3
1-LАBОRАTОRIYA ISHI
Laboratoriya ishining nomi: ATVUD MASHINASI YORDAMIDA TEKIS
TEZLANUVCHAN HARAKAT QONUNLARINI O’RGANISH
Lаbоrаtоriya ishini bаjаrish sаnаsi:______________________
Ishning maqsadi: Jismlarning to’g’ri chiziqli tekis va tezlanuvchanharakatini
o’rganish hamda erkin tushish tezlanishini aniqlash.
Kerakli asbob va jihozlar : Atvud asbobi FRM – 02, ikkita yukcha, almashtirish
uchun yana qo'shimcha yuklar, Millisekundomer.
Ishni bajarish tartibi
1.Rolikning ipiga M massali yuklar osib sistemaning absolyut muvozonat holati
tekshiriladi.
2.Asbob ustuni o’zgartiriluvchi oyoqlar yordamida vertikal holatlarga keltiriladi.
3.Yuqorigi va o’rtanchi kronshteynlar tanlangan balandlikda
shunday suriladiki
ogirroq o’ng yuk tushayotganda fotoelektrik datchikning tirqishi orqali o’tsin.
4.Ustunga o’rnatilgan shkala yordamida og’ir yukning tekis va tekis tezlanuvchan
harakatlarda bosib o’tgan yo’llari o’lchanadi va S va S
0
lar
qiymatlari jadvalga
yoziladi.
5.«4 pusk » tugmachasi bosilib sistema harakatga keltiriladi. O’rtancha tirsakda
qo’shimcha yuk tutib qolinadi va milli – sekundomer o’ng yukning yo’lni
bosib
o’tgan vaqtini ko’rsatadi. Sistema bu yo’lni bosib o’tganda to’htatiladi va ketgan vaqt
o’lchab yoziladi. Tajriba uch marta takrorlanadi.
6.«Sbros» tugmachasi bosilsa raqamlar ko’zgusida nollar paydo bo’ladi.
7.Undagi yuk yuqoriga ko’tariladi va «pusk» tugmachasi bosiladi. Bunda rolik takror
blokirovka qilinadi. 6, 7 punktlar S
0
va S larning
uch xil qiymatlari uchun
takrorlanadi.
8.(10) formula orqali erkin tushish tezlanishi hisoblab topiladi.
9.Nisbiy va absolyut xatolar aniqlanib, jadvalga yoziladi.
