16-Mavzu: Matnli FTP-mijoz
FTP-mijoz yoki FTP-klient, tarmoq ustida fayllarni uzatish va ko'chirish uchun foydalaniladigan dastur yoki asbobdir. U foydalanuvchining kompyuteridan serverga yoki serverdan foydalanuvchining kompyuteriga fayllarni yuborish, olish va boshqa amallarni bajarish imkonini taqdim etadi. Quyidagi qismlarda FTP-mijoz xususiyatlari keltirilgan:
Grafikali Interfeys (GUI): Ba'zi FTP-mijozlar, grafikali interfeysni taqdim etadi. Bu, foydalanuvchilarga fayllarni ko'rish, o'zgartirish va boshqa amallarni bajarish uchun grafikali interfeys orqali qulayliklar taqdim etadi.
Muvofiqlik: FTP-mijozlar odatda oson va tushunarli bo'lishi uchun foydalanuvchilarga yordam beradigan oson menyu va funksiyalarga ega bo'ladi. Bunday mijozlar orqali fayllarni serverga yuborish, olish va boshqa fayl amallarini bajarish oson va tezroq bo'ladi.
Autentifikatsiya: FTP-mijozlar foydalanuvchining serverga kirish uchun autentifikatsiya qilish imkonini taqdim etadi. Bu, foydalanuvchining login va parol orqali serverga kirishini ta'minlaydi.
Fayl Almashinuvi: FTP-mijozlar orqali foydalanuvchilar, serverdan fayllarni olish, fayllarni ko'rish va ularni o'zgartirish imkoniyatiga ega bo'ladi. Fayl almashinuvi davomida aloqa protokollari (FTP, FTPS, SFTP) tanlash imkoniyati mavjud bo'ladi.
Fayl Qidirish va O'chirish: FTP-mijozlar, foydalanuvchilarga serverdagi fayllarni qidirish, fayllarni o'chirish va boshqa boshqa amallar uchun interfeysni taqdim etadi.
Shifrlangan Aloqa (FTPS va SFTP): Ba'zi FTP-mijozlar, shifrlangan aloqa protokollari (FTPS yoki SFTP) orqali xavfsiz aloqa taqdim etish imkonini taqdim etadi.
Operatsion Tizim Bilan Muxokama: Ko'pgina FTP-mijozlar, bir nechta operatsion tizimlar bilan uyumli bo'lib, foydalanuvchilarga xizmat qiladigan dasturlar uchun imkoniyatlar taqdim etadi.
Bunday xususiyatlar bilan FTP-mijozlar, foydalanuvchilarga oson, tezkor va xavfsiz fayllarni serverlar orasida uzatish imkonini taqdim etadilar.
SFTP (Secure File Transfer Protocol):
SFTP, FTP-protokolining xavfsiz versiyasi emas, balki SSH (Secure Shell) protokoli asosida ishlaydigan boshqa bir protokol. Bu, fayllarni xavfsiz ravishda uzatish va olish uchun ishlatiladi va ma'lumotlarni shifrlab uzatishni ta'minlaydi. SFTP, FTPS (FTP Secure) va FTP-ga nisbatan xavfsizlikni yuqori darajada ta'minlaydi.
SFTP Xususiyatlari:
SSH Protokoli: SFTP, SSH protokoli asosida ishlaydi va ma'lumotlar shifrlanadi. Bu xavfsizlikni oshiradi va foydalanuvchilarga maxfiy aloqa ta'minlash imkonini beradi.
Portlar: SFTP uchun ishlatiladigan port odatda 22-soni bo'lib, SSH porti. Bu port o'zgarishi mumkin, lekin keng tarqalgan tarmoqlarda odatda 22-soni qo'llaniladi.
Xavfsiz Autentifikatsiya: SFTP foydalanuvchilarga xavfsiz autentifikatsiya usullari orqali kirish imkonini taqdim etadi. Bu, kalitlar, SSH-parollar yoki boshqa xavfsiz usullar orqali amalga oshirilishi mumkin.
|