1.1. ASSEMBLER TILIDA DASTUR ISHLAB CHIQISH. Assembler tilida dasturlarni ishlab chiqish yuqori darajadagi
tillardagi yozish dasturlaridan farq qiladi, chunki xotira va registrlarning
mazmunini kuzatishda ko‘p e'tibor va tartiblilikni talab etiladi. Shu
bilan birga, dasturni ishlab chiqishning keyingi bosqichlarini kuzatish
kerak:
• vazifani belgilash va dasturni tuzish;
• har qanday matn muharriri yordamida dasturning matni bilan fayl
yaratish;
• Assemblerdan foydalanib dasturni tarjima qilish, xatolar aniqlanganda
- ularni matn muharririda to‘g'rilab, yana tarjima qilish;
•
assemblerning natijasini dasturchi modul yordamida
bajariladigan modulga aylantirish;
•
ijro etuvchi dasturni ishga tushirish;
•
natijalarni tekshirish. Hech narsa topilmasa, xatoni
tuzatuvchidan foydalanib, xato topishingiz kerak.
Assembler kodlari bilan yozilgan dasturga manba dasturi deyiladi
va uning aylantirilgan shakli mikroprotsessor buyruqlar qatoriga ob'ekt
yoki dastur moduli kiradi. Yig’uvchi fayl yoki bajariladigan modul
yaratishga imkon beradi. Otladchik - ekranda kerakli o‘zgaruvchilar
qadriyatlarini ko‘rishga, dasturni bosqichma-bosqich bajarishda, barcha
registrlarni va xotiralarining holatini olishni, dasturga o‘zgartirishlar
kiritishni, to‘xtash nuqtalarini belgilashni va yana ko‘p narsalarni
beradigan dasturdir.
Ushbu ma’ruzada Assembler tilida dasturlarni yaratish uchun
Borland Int. firmasidan olingan dasturiy mahsulot Turbo Assembler.
Turbo
103
Assembler kompilyatori TASM.EXE faylida joylashgan yig’uvchi
dastur bo‘lib, TLINK.EXE faylida joylashgan. Otladchik tuzuvchisi
TD.EXE faylida joylashgan. Assembler tili dasturini kompilyatsiya
qilish va ishlash jarayoni quyidagicha.
