|
Iqtisodiyot Nazariyasi “ fanidan kurs ishi mavzu
|
| bet | 7/9 | | Sana | 27.01.2024 | | Hajmi | 50,49 Kb. | | #147174 |
Bog'liq Iqtisodiyot Nazariyasi “ fanidan kurs ishi mavzu-fayllar.org Reja Ishlab chiqarish omillari va ularning tarkibi. Ishlab chiq
19
III BOB Ishlab chiqarish va istemolni o’zaro bog’liqligi.
Iste’molchi va korxona bozor munosabatlarining asosiy agentlari bo’lib hisoblanadi. ular bozorda talab va taklifni vujudga keltiradilar, muvozanat narxining qaror topishida faol ishtirok etadilar. ushbu holatda, zamonaviy iqtisodiyot iste’molchiga bozor iqtisodiyotining eng oliy bo’g’ini sifatida murojaat etadi, chunki u o’z pul mablag’lari bilan, ishlab chiqaruvchi tomonidan chiqarilgan tovarlarga "ha" yoki "yo’q" deya ovoz beradi. Bugungi kunda rivojlangan mamlakatlarda iste’mol xarajatlari YaMMning 3/4 qismini tashkil etadi. Bu esa iste’molchilar hatti- harakati iqtisodiy rivojlanishni ta’min etishda eng muhim omil bo’lib hisoblanishidan darak beradi.
Odatda istemolchi hatti - harakati quyidagilar bilan izohlanadi:foydali, oqilona hatti - harakat, yani o’z daromadidan ko’radigan navflilikni oshirish. Iste’molchining tovar afzalligini ajratishida o’rtacha tipdagi
iste’mol bozoridagi taklif etiladigan tovarlar va xizmatlarga nisbatan aniq - ravshan fikrga ega bo’ladi deb, hisoblashimiz mumkin. Biz faraz qilamizki, haridorlar harid qilishi mumkin bo’lgan har bir keyingi birlik mahsulotdan pirovard natijada qanday foyda ko’rishlarini aniq tasavvur qiladilar.
Byudjetdagi (oila daromadidagi) cheklanish.
Narxlar. Tovarlarni ishlab chiqarish iqtisodiy resurslar sarfini talab etadi va shuning uchun ular ma’lum narxga ega bo’ladi.
20
Daromadi cheklangan haridor cheklangan miqdorda tovar harid qiladi. Shuning uchun muqobil mahsulotlar orasidan o’z ehtiyojlarini maqbul tarzda qondiradigan tovarlarni tanlab olish zaruri bo’ladi.
Iste’molchi xulqi chegaraviy foydalilik va farqsizlik egri chiziqlari nuqtai nazaridan ko’rib chiqiladi.
Chegaraviy foydalilik deyilganda, iste’mol qilishning bir birlikka o’sishida tovar umumiy foydaliligining o’sishi tushuniladi. Shu bilan bir qatorda iste’mol qilinayotgan tovar miqdori o’sib borishi bilan, har bir qo’shimcha tovar birligining chegaraviy foydaliligi kamayib boradi.
Iste’molchi imkon darajasida, cheklangan daromadlariga shunday tovarlar guruhini xarid qilishga intiladiki, toki unga o’z ehtiyojlarini eng yuqori darajada qondirish imkonini bersin.
Har bir farqsizlik egri chizig’i iste’molchi uchun bir xil navflikka ega bo’lgan, mahsulotlarning har - xil to’plamlarini grafik tarzda aks ettiradi.
21
|
| |
