|
Molekulyar orbitallar usuliga asoslanib koordinasion birikmaning energetik diagrammasini tuzish
|
| bet | 5/6 | | Sana | 06.11.2023 | | Hajmi | 1.04 Mb. | | #94657 |
Bog'liq ligandlar 6-MAVZU amaliy, 7 lab (2), джахонгир1, 4-тема ТИЛ ОСИРИУ (3), Mustaqillik yillarida O’zbekiston iqtisodiyotining tarmoqlari tarkibidagi o’zgarishlari, maqola, kiberxavfsizlik-asoslari, Maqola Ped-WPS Office(1), Hayotbek kurs ishi, Electronics for Mechatronic Systems. Lecture-2Molekulyar orbitallar usuliga asoslanib koordinasion birikmaning energetik diagrammasini tuzish
Oktaedrik turdagi koordinasion zarrachaning to’lqin energetik diagrammasining chizmasi quyida 3-rasmda keltirilgan. Bunday diagrammalar dastlabki moddalar (metall ionida va ligand atom orbitallarni) va hosil bo’lgan kompleksdagi molekulyar orbitallarni sifat jihatdan ifodalaydi; ular albatta taqribiy xususiyatga ega.
3-rasm. Oktaedr tuzilishli koordinasion birikmalarda MOU asosida atom , ligand va molekulyar orbitallar sxemasi; a-sferik simmetriyali maydondagi markaziy atomning energetik qobiqchalari, b-metall va ligand orbitallarining umumlashgan energetik pog’onalari, v-ligandlarning energetik pog’onalari.
Bunday diagrammada 7 ta energetik pog’ona mavjud; bulardan 3 tasi BMO, 3 tasi BO’MO bo’lib, 1 tasi bog’lamaydigandir. Energiyalari eng kichik qiymatli molekulyar orbitallar 3 ta t1u- va 2 ta cd – lar bog’lovchi molekulyar orbitallar bo’lib, ular eng quyi energetik pog’anani egallaydi. Markaziy atomdagi dxy, dxz va dyz – atom orbitallar f2d – simmetriyaga ega bo’ladi, ular koordinasion birikmalarda bog’lamaydigan BMO sifatida ishtirok etadi, chunki bu orbitallar ligandlar oralig’i tomon yunalgan, kimyoviy bog’ energiyasiga o’z hissalarini qo’shmaydi. 2 ta ea, 1 ta a1e va 3 ta t1u = MO lar (BO’MO lar) eng yuqori energetik pog’onalarga joylashadi.
Kam spinli [Co(NH3)6]3+ va yuqori spinli [CoF6]3- koordinasion ionlarning ( σ-bog`lanishlarining) MO usuli asosida tuzilishi 4- rasmda keltirilgan.
Ushbu rasmdan foydalanib [Co(NH3)6]3+ elektron formulasini molekulyar orbitallar usuli asosida quyidagicha yozish tavsiya qilinadi;
[Co(NH3)6]3+ ... a22dt61aea4t62d; ∆=274 kJ.mol-1
Jami bo’lib, MO da 18 ta elektron mavjud, bulardan 12 tasi ligandlardan kelgan bo’lib, 6 tasi markaziy ionga tegishlidir. Bu kompleks diamagnit komplekslar jumlasidandir.
4-rasm. Past spinli (kuchli maydon holati) [Co(NH3)6]3+ va yuqori spinli (kuchsiz maydon holati) [CoF6]3+ koordinasion birikmalar molekulyar orbitallarining energetik diagrammasi.
|
| |
