Mavzu
:
Kompyuterlarning buyruqlar to’plami arxitektura satxi
Reja
1.Kompyuter qurilmalarini boshqaruvi
2.Qurilmalar Arxetkturasi
3.xulosa
Boshqaruv qurilmasi deb ataluvchi maxsus qurilma
hozir qanday operator
bajarilishi va undan keyin qaysi operator bajarilishi ustidan nazorat o`rnatadi va
uning bajarilishini ta'minlaydi. Amal (arifmetik-mantiqiy) esa
protsessor deb
ataluvchi qurilmada bajariladi. Programma ishlash natijasi to`g`ridan-to`g`ri
ekranda
yoki
tashqi
qurilma (chop
qiluvchi
mexanizm, grafik
chizuvchi
qurilma, video qurilma va boshqalar) deb ataluvchi qurilmada ko`rilishi
mumkin. Odatda kompyuter ikki qismdan:
Hardware (kompyuterni tashkil
etuvchilari
-
kompyuterning qattiq
qismlari)
va
Software (kompyuterning
programma ta'minoti -
kompyuterning yumshoq qismlaridan) tashkil
topgan
deyiladi.
Shaxsiy kompyuterlar (inglizcha Personal Computers, qisqacha- PC) quyidagi
qurilmalardan tashkil topgan
(2.1-rasm):
-sistema
bloki;
-monitor;
-klaviatura;
-sichqoncha;
-tashqi qurilmalar.
Kompyuterning Qurilmalari
Sistema bloki
Sistema bloki odatda desktop (yassi) yoki town (minora) ko`rinishida ishlab
chiqariladi.
Kompyuterning asosiy qismlari sistema blokida joylashgan bo`lib, ular
quyidagilardir:
Tezkor xotira (RAM-Random Access Memory-ixtiyoriy kirish mumkin bo`lgan)
mikroprotsessor,
qurilmalar nazoratchilari, (ya'ni kontrolerlar, adapterlar, elektr
manbai bilan ta'minlash bloki),
yumshoq disk qurilmasi (FDD-Floppy Disk
Driver),
qattiq disk qurilmasi (HDD-Hard Disk Driver),
faqat o`qish uchun
mo`ljallangan lazer disk qurilmasi (CD ROM-Compact Disk Read Only
Memory),
shinalar, modem va
boshqa
qurilmalar. Sistema blokiga uning parallel
(LPT) va ketma-ket (COM) portlari orqali ko`plab
tashqi qurilmalarni ulash
mumkin.
Boshqaruv qurilmasi deb ataluvchi maxsus
qurilma hozir qanday operator bajarilishi va
undan keyin qaysi operator bajarilishi ustidan
nazorat o`rnatadi
va uning bajarilishini
ta’minlaydi. Amal
esa
protsessor deb
ataluvchi qurilmada bajariladi. Dastur ishlash
natijasi
to`g`ridan
–
to`g`ri ekranda
yoki
tashqi qurilma (chop qiluvchi
mexanizm, grafik chizuvchi qurilma, video qurilma va boshqalar) deb ataluvchi
qurilmada
ko`rilishi
mumkin.
Odatda
kompyuterlar
ikki
qismdan:
Hardware (kompyuterni tashkil etuvchilari –
kompyuterning qattiq qismlari)
va
Software (kompyuterning dastur ta’minoti –
kompyuterning yumshoq qismlaridan)
tashkil topgan deyiladi.
va boshlig`i bo`lgan Bill Geyts “Altair” shaxsiy kompyuter
(ShK) uchun birinchi bo`lib BASIC tilining interpretatorini yaratdi. Natijada bu
kompyuterlar, avval faqat o`yinlar uchun mo`ljallangan edi. Shu bilan birga
foydalanuvchilar tomonidan biznesda va murakkab bo`lmagan muhandislik hisob –
kitoblarida ham ishlatib kelingan. 1981 yilda IBM firmasi o`ziga xos ShK variantini
yaratdi va u IBM PC deb nom oldi. Bu kompyuter juda ko`p ishlab chiqarila boshladi
va jahonda ShK larning standartiga aylandi.
Boshqaruv qurilmasi deb ataluvchi maxsus qurilma hozir qanday operator bajarilishi
va undan keyin qaysi operator bajarilishi ustidan nazorat o`rnatadi va uning
bajarilishini ta’minlaydi.
Amal esa protsessor deb ataluvchi qurilmada bajariladi.
Dastur ishlash natijasi to`g`ridan – to`g`ri ekranda yoki
tashqi qurilma (chop qiluvchi
mexanizm, grafik chizuvchi qurilma, video qurilma va boshqalar) deb ataluvchi
qurilmada
ko`rilishi
mumkin.
Odatda
kompyuterlar
ikki
qismdan:
Hardware (kompyuterni tashkil etuvchilari –
kompyuterning qattiq qismlari)
va
Software (kompyuterning dastur ta’minoti –
kompyuterning yumshoq qismlaridan)
tashkil topgan deyiladi.
va boshlig`i bo`lgan Bill Geyts “Altair” shaxsiy kompyuter
