Tadbirkorlik - bu bozor qonun-qoidalariga asoslangan faoliyat hisoblanadi.
Tadbirkorlik - bu intilish, qandaydir yangilikni boshqa- rishda qaror qilish, yaratishga intilishdir.
Tadbirkorlik amaldagi qoidalarga muvofiq daromad olishga qaratilgan yuridik va jismoniy shaxslar tomonidan mahsulot ishlab chiqarish yo'li bilan tavakkal qilib o'z mulkiy javobgarligi ostida amalga oshiriladigan tashabbuskorlik faoliyati hisoblanadi.
O'zbekistonda kichik biznes va tadbirkorlikning taraqqiyoti tarixan 5 davrni bosib o'tdi.
Birinchi davr - XIX asr uchinchi choragidan 1917-yilgacha davom etdi. Bunda kosiblar, dehqonlar, kichik va o'rta korxonalar bo'lgan.
Ikkinchi davr - 1918-1985 (turg'unlik) davri yakka tartib- dagi hunarmardchilik -kosibchilik 1 % ga yetgan.
Uchinchi davr - 1985-1991-yillar jonlashish davri
To'rtinchi davr - shakllanishi 1991-2005-yiIlar
Beshinchi davr - barkamollik davri 2005-yildan keyingi yillar.
Mamlakatimizda yaratilgan qonunlar, me’yoriy hujjatlar asosida iqtisodiyotning an’anaviy tadbirkorlikka moyil bo'lgan tarmoqlar, xizmatlar tarmog'i kengayadi.
Milliy iqtisodiyotning rivojlanishida tadbirkorlik faoliyati ijtimoiy va iqtisodiy amaliyotga ega. Bozor iqtisodiyotga asoslangan ishlab chiqarish jarayonida tadbirkorlikning roli kattadir.
Tadbirkor - bu shunday insonki, u o'zida bo'lgan pul mablag'laridan, ishlab chiqarish uchun zarur bo'lgan ishlab
chiqarish qurollari, mahsulotlar bilan aholi uchun turli ijtimoiy xizmatlar ko'rsatishni tashkil qiluvchi shaxsdir.
Tadbirkor - bu tartib bilan puxta o'ylab ish qiladigan, ya’ni ishbilarmon shaxs.
Hamma ham tadbirkor bo'lavermaydi. Tadbirkor doimo o'zining fikr-mulohazalari bilan yangilik yaratishga, ya'ni ishlab chiqarish tashkil etishga, yangi iste’mol mahsulotlarini yaratishga yangi texnika va texnologiyalarini yaratish orqali o'z qo'lida ishlayotgan xodimlarning mehnatlarini yengillash- tirish, ishlab chiqarish harakatlarini kamaytirishga intiluvchi shaxs hisoblanadi,
O'zbekistondagi quyidagi tadbirkorlik turlari mavjud.
Yuqorida ko'rsatib o'tilgan tadbirkorlik turlaridan biz maktabgacha taiim muassasasida bolalar bilan tashkil etiladi- ganjamoaviyguruhiy tadbirkorlik elementlaridan "Qo'g'irchoq” mashqini misol keltirishimiz mumkin. Maktabgacha yoshdagi bolalar o'z munosabatlarida "Mening dadam firmada ishlaydilar”, "Mening dadam biznesman” degan so'zlarni ko'p qoilaydilar.
|