Kapital qo'yilmalar maqsadida ishlash. Buxgalteriya hisobida kapital qo'yilmalar nima?




Download 38,74 Kb.
bet3/4
Sana31.07.2024
Hajmi38,74 Kb.
#268953
1   2   3   4
Bog'liq
Kapital qóyilmalarni hisobga olish Mustaqil ish

2. Kapital qo'yilmalar maqsadida ishlash. Buxgalteriya hisobida kapital qo'yilmalar nima?
Asosiy vositalar va nomoddry aktivlar ular foydalanishga topshinigandan keyin paydo bo'ladi, shu paytgacha ulami sotib olish, o'matish, qunsh va hk xarajatlan kapıtal qo'yilmalar tarkabıda hasobga olmadı. Kapital qo'yılmalar haqida yana nımalamı bilisangız kerak?
Korxona uchun asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar faqat foydalamshga topshinigandan keyin bo'ladi. Shu paytgacha ulami sotib olish, omatish, qunsh va boshqa xarajatlar kapital qoʻyılmalar sifatida Insobga olmadı.
CXBoshqacia qilib aytganda, kapital qo'yilmalar bu asosiy vositalarga investitsiyalar yoki asosiy vositalanmı yaratısı va koʻpaytinsh xarajatları Kapıtal qo'yılmalar, shuningdek, buxgalteriya hisobida aks ettiriladigan nomdagi hisobdagi aktivlarga investitsayalar deb ataladı
Kapital qo'yılmalar bu kapitalni shakllantiruvchi investitsiyalaming ajralmas qismi va korxonaning mavjudligi uchun zarurny shartdır Agar u kapital qo'yılmalamı e'tiborsiz qaldırsa, unda qisqa vaqt ichida ushbu foydaring ortishiga qaramay, keyinchalik, uzoq muddatda bu foyda yo'qolishiga olib keladi va raqobatdoshlıkmı yo'qotıslaga olib keladi
XKapstal qo'yilmalar bu o'zingizning tashkilotingizga uzoq q muddath mvestitaya Ular kelajakda daromad keltırıshi yoki foyda keltinshi mumkin, ammo har holda, ular korxonaning iqtisodiy aylanishida ishtirok etmaydilar, ya'nı sarflanmaydilar va amortizatsiya qılınmaydılar.
Kapital qo'yilmalar bu o'zingizning tashkilotingizga uzoq muddath mvestitaya Ular kelajakda daromad keltırıshı yakı foyda keltinshi mumkin, ammo har holda, ular korxonaning iqtisodiy aylanishida ishtirok etmaydilar, ya'ni sarflanmaydilar va amortizatsiya qılınmaydılar
Kapıtal qo'yilmalar quyidag yohalıshlarni o'z ichiga oladı qurilish, loyihalash va tadqiqot ishları xarajatlan, asosiy vositalar xarajatları (dastgohlar, mashinalar, uskunalar sotib olish), korxonani texnik qayta jihozlash, ITI va boshqalar, ishchi kuchi va boshqa xarajatlarga investisiyalar
Kelajakda kapital qo'yılmalar, qurilayotgan binolar, uskunalar va boshqalar foydalanushga topshirilgandan song, mavjud bolgan asoszy fondlarga aylantinladız
Kapıtal qo'yilmalar quyidagi yuhalıshlarda qo'llaniladi yangi qunigan maydonlarda yangı qurilish,
OCX. qo'shimcha ishlab chiqan shian jony etish va mavjudlanini kengaytirish orqalimavjud korxonani kengaytinsh,
qayta qurish, ya'n korxonani o'z faoliyati jarayonida yangilarini qurmasdan va asomy ustaxonalar faoliyatini kengaytirmasdan qayta tashkil etish, tugatilganlanını o'min bosadigan yangi ob'ektlamı qursh,
• mavjud korxonanı texak qayta jihozlash, yang tezuka va texnologiyaları joriy etish, mexanizatsiyalash, avtomatlashtinsh, modemizatsiya qilish
Tashkilot investitsiyalar maqsadanga qarab kapıtal qo'yılmalar yo'nalisiımı tanlaydi, ammo tajnba shuu korsatadikı, mavjud ishlab chiqarishm rekonstruktsiya qilish va tezak qayta jihozlashga mablag ajratish yanada tejamkor bo'ladi) CX.ua
Shu bilan birga, yang qunlish yoki korxonani kengaytınsh bilan solishtirganda kam miqdordagi kapital qo'yilmalar talab qilinadi, ish qisqa vaqt ichida amalga oshinladi va xarajatlar tezroq to'lanadı. Tashkilot nafaqat ishlab chiqansh vositalariga, balki inson kapıtaliga ham kapital qo'yilmalami amalga oshirishi mumkin. Bunday holda, kapital qo'yılmalar xodınlarning malakası va mehnat unumdorligım oshinshga sarflanadigan harajatlar bo'lib, kelajakda tashkilot daromadlarining o'ashi bilan qoplanadi
Kapital qoʻyılmalami ishlab chiqanshga aratish mumkan korxonan nvojlatinsh, qimay sohanı nvojlantın siga yohaltınigan noishlab chiqanshuz
Korxonaning moliyaviy faoliyatining muhim ko'rsatkichu uning investitsiya fondlanning tarkibi hisoblanadi Oz-o'zini moliyalashtirish uchun odatda taqsimlanmagan foyda va amortizatsiya kabi kompaniyaning o'z mablag'lan ishlatiladi. Ushbumablag'lar qimmatlı qog'ozlar va zayomlar chiqarish bilan to'ldinlısı mumkkın.
O'z-o'zını moliyalashtinsh darajasining asomy korsatkica bu o'z-o'lami moliyalashtirish koeffitsienti bo'lib, u kompamyaning o'z mablaglanning davlat byudjeti, jalb qilingan va qarz mablag'lan summasiga nisbatı afatida hisoblanadi Umumiy investitsiyalaming 60% yokı undan koprogini o'z mablag'lan manbalari ulustiga ega bo'lgan holda, o'z-o'am moliyalasitinsh darajasi yuqon deb hisoblanadi.
OCX Amortizatsiya kapital qoyilmalar manbai sifatida katta ahamiyatga ega Zamonaviy sharoitda korxonalar ko'pinda asosiy vositalarmı domy ravishda yangilab turishlan kerak
Tez to'planish uchun korzonalar ko'pincha uskunalamı tezkor chiqarib tashlashni ishlab chiqarishga majbur bo'ladilar. Amortizatsiya endi asony vositalarning jismoniy eskirishi ifodam emas, balla investitsiyalamı tartibga solish vositasi bo'lib zazmat qiladı
Qimmatli qog'ozlar korxona uchun kapitalning kuchli manbai bo'lib xizmat qilish mumkin, ammo mamlakatimizda bu bozor hali to'liq ishlatılmagan, jalb qilingan mablag'larga, ayniqsa bank kreditlariga ko'proq e'tibor qaratilmoqda Davlat korxonani investitsiya faoliyatida o'z roma o'ynaydi, um i pui-kredit siyosati orqali tartibga soladi
Kapital qo'yilmalar samaradorlikni tahlil qilishning bir necha bosqichiandan o'ladi Mutaxassislar loyihani texnik va iqtisodiy jihatdan baholaydılar. Buning uchun birinchi navbatda loyihaning texnik-iqtisodiy asoslanni o'rganamiz, song ijobiy baho bilan loythani chuqurroq o'rganish amalga oshiriladi. Bu quyidagi yo'nalishlar bo'yicha amalga oshinlad

  • texnik va iqtisodiy tahlil, shu jumladan ishlab chiqarish imkoniyatlanm o'rganish va marketing sohasidagi nivojlanish,

  • moliyaviy tahlil, ushbu loyihani amalga oshansh natijasida moliyaviy natijalami prognoz qlish,

  • loyiha natıyalanını umummy:qtisodiy tahlil qilish

Kapital qoʻyılmalanung samaradorlıgım bir necha jihatdan ko'rib chiqish
mumkan.

  • jamoatchilik, bu loyihaning umuman jamiyat hayotiga ta'sinni aks ettiruvchi kohsatkichlar bilan tavsiflanadı,

  • loyihaning maqsadga muvofiqligini investor muqtai nazarıdan anıqlash uchun hisob-kitob kartasida aks ettirilgan tijorat,

  • byudjet. Loyihada turli darajadagi byudjet mablaglandan foydalanilganda, loyihaning maqsadga muvofiqlig ushbu byudjetiaming pozatsiyalaridan baholanadi.

OCX uzoqZ "Kapital qo'yılmalar atamasıdan tashqan "real investitsiyalar" va "u 1200 muddatli aktivlarga investitsiyalar ishlatiladi
Investitsiyalash usullari
Kapıtal qo'yılmalar qiymati uzoq muddat xizmat qiladigan (1 yildan ortiq)
daromad keltiradigan aktivlarım sotib olish yoki yaratish uchun ishlatıladı, qaymatning bosqichma-bosqich pasayishi bilan
Maqsadga qarab kapıtal qo'yılmalar ıklı shakida amalga oshinladi
1. Qayta ishlab chiqansh yang qurilish, shu jumladan uylar, binolar qurilishi, uskunalarni obratısh (o'matish), qayta qunsı, yahı ishlab chiqansını qayta qunsh, kengaytinch qo'shimcha tarmoqlanmu jony cash asoay vositaları tezaak qayta jihozlash (avtomatlashtiıısh, modernizatsiya, yangi uskunalarni jony etish)
2 Texnologik jihozlar asosiy vositaları (asboblar, mashinalar, uskunalar, inventarizatsiya), emi, nomoddy aktiviami (mualliflik huquqlari, patentlar, litsenziyalar) va boshqa uzoq muddatli aktivlamı sotib olish
Qayta qunsh va texnik qayta jihozlash ham keng tarqalgan bo'lib, bunda qısqa muddat foydalanishga topshinigamida ishlab chiqansh ob'ektlarını qunsh yoki to'liq almashtirish bilan solishtirganda kam xarajat talab etiladı.
Moliyalashtirish manbalari.
Tashkilotlar kapital qo'yılmalarning turlan, miqdori va manbalan to'g'u sada mustaqil ravishda qarorlar qabul qıladılar Asossy vontalarını yangilash ko'pincha kata xarajatları talab qiladi. Agar operatsion pui oqui moliyalashtinsh opsiyası afahda zanır xarajatlamı qoplash uchun etarlı bolmasa, korxona ichlo kamomadu qoplash uchun tashqı manbalardan foydalanadi.
Quyidagilar tashkilotning kapital zarajatlarını moliyalashtin sh manbalari bo'lishi
mumkin

  • Shaxsiy Ta'sishi mablag'lar, kapitalizatsiya uchun ajratilgan daromad, zaxira, amortizatsiya fondian, mulkni sotishdan yoki ijaraga berishdan olinadigan daromad

  • Markazlashgan Davlat va mahalliy byudjetlardan ajratiladigan mablag'lar

  • Jalb qilingan va qarzga olingan Investitsiyalar (shu jumladan xorijiy), qimmatlı qog'ozlami chiqansh va sotishdan tushgan mablag'lar, bank kreditlarni

Kontonaning mavjudligi va d'ası kapatal qo'yılmalaga bogliq Agar
kompaniya investitsiyalarni etiborsiz qoldinb, foyda olishni tanlasa, bu kagusi daromad va bozorda raqobatbardosh mavqeni yo'qotishiga olib keladi.
Materialni o'rganish qulayligi uchun biz maqolani mavzularga ajratamiz
Kapital qo'yılmalar yangı ishlab chiqanshlamı yaratish yoki mavjudlanni qayta qunsh uchun ishlatilishi mumkan
Ob'ektiv tendentsiya mavjud, unga kola dinamikada, yahı. Vaqt otisla bilan kapital qo'yilmalaming umumy hajmida rekonstruktsiya qilishga, shu jumladan ishlab chiqanskim texanik qayta jihozlashga yo'naltirilgan kapital qo'yılmalar uluslı domy Docx.uz Docx.u Cartida o'ab bormoqda. DOCX.uz
Shu munosabat bilan yangi asosiy vositalami qunshga yohaltinlgan kapital qoʻyılmalar ulushi mos ravishda pasaymoqda Gap shundaki, rekonstruktsaya yangı qunlishlarga qaraganda iqtisodiy jihatdan samaralidir, chunki u yangı xarajatlami talab qilgandan kola ancha kam xarajatlami talab qıladı va qisqa vaqt ichida amalga oshinlad
Kapıtal qo'yılmaları moliyalashtinsh
Bularga trast fondlarida, korxonalar hisobvaraqlanda to'plangan va kapital qoʻyılmalarga yo'naltirilgan mablaglar loradi ob'ektlarm qurishda loyihalash va tadqiqot ishlan, qunlish-montaj ishlan, uskumlar sotib olish uchin tolash, ob'ektlam
ulaming narxdanni to'lash uchun sotib olayotganda.
Kapıtal qo'yilmalar moliyalashtınladı
1) investoming o'z moliyaviy resurslan va xojalik ichidagi zaxiraları (foyda, fuqarolarning yundik shaxslarning pul mablagları va jamg'armalanning amortizatsiyası, yonginlar, tabiiy ofatlar natijasida etkazilgan zaramı qoplash vositaları va boshqalar),
2) investorming mablag'lari yoki uning mablag'ları (zayımlar va boshqalar).
3) investordaming jalb qilingan moliyaviy manbalan (aktsiyaları, mehnat
jamoalan a'zolarining fuqarolarming, yun dik shaxslaming ulusllanin sotish), XU
4) tashkilotlar, xususan korxonalar uyushmalan tomonidan taqdim etiladigan moliyaviy manbalar,
Moliyalash usullari
1) markazlashinigan,
2) markazlashtinlmagan
Markazlashtirilgan usul kapital qo'yılmalamı moliyalashtınsh manbai Federatsiyaning ta'sis korxonalarining byudjettan, markazlashtirilgan byudjetdan tashqan investitsiya fondlan va boshqalar
Markazlashtiılımagan usul chiqaruvchilarming manbalan manba korxonalar va individual ishlab
Korxonada moliyalashtirishning asosiy manbalan korxonaning ixtyonda qolgan qolgan foyda foyda,, aktsiyalamı chiqarish va va sotishdan tushgan mablag'lar, kreditlar yuqon tashkilotlarning manbalan, kapital qoʻyılmalarni moliyalashtirishning asosiy manbalan jamg'arishdan olingan foyda hisoblanadi
Hozir kapital qo'yilmaları moliyalashtinsh sohasida katta o'zgarishlar ro'y berdi Kapital qo'yilmalarni moliyalashtin shning markazlashtirilgan va markazlashtirilmagan manbalan o'rtasidagi msbat o'zgardi markazlashtirilganlaming ufushi sezilarli darajada pasaydi va markazlashtirilmaganiaming ulushi oshdi Bozor munosabatlariga o'tish jarayonida bu hodisa tabiiy hisoblanadi.


Xulosa.
Uzoq muddatli foydalanishga mo'ljallangan (12 oydan ortiq muddatga) uzoq muddatli aktivlamı kopaytirish xarajatlanni hisobga olish uchun 08 "Uzoq muddatli aktivlarga investitsiyalar" aktiv schyotı ishlatiladi Ushbu hisob ishlab chiquvchining asosiy vositalar uchun sarflangan kapital zarajatlan, shuningdek, unumdor va ishchi chorva mollarining asosiy podasın shakllantinsh xarajatları (parandalar, moynalı hayvonlar, quyonlar, asalanlar oilalan, zızmat itian, tajnba hayvonlari bundan mustasno), aylanma)
Shunday qilib, 08 "Uzoq muddatli aktivlarga sarmoyalar sdhyotida asosiy vestalar sotib olish va iqusoáy in yoki shartnomaviy yollar bilan amalga oshirilgan qunlish-montaj ishlari uchun barcha xarajatlar hisobga olinadi
Qurilish kapital qo'yilmalaming bar shaldi sifatida ikki yo'l bilan amalga oshinlad
1) qurilish-montaj ishlari ixtisoslashgan pudratchi tomonidan amalga oshinladigan va buyurtmachining funktsiyaları to'g'ndan-to'g'in investor yola ixtisoslashtirilgan tashkilot tomonidan amalga oshinladigan shartnomalar,
2) 10h sodiy, bunda ham mijozning, ham pudratchining funktsyaları investorning o'zi tomonidan amalga oshiriladi. Shu bilan birga, kapital qo'yılmalarını amalga oshiradigan tashkalotda ixtisoslashtiınigan tarkabry bolınmalar (kapital qurilish bo'limlan) tuzilishi mumkan.
Har qanday ob'ektni qunsh er uchastkam va (yoki) bino, inshoot egasining ruxsati bilan va shaharsozlık, qurilish qoidalari va qoidalariga muvofiq amalga oshirilishi kerak
Shartnoma asosida ish olib bonshda buyurtmadishlab chiqaruvchida qurilish xarajatlan va mablag manbalarni hisobga olish Buxgalteriya hisobi to'g'risidagi nizomga binoan mahsulot ishlab chiqarish, ishlami bajarish va xizmatlar ko'rsatish boyicha joriy xarajatlar hamda kapital va moliyaviy investitsiyalar bilan bogliq x.uz xarajatlar alohida hisobga olinadi.
CX Ishlab chiquvchini lusobga olish ob'ekt bu bitta ob'ekt yoki qurilish shartnomasi bo'yicha barpo etilgan ob'ektlarda muayyan turdag ishlarni bajanshda yuzaga keladigan qurilish ob'ektining xarajatları
Iqtisodiy usulda qunlishni pudrat qurilishidan farqi shundakı, qurilish ishlanm olib boruvchi bilan tuzilgan shartnoma asosida qurilishni amalga oshiradigan alohida xoşalık yuntuvchi sub'ekt yo'q. Bunday vaziyatda ishlab chiquvchi va investor bar kısıdır
Ko'pgina tashkilotlar asosay vositalarmı pudratchilarni jalb qilmasdan o'zlan quradilar. Bunday tashkilotlanung buxgalterian savolları bor asosiy vostalamı quısı qanday hisobga olish kerak, "o'z" qurilish ishları qo'shimcha qo'sımda qiymat qiymet solig'i sodigi bilan soliqqa tortiladımı yola yo'qm? Keing, ushbu savollarga javob berishga harakat qilaylik Birlamchi buxgaltenya hujjatlarining birlashtirilgan shakllari albomiga binoan, qunlisining tugallanmagan qunlishiga sarflanadigan xarajatlami hisobga olish uchun asosiy hujat bajarilgan ishlar va xarajatlar qiymati to'g'isidagi guvohnoma hisoblanadi (N KS-3 shakt) Faqatgina ushbu dalolatnomalar tuzilgandan so'ng qurilish ob'ektlan asosiy vositalarming bir qismi afatida hisobga olinadi.



Download 38,74 Kb.
1   2   3   4




Download 38,74 Kb.

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Kapital qo'yilmalar maqsadida ishlash. Buxgalteriya hisobida kapital qo'yilmalar nima?

Download 38,74 Kb.