|
Energetika fakulteti 50-20 guruh talabasi Xabibullayev Diyorbekning Shahar elektr ta'minoti fanidan
|
| Sana | 16.12.2023 | | Hajmi | 197,63 Kb. | | #120551 |
Bog'liq SHET mustaqil ish Xabibullayev D Energetika fakulteti 50-20 guruh talabasi Xabibullayev Diyorbekning Shahar elektr ta'minoti fanidan “Shahar tarmoqlarida hisobiy elektr yuklamalarini aniqlash" mavzusida tayyorlagan mustaqil ishi
1
Reja:
1 Elektr yuklamari haqida
1 Shaharlardagi yashash hududi elektr yuklamalari
2 Elektr yuklamalari grafiklari
Uy xo‘jaligini elektrlashtirish darajasini tavsiflovchi asosiy miqdoriy ko‘rsatkich - bu bir oila (xonadon) uchun yiliga elektr energiyasi va aholi jon boshiga elektr energiyasi iste’moli. Qoidaga ko‘ra, ilgari uy xo‘jaligini elektrlashtirishning uchta darajasi ajratilgan :
— gaz plitalari bo‘lgan xonadonlar;
— elektr plitalari bo‘lgan xonadonlar;
— elektr pechkalari, elektr isitish va elektr suv isitish bilan jihozlangan xonadonlar
So‘ngi paytlarda ularga quyidagilar qo‘shilmoqda:
— uy xo‘jaligini elektrlashtirishning yuqori darajasi bo‘lmagan yakka tartibdagi kottejlar va shahar uylari;
— uy ofislari, xususiy tadbirkorlar va boshqalar. (bunday iste’molchilar rasmiy ravishda “aholi” guruhiga kiradi).
Zamonaviy uy xo‘jaliklari ko‘p sonli turli xil elektr qabul qiluvchilar bilan ta’minlangan. Bularga xonadonning elektr qabul qiluvchilari (yorug‘lik va maishiy elektr jihozlari) va umumiy xonadon elektr qabul qiluvchilari (lift qurilmalari, sanitariya-texnik vositalar, umumiy foydalanish joylarini yoritish va boshqalar) kiradi. Barcha maishiy texnika maqsadlariga ko‘ra quyidagi guruhlarga bo‘linishi mumkin:— pishirish uchun isitish moslamalari (elektr va mikroto‘lqinli pechlar (MW), elektr choynaklar, kofe qaynatgichlar, tosterlar va boshqalar);— mahsulotlarni saqlash va qayta ishlash qurilmalari (muzlatgichlar, muzlatgichlar, go‘sht maydalagichlar, blenderlar, sharbat chiqargichlar, oziq-ovqat mahsulotlarini qayta ishlash mashinalari, qahva maydalagichlar va boshqalar);
— madaniy va maishiy texnika (televizorlar, musiqa markazlari, videomagnitofonlar, videokameralar, DVD pleerlar, o‘yin pristavkalari, shaxsiy kompyuterlar, elektr musiqa asboblari, elektrlashtirilgan o‘yinchoqlar va boshqalar);— sanitariya-gigiyena jihozlari (ventilatorlar, konditsionerlar, sochlarini fen mashinasi, elektr ustaralar, pechka ustidagi oshxona filtrlari (kaputlar) va boshqalar);— elektr suv isitgichlari.
Maishiy elektr jihozlarining ishlashini tahlil qilish asosida elektr energiyasining asosiy iste’molchilarini ajratib ko‘rsatish mumkin: elektr pechka (yordamchi oshxona jihozlari va birinchi navbatda, elektr choynak bilan) - 35-40%; muzlatgich(lar) - 15%; yoritish - 15-20%; boshqa elektr jihozlari - 25-35%. Shu bilan birga, kutish rejimida o‘chirilgan holatda elektr jihozlari tomonidan 10% gacha elektr energiyasi iste’mol qilinadi. Albatta, bu rezidentlarning individual xususiyatlariga, oila tarkibiga va daromad darajasiga qarab o‘zgarib turadigan (ikki baravargacha, katta va kichik darajada) ko‘rsatkichlardir.
Vaqt o‘tishi bilan elektr yuklamalarining o‘zgarishi - elektr yuklamalarining grafigi yoki qisqacha aytganda, yuklama grafigi deb ataladi.
Sutkalik yuklama grafiklarini qishki va yozgi, ishchi va dam olish kunlargi, xaftalik va yilllik turlariga ajratish mumkin. Rasmda Shahar elektr ta’minoti qishki sutkalik grafigi keltirilgan. Kundalik yuklama grafigi xarakterli nuqtalar va davrlarni aniq ifodalaydi: ertalab va kechqurun maksimal, kunning o‘rtasida yuklamani kamaytirish zonasi va kechasi quyi yuklama tushishi.
Sutkalik yuklama grafigi
Ertalabki maksimum ko‘pincha sanoat korxonalarining ertalabki smenasi bilan bog‘liq, kechki maksimum esa maishiy elektr energiyasi iste’molining superpozitsiyasi va sanoat korxonalarining kechki smenasi natijasidir. Sutkalik gafik shartli ravishda uchta zonaga bo‘lish mumkin:
— asosiy 1, eng past yuklama ostida joylashgan;
— yarim yuqori 2, eng quyi va yuqori yuklama o‘rtasida joylashgan;
— eng yuqori (pik) 3, yuqori o‘rtacha yulamada joylashgan.
a)
b)
C)
Shahar nimstansiyasini elektr yuklamalrari grafigi
Nimstansiyalarning sutkalik yuklama grafiklarining shakli ularga ulangan iste’molchilarning tuzilishiga bog‘liq. rasmda shahar iste’molchilarini ta’minlaydigan 10 / 0,4 kV transformator nimstansiyasining (a-rasm), tarqatish punkti (b-rasm) va chuqur kirib borgan nimstansiyasining (c-rasm) odatiy sutkalik yuklama grafiklari ko‘rsatilgan.
Xulosa
Men bu tayyorlagan mustaqil ishim davomida elektr yuklamalari, shaharlardagi yashash hududi elektr yuklamalari va elektr yuklamalari grafiklari haqida ma'lumotlarga ega boldim.
Foydalanilgan adabiyotlar
1 Рожкова Л.Д., Козулин В.С. Электрооборудование станций и подстанций: учебник для техникумов. 3-е изд., перераб. и доп. -М.: Энергоатомиздат, 1997.
2Справочникэлектромонтажника.Бондаренко В.П.,Плетник М.И. / 3-е изд., перераб. и доп.- Киев: Бездельник, 1996.
3 Правила устройства электроустановок (ПУЭ) / Государственная инспекция “Узэнергонадзор”. Под общ. ред. Л.Д. Ниматуллаев, Б.Т. Ташпулатова, А.Н. Усманова /МСHJ «Fan - Poligraf, 2011. Соколов Б. А.,
4 Соколова Н. Б. Монтаж электрических установок. 3-е изд., перераб. и доп. -М.: Энергоатомиздат, 1991.
|
| |
