Korxona buxgalteriya hisobi tizimini baxolash

2. Uslubiy ta’minot bilan shakillantirish.

3. Kadrlarni tayyorlash va qayta tayyorlash bilan.

4. Xalqaro professional tashkilotlar bilan hamkorlik qilish yo’li bilan.

5. Hisobni boshqarish tizimini qaytadan tashkil etish yo’li bilan.

Buxgalteriya hisobi tizimi–dastlabki kuzatuvdan boshlanib, buxgalteriya hisobotlarini tayyorlash va tuzishgacha bo’lgan jarayonlar bog’liqligidir.

• Buxgalteriya hisobi tizimi–dastlabki kuzatuvdan boshlanib, buxgalteriya hisobotlarini tayyorlash va tuzishgacha bo’lgan jarayonlar bog’liqligidir.
• Auditor buxgalteriya hisobi tizimini baholashda yuqoridako’rsatilgan tamoyillarga korxona qanchalik darajada amal qilayotganligini sinchiklab tekshirishi lozim. Bevosita anashu tamoyillarga qaydarajada amal qilinayot ganligini aniqlash orqali auditor korxonaning buxgalteriya hisobi va ichki nazorat tizimiga baho beradi. Bu orqali moliyaviy hisobot ko’rsatkichlarining ishonchligiga Shubha tug’diruvchi xatolarning vujudga kelish ehtimolini aniqlashga yordam beradi. Bunday baholash orqali auditorlik tekshiruvining muddati, hajmi va ko’lami aniqlanadi.

Ma’lumki, muayyan korxonaning buxgalteriya bo’limining tuzilishi va ish hajmi ana shu korxonaning faoliyat turi, undagi alohidabo’linmalarning faoliyati hamda hisob ishlarining avtomatlashtirilganlik darajasiga bog’liq. Bunga bog’liq ravishda buxgalteriya xodimlari tarkibi va miqdori, buxgalteriya hisobining markazlashishi yoki markazlashmasligi belgilanadi. Har bir buxgalteriya xodimiga muayyan turdagi vazifalar yuklanadi.Buxgalteriya xodimlari o’rtasida mansablarning belgilab berilishi korxona mablag’larining o’g’irlanishi va boshqa har xil suiiste’mollik holatlari bo’lishi ham mumkin.

• Ma’lumki, muayyan korxonaning buxgalteriya bo’limining tuzilishi va ish hajmi ana shu korxonaning faoliyat turi, undagi alohidabo’linmalarning faoliyati hamda hisob ishlarining avtomatlashtirilganlik darajasiga bog’liq. Bunga bog’liq ravishda buxgalteriya xodimlari tarkibi va miqdori, buxgalteriya hisobining markazlashishi yoki markazlashmasligi belgilanadi. Har bir buxgalteriya xodimiga muayyan turdagi vazifalar yuklanadi.Buxgalteriya xodimlari o’rtasida mansablarning belgilab berilishi korxona mablag’larining o’g’irlanishi va boshqa har xil suiiste’mollik holatlari bo’lishi ham mumkin.

Yuqoridagilaran kelib chiqib auditor

Auditor buxgalteriya hisobitizimi samaradorligini baholayotganda hujjatlarning to’g’ri rasmiylashtirilayotganligi hamda ularning boshqaruv markazlariga o’z vaqtida taqdim qilinayotganligiga e’tibor qaratishi lozim.Bu jarayonda auditor buxgalteriya xodimlari hamda hujjatlarga imzo chekuvchi boshqa shaxslar (ombor mudiri, kassir va hokazo)ning hujjatlarni o’z vaqtida va to’g’ri rasmiylashtirayotganligini tekshiradi.

• Auditor buxgalteriya hisobitizimi samaradorligini baholayotganda hujjatlarning to’g’ri rasmiylashtirilayotganligi hamda ularning boshqaruv markazlariga o’z vaqtida taqdim qilinayotganligiga e’tibor qaratishi lozim.Bu jarayonda auditor buxgalteriya xodimlari hamda hujjatlarga imzo chekuvchi boshqa shaxslar (ombor mudiri, kassir va hokazo)ning hujjatlarni o’z vaqtida va to’g’ri rasmiylashtirayotganligini tekshiradi.