Fanni o‘rganishning asosiy vazifalari:
axborotlarni qayta ishlash uchun tеxnik ta’minot, zamonaviy opеratsion tizimlar funksiyalari bilan tanishish va dasturiy vositalarda iqtisodiy masalalarni еchishni o‘rganadi;
tarmoqtеxnologiyalari bilan tanishish va intеrnеt xizmatlaridan oqilona foydalanadi;
iqtisodiyotni turli sohalarida raqamli iqtisodiyot tеxnologiya-laridan foydalanish asoslarini o‘rganadi va ularda ishlashni biladi;
elеktron xukumat to‘g‘risida amaliy ko‘nikmalar va nazariy bilimlar bilan har tomonlama tanishtirib chiadi;
elеktron biznеs turlari bilan tanishi va savdo amallarini bajarishni o‘rganadi;
katta hajmdagi kеlib tushayotgan axborotlarni samarali qayta ishlash uchun intеllеktual tizimlari va biznеs-analitikadan foydalanadi.Ta’lim bеrish natijasida:
Zamonaviy opеratsion tizimlari, matnli, jadvalli axborotlarni qayta ishlash dasturlarining funksional imkoniyatlari bilan tanishadi.
Boshqaruv jarayonlarida shaxsiy kompyutеrlardan foydala-nishning nazariy asoslari va ularni milliy iqtisodiyotning turli tarmoq va sohalariga tadbiq qIlish usullarinio‘rganadi.
Ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimlari va katta ma’lumotlar bazasida (big data) axborotlar bilan ishlashni o‘rganadi.
Intеrnеt tizimi va tarmoq tеxnologiyalarida ishlash uchun amaliy ko‘nikmalarni oladi.
Elеktron xukumat, elеktron tijorat, mobil-tijoratni rivojlanish tеndеntsiyalari, yo‘nalishlari va ularning tavsifini o‘rganadi.
Raqamli iqtisodiyotni tеxnologiyalari bo‘yicha tushunchaga ega bo‘lib, bulutli tеxnologiyalari, blokchеyn tеxnologiyalari, kriptoaktivlar, biznеs analitika, elеktron biznеs tushunchalarini shakllantiradi.
Axborotlar bilan ishlashda xavfsizligini ta’minlash usullarini tadbiqetish va funktsional imkoniyatlari bilan tanishadi.
1.2. Axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining raqamli iqtisodiyotdagi o‘rni va vazifalari
Raqamli texnologiyalar kundalik hayotning barcha sohalarining ajralmas qismiga aylanib bormoqda. Aloqa va xaridlarni sotib olishdan boshlab, tovarlarni ishlab chiqarish va davlat idoralari faoliyati bilan yakunlanib, hamma narsa katta kelajakka ega bo‘lishi taxmin qilinadigan virtual muhitga o‘tmoqda. Raqamli transformatsiya g‘oyasi butun dunyoni qamrab oldi va O‘zbekiston global tendensiyalardan chetda emas. 2020 yil mamlakatda fan, ta’lim va raqamli iqtisodiyot yili deb e’lon qilinganligi bejiz emas. Respublika hukumati “Raqamli O‘zbekiston-2030”Milliy strategiyasining konsepsiyasini ishlab chiqishni boshladi, uning loyihasi jamoatchilik muhokamasiga qo‘yildi.Yaqin kelajakda tanish bo‘lgan ish jarayonlari va ishbilarmonlik aloqalari tub o‘zgarishlarga uchraydi. Yangi axborot jamiyati shakllanmoqda, ufqlar kengaymoqda, imkoniyatlarortmoqda, birinchi navbatda, o‘zlarining ambitsiyalari va bilimlarini ro‘yobga chiqaradigan, bizning kelajagimiz uchun qulay ijtimoiy muhit yaratadigan yosh avlod uchun imkoniyatlar ochilmoqda.Iqtisodiyotda yangi texnologik tartibning ko‘plab ta’riflari mavjud, eng keng tarqalgani “raqamli iqtisodiyot”(veb, Internet va elektron iqtisodiyot) -elektron biznes va tijorat bilan bog‘liq raqamli texnologiyalarga asoslangan iqtisodiy faoliyat. Raqamli iqtisodiyotning xizmatlari va tovarlari uchun to‘lovlar ko‘pincha elektron pul bilan amalga oshiriladi va bu jarayonning eng ko‘zga ko‘ringan qismidir.Raqamli iqtisodiyotga ko‘plab ta’riflar berilgan, ammo ularning eng vakili sifatida “G20 raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish va hamkorlik tashabbusi”hujjatida 2016 yilda Xanchjouda bo‘lib o‘tgan G20 sammitida berilgan ta’rifni ko‘rib chiqish mumkin. Raqamli iqtisodiyot -bu iqtisodiyotni boshqarish taktikasi, bu erda raqamli bilim va ma’lumotlar ishlab chiqarishning asosiy omili, zamonaviy axborot tarmoqlari axborot tashuvchisi, axborot-kommunikatsiya texnologiyalari (AKT) esa samaradorlik va optimallashtirishning harakatlantiruvchi kuchidir. iqtisodiyotning tuzilishi4.Shunday qilib, raqamli iqtisodiyot bu elektron texnologiyalarga bog‘liq bo‘lgan ishlab chiqarishdir. Yangi iqtisodiy modelning vazifasi zamonaviy raqamli texnologiyalardan foydalangan holda ishlab chiqarilayotgan tovar va xizmatlar sifatini oshirish orqali fuqarolar hayotini yaxshilashdir.Raqamli iqtisodiyot juda tez sur’atlar bilan rivojlanmoqda. Moliyachilarning fikriga ko‘ra, yaqin kelajakda ushbu sektorning barcha ishtirokchilari sezilarli darajada “raqamli dividendlar”olishadi. Ular orasida ishsizlik darajasining pasayishi, mahsulot ishlab chiqarish xarajatlarining pasayishiham kuzatiladi.Ko‘p yillar davomida iqtisodiyot an’anaviy burchak nuqtai nazaridan ko‘rib chiqildi, bu erda shaxslararo munosabatlar va protseduralarning yaxshi o‘rnatilgan modellari mavjud edi. Ammo axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining jadal rivojlanishi, ularning hayotning barcha sohalariga istisnosiz global kirib borishi aloqa modellarini tubdan o‘zgartirdi. AKTning jadal rivojlanishi tufayli endi barcha kerakli biznes operatsiyalarni bajarish va hujjat aylanishini masofadan turib yuqori samaradorlik bilan amalga oshirish mumkin bo‘ldi. Va allaqachon ushbu bosqichda ham arzonroq, ham tezroq sodir bo‘ladi.Shuningdek, zamonaviy jamoat nutqida “axborotlashganjamiyati”atamasi tez-tez ishlatiladi -bu ma’lumot va bilim eng qimmat tovar bo‘lgan jamiyatning ushbu turidir. Bugungi kunda iqtisodiy rivojlanishning harakatlantiruvchi kuchi aynan ular emas, balki tugaydigan resurslardir. Raqamli texnologiyalar, o‘z navbatida, ularning qiymatiniyuqori sifat darajasiga etkazadi.Buni yuqori iqtisodiy qiyoslash va ko‘p tomonlama ma’lumotlarni uzatish bilan umumiy iqtisodiy xarajatlarni kamaytirish orqali amalga oshiradi. Shu bilan birga, iqtisodiy o‘sish sur’atlari bir necha bor ortib bormoqda. Bundan tashqari, mohiyat sifatida raqamli iqtisodiyot nafaqat tijorat aloqalari bilan cheklanib qolmaydi, balki yuqorida aytib o‘tilganidek, davlat xizmatlarini olishdan tortib to shaxsiy buyurtmalarga va Internetda tovarlar va xizmatlarni sotib olishga qadar jamiyatning barcha sohalariga ta’sir qiladi.Raqamlashtirishning iqtisodiyot va jamiyatga ta’sirini ko‘rib chiqamiz:
Axborot texnologiyalari yuqori tezlikdava ular yordamida qayta ishlangan katta hajmdagi ma’lumotlar tufayli zamonaviy iqtisodiyotni jadal rivojlantirish uchun katalizator hisoblanadi.
Axborot va axborot texnologiyalari boshqaruv qarorlarini qabul qilish uchun yuqori qiymatga ega bo‘lgan maxsus mahsulot sifatida ishlaydi
.Inson hayotida axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanish ko‘plab kundalik masalalarni (uy-joy kommunal xizmatlari uchun to‘lov, jismoniy shaxslarga bank xizmatlari ko‘rsatish, chiptalarni onlayn bron qilish va boshqalar) hal qilishni tezlashtiradiva osonlashtiradi.Prezident Oliy Majlisga Murojaatnomasida iqtisodiyotni rivojlantirishning tizimli dasturini taklif qildi. O‘zining nutqida davlat rahbari mamlakatni o‘zgartirishning strategik vektorini ochib berdi, bu o‘rta muddatli istiqbolda katta afzalliklarga ega bo‘lishi mumkin. Hisobotning uchta ustuvor yo‘nalishi orasida etakchi o‘rin raqamli iqtisodiyotga berilgan.Mamlakat rahbarining so‘zlariga ko‘ra, yaqin besh yilda O‘zbekiston uchun ustuvor vazifa raqamli iqtisodiyotga tezlik bilano‘tish bo‘ladi. Prezident ta’kidlaganidek, raqamli iqtisodiyotni shakllantirish uchun tegishli infratuzilma, ulkan mablag‘va mehnat resurslari talab etiladi va bu bugun amalga oshirilishi kerak, aks holda ertaga kech bo‘ladi. Yangi iqtisodiy tartibni shakllantirish va rivojlantirish muammosi nafaqat nazariy, balki amaliy jihatdan ham, shu jumladan, mamlakatning strategik raqobatdoshligidagi raqamli texnologiyalarning hal qiluvchi rolini anglash bilan bog‘liq holda davlat darajasida ham dolzarbdir.Raqamli iqtisodiyotga bo‘lgan qiziqish, shuningdek, olimlar, xalqaro tashkilotlar,xususan 2016 yilgi Jahon taraqqiyoti hisobotida: Jahon bankining raqamli dividendlari tadqiqotlari shuni ko‘rsatadiki, axborot texnologiyalari dunyoning barcha mamlakatlarining iqtisodiy rivojlanishida istisnosiz tobora muhim ahamiyat kasb etganligi aytib o‘tildi. Ularning ta’kidlashicha, hozirgi vaqtda dunyo aholisining taxminan 40 foizi Butunjahon Internet tarmog‘iga ulangan.Tovarlar va xizmatlarni sotish, davlat xizmatlarini ko‘rsatish va fuqarolarni o‘qitish uchun raqamli texnologiyalardan foydalanishjamiyat farovonligi o‘sishi, moddiy foyda va davlat boshqaruvining shaffofligi deb tushuniladigan “raqamli dividendlar”ni olishga imkon beradi.Yangi modelni ishlab chiqish raqamli inqilobdan boshlandi -mexanik va analog elektron texnologiyalardan raqamli elektronikaga o‘tish, 1950 yillarning oxirida paydo bo‘ldi. Jahon iqtisodiyotini qamrab olgan ushbu jarayon ko‘lami, sur’ati va geografiyasi jihatidan juda ta’sirli. 1960-yillardan boshlab raqamli innovatsiyalar butun dunyo bo‘ylab ketma-ket to‘lqinlarda tarqalib, Qo‘shma Shtatlar, Evropa va Ittifoqning ilmiy epitsentrlaridan kelib chiqdi.Ushbu bosqichlarning har biri avvalgi bosqichga qaraganda ancha intensiv bo‘lib, yangi mintaqalarni qamrab oldi va iqtisodiyotga sezilarli ta’sir ko‘rsatdi. Katta elektron kompyuterlardan shaxsiy kompyuterlarga o‘tish o‘nlab yillar davom etdi, endi yillar va oylar davomida inqilobiy o‘zgarishlar yuz beradi.Raqamli iqtisodiyot kontseptsiyasi 20-asrning so‘nggi o‘n yilligida paydo bo‘ldi va birinchi navbatda axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining jadal rivojlanishi bilan bog‘liq edi. 1995 yilda raqamli iqtisodiyotning asosiy tamoyillarini shakllantirgan olimlardan biri, kompyuter mutaxassisi, Massachusets Texnologiya Institutining Media-laboratoriyalarining asoschisi Nikolas Negroponte edi. 1995 yilda u klassik tovarlarning kamchiliklari (vazn, xomashyo, transport) va yangi iqtisodiyotning afzalliklari (tovarlarning og‘irligi yo‘qligi, virtuallik, bir zumda global harakat) haqida gapirdi.Boshqa tomondan, ko‘pchilik “raqamli iqtisodiyot”atamasini kanadalik olim Don Tapscotga bog‘laydi. 1995 yilda uning “Elektron raqamli jamiyat: tarmoqli razvedka davrining ijobiy va salbiy tomonlari”kitobi nashr etildi, unda u rivojlangan mamlakatlarning xususiyatlari, obyektlarning raqamli shakli, axborot texnologiyalarining biznesga ta’siri, davlat boshqaruvi tizimi va boshqalarkeltirilgan. 1999 yilda Bill Geyts “Biznes fikr tezligida”kitobida axborot inqilobi g‘oyalarini konkretlashtirdi. Uning so‘zlariga ko‘ra, zamonaviy texnologiyalar, xususan Internetning rivojlanishi jamiyat hayotining barcha jabhalariga sezilarli ta’sir ko‘rsatmoqda. 1960 yildan 2020 yilgacha bo‘lgan raqamli inqiloblarning asosiy xususiyatlari 1.2-rasmda keltirilgan.Raqamli iqtisodiyot butun dunyoda juda faolrivojlanmoqda. Hujjatlar va kommunikatsiyalarning raqamli ommaviy axborot vositalariga ommaviy ravishda o‘tkazilishini hisobga olgan holda, dunyo hukumatlari fuqarolarni yuqori tezlikda raqamli aloqa bilan ta’minlash choralarini ko‘rmoqda. Masalan, Avstraliyaning Milliy keng tarmoqli tarmog‘i mamlakat aholisining o‘n yoshdan oshgan 93 foiziga 1 Gbit/s tezlikni taqdim etishi kutilmoqda.Liderlar guruhiga iqtisodiy operatsiyalarni “raqamlashtirish”eng yuqori foizga ega bo‘lgan davlatlar va buning uchun eng yuqori darajadagi texnologiyalar kiradi. Bu oltita davlat: Janubiy Koreya, Daniya, Buyuk Britaniya, Shvetsiya, Norvegiya, Niderlandiya. Raqamli iqtisodiyotning barcha ishtirokchilari yigirma yil oldin yaratilish bosqichida edilar.Ushbu soha ancha yangi bo‘lsa-da, bir nechta etakchi kompaniyalar rivojlanayotgan modelni to‘g‘ri baholashdi va bugungi kunda butun raqamli iqtisodiyotning 90 foizdan ko‘prog‘i to‘qqizta kompaniya tomonidan boshqariladi, ular ham barcha daromadlarning 90 foizidan ko‘prog‘ini oladi. Bularga Apple (AQSh), Microsoft (AQSh), Amazon (AQSh), Alphabet (AQSh), Alibaba (Xitoy), Facebook (AQSh), Tencent Holdings (Xitoy) kiradi. (1.3-rasm).
Raqamli iqtisodiyotni shakllantirishda axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining alohida roli iqtisodiyot oldida turgan quyidagi global muammolar bilan bog‘liq:-milliy iqtisodiyotning texnologik tuzilmasi (nanotexnologiya, injeneriya, NBIC -nano-bio-, axborot va kognitiv texnologiyalarning yaqinlashuvi) sharoitida axborot-kommunikatsiya texnologiyalari (AKT) bozorlarining tubdan yangi o‘zgarishi;
31-yangi kompozitsion materiallar yaratish, fotonika va optoinformatika, robototexnika va sun’iy intellektni rivojlantirish, “byumlar interneti”; -Internetdagi ma’lumotlar ustidan nazoratni kuchaytirish; -kiberjinoyatchilikning o‘sishi va axborot, iqtisodiy xavfsizlik va shaxsning shaxsiy erkinligi talablari o‘rtasidagi farqning kuchayishi;-frilanser dasturchilar sonining ko‘payishi; -axborot texnologiyalari bozorlari imkoniyatlarining o‘zgarishi va yangi axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini rivojlantirishda sustkashlik yuzaga kelgan taqdirda milliy iqtisodiyot tarkibiy qismlarini raqamlashtirishning sekinlashishi.
1.3-rasm.Kapitalizatsiya bo‘yicha dunyodagi eng yirik ommaviy kompaniyalar
Shu munosabat bilan shuni ta’kidlash kerakki, hozirgi paytda axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini kelajakda rivojlantirishsalohiyati quyidagilar asosida sezilarli darajada oshmoqda:raqamli iqtisodiyotni rivojlantirishning asosiy omillaridan biri bo‘lgan bilim iqtisodiyotiga o‘tish; aholiga elektron davlat va ijtimoiy ahamiyatga ega xizmatlarni rivojlantirish;innovatsion tadbirkorlik subyektlarining universitetlar, laboratoriyalar, texnoparklar, biznes-inkubatorlar bilan hamkorligi, bu esa mahsulot va xizmatlarning tubdan yangi turlarini paydo bo‘lishiga imkon beradi;elektron biznesni rivojlantirish va elektron bitimlar uchun yangi qonunchilik va texnologik mexanizmlarni shakllantirish; axborot texnologiyalarining infratuzilma modellarini ishlab chiqishda xarajatlarni optimallashtirish.Axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining davlat boshqaruvi tizimining samarali ishlashini ta’minlashdagi rolini kuchaytirishning tashkiliy va iqtisodiy omili hozirgi kunda mamlakatda raqamli iqtisodiyotni rivojlantirishning ustun shartlaridan biri hisoblanadi. Bunday holda, IT-autsorsing bozori, mobil qurilmalar va dasturlarni ijtimoiy tarmoq texnologiyalaridan keng foydalanish va murakkab tahliliy vazifalarni hal qilish uchun foydalaniladigan rivojlangan bulutli infratuzilmani rivojlantirishga alohida ahamiyat berish kerak.Raqamli iqtisodiyotga o‘tish bu davlatning iqtisodiy holatini yaxshilashga qaratilgan qadamdir. Uning ayrim elementlari allaqachon O‘zbekistonda muvaffaqiyatli ishlamoqda. Bugungi kunda hujjatlar va kommunikatsiyalarni raqamlashtirishni hisobga olgan holda, elektron imzo ruxsatnomasi, davlat bilan aloqa hamdavirtual maydonchaga o‘tmoqda.O‘zbekiston ko‘p jihatdan raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish bo‘yicha etakchilar guruhiga kiritilmagan. 2019 yilda mamlakat AKTni rivojlantirish xalqaro indeksida sakkiz pog‘onaga ko‘tarilganiga qaramay, bu sohada hanuzgacha bo‘shliq mavjud.Raqamli iqtisodiyotning YaIMdagi ulushi O‘zbekistonda 2,2 foizni tashkil etadi. Shu bilan birga, o‘rtacha optimal ko‘rsatkich 7-8% ni tashkil etadi, masalan, Buyuk Britaniyada bu 12,4%, Janubiy Koreyada -8%, Xitoyda -6,9%, Hindistonda -5,6%, shu bilan birga Rossiyada -2, 8%, Qozog‘iston -3,9%. O‘zbekiston Respublikasining elektron hukumat tizimini rivojlantirish konsepsiyasi loyihasiga muvofiq, AKT xizmatlarining YaIMdagi ulushini 2025 yilgacha 5,0 foizgacha, 2030 yilga kelib 10 foizgacha oshirish rejalashtirilgan.Butun soha bo‘yicha yaqin kelajakda AKT sohasini rivojlantirish vektorini belgilovchi asosiy dasturiy hujjatlardan biri bu O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Raqamli iqtisodiyot va elektron hukumatni keng joriy etish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qaroridir.Unga ko‘ra, 2023 yilga kelib raqamli iqtisodiyotning mamlakat yalpi ichki mahsulotidagi ulushini 2 baravarga oshirish va ushbu sohadagi xizmatlar hajmini 3 baravarga oshirish, ularning eksportini 100 million dollarga etkazish rejalashtirilgan. Shunga ko‘ra, 2020-2022 yillarda iqtisodiy va iqtisodiy faoliyatning turli yo‘nalishlari bo‘yicha 268 loyihani amalga oshirish rejalashtirilgan.1.3. Kompyuter tizimining ishlash blok-sxemasiKompyuter, ehtimol, inson tomonidan yaratilgan eng qudratli va ko‘p qirrali vositadir. Bugungi kunda dunyoda kompyuterlardan foydalanish shu qadar tez sur’atlarda kengayib boryapdiki, endi ularni e’tiborsiz qoldirolmaymiz. Hozirgi kunda biz hayotimizni osonlashtiradigan ko‘plab funksiyalarni bajarish uchun kompyu-terlardan foydalanilayotganini ko‘ramiz. Kompyuterlardan foydala-niladigan sohalar ro‘yxati juda keng.Kompyuter asosan apparat va dasturiy ta’minotdan iborat. Ushbu ikkala komponent ma’lumotlar bilan ishlash jarayonida birgalikda ishlaydi. 1.4-rasmushbu tarkibiy qismlarni taqdim etadi.Texnik vositalar tarkibiga axborot tizimida kirish, qayta ishlash va chiqarish jarayonlarini bajarish uchun ishlatiladigan qurilmalar kiradi.Texnik vositalar atamasi kompyuter ichidagi va tashqarisidagi barcha komponentlarga murojaat qilish uchun ishlatiladi. Ikki yoki undan ortiq komponentlar o‘rtasida aloqa qiladigan komponentlar, masalan simlar, qo‘shimcha qurilmalar sifatida ham ko‘rib chiqiladi.
1.4-rasm. Kompyuter komponentlari(apparat va dasturiy ta’minot)
Ma’lumotlarni qayta ishlash tsiklining turli bosqichlarida ishlatiladigan turli xil apparat qurilmalari mavjud. Kirish ma’lumotlarini kiritish qurilmalari deb nomlanadigan texnik vositalar. Ma’lumotlarni qayta ishlash jarayonida ishlatiladigan texnik vositalar qayta ishlashqurilmalari va axborot chiqarishga mo‘ljallangan qurilmalar chiqish qurilmalari deyiladi.Ushbu toifalarning har biri turli xil markalar va sifatlarga ega bo‘lgan keng assortimentga ega. Kirish / chiqish portlari / ulanishlari turli xil qurilmalarni onaplataga ulash uchun ishlatiladi.Kompyuter-bu ko‘rsatmalar to‘plami nazorati ostida ma’lumotlarni qabul qiladigan, saqlaydigan va qayta ishlaydigan elektron qurilma. Dastur deb nomlangan ko‘rsatmalar kompyuter xotirasida saqlanadi va kerak bo‘lganda avtomatik ravishda ishlaydi.Kompyuter odamlarga qaraganda ancha aqlli va ma’lumotliroq bo‘lib tuyuladi, ammo gap shundaki, u biron bir vazifani o‘zi bajara olmaydi. Buning uchun biz unga ushbu harakatlarni amalga oshirish bo‘yicha ko‘rsatmalar berishimiz kerak.Agar kutilmagan vaziyat yuzaga kelsa, kompyuterlar noto‘g‘ri natijalar beradi yoki muammoni hal qilishdan bosh tortadi. Ular muqobil echimlardan tashqarida ishlash imkoniyatiga ega emaslar.
1.5-rasmdakompyuterning ba’zi tarkibiy qismlari keltirilgan
1.5-rasm.Kompyuterning ba’zi tarkibiyqismlari
Turi va o‘lchamidan qat’iy nazar, barcha kompyuterlar bir xil to‘rtta asosiy operatsiyani bajaradilar:
1. Kiritish
2. Qayta ishlash
3. Saqlash va
4. ChiqarishUshbu operatsiyalardan tashqari yana bir muhim operatsiya ham amalga oshiriladi:
5. Aloqa
Ushbu operatsiyalarning barchasi har bir kompyuter tizimi bloklarining asosiy tuzilishini tashkil etadigan ba’zi funksional birliklar tomonidan amalga oshiriladi.1.6-rasmda kompyuter tizimining blok-sxemasi keltirilgan. Qora qalin chiziqlar ko‘rsatmalar va ma’lumotlar oqimini ko‘rsatish uchun ishlatiladi va chiziqli chiziqlar boshqaruv bloki tomonidan amalga oshiriladigan boshqaruvdir.
1.6-rasm.Kompyuter tizimining blok-sxemasi
Nazorat uchun savollar:
1.Axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining mamlakat farovonligini oshirish va iqtisodiy o‘sishidagi o‘rni qanday?
2.Raqamli iqtisodiyot nima?
3.Raqamli iqtisodiyot qanday xususiyatlari bor, raqamli iqtisodiyotning afzalliklari va kamchiliklari nimada?
4.Raqamli inqiloblarning asosiy xususiyatlarini aytib bering.
5.Raqamli iqtisodiyotni shakllantirishda axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining o‘rni qanday?
6.Raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish uchun qulay shart-sharoitlar yaratish uchun O‘zbekiston Respublikasi hukumati tomonidan qanday choralar ko‘rilmoqda?
7.Kompyuter qanday komponentlardan iborot?
8.Kompyuter qanday tarkibiy qismlardan iborat
|
