JOURNAL OF INNOVATIONS IN SCIENTIFIC AND EDUCATIONAL RESEARCH
VOLUME6 ISSUE-10 (30-
October)
10
IQTISODIYOTNI TARTIBGA SOLISHNING PUL - KREDIT SIYOSATI
Kalmuratov Bakhtiyar Seytmuratovich
ORCID: 0000-0001-8968-1946. PhD, Professor of the Department of Economics,
Karakalpak State University. kalmuratovb@mail.ru
Kalbaeva Intizar Esenbai kizi,
Student of the Faculty of Economics, Berdakh State University
Saburov Ixlas Xemra ogli,
Student of the Faculty of Economics, Berdakh State University
Annotatsiya. Ushbu maqolada iqtisodiyotni tartubga solish jarayonida pul-kredit
siyoasati hamda uning rivojlanishi borasida so’z boradi.
Kalit so’zlar. Iqtisod, pul, Tovar, jahon raqobati, pul-kredit, Markaziy bank, narx,
inflatsiya, bandlik.
Bugungi kunda iqtisodiy o'zgarishlar davri iqtisodiyotni rivojlantirishda
moliyaviy
va valyuta vositalarining roli, ahamiyati to'g'risidagi tasavvurni sezilarli
darajada o'zgartirganligi va tobora rivojlanib borayotgan
bozor iqtisodiyotini davlat
tomonidan tartibga solish tizimida ularning ustuvorlikka erishganligi isbotini topgan.
Hozirgi paytda davlat iqtisodiy siyosati, davlat
moliyasi jahon bozorlari
rivojlanishining ustuvor yo'nalishlarini, shuningdek,
jahon raqobati qoidalarini
hisobga olishi kerak. Shu sababli ham davlat moliyasi barqarorligini ta'minlashda pul-
kredit siyosatini yuksaltirish o'rinlidir. Bugungi kunga kelib dunyo markaziy banklari,
jumladan Oʻzbekiston Respublikasi Markaziy bank faoliyatining bosh mezoni bu -
narxlar
barqarorligi, inflyatsiyani nazorat qilish samaradorligidir. Hozirda koʻpchilik
tomonidan umumiy qabul qilingan nuqtai nazar: narxlar barqarorligi, iqtisodiy oʻsish
va bandlikni ta’minlash uchun zaruriy shart-sharoitni ta’minlashdir. Agarmamlakatda
yuqori inflyatsiya uzoq muddat davr davom etishi iqtisodiyot uchun salbiy oqibatlarga
olib keladi. Аyni vаqtdа vаlyutа bоzоrini libеrаllаshtirish bоrаsidаgi islоhоtlаrning
muvаfаqqiyatli tugаllаnishi ko’p jihаtdаn pul-krеdit siyosаtini tаkоmillаshtirish, tijоrаt
bаnklаri fаоliyatini mustаhkаmlаsh hаmdа bаnk tizimini
rivоjlаntirish chоrаlаri
sаmаrаdоrligi bilаn chаmbаrchаs bоg’liq. Hozirgi vaqtga kelib davlatning iqtisodiy va
moliyaviy siyosatini amalga oshirishda davlat moliyasining ahamiyati yanada yuksaldi.
Takror ishlab chiqarish jarayonlarini ta'minlash, xalqning moddiy va ma'naviy jihatdan
farovon turmush tarziga ega bo'lishi uchun zarur shart-sharoitlar barpo qilish, davlat
organlarini mablag' tomonlama ta'minotini qoplash, davlatni idora qilish singari
sohalarda yetakchi vosita sifatida o'rin egalladi.
Pul-kredit siyosatini rivojlantirishning hozirgi bosqichda
zamonaviy pul-kredit
instrumentlarini joriy etish, amaldagilarni takomillashtirish va ularning ta’sir
maxanizmini
mustahkamlash, shuningdek ichki iqtisodiy cheklovlarni bartaraf etish
bo‘yicha kompleks chora-tadbirlarni amalga oshirishga ustuvor ravishda e’tibor