• Ishchi valning burchak tezligini aniqlash
  • Elektrodvigatelni markalarni tanlash
  • Elektrodvigatel valining aylanishlar sonini aniqlaymiz.
  • Umumiy uzatish sonini aniq pog’onalarga taqsimlash
  • Har bir val uchun quvvat (P), aylanishlar soni (n), burovchi moment (T), burchak tezligi ( ω) hisoblanadi
  • Bir pog’onali to’g’ri tishli silindrsimon yopiq uzatmaning hisobi
  • 1. Tishli g’ildirak uchun material tanlash.
  • 3. Uzatmaning o’qlararo masofasini aniqlash
  • Tishli g’ildiraklarning dastlabki o’lchamlari
  • 5. Ilashish modulini aniqlash m ≥ 2 1.12 mm Standart bo’yicha mmm deb qabul qilamiz. (A1. 22-bet) Bu yerda: K m
  • Yetaklovchi va yetaklanuvchi tishli g’ildirak tishlar soni
  • 9. O’qlararo masofani tekshirish a ω = =50+205/2=125 mm Ilashishda hosil bo’ladigan kuchlar
  • 10. Kontakt kuchlanishni hisoblash
  • Elektrodvigatelni tanlash uchun talab etiladigan quvvatni hisoblash




    Download 1,1 Mb.
    bet2/6
    Sana18.05.2024
    Hajmi1,1 Mb.
    #242247
    1   2   3   4   5   6
    Bog'liq
    bir pogonali tog\'ri tishli silindrsimon reduktorni loyihalash

    Elektrodvigatelni tanlash uchun talab etiladigan quvvatni hisoblash Ptal = Pum 3 = 4.6*0.92=6.2kvt

    Pdv = 4.2kvt quvvatga ega elektrodvigatel tanlaymiz. (A1. 1.2.2-jadval)

    1. Ishchi valning burchak tezligini aniqlash

    ω3 =2V/D =2*0.9/275=6.5rad / s

    1. Ishchi valning aylanish chastatasini aniqlash n=­­­30w/3.14=30*6.5/3.14=58.2ayl/min

    nn n=w1/3.14=6*58.2/3.14=188.2ayl/min

    1. Elektrodvigatelni markalarni tanlash nc =1500ayl/mi

    112M4/1445
    S = 4.66%
    Markali dvegatel tanladik. Tanlangan elektro dvigatelni eskiz chizmasini chizamiz.


    Dvigatel markasi

    Polyuslar soni

    Dvigatel o’lchamlari



















    L1

    H

    D

    d1

    l1

    l2

    l3

    b

    d0

    h

    4A112M

    2,4,6,8

    452

    230

    235

    32

    80

    70

    140

    190

    12

    112

    Dvigatel parametrlari A1. 1.2.3-jadvaldan olindi. [1]k

    1. Elektrodvigatel valining aylanishlar sonini aniqlaymiz.

    ndv =1500 (1−S) =1500 (1−0.0466 ) =1445 ayl /min

    1. Yuritmani umumiy uzatish sonini hisoblash

    Uum =nndv3 = 1271430.4 =2

    1. Umumiy uzatish sonini aniq pog’onalarga taqsimlash

    Uzatish sonini silindrsimon uzatma uchun standartga muvofiq tanladik. U1 =4 (A1. 12-bet)
    Uum =U1 ⋅U 2
    U2 =UUum1 =4 *1 = U=4

    1. Har bir val uchun quvvat (P), aylanishlar soni (n), burovchi moment (T), burchak tezligi (ω) hisoblanadi

    1. val:

    P1 = Ptal = 5KN n1 = ndv =1125.9min1
    T1 = 9550⋅ nP = 9550⋅5/114 = 40.3Nm
    rad /s

    1. val:

    P2 = P1 ⋅ηsilindr ⋅ηpod = 5⋅0.98⋅0.99 = 3.3 kvt n
    T2 = T1 U1 ⋅ηsilidr ⋅ηpod = 40.3⋅4⋅0,98⋅0.99 =186 Nm
    s−1
    Bir pog’onali to’g’ri tishli silindrsimon yopiq uzatmaning hisobi

    Yuqoridagi masalaning natijalaridan olingan qiymatlar:


    T1 = 40.3Nm T2 =168Nm n1 =115.9min1
    n2 = 364min1
    U = 4
    Ln = 2500soat
    1. Tishli g’ildirak uchun material tanlash.
    Reduktorning tishli g’ildiraklariga material sifatida St 40X markali po’lat materialini tanlaymiz va uni qattiqligini oshirish uchun termik qayta ishlov berishni tanlaymiz. Yetaklovchi va yetaklanuvchi tishli g’ildiraklar uchun 40x markali po’lat material tanlaymiz. Bunda termik qayta ishlash yaxshilanish tish yuzasining qattiqligi (235...262)HB2; (269...302)HB1.
    1.1. G’ildirak tishlarning o’rtacha qattiqligi.
    HB1o’r=(269+302)/2=285,5
    HB2o’r=(235+262)/2=248,5
    2. Yetaklovchi va yetaklanuvchi tishli g’ildiraklar uchun kontakt kuchlanishni ruxsat etilgan qiymatini aniqlaymiz.
    H ]= KHL ⋅[σHO] MPa.
    a) Yetaklanuvchi tishli g’ildirak uchun
    H]2 = KHL2 ⋅[σHO]2 MPa.
    Bunda [σHO]2 - bazoviy sikllarga to’g’ri kelgan kontakt kuchlanish qiymati
    (A1.1.4.1-jadvalga qaralsin)
    HO]2=1,8 HBo’r+67=(1,8*248,5)+67 = 514 N/mm2;
    K HL2 -ishlash muddatini hisobga oluvchi koeffitsenti
    KHL2 = 6 NNHO2 2 ≤KHLmax
    bunda NHO2 = (HB2o’r)3 = (248,5)3=15*106 – bazoviy siklllar soni.
    N2 = 60⋅n3 L n = 60*93*25000 = 139,5*106 – hisobiy sikllar soni.
    Natijada
    KHL2 = 6 NNHO2 2 = 6 13915,5⋅10⋅106 6 = 1,0 chunki NHO2 < N2 (A1. 15-bet)
    Etaklanuvchi tishli g’ildirak uchun kontakt kuchlanishni qiymati
    H]2 =514*1,0 = 514 N/mm2
    b) Yetaklovchi tishli g’ildirak uchun kontakt kuchlanishni ruxsat etilgan qiymati.
    n] = [σno]1∙KHL1 MPa,
    Bunda: [σHO]1=1,8 NVo’r+67=(1,8*285,5)+67= 581N/mm2
    KHL1 = 6 NNHO1 1 ≤KHLmax .
    NHO1 =15*106sikll, N1=N2·UI=139,5*106*5=697,5*106 sikll. NHO1 < N1 bo’lgani uchun KHL1 = 1,0 (A1. 15-bet)
    Yetaklovchi tishli g’ildirak uchun kontakt kuchlanishni ruxsat etilgan qiymati.
    H]1 =581*1,0 = 581 N/mm2
    v) Yetaklanuvchi tishli g’ildirak uchun egilishdagi kuchlanishni ruxsat etilgan qiymati
    F ]2=[σFO]2 ⋅ KFL2 N/mm2
    bunda [σFO]2 – bazoviy siklllarga to’g’ri kelgan egilishdagi kuchlanish qiymati.
    FO]2 =1.03 NVo’r=1,03*248,5=256 N/mm2; bunda NFO = 4⋅106 - bazoviy sikllar soni; N2 =139,5⋅106 sikl.
    Natijada
    KFL2 = 6 NNFO2 = 6 1394,⋅510⋅ 10 6 6 = 1,0 chunki NFO <N2 (A1. 15-bet)
    Yetaklanuvchi tishli g’ildirak uchun egilishdagi kuchlanishni ruxsat etilgan qiymati
    H]2 =256*1,0 = 256 N/mm2
    2.1. Yetaklovchi tishli g’ildirak uchun egilishdagi kuchlanishni ruxsat etilgan qiymati
    F ]1=[σFO]1 ⋅ KFL1 N/mm2; bunda [σFO]2=1.03 NVo’r1=1,03*285,5=294 MPa;
    KFL1 = 6 NNFO1 = 6 6974⋅10⋅ 106 6 = 1,0 chunki NFO <N1 (A1. 15-bet)
    Yetaklovchi tishli g’ildirak uchun egilishdagi kuchlanishni ruxsat etilgan qiymati
    F ]1=294*1,0=294 N/mm2;
    Demak, ruxsat etilgan kontakt va egilishdagi kuchlanishlarni qiymatlari:

    H ]1 = 514 MPa; [σF ]1 = 256MPa;
    H ]2 = 581 MPa; [σF ]2 = 294 MPa.
    3. Uzatmaning o’qlararo masofasini aniqlash
    K
    aω =Ka⋅(U +1)⋅3 [σH H T ⋅103 mm
    ]1 ⋅U ⋅ψa
    bu yerda:
    K a -hisobiy koeffisient bo’lib, to’g’ri tishli uzatma uchun Ka = 49.5ga teng, qiya tishli uzatma uchun esa Ka = 43gat eng. (A1. 18-bet)
    U-uzatmaning uzatish soni
    H] -ruxsat etilgan kontakt kuchlanishning MPa hisobida T 2 -sekin aylanuvchi g’ildirak valining burovchi momenti.
    K HB -yuklanishni tish yuzasiga notekis taqsimlanishni hisobga oluvchi koeffisienti tish yuzasining notekisligi HB ga, tish eni koeffisienti ψa va uzatma g’ildiraklarining tayanchi nuqtasiga joylashishiga nisbatan olinadi. (A1. 1.4.4-jadval)
    ψa -tish eni koeffisienti bo’lib, uzatma g’ildiraklarini tayanchga nisbatan
    joylashishiga qarab tanlanadi. (A1. 1.4.4-jadval)
    aω = K ⋅(U +1)⋅3 [σH ] 2 ⋅U2 ⋅ψβa = 49.5(4+1) ⋅4 ⋅0.4 =125mm
    Standart bo’yicha aω =125mm ga teng. (A1. 19-bet)
    a=K*(U+1)

    1. Tishli g’ildiraklarning dastlabki o’lchamlari 4.1 G’ildirak bo’luvchi aylana diametrini hisoblash. d2 = 2Uaω/1+U = 24*125/4+1=194mm

    4.2 G’ildirak eni

    b2 a aω = 0.4⋅125 = 55mm b1 =1.12⋅b2 =1.12⋅50 = 60mm


    5. Ilashish modulini aniqlash
    m 2 1.12 mm
    Standart bo’yicha mmm deb qabul qilamiz. (A1. 22-bet)
    Bu yerda: Km- modul koeffitsienti bo`lib qiya tishli g`ildirak uchun 5.8 ga teng.

    1. Yetaklovchi va yetaklanuvchi tishli g’ildirak tishlar soni z1 =zy /(U +1) =126/5 = 25.2

    z2 =zy z1 =126-25.2 =100.8

    1. Uzatmaning geometrik o’lchamlari

    1. Tish bo’luvchi aylana diametri



    1. Tish ostidan o’tgan aylana diametri

    d f1 = d1 + 2.5m = 45+5=50mm d f2 = d2 + 2.5m =125 +2.5⋅4 =185 mm
    c) Tish ustidan o’tgan aylana diametri da1 = d1 -2m =50 -2*4 =60mm da2 = d2 +2m= 125+ 2*4=196mm
    9. O’qlararo masofani tekshirish
    aω= =50+205/2=125mm

    1. Ilashishda hosil bo’ladigan kuchlar

      1. Aylanma kuch

    Ft N
    10. Kontakt kuchlanishni hisoblash K Ft (U +1) ⋅KHβ ⋅KHα ⋅KHυ = 376⋅ 2477208,3.2⋅50⋅6 ⋅1.03⋅1⋅1.1 = 477MPa σH = d2 ⋅b 2
    K – qo`shimcha koeffitsient bo`lib, qiya tishlig`ildiraklar uchun K=376ga teng.
    (A1. 19-bet)
    KH = KHβ KHα KHυ −yuklanish koeffitsienti. (A1. 1.4.6-jadval) Chiqqan qiymat quyidagi oralig’da bo’lishi kerak σH = (0.9−1.05)[σH ] = (462.6−539.7)MPa σH ≤[σH ]demak shart bajarildi.
    1. Uzatma g’ildiraklari uchun material tanlanadi (yopiq uzatma uchun tanlangan qabul qilamiz)
    2 Demak, ruxsat etilgan kontakt va egilishdagi kuchlanishlarni qiymatlari:
    H ]1 = 514 MPa; [σF ]1 = 256MPa;
    H ]2 = 581 MPa; [σF ]2 = 294 MPa.
    3. Yetaklanuvchi tishli g’ildirakning bo’luvchi aylana diametri
    KHβ ⋅U2 ⋅T3 ⋅ 103
    de2 =1653 2 mm, νH ⋅[σH ]1

    1. VH −to’g’ri tishli konussimon g’ildirak tishlarini tsilindrsimon g’ildirak mustaxkamligini kamligini bildiruvchi koeffitsient – 0,85. (A1. 25-bet)

    2. KHβ−yuklanishni tish eni bo’yicha notekis taqsimlanishini hisobga oluvchi koeffitsient. G’ildirak tishlarining qattiqligi ≤ 350NV bo’lganda – 1,0; >350 NV bo’lganda formula yordamida aniqlanadi.

    KHβ=1,0 ga teng. (A1. 1.4.8-jadval)
    de2 =1653 K Hνβ ⋅U⋅[2σ⋅T3] ⋅2103 =1653 1.00.85⋅6.12(514156310⋅610)23 = 198 mm, yaxlitlab
    H H 1
    de2 = 200 mm qabul qilamiz.

    2. Uzatma g`ildiraklarining o`lchamlari aniqlaymiz.
    c) G’ildirak tishining eni
    b = 0,285Re = 0,285⋅294 = 83,78mm yaxlitlanib b=80 qabul qilinadi 3. Uzatma g’ildirak tishlarining ilashish moduli
    me ≥ 14 νF⋅⋅ Kb2Fβ⋅dTe23[σ⋅ 10F 3 ] mm
    bunda VF − konussimon g’ildirak tishlarini tsilindirsimon g’ildirak tishlariga nisbatan mustaxkamligini kamligini ko’rsatuvchi koeffitsient, qiymati – 0,85: KFβ −yuklanishni notekis taqsimlanishni hisobga oluvchi koeffitsient, qiymati uzatma g’ildirak tishlarining qattiqligi ≤ 350NV bo’lganda – 1,0: ≥350 NV bo’lganda qiymati
    K Fβ =1+ 1,5 ψS α ≤1,7 ; ψα = 0,45
    natijada K Fβ =1+ (1,5⋅0,45) 2 =1,34 (A1. 1.4.9-jadval)
    Aniqlangan va tanlangan qiymatlarni formulaga qo’yib ilashish modulini hisobiy qiymatini aniqlaymiz
    me mm
    Modulning qiymatini standartga asosan me=3 mm deb tanlaymiz. (A1. 22-bet)
    4. Uzatma g’ildiraklarining tishlari soni
    Z2 =dmee2 = 580 3 =118.2 yaxlitlab Z2 =193 ta deb qabul qilamiz.
    Z yaxlitlab Z1 = 32 qabul qilamiz

    1. Uzatish sonining hisobiy qiymati ux =Z2 Z1 =193 32 = 6.03

    6.12−6.03
    u = u ux u⋅100% = 6.12 ⋅100 =1,46%<[4%]

    1. Tishli g’ildiraklarni geometrik o’lchamlarni

    1. Bo’luvchi aylana o’lchami

    de1 = me Z1 = 1.8*32 = 62mm de2 = me Z2 =1.8⋅34 = 158mm

    1. Tashqi aylana o’lchami

    dae1 = de1 + 2⋅me = 62+ 2⋅3⋅0,986 =66mm dae2 = de2 + 2⋅me = 135+ 2⋅3⋅0,165 = 136mm
    v) Tish osti aylana o’lchami.
    dae1 = de1 − 2,5me cosϕ1 = 62− 2,5⋅3⋅0,986 = 55 mm
    dae2 = de2 − 2,5me cosϕ2 = 135− 2,5⋅3⋅0,165 = 134mm
    7. Ilashishda hosil bo’lgan kuchlar

    1. Aylanma kuch

    Ft1 = 2T2 dm1 = 2⋅258⋅103 82.3 = 6270 N dm1 = 0,857de2 = 0,857⋅135 = 82.3mm Ft2 = 2T3 dm2 = 2⋅1563⋅103 496.2 = 6300N dm2 = 0,857de2 = 0,857⋅579 = 496.2mm

    1. yetaklovchi tishli g’ildirak uchun bo’ylama kuch

    Fa1 = Fr2 = Ft tgα⋅sinϕ1 = 6300⋅0,364⋅0.165 = 387.5N tgα= tg200 = 0,364 . sinϕ1 = sin9050' = 0,165
    v) yetaklovchi tishli g’ildirak uchun markazga intiluvchi kuch Fr1 = Fa2 = Ft tgα⋅cosϕ1 = 6300⋅0,364⋅0,986 = 2261.8 N
    8. Kontakt kuchlanishni hisobiy qiymati

    T σH = 2120 3du32⋅ ⋅VKHHβ = 2120 1563(579⋅10)33⋅60.12,85 ⋅1.0 = 510 MPa
    e2
    σH < [σH ] 510<514. o’ta yuklanish 5% gacha bo’lishi mumkin.

    Download 1,1 Mb.
    1   2   3   4   5   6




    Download 1,1 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Elektrodvigatelni tanlash uchun talab etiladigan quvvatni hisoblash

    Download 1,1 Mb.