|
Kompyuter arxitekturasi fanidan mustaqil ishi
|
| bet | 3/9 | | Sana | 13.05.2024 | | Hajmi | 398,06 Kb. | | #230310 |
Bog'liq Botirov jahongir. 1-mustaqil ishProtsessor - jarayonni amalga oshiruvchi, boshqaruvchi maʼnolarini bildiradi. Kompyuter Protsessori asosan kompyuterda boʻladigan jarayonlarni amalga oshirish va boshqarish vazifalarini bajaradi. Asosiy oʻlchov birligi chastota hisoblanadi. Protsessor chastotasi uning maʼlum vaqt ichida nechta amalni bajara olishini ifodalaydi.
1.1-rasm. Kompyuterning protsessori
Yadro har qanday mikroprotsessorning asosidir. U kremniy chipida joylashgan millionlab tranzistorlardan iborat. Mikroprotsessor umumiy maqsadli registrlar (RON) deb nomlangan maxsus hujayralarga bo‘linadi. Hammasi bo‘lib protsessorning ishi buyruqlar va ma’lumotlarni xotiradan ma’lum ketma-ketlikda olish va ularni bajarishdan iborat. Bundan tashqari, kompyuterning ishlashini yaxshilash uchun mikroprotsessor ichki kesh xotirasi bilan jihozlangan. Kesh xotirasi - bufer sifatida ishlatiladigan protsessorning ichki xotirasi (operativ xotira bilan aloqada uzilishlardan himoya qilish uchun).
IBM-ga mos keladigan shaxsiy kompyuterlarda ishlatiladigan Intel protsessorlari mingdan ortiq ko‘rsatmalarga ega va kengaytirilgan buyruqlar to‘plamiga ega protsessorlar deb nomlanadi - CISC-protsessorlari (CISC - Comprehensive Instruction Set Computing).
Hisoblash texnologiyasining rivojlanish sur’atini osongina aniqlash mumkin: soniyada bir necha ming operatsiyani bajaradigan ENIAC (umumiy foydalanish uchun birinchi elektron raqamli kompyuter) dan Tianhe-2 superkompyuteriga (sekundiga 1000 trillion suzuvchi nuqta operatsiyalari). Demak, hisoblash tezligi 60 yil ichida trillion marta oshgan. Yuqori samarali hisoblash tizimlarini yaratish eng qiyin ilmiy va texnik muammolardan biridir. Hisoblash texnikasining tezligi atigi bir necha million marta oshgan bo‘lsa, hisoblashning umumiy tezligi trillionlab marta oshdi. Ushbu ta’sir hisoblashning barcha bosqichlarida parallellikdan foydalanish orqali erishiladi. Parallel hisoblash xotirani oqilona taqsimlashni, ma’lumotlarni uzatishning ishonchli usullarini va hisoblash jarayonlarini muvofiqlashtirishni izlashni talab qiladi.
|
| |
