Kompyuter injiniringi” fakulteti dasturiy injiniringi yo’nalishi 104-20 guruh talabasining Kompyuter Tarmoqlari fanidan

Download 269.68 Kb.
bet	4/5
Sana	23.01.2023
Hajmi	269.68 Kb.
	#39072

Bog'liq
Muradov.M(Kompyuter tarmoqlari)
oferta 10.10.18, Andijon davlat tibbiyot instituti «kelishildi», родлар (Автосохраненный), 8-ma’ruza. Fotorezistor, javoblar, Labaratoriya ishi 4, Informatika va axborot texnologiyalarini o’qitishning uzluksiz t, DM-PR-06-2022, KURS ISHI ANVARGA, 2- AMALIY SLAYT, PDF Scanner-22 09 2022-11 05 18, final, HISOB, Документ Microsoft Word

IMS kommutator. Shahar tarmoqlari turli tarmoq qurilamalarini bir biri bilan bog’lanish jarayonini nazorat qiladi va turli modellar (DSL, PON, 3G/4G) asosida qurilgan IP tarmoqlari bo’ylan IP multimedia xizmatlari (ovoz, video, matn)ni taqdim etishning arxitekturali freymvork hisoblanadi. IMS qurilmasini ishlab chiqishdan maqsad - operatorning joriy server tarmog'i arxitekturasini to'liq IP-ga asoslangan tizim bilan almashtirish, bu dasturiy ilovalarni joriy etishni soddalashtiradi. Hisoblashtexnikasifoydalanuvchilariningehtiyojlariortibbordi.Ularni endi o’z kompyuterlarida boshqalardan uzilgan holda ishlash qoniqtirmay qoldi, ular boshqa bo’limdagi foydalanuvchilar bilan avtomat rejimda kompyuter ma’lumotlarini almashishni istashardi.Shunday qilib tashkilotning ichki lokal tarmoqlari vujudga keldi. Avvaligakompyuterlarbirbiribilanstandartbo’lmagandasturiy-apparat vositalari yordamida ulangan. Aloqa liniyasida o’z ma’lumotni taqdim etish usuli o’ziga xos kabeldan foydalaniluvchi turli xildagi ulash qurilmalari faqatgina qaysi modeldagi kompyuterlar uchun ishlab chiqarilgan bo’lsa, shu turdagi kompyuterlarni ulashi mumkin bo’lgan, masalan PDP-11 mini-kompyuterini IBM 360 meynfreymi bilan yoki "NAIRI"kompyuterlarini"DNEPR"kompyuterlari bilan. 80-yillar o’rtalarida lokal tarmoqlardagi holat keskin o’zgara boshladi.Kompyuterlarni tarmoqqa birlashtirishning standart texnologiyalari tasdiqlandi - Ethernet, Arcnet, Token Ring, Token Bus, biroz keyinroq esa - FDDI.Ularningpaydobo’lishigashaxsiykompyuterlarningyaratilishikattaturtkibo’ldi .ShKlokaltarmoqlardanafaqatmijozkompyuterlarsifatida, balki ma’lumotlarni saqlash va qayta ishlash markazlari, ya’ni tarmoq serverlari sifatda avvalgi minikompyuterlar va meynfreymlarni siqib chiqara boshladi. 90- yillaroxiridaklassikEthernet 10 Mbit/s, FastEthernet 100 Mbit/sva Gigabit Ethernet 1000 Mbit/snio’zichigaolgan Ethernetoilasilokaltexnologiyalarininglideri ekaniyaqqolnamoyonbo’ldi. Ma’lumotlar jo‘natish usullaridagi yaqinlashuv, optik-tola aloqa liniyalari bo‘yicha ma’lumot jo‘natishning raqamli platformasida o‘tkaziladi. Raqamli kanallarning yuqori sifati, global kompyuter tarmoqlari protokollariga bo‘lgan talablarni o‘zgartirdi. Global tarmoqlarning frame relay va ATM kabi yangi texnologiyalari paydo bo‘ldi. Bu tarmoqlarda bitlarning yedirilishi shunchalik kamligi uchraydiki, hatto xato paketni yo‘qotish va uni yo‘qotish bilan bog‘liq barcha muammolarni esa, frame relay va ATM tarmoqlari tarkibiga bevosita kirmaydigan yuqori darajadagi dasturiy ta’minotga qayta topshirish samaraliroqligi tahmin qilinyapti. Lokal va global tarmoqlarning yaqinlashuviga, IP protokolining ustuvorligi katta hissa qo‘shdi. Bu protokol bugungi kunda lokal va global tarmoqlar texnologiyalaridan ustun bo’lib Ethernet, Token Ring, ATM, frame relay- turli quyi tarmoqlardan bitta tarkibiy tarmoq yaratish uchun ishlatilib kelinmoqda. Tezkor raqamli kanallar asosida ishlaydigan 90-yillar kompyuter global tarmoqlari, o‘z xizmat to‘plamlarini kengaytirdi va bu borada lokal tarmoqlarga yetib oldilar. Multimediya nomini olgan barcha ma’lumotlar – surat, videofilm, ovoz va boshqalar kabi real vaqtda foydalanuvchiga katta hajmdagi ma’lumotlarni yetkazib berish bilan bog‘liq ishlarni bajaruvchi xizmatlarni yaratish imkoni tug‘ildi. Yaqqol misol- bu asosan Internetga ma’lumotlarni jo‘natuvchi bo‘lib qolgan World Wide Web gipertekst ma’lumot xizmatidir. Lokal va global tarmoqlar yaqinlashuvi ko‘rinishlaridan biri, lokal va global tarmoqlar orasidagi oraliq holatni egallovchi katta shahar masshtabidagi tarmoqlarning paydo bo‘lishi hisoblanadi. Shahar tarmoqlari yoki megapolislar tarmog‘i (Metropolitan Area NetWorks, MAN) yirik shahar hududiga xizmat ko‘rsatish uchun mo‘ljallangan. MAN turidagi zamonaviy tarmoqlar, o‘z mijozlariga har xil turdagi kommunikatsiya vositalari, shu jumladan ofis ATSlarini birlashtirish imkonini beruvchi xizmatlar xilma xilligi bilan ajralib turadi. Lokal kompyuter tarmogi – LocalAreaNetwork (LAN) – bu bir bino yo‘ki boshqa bir chegaralangan hududda joylashuvchi kommunikatsion tizim mavjud, ularga ulangan kompyuterlardan qisqa vaqt ichida foydalanishni taqdim etuvchi bir yo‘q bir necha yukori tezlikli masalalarni bog‘lash kanallarini qo‘llab quvvatlaydi. LAN quyidagi xarakteristikalarga ega: umumiy masfasi 1- 2km; ma’lumotlarni uzish tezligi 1 Mbit/s dan bir necha Gbit/s gacha; yangi kompyuterlarni ulashning soddaligi va eskilarini tarmoq ishini buzmasdan o'chirish; barcha ishchi stantsiyalarni jamoalash ukunalari (server, printer) ga ulaishining tengligi; LAN IEEE standartlashtirish komiteti LANining loyihasi ishlab chiqilib, 802 standarti deb nom olgan. 802 standartining LAN modeliga asoslangan tavsiyalardan tarqalib top, ularga aniq LAN larni qurishda asoslash tavsiya etiladi. OSI modellari va IEEE 802 – LAN modellarining asosiy farqlanishi 9.1-rasmda keltirilgan. 9.1-rasm. OSI modellari va IEEE 802 – LAN modellarining asosiy farqlari. Lokal tarmoqqahar bir kompyuter, maxsus plataga ega bo'lishi kerak (tarmoq adapteri). Kompyuterlar o'zaro (tarmoq adapteri) kabel yo'ki radiokanal yo'riqnomasida ulanadi, ular LAN ma'lumotlari uzilishining jismoniy ishlashiga to'g'ri keladi. Fizik muxit – tarmoqning eng quyi sayyora. LAN da ma'lumotlar uzilishining jismoniy sifatida koaksial kabel, mis juftlik, TOAL, infrqizil va radiokanallar ishlashi mumkin. Uzatish joyning 6 harakteristika tarmoqlari (kompyuterlar biridan qanday masfada zararlanishi mumkin) valokal tarmoqdagi ma'lumotlar (9.1-jadval). 9.1-jadval. Lokal tarmoqqa bog'liqligi va ma'lumotlarini uzlashtirish tezligi. Tarmoq adapteri – maxsus plata bo'lib, uona (materin) plata slotlaridan biriga tizimli blok ichiga o'rnatiladi. Asosiy vazifalari - OSI modeli IEEE 802 – LAN modeli 7.1-rasm. OSI modellari va IEEE 802 – LAN modellarining asosiy farqlari. 7.1-jadval. Lokal tarmoq uzunligi va ma'lumotlarni uzlashtirish tezligining uzatishiga bog'liqligi Kompyuterli aloqa kanali Masof Tezlik Ekranlashtirilgan mis juftlik 90 m gacha 10 – 155 Mbit/s Ekranlashtirilgan mis juftlik 300 m gacha 16 Mbit/s Koaksial km2 – Mbit/s Koaksial kabel/ tolali kabel 10 km gacha 10 Gbit/s gacha Tarmoqda axborotlarni uzish va qabul qilish. Kompyuterlarni fizikaviy aloqalar bilan bog'liq holda AL, LAN topologiyasi va signallarni uzlashtirish printsipi bilan belgilanadi. Topologiya – bu tarmoqda kompyuterlarni ulash usuli. Eng keng tarqalgan usullari – shina, yulduz, xalqa (9,2-rasm). 9.2-расм. Eng keng tarqalgan LAN topologiyalari. ko'p martalab ulanish (raqobat rejimida aloqa kanaliga bog'lanish) marker uzoq vaqt davomida ulanish paketi) tarmoq Kup martalab ulanish va marker uzatilishli shina, yulduz, xalqa topologiyali LAN eng keng tarqalgan. Kanal 2 sathchaga bo'lgan (99.3- rasm): logistik kanal boshqarish LLC (LogicalLinkControl) – tarmoq topologiyasiga va 802.2 standarti – bog'lanish usuliga bog'liq emas, MAS qo'zg'ashga ulaishni boshqari. Download 269.68 Kb.

Download 269.68 Kb.