Insonlar o'simliklarning tashqi tuzilishiga ko'ra farqlarni foydali va zararli o'simliklarni taqqoslash davomida bilganlar

Download 1,47 Mb.
bet	2/2
Sana	16.12.2023
Hajmi	1,47 Mb.
	#120324

1 2

Bog'liq
O

Rivojlanish Gul

Tuzilishi
Meva asosan tuxumdondan hosil bo'ladi, lekin uning shakllanishida gulning turli qismlari (kosacha, perianth va stamens) ishtirok etishi mumkin. Urug'lar tuxumdonlardan hosil bo'ladi. Devor (perikarp deb ataladigan) tuxumdon devoridan hosil bo'ladi. Perikarp uchta qatlamdan iborat: tashqi - ekzokarp yoki epikarp, o'rta - mezokarp va ichki - endokarp, ularning barchasi aniq ajralib turadi. Misol uchun, gilos mevasini ko'rib chiqing. Uning tashqi qatlami (eksokarp) - yupqa teri, o'rta (mezokarp) - qutulish mumkin bo'lgan suvli pulpa, ichki (endokarp) - toshlashgan to'qimalarning qattiq suyagi bilan o'ralgan urug'. Anatomik tekshiruv bilan ham perikarp qatlamlarini ajratish qiyin bo'lgan mevalar bor, bu homilaning etukligi davrida hujayralarning siqilishi va deformatsiyasiga bog'liq.
Rivojlanish
Gul— bu o'simliklarning jinsiy ko'payishiga moslashgan, qisqartirilgan, o'zgartirilgan va o'sish surgunida. Birinchi marta gulga modifikatsiyalangan yugurish ta'rifi dunyoga mashhur nemis shoiri va olimi Y.V. Gyote o'zining "O'simliklar metamorfozalari" (1790) asarida berilgan. Gullar poyaning yuqori qismida ham, reproduktiv kurtaklardan barglar qo'ltig'ida ham rivojlanadi. Gulning eng muhim qismlari stamens va pistilsdir. Ular changlanish va urug'lantirishni ta'minlaydi. Urug'lantirilgandan so'ng, pestelning tuxumdonida joylashgan ovuladan urug'lar hosil bo'ladi. Agar sharoit qulay bo'lsa, har bir urug 'unib chiqadi va yangi o'simlik paydo bo'ladi. Demak, gul qismlari vegetativ va reproduktiv kurtaklar qismlarining modifikatsiyalari, ya'ni gullar o'zgartirilgan kurtaklardir. Gulning asosiy vazifalari - sporalar, gametalar hosil qilish, changlatish, urug'lantirish, urug 'va mevalarni hosil qilish.

Download 1,47 Mb.

1 2

Download 1,47 Mb.