41-Mavzu:Internetning asosiy tushunchalari
Internet, global tarmoq tizimi bo'lib, dunyo bo'ylab ulanuvchilarga interaktiv aloqa va ma'lumot almashish imkonini taqdim etadigan katta infratuzilma. Quyidagi internetning asosiy tushunchalari:
Tarmoq Tizimi: Internet, bir necha mlnin tarmoq va qurilmalardan iborat bo'lgan tarmoq tizimi. Ushbu tarmoq tizimi dunyo bo'ylab joylashgan serverlar, routerlar, switchlar, foydalanuvchi qurilmalari va boshqa qurilmalardan iborat.
Protokollar va Manzillar: Internetda ma'lumotlar yaroqlanib, o'tkazilib, o'zgartirilib, qabul qilinadi. Bu amallar uchun internet protokollari, masalan, TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) ishlatiladi. Har bir qurilma internetda o'z manzilga ega bo'lib, unga unikal IP (Internet Protocol) manzil beriladi.
Veb-saytlar va Veb-Servislar: Internetda joylashgan saytlar va veb-servislar, ma'lumotlar taqdim etadilar. Foydalanuvchilar veb-brauzerlar orqali saytlarga kirib, ma'lumot olish, xarid qilish, xizmatlar va ilovalardan foydalanishlari mumkin.
Elektron Pochta va Aloqa Servislari: Internet orqali elektron pochta orqali xabar almashish, elektron suhbatlar, ijtimoiy tarmoqlar orqali aloqa kurish va boshqa onlayn xizmatlar foydalanuvchilar uchun imkoniyat yaratadi.
Tarjima va Multimediya Xizmatlar: Internet tarjima xizmatlari orqali turli tillarda matnlarni tarjima qiladi. Multimediya xizmatlari, rasmlar, video va audio materiallar orqali ma'lumotlarni taqdim etadi.
Onlayn Savdo va Xizmatlar: Internet orqali onlayn do'konlarda savdo qilish, xizmatlar sotib olish va onlayn to'lovlar bajarish imkonini taqdim etadi.
Virtuallik va Ilmiy Kompetentsiya: Internet dunyo bo'ylab o'qish, ta'lim olish va malakani oshirish uchun yuqori imkoniyatlar yaratadi. Virtual kurslar, elektron ilmiy jurnallar, maqolalar, elektron kutubxonalardan foydalanish mumkin.
Veb-Brauzerlar va Illyustratorlar: Foydalanuvchilar internetga veb-brauzerlar orqali ulanishadi. Bu brauzerlar, veb-saytlarni ko'rish va ulashishda ishlaydilar. Illyustratorlar esa veb-saytlarda grafik va multimediya kontentini yaratish uchun ishlaydilar.
Xavfsizlik va Shifrlash: Internet foydalanuvchilarga xavfsiz va shifrlangan ulanishni taqdim etish uchun xavfsizlik protokollari, SSL (Secure Sockets Layer) shifrlash tizimi va boshqa usullar ishlatiladi.
Kiberxavfsizlik va Kiberhujumlar: Internetda ma'lumotlarning xavfsizligini ta'minlash uchun kiberxavfsizlik tadbirlari ommaviy. Bunaqa tadbirlar, kiberhujumlar va viruslarga qarshi himoya ta'minlashda katta ahamiyatga ega.
Internet, kompyuterlar, smartfonlar, planshetlar va boshqa qurilmalar orqali dunyo bo'ylab foydalanuvchilar uchun eng muhim ma'lumot almashish va aloqa vositalaridan biridir.
Veb-Mobil Ulanish va Illyustratorlar: Internetning mobil variantlari (mobil internet) va veb-saytlarining mobil illyustratorlari, foydalanuvchilarga smartfonlar, planshetlar va boshqa qurilmalar orqali internetga ulanish va veb-saytlarni ko'rish imkonini taqdim etadi.
Sotsial Tarmoqlar va Mikrobloglar: Internet foydalanuvchilar uchun aloqa kurish va ma'lumot almashishda sotsial tarmoqlar (Facebook, Twitter, Instagram) va mikrobloglar (Twitter) katta ahamiyatga ega. Bu platformalar orqali foydalanuvchilar, dostlar bilan aloqada bo'lish, yangiliklar almashish, rasmlar va videolar ulashishlari mumkin.
Elektron Do'konlar va Onlayn Savdo Platformalari: Internetda elektron do'konlar (Amazon, eBay, Alibaba) va onlayn savdo platformalari, istalgan joyda foydalanuvchilar uchun mahsulotlar sotib olish imkonini taqdim etadi.
Elektron Pochta Marketingi: Korporativ va shaxsiy maqsadlar uchun elektron pochta marketingi internetda turli xil xizmatlar va mahsulotlarni reklama qilish uchun amalga oshiriladigan strategiyalardan biridir.
VPN (Virtual Private Network): Internet orqali xavfsiz va shifrlangan ulanish uchun ishlatiladigan VPN xizmatlari, foydalanuvchilar uchun maxfiylikni ta'minlash va onlayn hujumlarga qarshi himoya ta'minlashda qo'llaniladi.
Elektron Shu'bohlar va Video Konferensiyalar: Internetda elektron shu'bohlar va video konferensiyalar, foydalanuvchilar uchun jismoniy turmushga muhtoj bo'lmay, ma'lumot almashish va qo'shilishda yordam bera olish imkonini yaratadi.
Arxiv Tarmoqlar va Bulut Xizmatlar: Internet orqali foydalanuvchilar, ma'lumotlarini arxivlash va ulanish uchun bulut xizmatlardan foydalanishadi. Bu xizmatlar ma'lumotlarni onlayn saqlab turish va ulanishda osonlik ta'minlaydi.
Ovoz va Videofikrlar: Internet orqali ovoz va videofikrlar, podcastlar va videolavhalar, foydalanuvchilar uchun ma'lumot almash va o'rganish imkonini yaratadi.
IP Telefoniyasi (VoIP): Internet orqali boshqa foydalanuvchilar bilan taqilgan aloqalarni IP telefoniyasi (VoIP) orqali bajarish imkonini yaratadi. Bu imkon, shuningdek, Internet telefoniyasi va onlayn sahifalar uchun boshqa xizmatlarni o'z ichiga oladi.
Elektron Qo'shiqlar va Multimedia Platformalari: Internetda elektron qo'shiqlar va multimedia platformalari, musiqiy ma'lumotlarga, videolarga va boshqa multimediya xizmatlarga osonlik bilan kirish va ulanish imkonini taqdim etadi.
|
