10/11-sinf Informatika va axborot texnologiyalari
52
. . om ilyatorlar va
int r r tatorlar
om ilyatorlar
va
int r r tatorlar
haqida ushbu
bob avvalida aytirilgan edi
Kompilyator va interpretatorning farqlari
ompilyator
Interpretator
Ijro etilishidan oldin
birdaniga manba kodini
obyekt kodiga oʻgiradi
Manba kodini obyekt
kodiga bir martada bir
satrdan oʻgiradi
Kompilyatsiya qilingan
obyekt kodi faqat u
moʻljallangan operatsion
tizim uchun ishlaydi
Manba kodini bir nechta
operatsion tizim uchun
obyekt kodiga oʻgirishi
mumkin
Obyekt kodi darhol
bajarilishga tayyor
boʻladi
Obyekt kodini yaratish
kerak, shuning uchun
bajarish vaqtiga
qoʻshimcha vaqt
qoʻshiladi
Kompilyatsiya uzoq vaqt
talab qilishi mumkin,
bu esa dasturni ishlab
chiqish vaqtida sinovdan
oʻtkazishda qiyinchilik
tugʻdiradu
Faqat kerakli kodning
oʻzi oʻgiriladi, shuning
uchun bu usul dasturni
ishlab chiqish vaqtida
sinovdan oʻtkazish
uchun qulay
2.07-jadval. ompilyator va interpretator farqlari.
16.
Kompilyatorning funksiyasini tasvirlab bering
17
Interpretatorning kompilyatorga nisbatan
ikkita ustun tomonini tasvirlab bering
. 6. ulosa
Qurilmalar (ba’zida texnik ta’minot, apparat
ta’minoti, Hardware) bu kompyuterning jismoniy
komponentlaridir Ichki qurilmalar CPU, asosiy plata,
RAM, ROM, grafi k karta, audiokarta, qattiq disk va SSD
diskni oʻz ichiga oladi Periferiya qurilmalariga monitor,
klaviatura, sichqoncha, printer, kamera, veb kamera,
skaner, OCR, MICR, OMR, shtrixkod rider, esh disk, tashqi
qattiq disk, Blu-ray disk qurilmasi va xotira kartasi kiradi
Kiritish qurilmalari maʼlumotni kompyuterga yuborish
imkonini beradi, chiqarish qurilmalari esa maʼlumotlar va
axborotlarni kompyuterdan uzatishga xizmat qiladi
Dasturiy taʼminot qurilmalarda ishlaydigan dasturlardir
Tizimli dasturiy taʼminotga operatsion tizimlar, qurilma
drayverlari, utilitlar, kompilyatorlar, interpretatorlar va
linkerlar kiradi Amaliy dasturiy taʼminot tarkibiga matn bilan
ishlash, elektron jadvallar, maʼlumotlar bazasini boshqarish
tizimlari, grafi k tahrirlash, fotosuratlarni tahrirlash, videoni
tahrirlash, muloqot, veb sahifalar yaratish, boshqarish va
oʻlchash dasturlari, app va appletlar kiradi
Utilit dasturi antivirus va malware dasturlarga qarshi
kurashish, zaxira nusxasini yaratish, maʼlumotlarni siqish,
disklarni defragmentatsiyalash, formatlash, fayllarni
nusxalash va oʻchirishni oʻz ichiga olishi mumkin
Tayyor dasturiy taʼminot oldindan mavjud, onlayn
yoki doʻkondan sotib olinadigan dasturiy taʼminotdir
Buyurtma dasturiy taʼminot esa tashkilotning oʻziga xos
talablariga moslab maxsus yoziladi
Turli foydalanuvchi interfeyslariga buyruq satri interfeysi,
foydalanuvchi grafi k interfeysi, muloqot interfeysi va
ishoralar interfeysi kiradi Interfeysni loyihalashda rang,
maket, shri oʻlchami, turi, ma’lumot hajmi va boshqaruv
elementlarining uygʻunligini hisobga olish kerak
