O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
ISLOM KARIMOV NOMIDAGI
TOSHKENT DAVLAT TEXNIKA UNIVERSITETI
|
|
“TASDIQLAYMAN”
O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor
______________ O.O.Zaripov
2023 yil “_____”___________
|
YO‘NALISHGA KIRISH
FANI BO‘YICHA
SILLABUS
Kunduzgi bo‘lim uchun
Bilim sohasi: 700 000 – Muhandislik, ishlov berish va qurilish sohalari
Ta’lim sohasi: 710000 – Muhandislik ishi
Ta’lim yo‘nalishi: 60710600 – Elektr energetikasi (tarmoqlar va yo‘nalishlar bo‘yicha)
Toshkent – 2023
|
Modul / FAN SILLABUSI
Elektr energetikasi fakulteti
60710600 – Elektr energetikasi (tarmoqlar va yo‘nalishlar bo‘yicha) ta’lim yo‘nalishi
|
|
Fan nomi:
|
Yo‘nalishga kirish
|
Fan turi:
|
Majburiy
|
Fan kodi:
|
YK1104
|
Yil:
|
1
|
Semestr:
|
1
|
Ta’lim shakli:
|
Kunduzgi
|
Mashg‘ulotlar shakli va semestrga ajratilgan soatlar:
|
120
|
Ma’ruza
|
30
|
Amaliy mashg‘ulotlar
|
30
|
Laboratoriya mashg‘ulotlari
|
–
|
Seminar
|
–
|
Mustaqil ta’lim
|
60
|
Kredit miqdori:
|
4
|
Baholash shakli:
|
Imtihon
|
Fan tili:
|
O‘zbek
|
Fan maqsadi (FM)
|
FM1
|
Talabalarda energetika sohasining o‘ziga xos xususiyatlari, sohaga doir asosiy tushunchalar, elektr energiyasini ishlab chiqarish jarayonlari va sohaga doir dastlabki ma’lumotlarni berishdan iborat.
|
Fanni o‘zlashtirish uchun zarur boshlang‘ich bilimlar
|
1.
|
Fizika (FIZ1208)
|
2.
|
Oliy matematika (OM1314)
|
Ta’lim natijalari (TN)
|
|
Bilimlar jihatidan:
|
TN1
|
elektr stansiyalarda elektr energiyani ishlab chiqarish, uni iste’molchilarga uzatish va taqsimlash haqida bilimga ega bo‘lishlari kerak.
|
TN2
|
energetika tizimida elektr ta’minoti tizimining tutgan o‘rni haqida bilimga ega bo‘lishlari kerak;
|
TN3
|
energiya manbalari, ularning turlari, xususiyatlari va qo‘llanilish sohalari haqida bilimga ega bo‘lishlari kerak;
|
TN4
|
elektr zanjirlarining asosiy qonunlarini bilishlari lozim;
|
|
Ko‘nikmalar jihatidan:
|
TN5
|
sohaga doir asosiy tushunchalar va ularning mohiyati, iste’molchilar elektr ta’minoti tizimini loyihalashtirish bo‘yicha dastlabki ma’lumotlar hamda an’anaviy va noan’anaviy energiya manbalarini qo‘llashning o‘ziga xos xususiyatlarini bilish va ulardan foydalanishni biladi;
|
TN6
|
Kulon, Faradey, Om, Djoul-Lens, Kirxgof qonunlaridan foydalanib, hisoblash ishlarini bajarish asosida elektr zanjirlari ko‘rsatkichlarni aniqlay oladi;
|
TN7
|
iste’molchilarni uzluksiz va sifatli elektr energiya bilan ta’minlash sohasidagi mavjud muammolarni o‘rganib, tahlil qilish va bu muammolar bo‘yicha dastlabki yechimlar qabul qila oladi;
|
TN8
|
o‘zgarmas va o‘zgaruvchan tok zanjirida elektr toki va kuchlanishini, elektr energiyasini, FIK, parallel va ketma-ket kondensatorlar qarshiliklarini aniqlay olishni biladi.
|
Fan mazmuni
|
Mashg‘ulotlar shakli: ma’ruza (M)
|
Soat
|
|
O‘zbekistonda energetikaning o‘rni.
|
2
|
|
O‘zbekiston elektr energetika sohasining rivojlanish istiqbollari.
|
2
|
|
Texnika taraqqiyotida energetikaning o‘rni.
|
2
|
|
Energetika zaxiralaridan foydalanish jarayonlari.
|
2
|
|
Qayta tiklanmaydigan energiya manbalari.
|
2
|
|
Qayta tiklanuvchi energiya manbalari.
|
2
|
|
Issiqlik elektr stansiyasi va markazlari.
|
2
|
|
Atom elektr stansiyalari.
|
2
|
|
Gidro elektr stansiyalar.
|
2
|
|
Quyosh elektr stansiyalari.
|
2
|
|
Shamol elektr stansiyasi.
|
2
|
|
Elektr energetika sohasi.
|
2
|
|
Energetika tizimi.
|
2
|
|
Elektr motorlar va generatorlar.
|
2
|
|
Energetika va atrof-muhit.
|
2
|
Mashg‘ulotlar shakli: amaliy mashg‘ulot (A)
|
|
|
Kulon qonuni va unga doir masalalar yechish.
|
2
|
|
Faradey qonuni va unga doir masalalar yechish.
|
2
|
|
Kondensatorlarning parallel va ketma-ket ulanishlari va unga doir masalalar yechish.
|
2
|
|
Elektr zanjirining bir qismi uchun Om qonuni va unga doir masalalar yechish.
|
2
|
|
Butun zanjir uchun Om qonuni va unga doir masalalar yechish.
|
2
|
|
O‘zgarmas tok zanjirlarida elektr toki va unga doir masalalar yechish.
|
2
|
|
O‘zgarmas tok zanjirlarida kuchlanish va unga doir masalalar yechish.
|
2
|
|
Elektr o‘tkazgichlar va unga doir masalalar yechish.
|
2
|
|
Qarshiliklarning parallel va ketma-ket ulanishlari va unga doir masalalar yechish.
|
2
|
|
Kirxgofning birinchi qonuni va unga doir masalalar yechish.
|
2
|
|
Kirxgofning ikkinchi qonuni va unga doir masalalar yechish.
|
2
|
|
Joul-Lens qonuni va unga doir masalalar yechish.
|
2
|
|
Elektromagnit induksiya qonuni va unga doir masalalar yechish.
|
2
|
|
Tok kuchi, elektr quvvati va FIK va unga doir masalalar yechish.
|
2
|
|
O‘zgaruvchan tok elektr zanjirlari va unga doir masalalar yechish.
|
2
|
Mustaqil ta’lim (MT)
|
1
|
Amaliy mashg‘ulotlarga tayyorgarlik ko‘rish va uy ishlarini bajarish
|
60
|
2
|
Berilgan mavzu bo‘yicha mustaqil ish tayyorlash
|
10
|
3
|
Berilgan mavzu bo‘yicha referat yozish
|
10
|
4
|
Ilmiy jurnalga maqola yoki anjumanga tezis tayyorlash
|
20
|
Asosiy adabiyotlar
|
1.
|
Steven W. Blume. Electric power system basics. USA, 2007.
|
2.
|
Karimov R.Ch., Rafiqova G.R., E.G.Usmonov, M.R.Ro‘zinazarov. Yo‘nalishga kirish. Ma’ruzalar matni. –T.: ToshDTU nashriyoti. 2018.
|
3.
|
Qodirov T.M., Alimov H.A. «Sanoat korxonalarining elektr ta’minoti». O‘quv qo‘llanma. –T.: ToshDTU bosmaxonasi. 2006.
|
4.
|
Majidov T.Sh. Noananaviy va qayta tiklanuvchi energiya manbalari, O‘quv qo‘llanma. –T.: 2014.
|
Qo‘shimcha adabiyotlar
|
|
Xoshimov F.A., Taslimov A.D. Energiya tejamkorligi asoslari, O‘quv qo‘llanma, -T.: «Voris-nashriyot», 2014.
|
|
Karimov X.G., Rasulov A.N., Taslimov A.D. Elektr tarmoqlari va tizimlari, O‘quv qo‘llanma, -T.: “Tafakkur qanoti” nashriyoti, 2015.
|
|
Taslimov A.D., Rasulov A.N., Usmonov E.G. Elektr ta’minoti. O‘quv qo‘llanma. –T.: «Ilm ziyo» nashriyoti. 2012.
|
Talabaning fan bo‘yicha o‘zlashtirish ko‘rsatkichini nazorat qilishda quyidagi mezonlar tavsiya etiladi:
a) 5 baho olish uchun talabaning bilim darajasi quyidagilarga javob berishi lozim:
fanning mohiyati va mazmunini to‘liq yorita olsa;
fandagi mavzularni bayon qilishda ilmiylik va mantiqiylik saqlanib, ilmiy xatolik va chalkashliklarga yo‘l qo‘ymasa;
fan bo‘yicha mavzu materiallarining nazariy yoki amaliy ahamiyati haqida aniq tasavvurga ega bo‘lsa;
fan doirasida mustaqil erkin fikrlash qobiliyatini namoyon eta olsa;
berilgan savollarga aniq va lo‘nda javob bera olsa;
konspektga puxta tayyorlangan bo‘lsa;
mustaqil topshiriqlarni to‘liq va aniq bajargan bo‘lsa;
barcha amaliy ko‘nikma va malakalarni o‘zlashtirgan bo‘lsa;
nazariy bilimlarni turli vaziyatda qo‘llash olish;
tizimli yondashish, uzviylikka amal qilish.
b) 4 baho olish uchun talabaning bilim darajasi quyidagilarga javob berishi lozim:
fanning mohiyati va mazmunini tushungan, fandagi mavzularni bayon qilishda ilmiy va mantiqiy chalkashliklarga yo‘l qo‘ymasa;
fanning mazmunini amaliy ahamiyatini tushingan bo‘lsa;
fan bo‘yicha berilgan vazifa va topshiriqlarni o‘quv dasturi doirisida bajarsa;
fan bo‘yicha berilgan savollarga to‘g‘ri javob bera olsa;
fan bo‘yicha konspektini puxta shakllantirgan bo‘lsa;
fan bo‘yicha mustaqil topshiriqlarni to‘liq bajargan bo‘lsa;
barcha amaliy ko‘nikma va malakalarni o‘zlashtirishga xarakt qilgan bo‘lsa;
v) 3 baho olish uchun talabaning bilim darajasi quyidagilarga javob berishi lozim:
fan haqida umumiy tushunchaga ega bo‘lsa;
fandagi mavzularni tor doirada yoritib, bayon qilishda ayrim chalkashliklarga yo‘l qo‘yilsa;
bayon qilish ravon bo‘lmasa;
fan bo‘yicha savollarga mujmal va chalkash javoblar olinsa;
fan bo‘yicha matn puxta shakllantirilmagan bo‘lsa.
g) quyidagi hollarda talabaning bilim darajasi qoniqarsiz 2 baho bilan baholanishi mumkin:
fan bo‘yicha mashg‘ulotlarga tayorgarlik ko‘rilmagan bo‘lsa;
fan bo‘yicha mashg‘ulotlarga doir hech qanday tasavvurga ega bo‘lmasa;
fan bo‘yicha matnlarni boshqalardan ko‘chirib olganligi sezilib tursa;
fan bo‘yicha matnda jiddiy xato va chalkashliklarga yo‘l qo‘yilgan bo‘lsa;
fanga doir berilgan savollarga javob olinmasa;
fanni bilmasa.
Fan o‘qituvchisi to‘g‘risida ma’lumot
Muallif:
|
Niyozov No‘mon Nizomiddinovich, Texnika fanlari nomzodi, PhD
|
E-mail:
|
nomon.niyozov_2422@mail.ru
|
Tashkilot:
|
Toshkent davlat texnika universiteti, “Elektr ta’minoti” kafedrasi
|
Mazkur Sillabus universitet Ilmiy-uslubiy Kengashining 2023 yil ___ avgustdagi ___-sonli yig‘ilish bayoni bilan tasdiqlangan.
ToshDTU Ilmiy-uslubiy Kengashi kotibi ______________ dots. Daminov O.O.
Mazkur Sillabus Elektr energetikasi fakulteti O‘quv-uslubiy Kengashining 2023 yil ___ avgustdagi ___-sonli yig‘ilish bayoni bilan ma’qullangan.
Elektr energetikasi fakulteti
o‘quv-uslubiy Kengashi raisi ______________ prof. Pirmatov N.B.
Mazkur Sillabus “Elektr ta’minoti” kafedrasining 2023 yil ___ avgustdagi ___-sonli yig‘ilish bayoni bilan ma’qullangan.
“Elektr ta’minoti” kafedrasi mudiri ______________ prof. Raxmonov I.U.
|