OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA
KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XOZAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI
UNIVERSITETI
Kompyuter injiniring
Kiberxavfsizlik asoslari
7-8-9-10-11-Topshiriq
Bajardi: Abdurasulov Diyorbek
Tekshirdi: Shukurov Orziqul
Guruh: 210-22
TOSHKENT – 2023
7-
amaliy ish
Mavzu: Xavfsiz Wi-Fi simsiz tarmog‘ini qurish.
Ishdan maqsad: Wi-Fi simsiz tarmog’ini o’rnatish va undan xavfsiz
foydalanish maqsadida xavfsizlik sozlanmalarini amalga oshirishni o’rganish.
Modemda ko`rsatilgan IP manzil bo`yicha brauzerga kirib IP manzilni kiritamiz.
Va chiqqan oynaga Modemdagi User va Passwordni kiritamiz.
Bizni modem sozlamalariga otkazadi. Va biz Sozlamalar bo`limiga kiramiz.
Sozlamalar bo`limidan chiqgan WLAN bo`limiga kiramiz.
SSID Name ga biz WiFi nomini kiritamiz. Number of Associated Devices ga bir
vaqtning o`zida necha kishi ulana olishini belgilaymiz (1-32 ta odamgacha).
Authentication Mode da biz Wifi imizning himoyalangan yoki ochiqligini qo’yamiz.
cWPA PreSharedKey ga Wifi tarmog`iga kirish uchun parolni qo’yamiz.
Home Page bo'limiga kiramiz
Wi-Fi devices bo'limida wifi ga ulangan qurilmalarning nomlari ko`rsatilgan.
Ularni qora ro`yhatga kiritish orqali wifi tarmog’iga ulana olmaydigan qilishimiz
mumkin.
Nazorat savolari
1. Simsiz va simli tarmoqlarning bir-biridan farqini tushuntiring.
2. Wi-Fi simsiz tarmog’i haqida nimalar bilasiz?
3. Wi-Fi simsiz tarmog’i xavfsizligini ta’minlashda qanday protokollardan foydalaniladi?
4. Wi-Fi qaysi standart asosida ishlaydi?
5. Simsiz tarmoqlarda qanday xavfsizlik muammolari mavjud?
1. Simsiz tarmoqda sim karta ishlatilmaydi. Bu tarmoq shu jihatdan o'zgarmaydigan
tarmoqdir. U erkinlik va ko'chirishlikni ta'minlaydi.
Simli tarmoqda sim karta ishlatiladi. Sim karta, tarmoq operatori tomonidan taqdim
etiladi va foydalanuvchi barcha tarmoq xizmatlari uchun shaxsiy ma'lumotlarni saqlab
turadi.
2. Wi-Fi simsiz tarmoq, bir necha qurilmalar va vositalarning bepul tarmoq
yo'nalishlaridan foydalanib internetga ulanish imkonini ta'minlaydigan tarmoq turi
hisoblanadi.
3. Wi-Fi Protected Access (WPA/WPA2): WPA va WPA2, Wi-Fi tarmoq xavfsizligini
ta'minlash uchun keng qo'llaniladigan protokollardir. Ular simli tarmoqlardagi WEP (Wired
Equivalent Privacy) protokolining noqulayliklarini bartaraf etish uchun yaratilgan. WPA2,
yuqori darajadagi xavfsizlikni ta'minlaydi va AES (Advanced Encryption Standard) shifrlashni
qo'llaydi.
4. Hozirgi kunda, eng keng qo'llaniladigan Wi-Fi standartlaridan biri IEEE 802.11
standartlar oilasiga mansub bo'lgan standartlar jamlanmasidir.
5. Parol yoki kalitlar: Xavfsizlik muammolari yagona parol yoki kam xavfsizlik
kalitlaridan foydalanish bilan bog'liq bo'lishi mumkin. Agar tarmoq egasi yoki foydalanuvchi
o'zlarining tarmoqga ulanish uchun kuchli va unikal parollarni ishlatmasa, tarmoqga
kirasizlarning kirish imkoniyati oshiriladi.
SSID e'lon qilish: Tarmoq egasi tarmoqning SSID (Service Set Identifier) nomini nazorat
qilish orqali tarmoqni yashirishga harakat qilsa, tarmoqni topish uchun qo'llaniladigan
vositalar orqali tarmoqga kirish imkoniyati pasayadi. Xavfsizlik uchun SSID e'lon qilishni
yashirish tavsiya etilmaydi.
Shifrlash protokollari: Eski shifrlash protokollari (masalan, WEP) tarmoqni
o'zgartirilgan yoki sifatli xavfsizlik muammolari uchun xavfsizlik bergan holda tarmoqga
ulanish imkonini beradi. Yangi va kuchli shifrlash protokollari (masalan, WPA2, WPA3)
ishlatilmasa, tarmoqning xavfsizligi og'ir muammolarga uchraydi.
| 