Gurux abdurafiyev farrux

УСУЛНИНГ КАМЧИЛИГИ
- БУ УСУЛДА БИР ВАҚТНИНГ ЎЗИДА ЮЗАГА КЕЛАДИГАН ВА
НОХУШ ОҚИБАТЛАРГА ОЛИБ КЕЛАДИГАН САБАБЛАР
ЙИҒИНДИСИНИ КЎРСАТИБ БЕРИШ ИМКОНИ ЙЎҚЛИГИ.
- УШБУ УСУЛДА МУРАККА ВАЗИЯТЛАР ҲАДДАН ТАШҚАРИ
СОДДАЛАШТИРИЛГАН БЎЛИШИ МУМКИН.
ОЛИНАДИГАН НАТИЖА
РАД ЭТИШ ДАРАХТИ ТАҲЛИЛИНИНГ НАТИЖАСИ ҚУЙИДАГИЧА:
- БИР ВАҚТНИНГ ЎЗИДА ИККИ ЁКИ УНДАН ОРТИҚ ҲОДИСА СОДИР
БЎЛИШИ МУМКИН БЎЛГАН ВАЗИЯТДА ОХИРГИ ҲОДИСА ВА ЎЗАРО
ТАЪСИР ҚИЛУВЧИ ЙЎЛЛАРНИ ВИЗУАЛ ТАСВИРЛАШ;
- МИНИМАЛ КЕСИШМАЛАР ТЎПЛАМИ(ТИЗИМНИНГ РАД ЭТИШ
ЙЎЛЛАРИНИ ПАЙДО БЎЛИШИ) ВА ҲАР БИР ҚИСМ УЧУН ТИЗИМНИ
РАД ЭТИШ ЭҲТИМОЛЛИГИНИ БАҲОЛАШ;
- ОХИРГИ ҲОДИСА ЭҲТИМОЛЛИГИНИ БАҲОЛАШ.

•
Rad etish daraxtining tahlili(FTA) – bu tadqiq qilinayotgan kutilmagan hodisaninng paydo 
bo‘lishiga yordam beruvchi omillarni aniqlash va tahlil etish usulidir. Tadqiq qilinayotgan omillar 
ajratish(deduksiya) yordamida aniqlanib, mantiqiy tarzda quriladi hamda ushbu omillar va 
ularning oxirgi voqea bilan mantiqiy aloqasi diogrammada daraxt ko‘rinishida aks ettiriladi.
•
Rad etish daraxtida ko‘rsatilgan omillar - kompyuter uskunalari ishlamay qolishi bilan bog‘liq 
hodisalar, inson xatolari yoki kutulmagan holatga olib kelishi mumkin bo‘lgan boshqa hodisalar 
bo‘lishi mumkin.
•
Agar boshlang‘ich hodisalar ehtimolining qiymati ma’lum bo‘lsa, ohirgi hodisani sodir bo‘lish 
ehtimolini hisoblashda baholash miqdorini, yakuniy hodisaga olib borilishini, rad etish sabablari 
va yo‘llarini aniqlashda sifatli baholash uchun rad etish daraxti usulidan foydalanish mumkin.
•
Mazkur usul rad etish sabablarini aniqlash uchun tizimni loyihalash bosqichlarida foydalanish
mumkin. Shuningdek loyiha variantlarini tanlashda ham ishlatiladi. Asosiy rad etish turlari va
oxirgi hodisaga olib borish yo‘llarining nisbiy ahamiyatini aniqlash uchun loyihani ishlab chiqish
bosqichlarida FTA usulidan foydalanish mumkin. Shuningdek rad etish daraxti tadqiq
qilinayotgan muvofaqiyatsizlikka olib keluvchi hodisalar kombinasiyasini tahlil qilish uchun ham 
ishlatilishi mumkin. 

•
•
Rad etish daraxtining sxemasini ishlab chiqish quyidagi bosqichlarga ajratish mumkin:
•
- tahlil qilinishi kerak bo‘lgan hodisani aniqlash. Bu rad etish yoki rad etishlar ketmaketligi bo‘lishi mumkin. Rad etilish oqibatlari tahlil
qilingandan so‘ng, rad etish daraxtiga oqibatlarni rad etish va intensivlikni pasaytirish qismini kiritish mumkin.
•
- oxirgi hodisaga olib keladigan sabablar va oqibatlarni rad etilishini aniqlash; 
•
- aniqlangan raddiyalar va sabablarni tahlil qilish, aynan nimaga olib kelganligini aniqlash;
•
- keyingi tahlil amalga oshirilmaguncha quyi darajadagi tizimga o‘tish tizimni nomaqbul funksiyanallashtirilishi ketma-ket aniqlanaveriladi. 
Texnik tizimlarda – bu kompanentalarni rad etish darajasi bo‘lishi mumkin. Tahlil qilinuvchi tizimning yeng quyi darajasidagi hodisa va
omillar asosiy hodisalar deyiladi;
•
- Asosiy hodisa ehtimolligini baholash(agar qo‘llanilsa) va oxirgi hodisa oqibatlarining ehtimolligini hisoblash. Miqdoriy baholashning
ishonchliligini ta’minlash uchun har bir element uchun kirish ma’lumotlarining to‘liqligi va sifatitalab qilinadigan ishonchli natijalarni olish
uchun yetarli ekanligini ko‘rsatish kerak. Aks holda, rad etish daraxti ehtimollikni tahlil qilish uchun yetarlicha ishonchli emas, ammo 
sabab-oqibat munosabatlarini o‘rganish uchun foydali bo‘lishi mumkin.
•
Miqdoriy bahoni aniqlashda rad etish daraxti Bul algebra yordamida soddalashtirilishi mumkin, bu esa takroriy raddiya turlarini hisobga
olishga imkon beradi.
•
Ushbu usul oxirgi hodisa ehtimolligini hisoblashdan tashqari, oxirgi hodisaga olib keladigan minimal qism to‘plamini aniqlash va ularni
oxirgi hodisaga ta’sirini hisoblashga imkon beradi.
•
Oddiy holatlardan tashqari, Ilova dasturlar paketi odatda diagramma tuzishda ishlatiladi. Bu rad etish daraxtining bir nechta takrorlangan
hodisalar bo‘lgan joyda va minimal kesishuvlarni va vaziyatni hisoblash imkonini beradi. Dasturiy ta’minotdan foydalanish usulni to‘g‘ri va
ketma-ket bajarilishini hamda tekshirish imkoniyatini kafolatlaydi.