|
Interferometrlar Ko’p nurli Interferensiyalar Interferometr
|
| bet | 1/2 | | Sana | 13.05.2024 | | Hajmi | 22,84 Kb. | | #229451 |
Bog'liq Interferometrlar Kop nurli
Interferometrlar Ko’p nurli Interferensiyalar
Interferometr (interferensiya va metr) — elektromagnit yoki akustik toʻlqinlar interferensiyasi hodisasiga asoslangan oʻlchash asbobi. I.ning ishi bitta nurning fazoda ikki (yoki koʻp) kogerent nurga parchalab, turli yoʻnalishda interferensiya koʻrinishlarini hosil qilishidan iborat. Optik I. keng tarqalgan. Bunga Maykelson I. misol boʻladi nurlar koʻzgu 3h va 32 lardan kaytib toʻplanib obyektiv O ning fokal tekisligida interferensiyalanadi. Nurlar dastalarining yoʻlini baravarlash uchun (mas, 1 nur plastina Ya, dan ikki marta oʻtadi) nur 2 yoʻliga plastina P2 oʻrnatiladi. 3, (yoki 32) ni ozgina siljitilganda interferensiya polosalar qarash maydonida sezilarli suriladi. Koʻzgu 3, (yoki 32) oʻrniga biror detal oʻrnatib, interferension tasvir boʻyicha detal sirtining sifati toʻgʻrisida mulohaza yuritish mumkin. Toʻlqin tabiatiga qarab, I. akustik va elektromagnit toʻlqinlar (optik va radioin-terferometrlar) uchun moslab yasaladi. Optik I. spektral chiziqlarning toʻlqin uzunligini, shaffof muhitlarning yorugʻlik sindirish koʻrsatkichini, yulduzlarning burchak oʻlchamlarini, masofalarning mutlaq va nisbiy qiymatini katta aniqlikda oʻlchash uchun ishlatiladi. I. sanoatda optik tizim va qismlarning sifatini tekshirish hamda optik detallarning sir-tini kuzatish uchun qoʻllaniladi. Me-tallurgiyada esa metall sirtlarining tekisligini tekshirishda, shaxtalardagi metan va karbonat angidrid konsentratsiyasini aniqlashda ham I.dan foydalaniladi.
Ko'p nurli interferometrlar
. va Eng oddiy multibeam interferometri asosida amalga oshiriladi pl a Lummer-Gerke hidlaydi, bu yuqori sifatli shaffof tekislik-parallel plastinka bo'lib, uning qalinligi l va sinishi indeksi n . Plastinkadan tashqaridagi muhitning sindirish ko'rsatkichi n´ = 1 (5-rasm). Amplituda koeffitsienti f mos ravishda aks ettirish va uzatish omillari
Interferentsiya qiluvchi nurlar, agar ular orasidagi yo'l farqi to'lqin uzunliklarining butun soniga teng bo'lsa, bir-birini kuchaytiradi: , bu erda T = 0, 1, 2, … . Minimal intensivlik da kuzatiladi t \u003d 1/2, 3/2, .... Eng katta aralashish tartibi, uni ko'p nurli interferometrda olish mumkin, ( t ~ 20000). Erkin tarqalish hududikichik. Shuning uchun ko'p nurli interferometr faqat boshqa spektral qurilma bilan ajratilgan spektral chiziqlarning konturlarini o'rganish uchun ishlatiladi.
Intensiv interferometr - rangi radiatsiya intensivligining korrelyatsiya koeffitsienti ikki ajratilgan nuqtalarda o'lchanadigan qurilma.
Bir burchakli yulduzlar va ikki juft yulduz orasidagi burchakli masofani o'lchash uchun interferetometr yulduzi. Ikki yulduz orasidagi burchakli masofa juda kichik bo'lsa, ular teleskopda bitta yulduz sifatida ko'rinadi .
XULOSA
Bugungi kunda interferometrlar rezolyutsiyani yaxshilash uchun astronomiyada barcha to'lqin uzunliklari diapazonlarida qo'llaniladi. Radioteleskoplarning interferometrlari yordamida asosiy uzunligi ancha uzun bo'lganligi sababli optik diapazondan taxminan 500 baravar yuqori burchak o'lchamlariga erishish mumkin. "Juda katta teleskop" interferensiya yordamida ko'rinadigan spektr diapazonida yuqori aniqlikdagi tasvirlarni beradi (yana astronomik interferometriyaga qarang).
Interferometrlar, shuningdek, tebranishlarni o'lchash uchun o'lchash moslamasi bo'lgan lazerli Doppler vibrometrlari sifatida ham qo'llaniladi. Lazerli interferometrlar masofalarni o'lchash uchun interferensiyadan foydalanadi va oq yorug'lik interferometrlari va ish qismlarining shaklini o'lchash uchun o'lchash moslamalari sifatida fazani o'zgartiruvchi interferometrlardan foydalanadi. Qo'llashning yana bir sohasi - bu FTIR spektrometri, materiallarni kimyoviy tahlil qilish uchun o'lchash moslamasi. Kapillyar to'lqin spektroskopiyasi interfeys jarayonlarini o'rganish uchun ishlatiladi.
Umuman olganda, kogerentlik turli energiya holatlari yoki bir nechta kvazizarralar o'rtasidagi belgilangan fazaviy munosabatni bildiradi. Kogerentlik lazerlarda, qisqa muddatli spektroskopiyada va magnit-rezonansda ayniqsa muhimdir. Oxirgi hollarda kogerentlik ko'pincha zichlik operatorining yo'qolmaydigan diagonaldan tashqari elementlari bilan rasmiy ravishda aniqlanadi.
|
| |
