Foydalanilgan adabiyotlar




Download 4,94 Mb.
bet4/4
Sana16.12.2023
Hajmi4,94 Mb.
#120543
1   2   3   4
Bog'liq
KT maruza-2
11112, 20-ma\'ruza
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Wikipedia.org
2. parkplacetechnologies.com
3. bard.google.com
4. geeksforgeeks.org
RAHMAT !
IP-manzil yoki IP manzili (inglizcha: Internet Protocol address; qisqartmasi: IP address) – noyob sonli identifikator (masalan, 192.0.2.1). Internet tarmogʻida har bir kompyuter oʻzining IP-manziliga ega.
Protokol — jo’natuvchi va qabul qiluvchi o’rtasida ma’lumot almashish uchun oldindan kelishib olingan kelishuvlar to’plami. Ikkala taraf ham ma’lumot almashinuvi vaqtida shu kelishuvlarga qat’iy rioya qiladi.
OSI (Open Systems Interconnection) modeli, tarmoq protokollarini yaratish va tavsiflash uchun ishlatiladigan 7 bosqichli modeldir. Har bir bosqichda bir xil tarmoq funktsiyasi yoki layerlari mavjud. Bu modelning turlari quyidagilardir:
Fizik layer (1-layer): Ushbu layerning asosiy vazifasi elektr energiyasini, radio signalni yoki optik signalni fizik materialga aylantirishdir. Uchqunliq, tarqalish, bitlarni ko'rsatish, elektr eneriyasini optik yoki elektr sinalga aylantirish, hamda fizik harakatlanishni tavsiflash bu layerning vazifalariga misol bo'lishi mumkin.
Link layer (2-layer): Bu layerda, fizik tarmoqdagi direkt uyumalar yoki to'lovlar, qabul qiluvchi va yuboruvchi qurilmalar o'rtasidagi aloqalar, tarmoq protokollarining to'ldirilishi, bitta fizik tarmoq bo'yicha bo'lgan paketlarni identifikatsiya qilish va yuborish kabi vazifalar bajariladi.
Network layer (3-layer): Ushbu layer, tarmoqdagi eng yaqin kompyuterlarning ip tarmoq manzillarini aniqlab, paketlarni kelish va yuborish, tarmoqdagi turli yo'lning boshqa yo'lga aylanishi kabi vazifalarni bajaradi. IP protokoli ham, tarmoqni aloqalangan joylarga yetkazib berishda ushbu layerda ishlatiladi.
Transport layer (4-layer): Bu layerda, ma'lum bir o'ninchi tarmoqning aloqa qiladigan dasturlar orasida sifatli olaylarni ta'minlash uchun xizmat ko'rsatiladi. Ushbu layer, malum bir tarmoqdagi paketlar orasidagi murojaatlarni tartibga solish, murojaatni boshqarish va xavfsizlik kabi vazifalarni bajaradi.
Application layer (7-layer): Eng ustavon layerda dasturlar yoki dasturlar to'plami, foydalanuvchi interfeyslar va tarmoq xizmatlarini tashkil qiladi. Ushbu layer, endi foydalanuvchining dasturidan kelib chiqadigan ma'lumotlarni tuzilish va topishda ham ishlatiladi.
IPv4 protokoli, Network layerda faol ishlatiladi. Har bir kompyuter, tarmoqdagi boshqa har qanday kompyuterga paketlarni jo'natish va qabul qilish uchun bir manzilga ega bo'ladi. IPv4 manzillari 32-bit sonlardan iborat bo'lib, masalan, 192.168.1.1.
CIDR (Classless Inter-Domain Routing) va VLSM (Variable Length Subnet Masking) esa IPv4 manzillarini boshqarish va tuzishda ishlatiladi. CIDR - manzil o'lchamini tuzish va manzillarni guruhlashda flexibilitetni ta'minlash uchun ishlatiladi, va VLSM - bir tarmoqda turli o'lchamdagi manzillarni ishlatish imkoniyatini ta'minlaydi.
Tarmoq adresi (TA) va tarmoq tuguni (TT) tarmoq tuzilishini tavsiflashda foydalaniladigan iki muhim ma'lumotdir. Tarmoq adresi - tarmoqdagi har bir kompyuter yoki qurilmani identifikatsiya qilish uchun ishlatiladi, va tarmoq tuguni - bir tarmoqdagi barcha kompyuterlarni bitta tarmoqda birgalikda yig'ib turuvchi tarmoq tuzilishini tavsiflaydi.
Download 4,94 Mb.
1   2   3   4




Download 4,94 Mb.