|
Laboratoriya ishi №1 Unversal laboratoriya stendi va o‘lchash praktikumi bilan tanishish
|
| bet | 5/6 | | Sana | 22.04.2023 | | Hajmi | 2.29 Mb. | | #53177 |
Bog'liq elektronika 1 OEN7atu6XaCYsjQnJ9d4OvoqOhKLkjKTUkJVBUVs (1), Avtomobilning elektr jihozlari, 7 sinf fizika impuls, Ixtisoslashtirilgan boshlang`ich sinflar uchun matematikadan didaktik, KU konference Axboror xati 2023, 7-Fizika-2018, Materiallar qarshiligi, Melibayev M. Texnologik jihozlarni hisoblash va konstruksiyalash, Biznesda SI1, Tabiiy geterohalqali birikmalar kimyosi. Siddiqov G\'. Xaydarova D, 1 боб Қурилиш материалларининг асосий хоссалари (1), 5 ma’ruza. Favqulodda vaziyatlar va fuqaro muhofazasi, tarjimay xol, Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari u-fayllar.orgLaboratoriya ishi №5
Ketma-ket tebranish konturini tadqiq etish
Ishning maqsadi: ketma-ket tebranish konturi chastotaviy tavsiflari xususiyatlarini eksperimental tekshirish.
5 .1. Qisqa nazariy tushunchalar
Ketma-ket ulangan rezistiv qarshilik R, induktivlik L va sig‘im C mavjud bo‘lgan elektr zanjirining sxemasi 5.1-rasmda keltirilgan. Bunday elektr zanjirini ketma-ket RLC-konturi, yoki, ketma-ket tebranish (rezonans)
konturi deyiladi. 5.1-rasm
Agar konturning kirish klemmasiga u=Umcost kuchlanish ulangan bo‘lsa, shu konturdagi garmonik barqaror (garmonik kuchlanish ta’siri ulangandan so‘ng yetarli vaqt o‘tgandan keyin) tokni i=Imcos(t+) ya’ni, tok amplitudasi Im va tok boshlang‘ich fazasi ni aniqlash zarur bo‘lsin.
Kontur elementlari kuchlanishlari musbat yo‘nalishlarini to‘qri tanlab, 4-laboratoriya ishida keltirilgan zanjir elementlaridagi tok va kuchlanishlar bog‘lanishlarini e’tiborga olib, quyidagilarni yozish mumkin: (5.1)
Bir xil chastotali garmonik funktsiyalarni qo‘shish qoidalaridan foydalanib, quyidagilarni hosilqilish mumkin
(5.2)
bunda z=R+j(XL-XC) - zanjirning kirish to‘la kompleks qarshiligi,
Z = - uning moduli; bunda R–rezistor aktiv qarshiligi; XL=jL- kompleks induktiv qarshiligi; XC= - kompleks sig‘imqarshiligi.
T englik (6.1) ning o‘ng va chap tomonlari amplitudalari va fazalarini taqqoslash natijasida izlanayotgan konturning garmonik toki amplitudasini va boshlang‘ich fazasini aniqlash mumkin.
(5.3)
Zanjir konturining elementlaridagi kuchlanishlar vektor diagrammalari 5.2-rasmda keltirilgan.
Tebranuvchi RLC-kontur quyidagi «ikkilamchi» parametrlar bilan xarakterlanadi (tavsiflanadi):
- xarakteristik (tavsifiy) qarshilik; (5.3)
- konturning aslligi; (5.4)
-absolyut o‘tkazish oraliqi. (5.4,a)
K etma-ket RLC-kontur uchun rezonans chastotada quyidagi bog‘lanishlar o‘rinlidir:
(5.5)
(), UR(), UL(), UC() bog‘lanishlar amplituda-chastotaviy yoki rezonans tavsifi (ACHT), ()bog‘lanish esa faza-chastotaviy tavsif (FCHT) deyiladi. Ular quyidagi ifodalar yordamida hisoblanadi:
;
(5.6)
|
| |
