|
1
|
2
|
3
|
4
|
A
|
I0I0
|
IAIA; IAI0
|
IBIB; IBI0
|
IAIB
|
B
|
IBIB; IBI0
|
I0I0
|
IAIA; IAI0
|
IAIB
|
C
|
IBIB; IBI0
|
IAIB
|
I0I0
|
IAIA; IAI0
|
D
|
IAIA; IAI0
|
IBIB; IBI0
|
IAIB
|
I0I0
|
25. Rasmda qaysi tipdagi irsiylanish tasvirlangan?
A) komplementar
B) to`la dominantlik
C) pleytropiya
D) polimeriya
26. Birlamchi jinsiy belgilarni aniqlang.
1) hasharotlarning erkaklarini mo`ylovlari uzun, qorni hipcha bo`lishi;
2) erkak chumchuqsimonlarning boshidagi bir to`p patlari bo`lishi;
3) baliqlarda tuxum hujayralar bir juft tuxumdonlarda yetilishi;
4) odamlarda tuxumdonlar kichik chanoq bo`shlig`ida joylashgan.
A) 1,2 B) 3,4
C) 2,3 D) 1,4
27. Ikkilamchi jinsiy belgilarni aniqlang.
1) hasharotlarning erkaklarini mo`ylovlari uzun, qorni hipcha bo`lishi;
2) erkak chumchuqsimonlarning boshidagi bir to`p patlari bo`lishi;
3) baliqlarda tuxum hujayralar bir juft tuxumdonlarda yetilishi;
4) odamlarda tuxumdonlar kichik chanoq bo`shlig`ida joylashgan.
A) 1,2 B) 3,4
C) 2,3 D) 1,4
28 Quyidagilar orasidan to`g`ri ma`lumotlarni aniqlang.
A) erkak va urg`ochilari farqlanuvchi organizmlarda jinsiy dimorfizm uchramaydi
B) ayrim jinsli organizmlarga nisbatan jinslar nisbati 1:1 deb hisoblab bo`lmaydi
C) erkak va urg`ochilarda farqlanuvchi xromasomalar autosomalar deyiladi
D) drozofilla kariotipida jinsiy xromasomalar soni 2 ta
29. Quyidagi ma`lumotlar orasidan to`g`rilarini aniqlang.
1) agar kariotipda jinsiy xromasomalar XX ko`rinishda bo`lsa gomogometali organism hisoblanadi;
2) agar kariotipda jinsiy xromasomalar XY ko`rinishda bo`lsa gomogometali organism hisoblanadi;
3) erkak sutemizuvchilar geterogometalidir;
4) qushlarning erkaklarida jinsiy xromasomalar XY tarkibli bo`ladi.
A) 1,3 B) 2,4
C) 2,4 D) 1,4
30. Kariotipida 78 ta xromasoma bo`lgan ko`k kaptar uchun quyidagi qaysi jadval mos?
A)
Erkak kaptar
|
Somatic hujayra
|
Spermatozoid
|
76 + XX
|
38 + X
|
B)
Urg`ochi kaptar
|
Somatic hujayra
|
Tuxum hujayra
|
76 + XX
|
38 + X
|
C)
Erkak kaptar
|
Somatic hujayra
|
Spermatozoid
|
76 + XY
|
38 + X yoki 38 + Y
|
D)
Urg`ochi kaptar
|
Somatic hujayra
|
Tuxum hujayra
|
76 + XY
|
39 + X yoki 39 + Y
|
31. Kariotipida 42 ta xromasoma bo`lgan uy sichqoni uchun quyidagi qaysi jadval mos?
A)
Erkak
|
Somatic hujayra
|
Spermatozoid
|
42 + XX
|
21 + X
|
B)
Urg`ochi
|
Somatic hujayra
|
Tuxum hujayra
|
40 + XX
|
20 + X
|
C)
Erkak
|
Somatic hujayra
|
Spermatozoid
|
40 + XY
|
21 + X yoki 21 + Y
|
D)
Urg`ochi
|
Somatic hujayra
|
Tuxum hujayra
|
40 + XY
|
21 + X yoki 21 + Y
|
32. Qandala uchun mos javobni aniqlang.
A) erkaklari X yoki Y xromasoma saqlovchi spermatozoidlar hosil qiladi
B) urg`ochilarining somatic hujayrasi 12+XO holatda kariotipga ega
C) urg`ochilari faqat X xromasoma tutuvchi tuxum hujayralar hosil qiladi
D) erkak qandalalar kariotipida 12+XY ko`rinishda xromasomalar bo`ladi
33. Chigirtkalar uchun mos javobni aniqlang.
A) erkaklari X yoki Y xromasoma saqlovchi spermatozoidlar hosil qiladi
B) urg`ochilarining somatic hujayrasi 12+XO holatda kariotipga ega
C) urg`ochilari faqat X xromasoma tutuvchi tuxum hujayralar hosil qiladi
D) erkaklarining kariotipida 12+XY ko`rinishda xromasomalar bo`ladi
34. Qandala uchun quyidagi qaysi jadval mos?
A)
Erkak
|
Somatic hujayra
|
Spermatozoid
|
12 + XX
|
6 + X
|
B)
Urg`ochi
|
Somatic hujayra
|
Tuxum hujayra
|
12 + XX
|
6 + X
|
C)
Erkak
|
Somatic hujayra
|
Spermatozoid
|
12 + XO
|
6 + X yoki 6 + Y
|
D)
Urg`ochi
|
Somatic hujayra
|
Tuxum hujayra
|
12 + XO
|
6 + X yoki 6 + O
|
35. Chigirtka uchun quyidagi qaysi jadval mos?
A)
Erkak
|
Somatic hujayra
|
Spermatozoid
|
12 + XX
|
6 + X
|
B)
Urg`ochi
|
Somatic hujayra
|
Tuxum hujayra
|
12 + XX
|
6 + X
|
C)
Erkak
|
Somatic hujayra
|
Spermatozoid
|
12 + XO
|
6 + X yoki 6 + Y
|
D)
Urg`ochi
|
Somatic hujayra
|
Tuxum hujayra
|
12 + XO
|
6 + X yoki 6 + O
|
36. Qushlar uchun mos javobni aniqlang.
A) erkaklari Z yoki W xromasoma saqlovchi spermatozoidlar hosil qiladi
B) urg`ochilarining somatic hujayrasida jinsiy xromasomalar ZZ holatda kariotipga ega
C) urg`ochilari W yoki Z xromasoma tutuvchi tuxum hujayralar hosil qiladi
D) erkaklarining spermatozoidida ZZ ko`rinishda jinsiy xromasomalar bo`ladi
37. Jinsni aniqlashning progam usuli haqidagi to`g`ri fikrni aniqlang.
1) jins shakllanishi tashqi muhit omillariga bog‘liq;
2) jins tuhum hujayralar urugianish davrida ma’lum bo’ladi;
3) urug’lanish natijasida sitoplazmaga boy tuxum hujayradan urg‘ochi, sitoplazmasi kam tuxum hujayradan esa erkak organizmni hosil bo’ladi;
4) jins tuhum hujayra otalanmasdan oldin ma’lum bo’ladi;
5) ayrim chuvalchanglar urug`langan tuhum hujayrasi toshlarga yopishib erkin hayot kechirsa urg’ochi, urg’ochi organizmga yopishib parazitlik qilsa, erkak organizm rivojlanadi;
6) jinsni asosan jinsiy xromosomalar belgilaydi.
A) 3,4
B) 2,6
C) 1,5
D) 1,4
38. Jinsni aniqlashning epigam usuli haqidagi to`g`ri fikrni aniqlang.
1) jins shakllanishi tashqi muhit omillariga bog‘liq;
2) jins tuhum hujayralar urugianish davrida ma’lum bo’ladi;
3) urug’lanish natijasida sitoplazmaga boy tuxum hujayradan urg‘ochi, sitoplazmasi kam tuxum hujayradan esa erkak organizmni hosil bo’ladi;
4) jins tuhum hujayra otalanmasdan oldin ma’lum bo’ladi;
5) ayrim chuvalchanglar urug`langan tuhum hujayrasi toshlarga yopishib erkin hayot kechirsa urg’ochi, urg’ochi organizmga yopishib parazitlik qilsa, erkak organizm rivojlanadi;
6) jinsni asosan jinsiy xromosomalar belgilaydi.
A) 3,4
B) 2,6
C) 1,5
D) 1,4
39. Jinsni aniqlashning singam usuli haqidagi to`g`ri fikrni aniqlang.
1) jins shakllanishi tashqi muhit omillariga bog‘liq;
2) jins tuhum hujayralar urugianish davrida ma’lum bo’ladi;
3) urug’lanish natijasida sitoplazmaga boy tuxum hujayradan urg‘ochi, sitoplazmasi kam tuxum hujayradan esa erkak organizmni hosil bo’ladi;
4) jins tuhum hujayra otalanmasdan oldin ma’lum bo’ladi;
5) ayrim chuvalchanglar urug`langan tuhum hujayrasi toshlarga yopishib erkin hayot kechirsa urg’ochi, urg’ochi organizmga yopishib parazitlik qilsa, erkak organizm rivojlanadi;
6) jinsni asosan jinsiy xromosomalar belgilaydi.
A) 3,4
B) 2,6
C) 1,5
D) 1,4
40. Drozofila meva pashshasi uchun quyidagi qaysi duragaylash usuli tog`ri natija bergan?
A) qizil ko`zli erkak va urg`ochi drozofila pashshalaridan oq ko`zli erkak pashshalar tug`ilishi mumkin
B) oq ko`zli erkak va qizil ko`zli urg`ochi pashshalardan qizil oq ko`zli urg`ochi pashshalar olish mumkin emas
C) qizil ko`zli erkak va oq ko`zli urg`ochi pashshalar naslining 50 % i qizil ko`zli erkak pashshalar bo`ladi
D) qizil ko`zli urg`ochi va oq ko`zli erkak pashshalar naslining barchasi har doim qizil ko`zli bo`ladi.
41. Tovuqlarning duragaylashiga oid quyidagi qaysi chatishtirish natijasi to`g`ri?
A) qora patli urg`ochi va chipor patli erkak = chipor patli erkak va urg`ochi nasllar
B) chipor patli urg`ochi va qora patli erkak = chipor patli tovuq va qora patli xo`rozlar
C) chipor patli tovuq va xo`rozlar = bunday chatishtirish natijasida har doim chipor patli nasllar olinadi
D) qora patli xo`roz va tovuqlar = chipor patli nasllar
42. Quyidagi chatishtirish natijasi qaysi javobda to`g`ri keltirilgan?
“genotipik sog`lom ona x gemofilik ota”
A) farzandlarning 75% sog’lom, qizlarning 50% tashuvchi, o’gil bolalarning 50% kasal
B) Farzandlarning barchasi sog’lom, qizlarning barchasi tashuvchi
C) farzandlarning 50% sog’lom, qizlarning 50% tashuvchi, o’gil bolalarning 50% kasal
D) barcha farzandlar sog`lom
43. Quyidagi chatishtirish natijasi qaysi javobda to`g`ri keltirilgan?
“sog`lom (tashuvchi) ona x sog`lom ota”
A) farzandlarning 75% sog’lom, qizlarning 50% tashuvchi, o’gil bolalarning 50% kasal
B) Farzandlarning barchasi sog’lom, qizlarning barchasi tashuvchi
C) farzandlarning 50% sog’lom, qizlarning 50% tashuvchi, o’gil bolalarning 50% kasal
D) barcha farzandlar sog`lom
44. Quyidagi chatishtirish natijasi qaysi javobda to`g`ri keltirilgan?
“sog`lom (tashuvchi) ona x gemofilik ota”
A) farzandlarning 75% sog’lom, qizlarning 50% tashuvchi, o’gil bolalarning 50% kasal
B) Farzandlarning barchasi sog’lom, qizlarning barchasi tashuvchi
C) farzandlarning 50% sog’lom, qizlarning 50% tashuvchi, o’gil bolalarning 50% kasal
D) barcha farzandlar sog`lom
45. Quyidagi chatishtirish natijasi qaysi javobda to`g`ri keltirilgan?
“genotipik sog`lom ona x genotipik sog`lom ota”
A) farzandlarning 75% sog’lom, qizlarning 50% tashuvchi, o’gil bolalarning 50% kasal
B) Farzandlarning barchasi sog’lom, qizlarning barchasi tashuvchi
C) farzandlarning 50% sog’lom, qizlarning 50% tashuvchi, o’gil bolalarning 50% kasal
D) barcha farzandlar sog`lom
46. Quyidagi chatishtirish natijasi qaysi javobda to`g`ri keltirilgan?
“genotipik sog`lom ona x daltonik ota”
A) farzandlarning 75% sog’lom, qizlarning 50% tashuvchi, o’gil bolalarning 50% kasal
B) Farzandlarning barchasi sog’lom, qizlarning barchasi tashuvchi
C) farzandlarning 50% sog’lom, qizlarning 50% tashuvchi, o’gil bolalarning 50% kasal
D) barcha farzandlar sog`lom
47. X va Y xromasomada joylashgan genlarni ajrating.
1) gemofiliya; 2) ixtioz; 3) gipertrixoz;
4) daltonizm; 5) D vitamini bilan davolanmaydigan raxit; 6) ikkinchi kurak tishning yo`qligi; 7) qandsiz diabet; 8) tishlarning katta kichikligi.
48. Quyidagi qaysi qatorda genotipdan kelib chiqib drozofila pashshalari fenotipi to`g`ri ifodalangan?
A) XaXX – oq ko`zli, o`ta gavdali urg`ochi
B) XAXY – qizil ko`zli, o`ta gavdali erkak
C) XAO – qizil ko`zli urg`ochi
D) YO – yashovchan erkak drozofila
49. Quyidagi qaysi belgilar qatori o`g`illarga otadan ham, onadan ham o`tishi mumkin?
A) gemofiliya, ixtioz, gipertrixoz
B) qandsiz diabet, daltonizm, gemofiliya
C) D vitamini bilan davolanmaydigan raxit, ixtioz
D) gipertrixoz, tishlarning katta kichikligi
50. Quyidagi qaysi belgilar qatori o`g`illarga faqat otadan o`tishi mumkin?
A) gemofiliya, ixtioz, gipertrixoz
B) qandsiz diabet, daltonizm, gemofiliya
C) D vitamini bilan davolanmaydigan raxit, ixtioz
D) gipertrixoz, tishlarning katta kichikligi
51. Ontogenetik o`zgaruvchanlik uchun tegishli ma`lumotlarni aniqlang.
1) fenotipik o`zgaruvchanlik;
2) tashqi muhit omillari ta`sirida yuzaga keladi;
3) sersuv va suvi kam joyda o`sgan ikki o`simlik farqi misolida ko`rsatish mumkin;
4) organism hayot davomida o`zgarishlarga uchrashi misolida tushuntirish mumkin.
A) 2,4 B) 3,4
C) 2,3 D) 1,4
52. Modifikatsion o`zgaruvchanlik uchun tegishli ma`lumotlarni aniqlang.
1) fenotipik o`zgaruvchanlik;
2) tashqi muhit omillari ta`sirida yuzaga keladi;
3) sersuv va suvi kam joyda o`sgan ikki o`simlik farqi misolida ko`rsatish mumkin;
4) organism hayot davomida o`zgarishlarga uchrashi misolida tushuntirish mumkin.
A) 2,4 B) 3,4
C) 2,3 D) 1,4
53. Quyidagi o`zgaruvchanlikni izohlang.
A) fenotipik – mofifikatsion
B) genotipik – mutatsion
C) fenotipik – ontogenetic
D) genotipik – kombinativ
54. Quyidagi o`zgaruvchanlikni izohlang.
A) fenotipik – mofifikatsion
B) genotipik – mutatsion
C) fenotipik – ontogenetic
D) genotipik – kombinativ
55. Tranzitsiya uchun tegishli ma`lumotlarni aniqlang.
1) gen mutatsiyasi hisoblanadi;
2) purin asoslarining purin asoslari bilan o`rin almashinishiga aytiladi;
3) purin asoslarining pirimidin asoslari bilan o`rin almashinishiga aytiladi;
4) o`roqsimon anemiyani yuzaga kelishi bilan tushuntirish mumkin;
5) xromasoma mutatsiyasi hisoblanadi.
A) 1,4,5 B) 2,3,5
C) 1,2,4 D) 1,3,5
56. Transversiya uchun tegishli ma`lumotlarni aniqlang.
1) gen mutatsiyasi hisoblanadi;
2) purin asoslarining purin asoslari bilan o`rin almashinishiga aytiladi;
3) purin asoslarining pirimidin asoslari bilan o`rin almashinishiga aytiladi;
4) o`roqsimon anemiyani yuzaga kelishi bilan tushuntirish mumkin;
5) xromasoma mutatsiyasi hisoblanadi.
A) 1,3,4 B) 2,4,5
C) 1,2,5 D) 3,4,5
57. Xromasoma mutatsiyalarini moslang.
A) deletsiya - xromosoma bir qismining yo‘qolishi;
Inversiya - xromosoma qismining 180oCga aylanib qolishi;
Duplikatsiya - xromosoma ayrim qismining ikki hissa ortishi
Translokatsiya - nogomologik xromosoma qismlarining almashinishi
B) inversiya - xromosoma bir qismining yo‘qolishi;
deletsiya - xromosoma qismining 180oCga aylanib qolishi;
Duplikatsiya - xromosoma ayrim qismining ikki hissa ortishi
Translokatsiya - nogomologik xromosoma qismlarining almashinishi
C) deletsiya - xromosoma bir qismining yo‘qolishi;
Inversiya - xromosoma qismining 180oCga aylanib qolishi;
deletsiya - xromosoma ayrim qismining ikki hissa ortishi
duplikatsiya - nogomologik xromosoma qismlarining almashinishi
D) deletsiya - xromosoma bir qismining yo‘qolishi;
duplikatsiya - xromosoma qismining 180oCga aylanib qolishi;
inversiya - xromosoma ayrim qismining ikki hissa ortishi
Translokatsiya - nogomologik xromosoma qismlarining almashinishi
58. Genom mutatsiyalarini moslang.
a) monosomiya; b) polisomiya; c) poliploidiya;
d) trisomiya.
A) b – (2n+3), (2n+4); d - (n2), (n3), (n4)
B) a - (2n+1); c - (n2), (n3), (n4)
C) a - (2n-1); d - (2n+1);
D) c - (n2), (n3), (n4); d - (2n+3)
59. 2n = 25 xromasomali tamaki bu qaysi mutatsiya maxsuli hisoblanadi?
A) monosomiya
B) trisomiya
C) poliploidiya
D) polisomiya
60. Odamlarda Daun sindromining uchrashi bu qaysi mutatsiya maxsuli hisoblanadi?
A) monosomiya
B) trisomiya
C) poliploidiya
D) polisomiya
61. Go`zaning 26, 52 xromasomali turlarining uchrashi bu qaysi mutatsiya maxsuli hisoblanadi?
A) monosomiya
B) trisomiya
C) poliploidiya
D) polisomiya
62. Mutatsion nazariya muallifini aniqlang.
A) G. Mendel
B) T. Morgan
C) G. de Friz
D) Ch. Elton
63. Gibridiologik nazariya muallifini aniqlang.
A) G. Mendel
B) T. Morgan
C) G. de Friz
D) Ch. Elton
64. Quyida qaysi xromasoma mutatsiyasi berilgan?
A) deletsiya
B) inversiya
C) duplikatsiya
D) translokatsiya
65. Quyida qaysi xromasoma mutatsiyasi berilgan?
A) deletsiya
B) inversiya
C) duplikatsiya
D) translokatsiya
66. Quyida qaysi xromasoma mutatsiyasi berilgan?
A) deletsiya
B) inversiya
C) duplikatsiya
D) translokatsiya
|
