|
«himoyaga ruxsat etilsin»
|
| bet | 3/6 | | Sana | 30.05.2024 | | Hajmi | 4,23 Mb. | | #257531 |
Bog'liq Kurs Ishi Egamberdiyev Asliddin (2)Mavzuning dolzarbligi: Barchamizga ma’lumki, XXI asr – globallashuv davri, texnika asri deyiladi.. Bugungi kunda fan va texnika jadal suratda rivojlanib bormoqda, bu esa yangi texnologiyalardan foydalanib dars o‘tishni taqozo etadi. Kelajagimiz bo‘lgan yoshlarni yuksak madaniyatli, o‘tkir bilimli qilib tarbiyalashda har bir pedagog xodim o‘zini mas’ul shaxs ekanligini bilgan holda, dars samaradorligini oshirib borishi, yangi texnologiyalardan unumli foydalanishi dolzarb masala hisoblanadi.
Kurs ishining maqsadi: ta’lim jarayonini tashkillashtirshda blender dasturidan foydalanishning ilmiy uslubiy asoslarini ishlab chiqish.
Kurs ishining obyekti: o‘quv jarayonida Blender dasturida amaliy ishlashni o‘rgatish jarayonini tashkil qilish.
Kurs ishining predmeti: Blender dasturida kameralar bilan ishlashni usul va vositalari.
1.1.Corel draw tarixi va interfeysi
CorelDRAW - Ottava, Kanadada Corel korporatsiyasi tomonidan ishlab chiqilgan va sotilgan vektorli grafik ishlab chiqaruvchi. CorelDRAW dasturining oxirgi versiyasi X6 yoki 16-versiyasi (ushbu maqola yaratilganda) 2012-yil 20-martda ishga tushirilgan. CorelDRAW birinchi marta 1987-yilda yaratilgan. Corel korporatsiyasi asosiy vektorni ishlab chiqish uchun Mishel Bouillon va Pat Beirne ismli dastur muhandislarini yollagan. illyustratsiya dasturi keyinchalik ish stoli nashriyot tizimi bilan birlashtirildi. Dastlab CorelDRAW dasturi 1989 yilda chiqarilgan, Windows platformasida CorelDRAW ning 1.x va 2.x versiyalari ishlamoqda. CorelDRAW 3.0 Microsoft Windows 3.1 bilan birgalikda chiqariladi. Windows 3.1 da True Type-da mavjud bo'lgan o'zgarishlar CorelDRAW haqiqatan ham Adobe Type Manager kabi uchinchi tomon ilovalari tavsiyasisiz boshqa o'rnatish saytlaridan foydalanishi mumkin bo'lgan illyustratsion dasturdir.
CorelDRAW asoschisi
Ushbu texnologiyaning jadal rivojlanishida san'at turli shakllarda, ayniqsa grafikaga nisbatan quyilishi mumkin. CorelDRAW, albatta, bugungi kunda bizning qulog'imizga begona emas, CorelDRAW vektor tasvirlarni qayta ishlash dasturi bo'lib, vektor tasvirlarni yaratish uchun amaliy dastur bo'lib, bu dastur 1985 yilda Kanadaning Ottava shahrida tashkil etilgan Corel korporatsiyasining kompyuter dasturiy ta'minoti kompaniyasi mahsulotlaridan biridir. CorelDRAW bozorda juda mashhur va yaxshi grafik dizayn yaratish uchun keng qo'llaniladi, ehtimol corel bugungi kunda dizaynerlarga juda tanish. Biroq, ular yoki hatto siz ilovaning ixtirochisi kimligini bilasizmi?
U 1943-yil 23-da tug‘ilgan Maykl Kovpland edi. Londondagi Imperial kollejida muhandislik bo‘yicha bakalavr darajasini olgan. Keyin 1964 yilda Kanadaga ko'chib o'tdi va joylashdi
michael cowpand_yudhaargasaintekaikan magistrlik ta'lim 1968. U doktorlik dissertatsiyasini qo'lga kiritdi. 1973 yilda Ottavadagi Karleton universitetidan. U Kanada tadbirkorlaridan biri, biznesmen va Corel asoschisi.
U tadqiqot laboratoriyasini olib boruvchi ilg'or. CorelDraw mahsulotlari paydo bo'lishi bilan kompaniya juda tez yugurmoqda
Vektorga asoslangan corel draw tomonidan taklif qilinadigan ba'zi vositalar quyidagilardir: Eslatma-tahrirlash vositasi, to'ldirishdan oldin chiziq, mash to'ldirish va boshqalar. Corel chizmalari ham raqiblariga nisbatan sezilarli farqlarga ega, birinchisi, corel draw faqat vektorga asoslangan tasvir muharriri emas, balki grafik dasturiy ta'minot to'plamidir. Mavjud uskunalar foydalanuvchilarga kontrastni, rang balansini sozlash va hatto RGB (QIZIL, YASIL, KO'K) rejimidan CMYK (CYAN, MAGENTA, SARI) rejimiga o'tish imkonini beradi.
Ayniqsa, bitmap tasvirlari uchun COREL PHOTO PAINT bilan o'zgartirilishi mumkin. Corel drawning asosiy raqobatchilari adobe illyustratsiya va xara extreme hisoblanadi. Garchi ularning barchasi vektorga asoslangan tasvir muharriri dasturlari bo'lsa-da, ularning tajribasi katta farq qilishi mumkin.
1.2 Corel draw dasturi imkoniyatlari
Kuchli shakllar bilan bir qatorda CorelDRAW reklama, kitob dizayni, mato rasmlari va boshqalarda keng qo'llaniladigan ajoyib vektorli rasmlarni yaratishi mumkin.
Dastur aniq konstruktsiyalar uchun juda qulay imkoniyatlarga ega, bu esa uni aniq o'lchovlar yoki nisbatlarda aniq diagramma va shakllarni chizish uchun ishlatishga imkon beradi. Masalan, mebel ishlab chiqarish uchun kontrplak blankalarini chizish uchun.
Corel DRAW veb-dizayn uchun ham keng qo'llaniladi: sayt maketlarini yaratishdan tugmachalar va navigatsiya. Va ekstruziya, shaffoflik, qobiq va soya kabi maxsus effektlardan foydalanish sizga realistik 3D moslamalarni yaratishga imkon beradi.
CorelDRAW dasturi (ba'zilari uni shunchaki Corel, Coral yoki hatto Coral deb atashadi), bir tomondan soddaligi bilan, ikkinchidan, keng doiradagi vazifalari bilan ajralib turadi.
Corel chizish - mashhur va dunyoga mashhur dastur, uning asosiy maqsadi - vektor grafikasi formatida rasmiylashtirilgan hujjatlarni yaratish va qayta ishlash.
Vektorli grafika ob'ektlarini ishlab chiqish uchun mo'ljallangan dastur dasturlari kompleksining to'liq nomi, ulardan biri Corel Draw CorelDRAW Graphics Suite-ga o'xshaydi.
Bu vektor grafikasi ob'ektlarini yaratish va qayta ishlash uchun zarur bo'lgan barcha dasturlarni o'z ichiga olgan mustaqil mahsulot.
"Corel Drow" dan tashqari, unga vektorli grafik formatdagi ob'ektlarni yaratishni juda osonlashtiradigan foydali yordamchi dasturlar kiradi, masalan: Corel-TRACE - Corel Draw muharririda ularni keyinchalik qayta ishlash uchun rastrli ob'ektlarni tezkor ravishda vektorli ob'ektlarga aylantirishga imkon beruvchi dastur; Corel PHOTO-PAINT - raster tasvirlarni tahrirlash uchun dastur; Corel CAPTURE - ekranda tanlangan ma'lum bir qismni olish uchun vosita; Corel R.A.V.E. - animatsion ob'ektlarni shakllantirish dasturi.
Corel shriftlar menejeri. Shriftlarni boshqarish bo'yicha yangi vosita - shriftlar va shriftlar to'plamlarini o'rnatmasdan ularni toping, tartibga soling va foydalaning.
CorelDraw dasturi ishga tushirilgandan keyinekranda COREL DRAWga XUSH KILIBSIZ (welcome to Corel DRAW) suzi nomayon bo’ladi vadasturni ishga tushirishning bir nechta variantlarinitanlashni suraydi:
Yangi hujjat (New Graphic), oxirgiishlangan hujjatni ochish (Open Last Edited), Hujjatniochish (Open Graphic), tayyor shablonlarni ochish(Template), dastur urgatuvchini ishga tushirish(CorelTUROR), Nima yangilik? (What is New?)Yangi hujjatni yaratish uchun menuning Fayl(File) va Yangi hujjat buyrugi (New) yokiinstrumentlar panelidagi maxsus tugma bosiladi. Hujjatni ochish uchun, menuning Fayl (File) va Оchish (Open) buyruglari yoki instrumentlar panelidagi maxsustugmalar yordamida amalga oshiriladi.
CorelDRAW dasturida bir vaqtning uzida bir nechta hujjatlar bilan ishlashimkoniyatlari bor, shu bilan birga kerak bo’lmagan hujjatlarni yopib qo’ysa hambo’ladi. Bu esa menuning Fayl Yopish(Close) buyrugi erdamida amalga oshiriladi.
Dastur ishga tushirilgandan keyin ekranda dastur oynasi nomayen bo’ladi, bu oyna foydalanuvchi interfeysi (user interface) yoki ishchi joyi (workspace) deb ataladi.
Interfeys foydalanuvchi va komputer orasidagi mulahotni o’rnatadi, ishlash uchun
kerak bo’lgan barcha sharoyotni yaratadi.
Ekranning yuqorigi qismida bosh menu buyruqlari (menu bar) joylashgan bulib
u quyidagilardan tashkil topadi:
• Fail (File)
• Muharirlash (Edit)
• Ko’rish (View)
• Kоmpanovkalash (Layout)
• Boshqarish (Arrange)
•Effektlar (Effects).
• Rastrli tasvirlar(Bitmaps)
• Matn (Text)
• Servis (Tools)
• Oyna (Window)
• Yordam (Help).
Har bir guruh bir–biriga yaqin amallarni bajaruvchi buyruqlar yigindisi, masalan, Menu Matn (Text) matnlar ustida amallar bajaradigan buyruqlar, Menu Effektlar (Effects) – vektorli va rastrli grafikalar uchun har xil effektlar qilish va muharrirlashda foydalaniladigan buyruqlardan tashkil topgan.
Shu bilan birga qo’shimcha menu (Context-sensitive menu)da kiritilgan bu menu vazifasi joriy bo’lgan instrumentning obyektlari haqida malumot beradi.Menu satri tagida asboblar satri (Toolbars) joylashgan.
Asboblar satrini ekranning hohlagan joyida va har xil ko’rinishda joylashtirish mumkin. Ekranga kerakli oynalarni joriy qilish uchun menuning Oyna (Window) yordamida amalga oshiriladi va ular ustida quyidagi amallar bajariladi: Asboblar (Toolbars) satriga sichqonchani o’ng tononi bilan chertib muloqat oynasini paydo etamiz va Parametrlar (Options), Rostlash dan kerakli bo’lgan asboblar tanlanadi.
Свойства (Property Bar) asboblar satridagi maydonlar va tugmalar yigindisi foydalanilayatgan asboblar yoki tanlangan obyektga bogliq bo’ladi, masalan, asboblar satridagi matn bloki tanlanganda matnning parametrlari ko’rsatiladi.
Cвойства (Property Bar) satridagi asboblardan birontasi tanlanmagan holda hujjatning umumiy parametrlari ko’rsatiladi, masalan, sahifa formati, unuig orientatsiyasi va h. ko’rsatadi. Ekrandagi ishchi oynaning pastgi qismida holat satri (Status Bar) joylashgan, bu qatarda obyektlar haqida malumotlar berilad, yoki quyidagi parametrlar: обводки и заливки, параметров shrift turi, tanlangan obyekt haqida malumot va joriy asboblar haqida malumotlar. Holat satrining ko’rinishi va tuzilishini o’zgartirish ham mumkin.
2. Rastr grafikasida obyektlar bit kartasidagi to’rda ranga ega bo’lgan nuqtalar (piksellar) erdamida tasvirlanadi.
Rastrli tasvirlar bilan ishlash uchun rastr muharriridan foydalanamiz. Rastr tasvirlarni tasvirni rastr ko’rinichiga o’tkazish (Convert to Bitmap) yoli bilan olamiz.
Rast tasvirlarni muharrirlaganda piksellar ranglarini da o’zgartirish imkoniyati tugiladi, fahat ranglarni o’zgartirganimizda obyektning formasi uzgarishiga uz tasirini tegizadi.
Vektor grafikasi matematik obyektlar ustida tashqi qurilmalarga (monitor,printer) bogliqsiz holda amallar bajaradi.Vektor grafikasida birinch navbatda obyektning formasi uzgaradi rangi esa ekkinchi darajali bo’ladi. Sababi vektor grafikasida rang bilan forma bir-biriga bogliq emas bulib, forma birinchi darajali, rang bo’lsa ekkinchi bulib, foxat toliqtiruvch xizmatini bajaradi.
3. Qatlam deganimizda obyektlar joylashtiriladigan прозрачную tekislik. Bu tekislikni barcha obyektlari bilan jilzitishga, o’chirishga,ekranda ko’rsatishga va bosmadan chiqarishga bo’ladi. CorelDraw dasturida hujjatlarni yoratganda tortta qatlom bo’ladi:
birinchi qatlom– tasvirlanadigan (Layer 1),
ekkinchisi – (Master Grid) tori uchun,
uchincuisi - (Master Guides) yonalish ushun va tortinchi – «ish stoli » (Master
Desktops) uchun.
Yangi qatlamklarni qo’shish obyektlar bilan ishlashda qiyinchilik tugdirmaydi.
Har bir sahifadagi qatlamlar soni bir xil parametrlarda va bir xil nomida bo’ladi.
Agarda qandaydir qatlam bitta sahifada ko’rinmas holiga kelib qolsa boshqa sahifalardagi qatlomlar ham ko’rinmas bo’ladi. Shu bilan birga barcha sahifada qatlomlarning joylashish tartibi ham birdan uzgaradi.
Qatlamlar ustidagi hamma operatsyalar (yoratish, o’chirish, to’grilash va h.) Диспетчер объектов (Object Manager) paneli yordamida bajariladi.Bu ekranga menuning Окно\Панели типа Docker (Windows\Dockers) va Диспетчер объектов (Object Manager)buyruqlari bilan chaqiriladi.
Panel sarlovhasi tagida turtta tugma joylashgan (chapdan ung tomonga):
1. Новый слой (New layer) tugmasi yangi qatlamni Слой (Layer) nomi va mos raham nomeri bilan qo’shadi.
2. Показать свойства объектов (Show Objects Properties) tugmasi obyektning xossalarini ko’rsatadi.
3. Для редактирования tugmasi barcha qatlamlar uchun tuzatish kiritish imkoniyati tugiladi agarda u uchirilgan bo’lsa faqat joriy qatlamda ishlashga bo’ladi.
4. Вид диспетчера слоёв (Layer Manager View) tugmasi qatlomlar dispetcherini ko’rinishini ko’rsatadi.
Piktogramma sichqonchani ung tomoni bilan chertilsa qatlamning xossasini bildiradigan menu chiqariladi, u yordamida qatlamni o’chirish yoki uning nomini o’zgartirish mumkin.
Yangi qatlam Новый слой (New Layer) tugmasi yordamida yaratiladi.Foydalanuvchi hoqlagancha qatlamlarni yaritish imkoniyatiga ega faqat chegaralanish komputer texnik parametrlariga bogliq bo’ladi.
Qatlamga nom berish Yangi nom berish qatlam yaratilgan paytda beriladi,agarda qatlamga nom berilgan bo’lsa uni nomini o’zgartirish Переименовать (Rename) buyrugi bilan amalga oshiriladi.
Qatlamni joryi qilish Hoqlagan yangi yaratilga obyekt joriy qatlamga joylashtiriladi,shu sababli obyektni hoqlagan qatlamga oyish uchun, bu qatlamni Диспетчер объектов (Object Manager) panelida qatlam nomiga sichqonch bilan chertib belgilash kerak. Qatlamning joriy ekanligini bilish ushun qatlam nomi rangiga qarash kerak, agar qizil rangda bo’lsa qatlam joriy deb tushiniladi.
Qatlamlarning joylashish tartibini o’zgartirish
Qatlamlarni tartibi Диспетчер объектов (Object Manager)dan uzgartiladi, uning uchun kerakli qatlamlarni sichqonsha yordamida pastga yoki yoqariga surib urnini o’zgartirish mumkin.
Qattllamllarrnii o’chiirriissh
Palitradagi ajratilgan qatlamni va undagi obyektlarni o’chirish quyidagicha bajariladi:
• tugmasini bosish orqali;
• Menudan Удалить (Delete) buyrugini bajarish orqali;
• Menudagi Диспетчер объектов (Object Manager) buyrigidan Удалить слой
(Delete Layer) tanlanishi orqali
Master Grid, Master Guides, Master Desktop- standart qatlamlarini uchirich mumkin emas.
4.CorelDRAW vektor dasturida obyektning shaklini Форма (Shape) asbob yordamida o’zgartirsa bo’ladi, ko’pchilik hollarda obyektning har bir tayanch nuqtasi builan ishlashga to’gri keladi, bu esa qiyinchiliq tugdiradi. Bu masalani echich uchun effektlar ko’rinishi dagi maxsus dastur ishlab chiqilgan.
Oddiy vektor efektlariga oddiy obyektdan murakkabga yoki teskarisi murakkabdan oddiyga utadigan obyektlardan tashkil topadi. Natijada obyekt shakli hechqanday uzgarishga (deformatsya) uchramaydi fahat unig tashkil etuvchilar yigindisi uzgaradi.
Комбинировать (Combine) buyrugi.
Комбинировать (Combine) buyrugi, Свойства (Property Bar) menuning tashkil etuvchisi Управление (Arrange) yordamida bir yoki bir-nechta obyektlarni bitta obyektga birlashtiradi. Bu buyruqni obyektlarning tayanch nuqtalarini biriktirganda,nihabini olganda yoki teshikchalar paydo qilganda qullaniladi.
Комбинировать (Combine) buyrugini foydalanishdan avval biriktirilishi kerak bo’lgan obyektlar ajratiladi. Agarda obyektlar har hil zalivkalarda bo’lsa biriktirilgandan keyin eng pastdagi obyekt zalivkasi olinadi.
Bu buyruqning manasini yaqshi uzlashtirib olish kerak: obyektlar applikatsia printsipaga asoslangan holda uzining xossasiga ega bulib obyektlar bitta bosqishga olib kelinib boyaladigan va boyalmaydigan obyektning qismlarini qayta bo’lishtiradi.
Qayta bo’lishtirilganda kesishmaydigan obyektlar natijaviy obyektga kiradi, kesishadigan obyektlar esa ko’rinmas holga keltiriladi.
Protsesni tushinish uchun shunday qoida bor. Agarda uzimizning fikrimizda chiziqni chapdan ungga utgazilsa u holda obyektni keib utgan birinchi konturdan boshlab zalivka boshlanib,ekkinchi konturda zalivka tugatiladi ( «techikcha» bo’ladi) undan keyingisida zalivka bo’ladi va h.
Protsesni tushinish uchun shunday qoida bor. Agarda uzimizning fikrimizda chiziqni chapdan ungga utgazilsa u holda obyektni keib utgan birinchi konturdan boshlab zalivka boshlanib,ekkinchi konturda zalivka tugatiladi ( «techikcha» bo’ladi) undan keyingisida zalivka bo’ladi va h.
panelidagi Управление (Arrange) buyruqni tanlagandan keyin ishga tushiriladi.
Управление (Arrange) da yanada uchta buyruq mavjud bulib ,Комбинировать (Combine) buyrugining turlaridan bulib, birlashtirishning quchimcha turlarini uz ichiga oladi.
Bu uchta buyruq Docker paneliga umumiy nomi Изменение формы (Shaping) qilib berlashtirilgan, yoki Свойства (Property Bar) panelida tugmalari ham berilgan .
Buyruqning ayriqcha tomoniga etibor berish kerakki, berilgan obyektlarning guruhiga ham qullasa bo’ladi. (obyektlar belgilanib меню Управление (Arrange) menusidagi Сгруппировать (Group) buyrugi bajariladi).
Управление (Arrange) menusidagi yoki Свойства (Property Bar) panelidagi Объединить (Weld) buyrugi yordamida hamma obyektlarni umumiy perimetrlari boyicha konturi chiziladi Obyektlarni birlashtirish uchun bir yoki ekkita obyekt tanlanilib Объединить с… (Weld To...) tugmasini bosish kerak va ko’rsatilgan yonalish yordamida oxirgi obyektdagi obvodka , zalivkalarni yangi obyektga qullaydi.
Сохранить оригинал (Leave Original) maydonida quyidagiamallar bajariladi.
• Конечный объект(ы) (Target Object(s)) bayroqchasi belgilangan yoki yonalish ko’rsatilgan obyektni xotiraga yozishni taminlaydi.
• Другие объекты (Source Object(s)) barcha obyektlarni xotiraga yozishni taminlaydi.
Пересечение (Intersect) buyrugi yoki Свойства (Property Bar) panelidagi mos tugmalar yordmida obyektlar biriktirilib shkli barcha obyektlarning kesishidan tashkil topgan yangi obyekt yaratiladi
Ishlash va bayroqchalarning vazifasi Объединить (Weld) buyrugiga uxshash bo’ladi.
Отсечение (Trim) buyrugi yoki Свойства (Property Bar) panelidagi mos tugmalarning bazifasi berilgan obyektlar ishidan keraksiz bo’lgan obyektlar birikmasini kesib olib tashlash.
Bu buyruqning bajarilshi Объединить (Weld) buyrugiga uxshahs bo’ladi.
Murakkab turdagi vektorlar bilan ishlash menuning Эффекты (Effects)orqali bajariladi. Эффекты (Effects) ettida buyruqdan tashkil topgan bulib obyektlar yoki obyektlarnin yigindisi ustida har xil effektlar bajaradi.
CorelDraw dasturiy paketi yordamida turli grafik koírinishlarni yaratish, shuningdek, inshootlarni loyihalash, foto, matn, tasvirlar ustida ishlash, badiiy koírinishdagi kompozitsiyalarni taqdim qilish, geometrik shakllarni yaíni tekislikdagi va fazodagi shakllarni yaratish bilan bogíliq amallarni mukammal bajarish mumkin. Dasturiy paket boshqa grafik muharrirlarga nisbatan matnlar bilan yaEshi ishlaydi, yaíni nashriyot tizimlarida, masalan, yumoristik yoki boshqa kitoblarni har Eil, turli oílchamdagi harflar bilan yozish mumkin. Foydalanuvchi bu dastur bilan ishlash jarayonida shunga amin boíladiki, uning boshqa grafik muharrirlardan imkoniyati keng, mavjud amallar koíp va murakkabdir. Bu muharrirda fayl va ularning kengaytmasi *.cdr koírinishda boílib, fayllarni import va eksport qilishda eng yaEshi qulayliklarga ega hisoblanadi. Grafik taíminotda CorelDraw Graphics Suite )3 versiyasi yuksak muvaffaqiyatlarga erishgan, uning dasturiy paketida quyidagi dasturiy komponentlar mavjud: CorelDraw X3 ñ vektorli tasvirlar va illyustratsiyalar bilan ishlovchi dastur. Corel PHOTO ñ PAINT X3 ñ nuqtali tasvirlar ustida ishlovchi, tahrirlovchi dastur boílib, skaner vositasida tayyorlangan rasmlarni yuqori sifatli filtrlash kabi ishlarini bajaruvchi kuchli vosita hisoblanadi. Corel R.A.V.3 ñ vektor animatsiyalar yaratuvchi va ularni tahrirlovchi dastur hisoblanib, Webñ dezaynerlar uchun moíljallangan funksiyalar ham mavjud. Yordamchi dasturlari: CorelTrace X3 ñ nuqtali tasvirlarni vektorli tasvirlarga oítkazuvchi dastur. CorelDraw Sapture X3 ñ kompyuter ekranidan tasvirlarni nusha oluvchi dastur. Bitstream Font Navigator ñ Windows tizimida shriftlarni boshqaruvchi dastur. Duplexing Wizard ñ hujjatlarni broshyura koírinishida chop etishga tayyorlovchi dastur. Yuqoridagilardan shuni aniqlash mumkinki CorelDraw dasturlar toíplami grafik dizaynli har qanday masalalarni hal etishda qoíl keladi. Juda koíp grafik muharrirlar CorelDraw bilan raqobatlashishi mumkin, ammo ushbu dasturda mavjud funksiyalarning koípchiligi analog dasturlarda mavjud emas. CorelDraw tarkibiga kiruvchi barcha dasturlar oízining sodda interfeysi va mukammal ekanligi bilan ajralib turadi. Ushbu grafik muharrirda 25000 dan ziyod rasmlar joylashtirilgan boílib, alohida kutubEonani tashkil qiladi, shuningdek paketda 1000 dan ziyod shriftlar va boshqa 6 imkoniyatlar mavjud. Masalan, muhit yordamida quyidagi koírinishlarni juda osonlik bilan oírnata olamiz va tahrirlashimiz mumkin. Odatda CorelDraw quyidagi formatdagi fayllar bilan ishlash imkoniyatiga ega boílib, ´Importª buyrugílari bilan bir qatorda ´Export burugíi bilan oízga dasturlarga joylashtira oladi: Adobe Illustrator (AI); Windows Bitmap (BMP); Computer Graphics Metafile (CGM); Corel Draw (CDR); Corel Photo ñ Paint (CPT); Microsoft Document (DOC); Corel Designer (DSF); AutoCad Drawing Interchangeformat (DXF); AutoCad Drawing Database (DWG); Macromedia Flash (SWF); GIF; Gpeg (jpg) va boshqalar; CorelDraw dasturining yaratuvchilari Windows tizimi uchun quyidagi minimal talablarni qoíyishgan: WINDOWS 2000 yoki WINDOWS )R operatsion tizimlari; Protsessor Pentium II, 200 MGts va undan yuqori; RAM 128 Mbayt; CD ROM; 1024x768 oílchamdan kichik boílmagan SVGA monitor; sichqoncha
Qattiq diskda 500 Mbayt boísh joy; CorelDraw vektorli grafik muEarririda tasvir iEtiyoriy shakldagi konturlardan iborat boíladi. Fransuz injeneri Per Beze loyihalash tizimida birinchilardan boílib, konturlardan 20 asrning 70 yillarida foydalangan. Bu konturlardan tasvir yaratiladi. Egri chiziqlar Per Beze nomi bilan Beze egri chiziqlari deb nomlanadi. Yaratiladigan kontur bir yoki bir nechta segmentlardan iborat boíladi. Ketma ñ ket segmentlarning umumiy nuqtasi tugun deb nomlanadi. Egri chiziqli segmentning shakli uning tugun nuqtalaridan oítkazilgan urinmalar kesmalari bilan aniqlanadi va bu kesmalar boshqaruvchi chiziqlar deb nomlangan boílib, tugun nuqtalaridagi uchi boshqaruvchi nuqta deb yuritiladi. Masalan, toírtburchak toírtta segmentdan, egri chiziq esa bir nechta segmentlardan tuziladi va hakozo. Bu nuqtani joyini oízgartirish orqali boshqaruvchi chiziqning uzunligi va moyillik burchak qiymati oízgartirilib, segmentning shakli oízgartiriladi. Sohalar bir necha segmentdan tashkil topgan boílsa, u holda har bir qismda ikkitadan yoínaltiruvchi chiziqlar (birinchi va oEirgi tugunlardan tashqari) mavjud boíladi. Vektorli dasturlar bu kontur parametrlarini vizual boshqarish imkoniyatini beradi
Vektorli grafika, nuqtali grafikadan koíra kamroq joy talab qiladi. U faqat tugun nuqtalari, rang toíldirish va kontur turlarinigina saqlashni talab qiladi. Ammo vektorli grafikada chizilgan tasvirni fotografiya shakliga keltirguncha juda koíp mehnat talab qilinadi. Ammo CorelDraw dasturi bu kamchilikni bartaraf qilishda etakchi oírinlardan birini egallaydi. Nuqtali grafiklarni tahrirlashda CorelDraw dasturi paketiga kiruvchi Corel Photo Paint dasturi etakchi dastur hisoblanadi. Dastur vektorli grafikaga moíljallanganligi uchun undan turli illyustrtsiya, sxema, yaratish mumkin.
2.1 Corel draw dasturida matn va konturlar bilan ishlash
CorelDraw dasturida foydalanuvchi albatta matn bilan ishlash chogíida matbuotda qoíllanuvchi tushunchalarga duch keladi, ularning ayrimlari bilan Word matn muharriri bilash ishlash chogíida tanishgan. Bizning nazarimizda CorelDraw dasturi foydalanuvchisi yana qoíyidagi tushunchalar bilan tanishgan boílishlari shart. Bu tushunchalar quyida keltirilgan: Shriftlar ñ kompyuterda har Eil hujjatlar yaratishda va grafik obíektlar tarkibida juda koíp qoíllaniladi. CorelDraw ikki Eildagi matnli obíektlar bilan ishlay oladi. Artistic Text (shaklli matn)- bu matn turida bir yoki bir necha qatorli matnlarni har Eil formatda (kegl, interlinyaj, belgi kengligi, tepa va past indekslar, ustki va ostki chiziqlar, kerning, chizishlar, tekislashlar) yaratish mumkin. Paragraph Text (Oddiy matn)-matnlarni blokda terish imkoniyatini beradi. Bu usul aynan matn protsessori kabi boílib, blok ichida tekislash, kolonkalar sonini belgilash, intervallarni aniqlash kabi amallarni bajarish mumkin. Bu usulda maqola, qaydlar kabi matnlarni yaratish va tahrirlash mumkin. Matnli obíektlar - tekst uskunasi yordamida yaratiladi. Uning Eossalar paneli figurali matn va oddiy matn uchun bir Eil, ammo figurali matn uchun ayrim boshqarish elementlaridan foydalanib boílmaydi. Qoíyidagi tasvirda Eossalar paneli keltirilgan boílib, Word matn muharririda ishlagan foydalanuvchi uchun muammosiz foydalanish imkoniyatini beradi. Keyingi tasvir esa, matnni formatlash uchun zarur holatlarni qamrab olgan.
Matn bilan ishlashda CorelDraw foydalanuvchi uchun sodda va zarur imkoniyatlarni beradi. Masalan, matnni formatlash imkoniyatidagi << Еффекты>> bandi orqali har xil uslubdagi matnlarni yaratish mumkin, jumladan quyidagi holatlarga eítibor bering:
|
| |
