Lak-bo‘yoq, materiallarni saqlash va tashish shartlari
Lak-bo‘yoq, materiallar iste’molchilarga tup-tup qilib yuboriladi. Junatilayotgan yuk hujjatlarida tayyorlagan zavodning tovar belgisi, lak-bo‘yoq, materialning nomi, uning markasi (brutto va netto massasi), tayyorlangan vaqti va tupning nomeri, shuningdek mahsulot sifati-ning asosiy ko‘rsatkichlari bo‘ladi. Standartlar va texnik shartlarga ko’ra lak-bo‘yoq, materiallar bochka, bidon, shisha idish, flyaga, banka kabi turli germetik taralarga solinib temir yul, avtomobil va havo transportida yoki suv transporta bilan tashilishi mumkin.
Lak-bo‘yoq, materiallarning katta tuplari temir yo’l va avtomobil tsisternalarida tashiladi. Lak-bo‘yoq, materiallarning ko‘pchiligi yong‘in chiqish va portlash jixatlaridan xavfli va zaxarlidir. Shuning uchun ham ularni tashish va saqlash jarayonida xavfsizlik texnikasi xamda yong‘in chiqishiga qarshi texnika kridalariga kat’iy rioya etish zarur bo‘ladi. Paketlarga yoki chonlarga: "Tez yonib ketadigan", "Uyadigan modda", "Xavfli" degan, eng ziyonli materiallar uchun esa "Zaxar" degan ogoxlantiruvchi bitiklar yozib quyilishi kerak. Iste’molchi lak-bo‘yoq, materiallarni olgach ularning yuk junatish x.ujjatiga nechogli muvofikligini tekshi-rib chiqadi. Zarurati bo‘lsa materiallar ishkor komiga tortadiganga yetkaziladi (ularga erituvchilar, sikkativ-lar, pigmentlar va boshqa moddalar qushiladi); olingan bo‘yoq, aralashtiriladi, filtrlanadi va foydalanish uchun tayyorlanadi. Lak-bo‘yoq, materiallar muayyan guruxlari (plenka hosil qiluvchi moddaning turi) va tuplari bo‘yicha zavodning soz paketlarida va ataylab moslangan omborxonalarda saqlanmoga kerak. Lak-bo‘yoq, materiallarni saqlash sharoitlari buzilsa ularning sifati buziladi, bir qancha xillarda esa ishlatish uchun yaroqsiz xolga kelishi mumkin.
Masalan, lak-bo‘yoq, materiallarning erituvchi-lari va ishqor aralashmalari yorug’lik hamda havo ta’sirida qurib qoladi; xossalari jixatidan gigroskopik bo‘lmish kukun bo‘yoqlar mushtlashib, dastlabki sifatlarini yuqotadi; pigmentlar qorayib parchalanadi va hokazolar. Lak-bo‘yoq, materiallarni ishqorlar, kislotalar va boshqa kimyoviy moddalar yaqinida saqlash taqiqlanadi, ular bo‘yoqlarni parchalaydi va rangini ketkazadi. Lak-bo‘yoq, materiallarning ba’zi turlari uchun kafolatli saqlash muddati belgilanganligini nazarda tutmoq lozim, shu muddat o’tib bo’lgach, ularni ishlatish oldidan sifati standart talablariga muvofiq kelishini tekshirib ko’rish zarur. Binolar ichida erituvchi modda buglarining to’planib qolishiga va kukun bo‘yoqlar tuzgashiga yo’l qo’yib bo’lmaydi, chunki muayyan kontsentratsiyada bug va chang xavo bilan portlash xavfi bo‘lgan aralashma hosil qiladi. Shuning uchun ham lak-bo‘yoq, materiallar saqlanayotgan, ishlatilayotgan va ularga ishlov berilayotgan hamma binolar ish zonasining xavosidagi zararli moddalar yo’l qo’yish mumkin bo‘lgan kontsentratsiya xaddidan oshib ketmasligini ta’minlaydigan ventilyatsiya bilan jixozlanmog’i, o‘tkazilayotgan ishlar esa yongandan, xavfsizlik va sanoat sanitariyasi qoidalariga muvofiq kelmogi darkor.
Lak-bo‘yoq materiallar bilan ishlaydigan kishilar maxsus jomakor (xalqatlar, kostyumlar, kombi-nezonlar, kurtkalar, poyabzal va hokazolar) bilan, qul va nafas olish a’zolariga xos muhofaza vositalari (rezina xulqoplar, muhofaza pastalari, kremlar, moylar, respiratorlar, gazniqoblar va boshqalar) bilan ta’min-lanishi kerak. Yongandan xavfsizlik choralari yong‘inning oldini olish tartibi bilan yongandan muhofaza etish tartibini ko‘zda tutmoga lozim. Yonadigan moddalar miqdorini cheklash, yonadigan mukrtni izolyatsiyalash, ut uchirish vositalari, yongan signalizatsiya vositalarini qullash, yongan chiqqan-ligi tugrisida xabar berish va xrkazolar yong‘inning oldini olish tartibiga, xum, asbest tuqima, ut uchirgich apparatlar, suv va boshqa vositalar ut uchirish tartibiga kiradi.
|
