvvat, Р2 — liniyaning oxiridagi quvvat. ∆P=1∙∆U— liniyada yuqotiladigan quvvat.
Shunday qilib, liniyadagi tok ortishi bilan kuchlanishning tushishi xam ortadi. Foydali ish koеffitsiyenti esa kamaya borar ekan.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Elektronika va sxemalar” fanidan tayyorlagan mustaqil ishi 1-mavzu: Mustaqil manbali o‘zgarmas tok zanjirini hisoblash. Elektr zanjirning kompleks uzatish funksiyasini hisoblash Reja
|
