• 2.1.3. Hisoblash uslubi
  • Bajarilgan ishlar bo‘yicha xulosa chiqarish.
  • Foydalanilgan adabiyotlar va internet xavolalari ruyhati
    		•

    Hayot faoliyati xavfsizligi”




    Download 238,13 Kb.
    bet2/2
    Sana26.12.2023
    Hajmi238,13 Kb.
    #128326
    1   2
    Bog'liq
    hayot faoliyati topshiriq 2 (2)
    101-70 with translation, Abduqodirova Kumush, Mustaqil ish tarmoq xavfsizligi
    II. Amaliy topshiriq
    2.1. HAVO ALMASHINUVI KARRALILIGINI HISOBLASh


    2.1.1. Mashg‘ulotning maqsadi:
    Issiqlik, gaz va chang zararli ajralmalari bo‘yicha havo almashinuvi karraliligini aniqlash.

    Issiqlik ajralmasi



    № 12

    V, m

    250

    Q , kj/soat

    8·10

    QAJR, kj/soat

    1,6·10

    T0, K

    6


    Zararli ajralmalar miqdori,
    w, g/soat




    №12.

    CO

    4,0

    Pb·10-3 changi

    10

    Notoksik P changi

    -


    2.1.3. Hisoblash uslubi


    1. Haydash zarur bo‘ladigan QIs.Aj, issiqlik ajralmasi quyidagi ifoda orqali aniqlanadi:


    QIs.Aj =QP - QAjr, kj/soat, (1.1)

    bu yerda,


    QP – ishlab chiqarish va qurilmalaridan, insonlardan issiqlik ajralishi, quyosh radiatsiyasi va boshqalar natijasida ishlab chiqarish binosiga keladigan issiqlik miqdori, kj/soat;
    QAjr –bino devorlari orqali atrof muhitga beriladigan issiqlik miqdori, kj/soat.


    2. Issiqlik ajralganda 1 soat mobaynida ishlab chiqarish binosidan haydash zarur bo‘ladigan L havo miqdori quyidagi ifoda orqali aniqlanadi.


    L = QIs.Ajr  C  np, m /soat, (1.2)

    Bu yerda,


    C – havoning issiqlik sig‘imi, C1 kj/kg·K;  – olib kiriladigan va xaydaladigan havolar haroratlarining farqi, K; np – olib kiriladigan havoning zichligi np =1.29 kg/m .


    3. Bino havosida zararli gazlar va changlar bo‘lganida, ularni ruhsat etiladigan normalargacha kamaytirish uchun binoga uzatiladigan zarur havo miqdori quyidagi ifoda orqali hisoblanadi:


    , m3/soat, (1.3)


    W - keladigan zararli ajralmalar miqdori, g/soat;
    Cd - bino havosida ruhsat etiladigan zararli ajralmalar konsentratsiyasi, g/ m3:
    - CO uchun Cd= 2·10-2 g/ m3;
    - Pb changi uchun Cd= 1·10-5 g/ m3;
    - Notoksik P changi uchun Cd= 10-2 g/ m3;
    Cn - ishlab chiqarish binosiga keladigan havodagi zararli aralashmalar konsentratsiyasi, g/ m3.
    Bu topshiriqni bajarishda Cn0 olinadi.


    4. Har bir zararli ajralma turi uchun almashtiriladigan havo miqdori L alohida hisoblanadi. Keyin olingan qiymatlarning eng kattasi olinadi va havo almashinuvi karraliligi ifodasiga qo‘yiladi:


    , 1/soat. (1.4)



    Bajarilgan ishlar bo‘yicha xulosa chiqarish.
    Yer belgilash: Har bir shaxs uchun ish joyi yoki o'z-o'zini o'rganish hududining ergonomik dizayni, uning faoliyatini yaxshi bajarishini ta'minlash uchun juda muhimdir. Yer belgilash va mekan dizayni ishchilarning rahatlari va ish faoliyatlarini tezlashtirish uchun tayyorlanishi kerak.
    Ish ob'yektlari dizayni: Ergonomik qurilmalar va vositalar, ishchilarga qulaylik va ishlarini osonlashtirish uchun tuzilgan bo'lishi kerak. Masalan, ish stoli, monitor, klaviatura va pechka, shu jumladan ergonomik standartlarga mos ravishda joylashtirilishi kerak.
    Yoritish va osongina qo'llash: Ish joyining yaxshi yoritilishi va ishchilarning yangi bilimlarni olishlari yoki vazifalarni bajarishlari bo'yicha osongina qo'llash uchun vosita yaratish muhimdir. Bu, tuzilgan yoritish, o'zaro aloqalarni mustahkamlash va faoliyatni yanada tezlashtirish orqali amalga oshirilishi mumkin.
    Amaliy ish tartiboti: Ishchilar uchun o'zaro aloqalar va ish tartiboti tuzilishi kerak. Bu, qatnashuvchilarning boshqa boshqaruv turlari, masalan, ish tartiboti, hisobot bering va muloqot qilish yo'llarini tuzilishini o'z ichiga oladi.
    Parametrlarni hisoblash: Ishchilarni nazorat qilish va baholash uchun parametrlarni (masalan, ish vaqtini, ish joyini, yoritish darajasi va boshqalar) to'g'ri hisoblash muhimdir. Bu, tuzilgan maqsadlarga erishish va ishchilarning yaxshi ko'zdan kechirishini ta'minlash uchun yordam beradi.
    Xavfsizlik: Ishchilarning hayotini xavfsiz va sog'likli qilish uchun xavfsizlikni o'rganish va qo'llash muhimdir. Ishchi muhiti, ish stoli va qurilmalar xavfsizlik standartlariga muvofiq bo'lishi kerak.
    Ergonomik dizayn, ish joyining va uning barcha elementlarining, tizimlarining va uskunalarning o'zaro mosligini va ishchilar uchun qulaylikni ta'minlashda juda muhimdir. Bu, hayot faoliyati xavfsizligini oshirish, ish joyini yanada samarali va foydali qilish va insonlarga yaxshi holatda ish bajarish uchun juda muhimdir.


    Foydalanilgan adabiyotlar va internet xavolalari ruyhati
    1. Ҳаёт фаолияти хавфсизлиги ва экология. Сапаев М.С., Қодиров Ф.М. Ўқув қўлланма, Тошкент-“Алоқачи”-2019, 276 б.
    2. Yormatov G‘.Y. va boshqalar. Hayot faoliyati xavfsizligi. –T.: “Aloqachi”, 2009.
    1.www.lex.uz.
    2. ilmiy.bmti.uz.
    Download 238,13 Kb.
    1   2




    Download 238,13 Kb.