26.12.2023, 22:43
Internet of Things (IoT) Introduction | IoT Tutorial Part-1 | IoT Basics
https://iotbyhvm.ooo/internet-of-things-iot-introduction-iot-tutorial-part-1-iot-basics/
11/43
Ilova qatlami protokollari dasturlarning pastki qatlam protokollari bilan
interfeysi tarmoq orqali qanday yuborilishini aniqlaydi.
Hypertext Transfer Protocol (HTTP)HTTP : HTML kabi gipermedia
hujjatlarini uzatish uchun dastur qatlami protokoli. U
veb-brauzerlar va
veb-serverlar o'rtasidagi aloqa uchun mo'ljallangan, ammo undan boshqa
maqsadlarda ham foydalanish mumkin. HTTP klassik mijoz-server
modeliga
amal qiladi, mijoz so'rov yuborish uchun ulanishni ochadi,
so'ngra javob olguncha kutadi. HTTP-bu fuqaroligi bo'lmagan protokol,
ya'ni server ikkita so'rov o'rtasida hech qanday ma'lumot (holat)
saqlamaydi. Ko'pincha TCP/IP qatlamiga asoslangan bo'lsa-da, u har
qanday
ishonchli transport qatlamida, ya'ni UDP kabi xabarlarni jimgina
yo'qotmaydigan protokolda ishlatilishi mumkin. RUDP-UDPNING ishonchli
yangilanishi-mos alternativ.
CoAP: CoAP-cheklangan dastur protokoli-bu RFC 7252
da belgilangan
cheklangan qurilmalar uchun ixtisoslashgan Internet-dastur protokoli. Bu
qurilmalarga Internet orqali muloqot qilish imkonini beradi. U qarama-
qarshi dastur protokoli sifatida aniqlanadi va juda oddiy apparatda
foydalanishga mo'ljallangan protokol hisoblanadi. Protokol, ayniqsa, 8 bitli
mikrokontrollerlar, kam quvvatli sensorlar
va HTTP yoki TLS-da ishlay
olmaydigan shunga o'xshash qurilmalar kabi cheklangan apparat uchun
mo'ljallangan. Bu UDP-da ishlaydigan HTTP protokolini soddalashtirish,
bu tarmoqli kengligini tejashga yordam beradi. U
bir xil cheklangan
tarmoqdagi qurilmalar o'rtasida (masalan, kam quvvatli, yo'qolgan
tarmoqlar), qurilmalar va Internetdagi umumiy tugunlar o'rtasida va
internet bilan birlashtirilgan turli xil cheklangan tarmoqlardagi qurilmalar
o'rtasida foydalanish uchun mo'ljallangan. CoAP boshqa
mexanizmlar
orqali ham qo'llanilmoqda, masalan SMS mobil aloqa tarmoqlarida.
