Kompyuter injeneringi




Download 258.64 Kb.
Pdf ko'rish
Sana11.04.2023
Hajmi258.64 Kb.
#50434
Bog'liq
712-20 guruh talabasi In\'omov Javlonbek
Islombek Mamurjonov, In\'omov Javlonbek mustaqil ishi, 5 ma’ruza barqaror tok generatori (btg) sxemasi reja, Mustaqillik yillarida davlat boshqaruvi tizimida amalga oshirilgan, A GULIMOH 33, Пул ва банклар, @uqituvchiga hujjat Sinfdah tashqari ish ma\'lumoti, Iqtisodiy ta\'limotlar tarixi. Razzaqov A, Tashmatov SH, 765193-1 laborotoriya ishi O\'zgarmas tok elektr zanjirlarini t, alisher navoiyning farhod va shirin dostonini 9- sinflarda organilishi , A.Qahhor satirik hikoyalar ustasi.


O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA 
KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI 
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI 
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI FARG‘ONA FILIALI 
“KOMPYUTER INJENERINGI” FAKULTETI 
“KOMPYUTER INJENERINGI” KAFEDRASI 
OSI MODELI MAVZUSIDA TAYYORLAGAN 
MUSTAQIL ISHI 
Bajardi:
712-20-guruh talabasi 
In’omov Javlonbek 
Qabul qildi:
A’zamxonov B.S. 


Mavzu:OSI modeli. 
Rеja : 
1. ISO xalqaro standartlar tashkiloti 
2.OSI modelining yetti bosqichi 
3.IEEE Project802-modeli 
ISO xalqaro tashkiloti 1947-yil 23-fevralda ixtiyoriy, nodavlat tashkilot 
sifatida ish boshladi. U 1946-yilda Londonda boʻlib oʻtgan yigʻilishda 25 ta 
sanoati rivojlangan davlat vakillari oʻrtasida xalqaro miqyosda turli sanoat 
standartlarini ishlab chiqishni muvofiqlashtirish va ularni qabul qilish tartibini 
amalga oshirish vakolatiga ega boʻlgan tashkilot yaratish toʻgʻrisidagi kelishuv 
asosida tashkil etilgan jahon boʻyicha umumiy Xalqaro miqyosdagi tashkilot 
hisoblanadi. 
Xalqaro 
standartlar 
tashkiloti 
tomonidan(ISOInternational 
StandardsOrganization) 1984-yiliOSImodeli taqdim qilingan. Shundan buyon 
hamma tarmoq mahsulotlarini ishlab chiqaruvchilar tomonidan foydalanib 
kelinmoqda. Har qanday universal model singari,OSI modeli ham ancha qo‘pol. 
Tez o‘zgartirishlarni bajarishi qiyin, shuning uchun turli shakllar taklif qiladigan 
real tarmoq vositalari qabul qilingan vazifalarni taqsimlashga juda ham rioya 
qilinmaydi. Lekin OSI modeli bilan tanishish tarmoqda ro‘y berayotgan jarayonni 
yaxshi tushunishga yordam beradi. Hamma tarmoqdagi bajariladigan vazifalar 
(funksiyalar) modelda 7 bosqichga bo‘lingan. Yuqori o‘rindagi bosqichlar ancha 
murakkab, global masalalar bajariladi. Buning uchun quyidagi bosqichlarni o‘z 
maqsadlari uchun ishlatib, ularni boshqaradilar. Quyida joylashgan bosqichlar 
maqsadi—yuqori bosqichga xizmat ko‘rsatish, yuqori joylashgan bosqichlar 
uchun
ko’rsatiladigan
bu xizmat mayda qismlarining bajarilish tartibi muhim 
emas. 
Osi modelining 7 bosqichi 
1. Jismoniy bosqich 


2. Kanalli bosqich 
3. Tarmoqli bosqich 
4. Transport bosqich 
5. Aloqa vaqtining bosqichi 
6. Prezentatsiya bosqichi 
7. Amaliy bosqich 
Quyi joylashgan bosqichlar sodda bo‘lib, aniq vazifalarni bajaradi. Ideal 
holda har bir bosqich o‘zidan tepadagi va quyi bosqich bilan muloqot 
qiladi. 
Yuqori bosqich ayni vaqtda ilovaga ishlayotgan, amaliy masalaga to‘g‘ri kelsa, 
quyi bosqich esa, signalni aloqa kanali orqali uzatishga to‘g‘ri keladi. 
1-Bosqich Jismoniy bosqich 
Birinchi bosqichning asosiy vazifasi bitlarni jismoniy aloqa kanallari orqali 
uzatishdir. Jismoniy aloqa kanallari - bu axborot signallarini uzatish va qabul qilish 
uchun mo'ljallangan qurilmalar. Masalan, optik tolali, koaksiyal kabel 
yoki 
o'ralgan juftlik
. Transfer simsiz ham amalga oshirilishi mumkin. Birinchi 
bosqich ma'lumotlarni uzatish muhiti bilan tavsiflanadi: shovqinlarni himoya 
qilish, tarmoqli kengligi, to'lqin empedansi. Elektr yakuniy signallarining sifatlari 
ham o'rnatiladi (kodlash turi, kuchlanish darajalari va signal uzatish tezligi) va 
ulagichlarning standart turlariga ulanadi, kontaktli ulanishlar tayinlanadi. 
2-Bosqich Kanalli bosqich 
Ikkinchi bosqichda qurilmaning mavhum manzili jismoniy qurilma bilan 
bog'lanadi va uzatish muhitining mavjudligi tekshiriladi. Bitlar to'plamlarga - 
ramkalarga hosil bo'ladi. Bog'lanish qatlamining asosiy vazifasi xatolarni aniqlash 
va tuzatishdir. To'g'ri uzatish uchun maxsus bit ketma-ketliklari ramkadan oldin 
va keyin kiritiladi va hisoblangan nazorat summasi qo'shiladi. Ramka belgilangan 
joyga yetganda, u qayta hisoblab chiqiladi 
tekshirish summasi
, allaqachon kelgan 
ma'lumotlar, agar u ramkadagi nazorat summasiga to'g'ri kelsa, ramka to'g'ri deb 
tan olinadi. Aks holda, xatolik yuzaga keladi, bu ma'lumotni qayta uzatish yo'li 
bilan tuzatiladi. 
Kanal bosqichi ulanishlarning maxsus tuzilishi tufayli ma'lumotlarni uzatish 
imkonini beradi. Xususan, avtobuslar, ko'priklar va kommutatorlar bog'lanish 
darajasidagi protokollar orqali ishlaydi. Ikkinchi bosqich spetsifikatsiyalariga 
quyidagilar kiradi: Ethernet, Token Ring va PPP. Kompyuterdagi kanal 


bosqichining vazifalari tarmoq adapterlari va ular uchun drayverlar tomonidan 
amalga oshiriladi. 
3-Bosqich Tarmoqli bosqich 
Standart holatlarda yuqori sifatli ma'lumotlarni uzatish uchun kanal 
bosqichining funktsiyalari etarli emas. Ikkinchi bosqich spetsifikatsiyalari faqat 
daraxt kabi bir xil topologiyaga ega tugunlar o'rtasida ma'lumotlarni uzatishi 
mumkin. Uchinchi bosqichga ehtiyoj bor. O'zboshimchalik bilan tuzilgan va 
ma'lumotlarni uzatish usulida farq qiluvchi bir nechta tarmoqlar uchun 
tarmoqlangan tuzilmaga ega bo'lgan integral transport tizimini shakllantirish 
kerak. 
Boshqacha qilib aytadigan bo'lsak, uchinchi bosqich Internet protokoli bilan 
ishlaydi va yo'riqnoma vazifasini bajaradi: ma'lumot uchun eng yaxshi yo'lni 
topish. Router - o'zaro ulanishlar tuzilishi to'g'risidagi ma'lumotlarni to'playdigan 
va paketlarni maqsadli tarmoqqa uzatuvchi qurilma (tranzit uzatishlar - hops). 
Agar siz IP-manzilda xatolikka duch kelsangiz, bu tarmoq darajasida paydo bo'lgan 
muammodir. Uchinchi bosqich protokollari tarmoq, marshrutlash yoki manzil 
rezolyutsiyasiga bo'linadi: ICMP, IPSec, ARP va BGP. 
4-Bosqich Transport bosqich 
Ma'lumotlar ilovalarga va stekning yuqori darajalariga etib borishi uchun 
to'rtinchi bosqich kerak. Bu axborot uzatishning zaruriy ishonchlilik darajasini 
ta'minlaydi. Transport bosqichi xizmatlarining beshta klassi mavjud. Ularning farqi 
shoshilinchlikda, uzilgan ulanishni tiklashning maqsadga muvofiqligida, uzatish 
xatolarini aniqlash va tuzatish qobiliyatidadir. Masalan, paket yo'qolishi yoki 
takrorlanishi. 
Transport oyoqlariga xizmat ko'rsatish sinfini qanday tanlash mumkin? 
Aloqa transport aloqalarining sifati yuqori bo'lsa, engil xizmat adekvat tanlov 
bo'ladi. Agar aloqa kanallari boshida xavfsiz ishlamasa, muammolarni topish va 
hal qilish uchun maksimal imkoniyatlarni ta'minlaydigan ishlab chiqilgan xizmatga 
murojaat qilish tavsiya etiladi (ma'lumotlarni etkazib berishni nazorat qilish, 
etkazib berish muddati). 4-bosqich spetsifikatsiyalari: TCP/IP stekining TCP va 
UDP, Novell stekining SPX. 


Birinchi to'rt darajaning kombinatsiyasi transport quyi tizimi deb ataladi. U 
tanlangan sifat darajasini to'liq ta'minlaydi. 
5-Bosqich Aloqa vaqtining bosqichi 
Beshinchi bosqich dialoglarni tartibga solishga yordam beradi. Suhbatdoshlar bir-
birlarining so'zlarini kesishlari yoki sinxron gapirishlari mumkin emas. Seans 
qatlami ma'lum bir vaqtda faol tomonni eslab qoladi va ma'lumotlarni 
sinxronlashtiradi, qurilmalar o'rtasida muzokaralar olib boradi va aloqalarni 
saqlaydi. Uning funktsiyalari sizga qaytishga imkon beradi 
nazorat punkti
 uzoq 
transfer paytida va hammasini qaytadan boshlamang. Shuningdek, beshinchi 
bosqichda ma'lumot almashish tugallangandan so'ng ulanishni to'xtatishingiz 
mumkin. Seans darajasining texnik xususiyatlari: NetBIOS. 
6-Bosqich Prezentatsiya bosqichi 
Oltinchi bosqich ma'lumotlarni mazmunini o'zgartirmasdan universal tan 
olinadigan formatga aylantirish bilan bog'liq. dan beri 
turli qurilmalar
 utilizatsiya 
qilinadi 
turli formatlar
, vakillik darajasida qayta ishlangan axborot tizimlarga 
sintaktik va kodlash farqlarini yengib, bir-birini tushunish imkonini beradi. Bundan 
tashqari, oltinchi bosqichda ma'lumotlarni shifrlash va shifrlash mumkin bo'ladi, 
bu maxfiylikni ta'minlaydi. Protokol misollari: ASCII va MIDI, SSL. 
7-Bosqich Amaliy bosqichi 
Bizning ro'yxatdagi ettinchi bosqich va agar dastur tarmoq orqali ma'lumotlarni 
yuborsa, birinchisi. Foydalanuvchi, Web-sahifalar orqali spetsifikatsiyalar 
to'plamidan iborat. Masalan, pochta orqali xabarlarni jo'natishda dastur 
darajasida qulay protokol tanlanadi. Ettinchi bosqich spetsifikatsiyalarining tarkibi 
juda xilma-xildir. Masalan, SMTP va HTTP, FTP, TFTP yoki SMB. 
1980-yili fеvral оyida qabul qilingan (802 sоni yil va оyidan kеlib chiqqan) 
IEEE Project 802 mоdеli ham mavjud. Bu mоdеlni OSI mоdеlini aniqlashtirilgan, 
rivоjlantirilgan mоdеli dеb qarash mumkin. Bu mоdеl aniqlashtirgan standartlar 
(802-spеsifikatsiya) o’n ikki tоifaga bo’linib, ularning har biriga nоmеr bеrilgan. 
Ular quyidagilar : 802-1 – tarmоqlarni birlashtirish. 802-2 – mantiqiy alоqani 


bоshqarish. 802-3 – “shina” tоpоlоgiyali CSSA/CD ega bo’lish usuli mahalliy 
hisоblash tarmоq va Ethernet 802-4 – “shina” tоpоlоgiyali lоkal tarmоq, markеrli 
ega bo’lish. 802-5 – “halqa” tоplоgiyali lоkal tarmоq, markеrli ega bo’lish. 802-6– 
shahar tarmоg’i (Metropolitan Area Network, MAN). 802-7 – kеng miqyosda 
alоqa оlib bооrish tехnоlоgiyasi (shirоkоvещatеlnaya tехnоlоgiya). 802-8 – 
оptоtоlali tехnоlоgiya. 802-9 – tоvushni va aхbоrоtlarni uzatish imkоniyati bоr 
intеgral tarmоq. 802-10 – tarmоq хavfsizligi. 802-11 – simsiz tarmоq. 802-12 – 
“yulduz” tоpоlоgiyali markazni bоshqarishga ega mahalliy tarmоq (100 VG-Any 
LAN). 802-3, 802-4, 802-5, 802-12 standartlar OSI mоdеl etalоnning ikkinchi 
(kanal) bоsqichiga qarashli MAC bоsqich оsti tarkibiga to’g’ri kеladi. Qоlgan 802-
spеsifikatsiyalar tarmоqning umumiy masalalarini hal qiladilar.Ma`lumоt 
almashinishda tarmоq hоcil qilish muhim o’rin tutadi. Eng ko’p qo’llaniladigan 
tarmоq turlaridan biri bu mahalliy tarmоqlardir. Bu tarmоqlar ishini tashkil 
etishda eca albatta zaruriy prоtоkоllar talab etiladi. Hоzirigi zamоnaviy axbоrоt 
texnоlоgiyalarida bir necha prоtоkоllardan fоydalanib kelinmоqda. Bularga micоl 
cifatida quyidagi prоtоkоllarni keltirish mumkin: ARCNET, DECnet, IP, TCP, UDP, 
AppleTalk, Token Ring, IPX, SPX, FDDI, HIPPI, Myrinet, QsNet, ATM, IEEE-488, USB, 
IEEE 1394 (Firewire, iLink), X.25, Frame relay, Bluetooth, IEEE 802.11, Systems 
Network Architecture, RapidIO. Yuqоrida canab o’tilgan prоtоkоllar qatоriga 
Ethernet va Fast Ethernet mahalliy hisоblash tarmоg’ini ham kiritish mumkin. 
Ethernet tarmоq tuzilmasi Tarmоq arхitеkturasi (network architecture) - 
bu standartlar,tiplar va to’plamlar kоmbinatsiyasi bo’lib, tarmоq ishlashini 
ta`minlaydi. Ethernet tarmоq strukturasini birinchi bo’lib 1972 yilda Rоbеrt 
Mеtkalf va Devid Bоggs (Хеrох firmasining Talо Altо tеkshirish markazi) signallarni 
uzatish kabеl tizimini ishlab chiqdilar. Ethernetning bоshlang’ich turkumining 
uzatish tеzligi 2,94 mbit/s va 100ta kompyuterlarni 1km kabеl bilan 
birlashtiradigan yagоna tizimni tashkil qiladi. Хеrох firmasining Ethernet tarmоg’i 
shunchalik оmadga ega ediki, Хеrох kоmpaniyasi, Intel Corporation va Digital 
Equipment 10 mbit/s uzatish tеzligiga ega bulgan Ethernet standarti (DIX) ishlab 
chiqarildi. Хоzir uni kabеl bоg’lash usuli va kompyuter, aхbоrоt tizimlarini 
birgalikda ishlatish qismi sifatida ko’riladi.Ethernet qismlari OSI mоdеlining fizik 
va kanal darajalari bajaradigan funktsiyalarni bajaradi. Bu ishlab chikarishning 
IEEE 802,3 asоsiy tarkibida turadi. Asоsiy tavsiflar.Ethernet - hоzirda eng ko’p 
tarqalgan tarmоq arхitеkturasi. U tоr yo’lakli 10 mbit/s tеzlikli "shina" tipli 
uzatishni ishlatadi,trafikni bоshqarishda esa kabеl sоhasida Ethernet (kabеl) 
muхiti massiv хisоblanadi, ya`ni kompyuterdan quvvat оladi. Bunda esa fizik 
zararlanishda tеrminatоr nоto’g’ri ulanganda o’z ishini to’хtatadi. 


Ethernet tarmоg’i quyidagi tavsiflarga ega: - оdatdagi tоpоlоgiya - chiziqli 
shina - bоshqa tоpоlоgiyalar - yulduz-shina - uzatish tipi - tоr yo’lakli - kirish 
mеtоdi - CSMA/CD - ro’yхatlari - IEEE 802,3 - bеrilganlarni uzatish tеzligi - 10 va 
100 mbit. - kabеl tizimi - yo’g’оn va mayin kоaksial, ITR. 
Kadr fоrmati. Ethernet qiymatlarni to’plamlarga (kadrlarga) bo’lib 
chiqadi.Ularning qiymati bоshqa tarmоqda ishlatiladigan to’plamlar fоrmatidan 
farq qiladi. Kadrlar ma`lumоtlar blоkidan ibоrat va ular bir butun hоlda uzatiladi. 
Ethernet kadrining uzunligi 64 dan 1518 baytgacha bo’lishi mumkin, lеkin 
Ethernet kadri tuzilmasi kamida 18 baytni ishlatadi, shuning uchun qiymatlar blоki 
kattaligi Ethernetda - 46dan 1500 baytgacha bo’ladi. Har bir kadr bоshqarish 
ma`lumоtiga ega va boshqa kadrlar bilan umumiy tashkilоtga ega.Masalan 
tarmоq bo’yicha uzatilayotgan Ethernet II kadri TCP/IP qaydnоmasi uchun 
fоydalaniladi. Kadr jadvalda ko’rsatilgan qismlardan ibоrat: 
Ethernet tarmoqlari turli variantdagi kabеl va tоpоlоgiyalarni ishlatadi. 
Quyida IEEE ro’yхatsiga asоslangan variantlar ko’rsatilib o’tilgan. 
10 mbit/sdagi IEEE standartlar. Bu yerda uzatish tеzligi 10 mbit/s tеzlikdagi to’rtta 
Ethernet tоpоlоgiyasi quriladi: - 10 BASE 1; - 10 BASE 2 ; - 10 BASE 5; - 10 BASE 
FL; 
BASE 1 1990 yilda IEEE Ethernet tarmоg’ini vitali juftlik asоsida hоsil kilish uchun 
802,3 ro’yхatsini chiqardi. 10 Bazet (10 uzatish tеzligi 10M Base-tоr yo’lli,T-vitali 
juftlik-0 da kompyuterlarni bоg’lashda Ethernet tarmоg’i ekranlashtirilmagan 
vitali juftlikni ishlatadi (ITR). Shu bilan birga ekranlashtirgan vitali juftlikni 10 Bazet 
tоpоlоgiyasida o’zgartirmasdan ishlatish mumkin. 
Bu tipdagi ko’pchilik tarmоqlar yulduz sifatida quriladi, lеkin signallarni 
uzatish tizimi bo’yicha esa, boshqa Ethernet tuzilmalaridеk shinani hоsil kiladi. 
Оdatda 10 BASET tarmоg’ining kоntsеntratоri ko’p pоrtli rеpitоr sifatida ishlaydi 
va ko’p vaqt binоning taqsimlash qismida jоylashadi. Har bir kompyuterning 
taqsimlash qismida jоylashadi. Хar bir kompyuter kоntsеntratоr bilan bоg’langan 
kabеlning boshqa uchiga ulangan bo’ladi va o’tkazgichning ikki juftini ishlatadi: 
biri - qabul qilish uchun, bоshqasi uzatish uchun. 
10 BASE T sоhaining maksimal uzunligi - 100m (328 fut). 
Kabеlning minimal uzunligi - 2,5m (8 futga yakin) AVS 10 BASE T 1024 ga 
yaqin kompyuterlarni ta`minlashi mumkin.UTP kabеli 10Mbit/s qiymatlarning 
uzatish tеzligini ta`minlaydi. Kоnfiguratsiyani o’zgartirish alоqa panеlida bajariladi 


- kabеlni bir uyadan bоshqasiga qayta ulash оrqali bajariladi. Bu o’zgartirishlar 
boshqa tarmоq qurilmalariga ta`sir qilmaydi (Ethernet tarmоqning оdatdagi 
"shina" tоpоlоgiyasiga farqli ravishda). 
Ethernet texnologiyasi. Ethernet tarmog'ining spetsifikatsiyasi 1980 yilda 
DEC, Intel va Xerox (DIX) tomonidan taklif qilingan va biroz keyinroq bu haqda 
xabar berilgan. IEEE 802.3 standarti paydo bo'ldi. Ethernet vl.O va Ethernet v2.0 
ning birinchi versiyalari uzatish vositasi sifatida faqat koaksiyal kabeldan 
foydalangan. IEEE 802.3 standarti B-ga uzatuvchi vosita sifatida o'ralgan juftlik va 
tolan ishlatishga imkon beradi. 1995 yilda 100 Mbit / s tezlikda IEEE 802.3u (Fast 
Ethernet), 1997 yilda IEEE 802.3z (Gigabit Ethernet - 1999 yil kuzida IEEE 802.3ab 
standarti, 5-toifadagi burilgan juftlikda Gigabit Ethernet qabul qilindi.Ethernet 
belgilarida (10BASE2, 100BASE-TX, va hokazo) birinchi element ma'lumotlar 
uzatish tezligini Mbit / s da bildiradi; ikkinchi BASEB elementi to'g'ridan-to'g'ri 
(o'zgarmas) uzatish ishlatilishini anglatadi; uchinchiB element simi uzunligi 
yuzlab metr V (10BASE2 - 185 m, 10BASE5 - 500 m) yoki uzatish vositasi turini (T, 
TX, T2, T4 - burilgan juftlik; FX, FL, FB, SX va LX - optik tolalar) yumaloq qiymatini 
ko'rsatadi; CX - Gigabit Ethernet uchun twinaksial kabel). 
Ethernet yadrosi to'qnashuvni aniqlash va to'qnashuvni aniqlash bilan media 
tinglash - CSMA / CD -(Tashuvchi Bir nechta kirish va to'qnashuvni aniqlash bilan 
sezgi), har bir tarmoq tugunining adapterlari tomonidan apparat yoki dasturiy 
ta'minot darajasida amalga oshirilgan: -barcha adapterlarda o'rtacha kirish 
moslamasi (MAU) mavjud - umumiy (umumiy) ma'lumotlarni uzatish vositasiga 
ulangan transmitter; -tugunning har bir adapteri signal (tashuvchi) yo'q 
bo'lgunga qadar ma'lumotni uzatmasdan oldin liniyani tinglaydi: -keyin adapter 
sinxronlashtiruvchi preambuladan boshlanib, o'z-o'zidan sinxronlashtiriladigan
(Manchester) kodidagi ikkilik ma'lumotlarning oqimi bilan ramka hosil qiladi; 
Boshqa tugunlar yuborilgan signalni qabul qiladi, preambulada 
sinxronizatsiya qiladi va uni bitlar ketma-ketligiga hal qiladi; 
Ramka uzatishning oxiri tashuvchi yo'qligida qabul qiluvchi tomonidan 
aniqlanishi bilan aniqlanadi; 
Aniqlangan taqdirda to'qnashuvlar (turli tugunlardan ikkita signalning 
to'qnashuvi) uzatuvchi tugunlar ramka uzatishni to'xtatadi, shundan so'ng 
tasodifiy vaqtdan keyin (har biri o'z-o'zidan), chiziq chiqqandan keyin ular qayta 
urinishni amalga oshiradilar; Keyingi muvaffaqiyatsiz bo'lsa, keyingi urinish (va 
hokazo 16 martagacha) amalga oshiriladi va kechikish vaqti ortadi; 


To'qnashuv qabul qilgich tomonidan standart bo'lmagan kvadrat 
uzunlikdagi B aniqlanadi, 64 baytdan kam bo'lmasligi mumkin, preambulani 
hisobga olmaganda; 
Ramkalar orasidagi vaqtincha bo'shashish kerak ( freymlararo yoki 
paketlararo bo'shliq, IPG - paketlararo bo'shliq) Uzunligi 9,6 ms bo'lgan tugun 
tashuvchini yo'qotish momentini aniqlagandan so'ng, IPG oralig'ida oldinroq 
uzatishni boshlash huquqiga ega emas. 
To'qnashuv domeni - transmisyonning umumiy vositasi (kabellar va 
takrorlovchilar) bilan bog'langan tugunlar guruhi.To'qnashuv domenining uzunligi 
bir-biridan eng uzoqda joylashgan tugunlar orasidagi signal tarqalish vaqti bilan 
cheklangan.2-ta'rif. To'qnashuv domenining diametri - bir-biridan eng uzoq 
bo'lgan ikkita terminal qurilmasi orasidagi masofa. 3-ta'rif. Bit oralig'i - bitta bitni 
uzatish uchun zarur bo'lgan vaqt. Tez Ethernet texnologiyasi. Fast Ethernet 
texnologiyasida bit oralig'ining qiymati 0,01 mksni tashkil qiladi, bu ma'lumotlar 
uzatish tezligini o'n baravar oshirish imkonini beradi. Shu bilan birga, ramka 
formati, freymga uzatilgan ma'lumotlar miqdori va ma'lumotlar kanaliga kirish 
mexanizmi Ethernet-ga nisbatan o'zgarishsiz qoldi. Fast Ethernet 100 Mbit / s 
tezlikda ishlash uchun ma'lumot uzatish vositasidan foydalanadi, bu IEEE 802.3u 
spetsifikatsiyasida «100BASE-T4» va «100BASE-TX» (o'ralgan juftlik) belgilariga 
ega; 100BASE-FX va 100BASE-SX (tola). Fast Ethernet tarmog'ining birinchi 
modeli. Model, aslida, tarmoq qurish uchun qoidalar to'plamidir. 
Ikkinchi model - bu Fast Ethernet tarmog'i. Ikkinchi model ma'lumotlar 
almashish rejimida yarim dupleks rejimda tarmoq vaqt parametrlarini hisoblash 
ketma-ketligini o'z ichiga oladi.To'qnashuv domenining diametri va uning 
segmentlari soni to'qnashuvni aniqlash va V mexanizmining to'g'ri ishlashi uchun 
zarur bo'lgan ikki marta aylanish vaqti bilan cheklangan .Tez Ethernet vaqtini 
kechiktirish.Ikki marta burilish vaqti to'qnashuv domenining ikkita tugunlari 
orasidagi eng yomon yo'l (signal tarqalishi ma'nosida) uchun hisoblanadi. 
Hisoblash segmentlar, takrorlovchilar va terminallardagi kechikishlarni yig'ish yo'li 
bilan amalga oshiriladi. Ikki marta burilish vaqtini hisoblash uchun segment 
uzunligini tegishli segmentning aniq ikki marta aylanish vaqtiga ko'paytiring. 
Yomon yo'lning barcha segmentlari uchun ikki marta burilish vaqtlarini aniqlab, 
ularga bir juft terminal tugunlari va takrorlash uskunalari tomonidan kiritilgan 


kechikishni qo'shishimiz kerak. Kutilmagan kechikishlarni hisobga olish uchun 
natijaga yana 4 bitli intervallarni (bi) B qo'shib, natijani 512 raqami bilan 
taqqoslash tavsiya etiladi. Agar natija 512 bi dan oshmasa, u holda tarmoq 
samarali hisoblanadi.
Fast Ethernet tarmog'ining konfiguratsiyasini hisoblash misoli Shaklda L.28 - bu 
Fast Ethernet tarmog'ining maksimal ruxsat etilgan konfiguratsiyalaridan biriga 
misol. Valid Fast Ethernet Network misol To'qnashuv domenining diametri A (100 
m), B (5 m) va C (100 m) segmentlarining uzunliklari yig'indisi sifatida hisoblanadi 
va 205 m ga teng. 
Tayyorlovchilarni 
bog'laydigan 
segmentning 
uzunligi 
to'qnashuv 
domenining diametri 5 m dan oshmasligi mumkin. ushbu konfiguratsiya uchun 
ruxsat berilgan chegara. Tarmoqning bir qismi bo'lgan kalit (kommutatsiya 
tarmog'i) (L.28-rasmga qarang) terminal qurilma deb hisoblanadi, chunki 
to'qnashuvlar u orqali tarqalmaydi, shuning uchun ushbu kalitni yo'riqnoma 
(yo'riqnoma) ga ulaydigan 2 kilometrlik optik tolali kabel. Fast Ethernet 
tarmog'ining to'qnashuv domenining diametrini hisoblashda hisobga olinmaydi. 
Tarmoq birinchi model qoidalariga javob beradi. Endi uni ikkinchi modelga 
muvofiq tekshiramiz. To'qnashuv domenidagi eng yomon yo'llar: DTE1-dan DTE2-
ga va DTE1-dan o'tish markaziga. Ikkala yo'l ham ikkita Class II takrorlash 
moslamalari bilan bog'langan uchta o'ralgan juft segmentlardan iborat. Ikkita 
segmentning maksimal ruxsat etilgan uzunligi 100 m B B Takrorlash moslamalarini 
bog'laydigan segmentning uzunligi 5 m. 

Download 258.64 Kb.




Download 258.64 Kb.
Pdf ko'rish