|
Harakati xavfsizligini oshirish va transport xizmatlarini ko’rsatishda zamonaviy intellektual tizimlar. X. R. Baynazarov
|
| bet | 1/2 | | Sana | 26.05.2024 | | Hajmi | 0,81 Mb. | | #254272 |
Bog'liq HARAKATI XAVFSIZLIGINI OSHIRISH VA TRANSPORT XIZMATLARINI KO
HARAKATI XAVFSIZLIGINI OSHIRISH VA TRANSPORT XIZMATLARINI KO’RSATISHDA ZAMONAVIY INTELLEKTUAL TIZIMLAR.
X.R.Baynazarov. t.f.f.d, dots, Andijon mashinasozlik instituti. Andijon. O’zbekiston. avtodoroj2012@gmail.com
Sh.A. To’rayev. dots. Andijon mashinasozlik instituti. Andijon. O’zbekiston. shoyadbekturayev8383@gmail.com
X.R. Sotvoldiyev. Assistant. Andijon mashinasozlik instituti. Andijon. O’zbekiston. Xasanboysotvoldiyev1@gmail.com.
A.R. Nosirov. Tadqiqotchi. Andijon mashinasozlik instituti. Andijon. O’zbekiston.
Harakatni boshqarish, yoʻl harakati xavfsizligi, shuningdek, yoʻl harakati qatnashchilari va transport jarayonining potentsial subʼyektlari uchun axborot xizmatlarini koʻrsatish quyi tizimlarini yagona texnik va texnologik kompleksga birlashtirgan bunday agregat tizim bugungi kunda “Intellektual transport tizimi”, (ITT) deb nomlanadi.
Haydovchilar xavfsizligi tizimini qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan turli mamlakatlardagi tajriba loyihalari baxtsiz hodisalar sonini sezilarli darajada kamaytirish va shu bilan birga tashish jarayoni samaradorligini oshirish mumkinligini ko‘rsatmoqda. Asosiy loyihalardan biri – “Aqlli magistral” loyixasidir. Bunday holda, ma’lumot to‘plash va haydovchiga etkazish bilan bog‘liq harakat yuklamasini asosan yo‘llar bo‘ylab yaratilgan infratuzilma o‘z zimmasiga oladi. Bunday holda, har bir mashinani murakkab uskunalar bilan jihozlash shart emas, ammo shunga qaramay, hech bo‘lmaganda avtomobil bilan bir tomonlama aloqa qilish mumkin, masalan, RDS-TMC (transport ma'lumotlarini raqamli uzatish) yordamida yoki ma’lumot displeylardan foydalanish.
Bunday holda, avtomagistral telekommunikatsiya muhiti bilan qoplanadi, bu esa avtomagistralning istalgan qismida meteorologik, transport va boshqa ma’lumotlarni to‘plash va ularni markazda qayta ishlangandan so‘ng ularni haydovchilarga joriy ma’lumotlar shaklida yoki boshqariladigan yo‘l harakati belgilari va axborot displeylari buyurtmalari shaklida etkazish imkonini beradi. Telekommunikatsiya muhiti simsiz bo‘lishi yoki LAN yoki WAN (mahalliy ma'lumotlar tarmoqlari yoki global tarmoqlar) tarmoqlari orqali shakllanishi mumkin. Amaldagi AHS (Automated Cruise-Assist Highw Systems) (Avtomagistralda harakatni avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimi) tizimi uchun zarur infratuzilmani yaratish va quyidagi tadbirlarni amalga oshirish zarur.
1. Yo'lning qatnov qismining holatini kuzatish (fizikaviy sharoitlar), transport oqimining holatini va yuzaga kelishi mumkin bo'lgan hodisalarni (tirbandlik, yo'l-transport hodisalari) kuzatish.
2. Harakatni boshqarish markazida axborotni qayta ishlash.
3. Ma'lumotni haydovchiga uzatish: alohida tartibda avtomobilga yoki butun transport oqimiga.
4. Tadbirni amalga oshirish: transport vositasidagi avtomatik tizimlar orqali (AHS-a), yoki haydovchi tomonidan qo'lda (AHS-m).
Nostandart harakat sharoitlari to'g'risidagi ma'lumotlar haydovchiga yuqori transportni boshqarish markazidan uzatiladi. Ma'lumot o'lchov yo’li bilan (intensivlik, tezlik, muz shakllanishi, qatnov qismidagi suv, ko'rish masofasi) yoki video kuzatuv orqali olinadi. Ovozli ma’lumotlar, masalan, ichki ishlar, xizmat ko'rsatish tashkilotlari yoki boshqa haydovchilarning xabarlari ham muhim ahamiyat kasb etmoqda. Transport markazida axborot qayta ishlanadi va haydovchiga avtomobildagi axborot tizimi, aloqa tizimlari, masalan, DSRC (Dedicated short-range communications- maxsus qisqa masofali aloqa) yoki RDS-TMC tizimi yordamida uzatiladi. Butun transport oqimi uchun ma'lumot tablolari va boshqariladigan yo'l belgilaridan foydalaniladi 2.3-rasm.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Harakati xavfsizligini oshirish va transport xizmatlarini ko’rsatishda zamonaviy intellektual tizimlar. X. R. Baynazarov
|
