|
Internet Protokol(“tarmoqlararo protokol”)
|
| bet | 1/3 | | Sana | 10.02.2024 | | Hajmi | 410.32 Kb. | | #154488 |
Bog'liq Mustaqil ish (1)
Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot Texnologiyalri Universiteti talabasi Qodirov Sanjarning Kompyuter Tarmoqlari fanidan tayyorlagan Mustaqil Ishi
Guruh: NWK-001
Tekshirdi: Iskandarova Sayyora
Toshkent-2024
Mavzu: IPv4 protokolining tuzilishi. Manzillash: Internet-manzili, sinfli manzillash.
Reja:
1. IPv4 protokoli haqida tushuncha.
2. TCP/IP haqida ma’lumot.
3. Manzillash haqida ma’lumot.
4. Manzillash: Internet-manzili, sinfli manzillash.
5.Xulosa.
IPv4 protokoli haqida tushuncha
Protokol – bu qoida va amallar to'plami bo'lib, aloqa olib borish tartibini boshqaradi. Tabiyki, axborot almashinuvida qatnashayotgan hamma kompyuterlar bir hil protokol bilan ishlashi kerak, chunki axborot uzatib bo'lgandan so'ng hamma qabul qilib olingan axborotlarni avvalgi ko'rinishga yana qaytarish kerak.
Internet Protokol(“tarmoqlararo protokol”) – TCP/IP stekining tarmoq satxi mashrutizatsiya protokoli. Aynan IP protokoli kompyuter tarmoqlarini butun jahon tarmog’i – internetga birlashtirdi. Bu protokolning ajralmas qismi adreslash hisoblanadi.
TCP/IP nomi ostidagi bir gurux protokollar prespektiva tadqiqotlari boshqaruvi tomonidan o‘tkazilgan tadqiqot ishlari (DARPA) va AQSh mudofa vazirligi tomonidan yaratilgan. Avvaliga u boshqarma ichidagi tarmoq kompyuterlari o’rtasidagi aloqani ta'minlash uchun ishlab chiqarilar edi. Hozirgi vaqtga kelib esa TCP/IP protokoli tarmoqlar aro ma'lumotlar almashinuvi standart va butun jaxon bo‘yicha millionlab kompyuterlar o‘rtasida aloqa vositasini bajaruvchi, internet tarmog‘ida transport protokoli vazifasini bajaradi. Quyida TCP/IP protokoliga asosiy e'tibor qaratiladi, sababi:
IPv4 (Internet Protocol version 4) protokoli tarmoqning asosiy qismi sifatida 1981-yilda amalga oshirildi. Bu, tarmoqdagi qurilmalar va tizimlar o'rtasida malumot almashish uchun asosiy protokol sifatida ishlaydi. IPv4ning tarixi quyidagicha:
1970-1980lar:Tarmoqning rivojlanishi, xususan ARPANET (ARPA Network) tarmoqining rivojlanishi bilan birga, tarmoqdagi qurilmalar o'rtasidagi malumot almashish talqinini hal etish uchun IP manzillarini identifikatsiya qilish protokollarini ishlab chiqishga olib kelgan edi.
1981-yilda:IPv4 resmiy tarzda joriy qilindi. Bu versiya 32-bitlik manzillar bilan ishlaydi (masalan, 192.168.1.1), va hozirda ham ko'p tarmoq tuzilishlari uchun asosiy protokol bo'lib qolmoqda.
1990 – 2000 yillar: Internet dunyoda tez rivojlanish boshladi va tarmoqdagi qurilmalar kengaydi. IPv4 manzillari esa chegaralanib qoldi. Internetni rivojlantirish uchun yangi manzil kerak edi, chunki IPv4 manzillari chegaralanib tarmoqdagi qurilmalar kengaygandikca, manzil ishlash vaqtida muammolar paydo bo'ldi.
1998-yilda : Internet Engineering Task Force (IETF) IPv6 ni ishlab chiqib, yangi manzil olish uchun muammoni hal etish maqsadida IPv6 protokolini tanlashdi. IPv6 manzillari 128-bitlik va qisqa vaqt ichida engiziladi.
Hozirgi kunda: IPv4 hali ham keng tarqalgan, va kuchli ishlovchi bo'lib qolmoqda. Biroq, IPv4 manzillari chegaralanib, manzil ishlash muammolari paydo bo'lganligi sababli, IPv6 tarmoqdagi o'sish va rivojlanishni qo'llab-quvvatlaydi. Har doim o'sayotgan internet so'nggi yillarda esa IPv6 kabi yangi versiyalarga o'tishni rag'batlantirmoqda.
IPv4 (Internet Protocol version 4) dunyodagi tarmoq protokollarining asosiy qismidir va tarmoqda malumotlar almashishini boshqaradi. IPv4 da har bir qurilma yoki dastur tarmoqda o'zini aniqlash uchun unikali IPv4 manzilga ega bo'ladi. IPv4 manzillari 32-bitlik sonlar qatoridan iborat bo'lib, masalan, 192.168.1.1.
IPv4 protokoli tarmoqda malumotlarni almashish va ko'rsatish uchun bir nechta protokollarni o'z ichiga oladi, ulardan ba'zilari quyidagilar:
1.Internet Protocol (IP): IPv4ning asosiy qismi. Bu protokol tarmoqda manzillar va o'sishlar uchun asosiy komponentlarni ta'minlaydi.
1-rasm. IPV4 bu internet tarmoq protokoli bo'lib, hozirgi kunda internet trafikining ko'p qismini yo'ldaydigan asosiy tuzilma
2.Internet Control Message Protocol (ICMP):Tarmoqda xabarlar almashish uchun ishlatiladi. Masalan, "ping" so'rovi yuborish, xato haqida xabar berish va h.k.
3. Transmission Control Protocol (TCP): Malumotlarni amanat qilib, ularga tartib berish uchun ishlatiladi. Masalan, veb sahifalarni ochishda, elektron pochta almashishda yoki fayllarni yuborishda.
4.User Datagram Protocol (UDP):TCP kabi malumotlarni amanat qilib, ularga tartib berishni bilmaydi, ammo tez ishlash uchun ishlatiladi. Videokonferensiyalar, voIP (Voice over IP) va boshqa joylarda amaliyotda.
5.Internet Group Management Protocol (IGMP):** Tarmoqda multicast guruhlar bilan ishlash uchun ishlatiladi. Masalan, televizor kanallarini bir nechta foydalanuvchiga batafsil ko'rishda.
2-rasm. IPV4 addresslash
IPv4 protokollari, internetning yuzaga kelishi bilan birga ishlatilgan va o'z vaqtida kengaygan. U, hozirgi kunda hali ham ko'p tarmoq tuzilishlarida va internetda qo'llanilmoqda, ammo uning manzil darajasi chegaralanib qolganligi va boshqa muammo-lariga ega. Bu sababli, IPv6 (Internet Protocol version 6) kabi yangi versiyalar o'rnatilib, IPv4 ustidan o'tish jarayoni davom etmoqda.
IPv4-IPv6 o'zgarishi menga ta'sir qiladimi? O'zgarish kompyuterning aksariyat foydalanuvchilariga ko'rinmaydi. IPv6 asosan sahnada ortda qolishi sababli, siz kompyuter foydalanuvchisi bo'lish uchun yangi narsa o'rganishingiz shart emas, yoki kompyuter qurilmasiga ega bo'lish uchun alohida narsa qilishingiz kerak. 2012-yilda eski dasturiy ta'minot bilan eski qurilmaga ega bo'lishni talab qilsangiz, IPv6 bilan mos keladigan maxsus dasturiy ta'minotni yuklab olishingiz kerak bo'lishi mumkin.
Ehtimol, 2012 yilda yangi kompyuter yoki yangi smartfon sotib olasiz va IPv6 standarti allaqachon siz uchun o'rnatilgan bo'ladi.
Qisqasi, IPv4 dan IPv6 ga o'tish Y2K o'tishiga qaraganda ancha dramatik yoki qo'rqinchli. Bu xabardor bo'lish uchun yaxshi texnologiya-trivia masalasidir, lekin IP-manzil muammosi tufayli Internetga kirishni yo'qotish xavfi yo'q. IPv4-IPv6-ga o'tish tufayli kompyuteringizning umri umuman uzluksiz bo'lishi kerak. Faqat "IPv6" ni muntazam kompyuter hayoti sifatida ovoz chiqarib aytishga odatlaning.
TCP/IP haqida ma’lumot
TCP/IP nomi ostidagi bir gurux protokollar prespektiva tadqiqotlari boshqaruvi tomonidan o‘tkazilgan tadqiqot ishlari (DARPA) va AQSh mudofa vazirligi tomonidan yaratilgan. Avvaliga u boshqarma ichidagi tarmoq kompyuterlari o’rtasidagi aloqani ta'minlash uchun ishlab chiqarilar edi. Hozirgi vaqtga kelib esa TCP/IP protokoli tarmoqlar aro ma'lumotlar almashinuvi standart va butun jaxon bo‘yicha millionlab kompyuterlar o‘rtasida aloqa vositasini bajaruvchi, internet tarmog‘ida transport protokoli vazifasini bajaradi. Quyida TCP/IP protokoliga asosiy e'tibor qaratiladi, sababi:
• TCP/IP prtokoli universaldir, va u katta extimollik bilan xar qanday yaratilayotgan tarmoqda qo‘llanilishi mumkin.
• TCP/IP protokoli boshqa protokollarning ishlashini tushinishda foydali misol bo‘la oladi, chunki unda boshqa protokollarga xos elemenilar ham bor.
• TCP/IP juda muhim, chunki u marshrutizatorlarda konfiguratsiyalash vositasi sifatida foydalaniladi.
|
| |
