• Oddiy saqlovchi boshpana - yerto‘la.
  • M tojiyev, I. Nigmatov




    Download 8,77 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet138/244
    Sana27.05.2024
    Hajmi8,77 Mb.
    #254799
    1   ...   134   135   136   137   138   139   140   141   ...   244
    Bog'liq
    Hayot faoliyati xavfsizligi. Tojiboyev M. Nigmatov M

    5,6
    Temir
    7,8
    1,8
    Q o‘rg‘oshin
    4,3
    1,3
    Shahar tashqarisidagi 
    RSBlar, 
    uylaming yertoMalari, 
    sabzavot 
    saqlanadigan omborlar, yerto‘lalar, g‘ishtli, betonli, tuproqli, yog‘ochli 
    uylar va boshqa chuqurliklar moslashtiriladi.
    RSBlaming saqlash xususiyatini oshirish uchun ulaming devorlarini 
    qalin qilish, eshik, oynalar germetikligini oshirish va ularning yon-verini 
    tuproq bilan to‘ldirish orqali erishiladi.
    Radioaktiv shikastlangan hududlardan kelgan odamlar RSBlarga 
    kirishdan 
    oldin 
    tamburda 
    kiyim-kechaklardagi, 
    oyoq-kiyimlardagi 
    radioaktiv changlami yo‘q qilib (silkitish orqali, tozalovchi vositalar 
    orqali), so‘ngra ehtiyotlik bilan kiyim-kechaklami (himoya kiyimlari, 
    oyoq kiyimi) yechib, keyin boshpana ichiga kirishlari kerak.
    Radioaktiv zararlanishning boshlang‘ich 3-5 soatlarida, boshpananing 
    chiqish eshikiari va havo almashtirish teshiklari yaxshilab berkitiladi. Bu 
    vaqt oralig'ida radiatsiya darajasi tezda kamayib, radioaktiv changlar 
    esa asosan yerga tushib bo'ladi. 4-6 soatlardan keyin boshpana (RSB)
    167


    shamollatiladi. Himoyalanuvchi odamlar tashqariga chiqqanda, albatta, 
    himoya vositalarini kiyib, 15-20 daqiqa RSBdan tashqarida bo‘lishlari 
    mumkin. Agar tashqarida radiatsiya darajasi juda yuqori bo‘lsa, u holda 
    boshpana shamollatilayotganda odamlar nafas organlariga himoyalovchi 
    vositalami kiyib o‘tirishlari zarur.
    Oddiy saqlovchi boshpana - yerto‘la. 
    Fuqarolarni muhofaza 
    qilishda oddiy saqlovchi boshpanalar (yerto‘lalar) alohida o‘rin tutadi. 
    Yerto‘lalar qurilish konstruksiyasiga ko'ra oddiy himoya inshootlari 
    qatoriga kiradi, chunki uni qurish juda qiska vaqtda amalga oshiriladi. 
    Ular ochiq va yopiq ko‘rinishda bo‘ladi. Ochiq yerto‘lalarda odamlar 
    radioaktiv shikastlanishdan ikki-uch marta kam zararlanadi (agar yerto'la 
    dezaktivatsiya qilinmasa) va 20 baravargacha (agar yerto‘la dezaktivatsiya 
    qilinsa) kam nurlanish dozasini oladi. Yopiq yerto‘lalar esa radioaktiv 
    zararlanishni 40-50 marta kamaytiradi. Yerto‘lalar chuqurligi 200 sm., 
    kengligi 120 sm., pastki qismi esa 80 sm., uzunligi esa odamlar soniga 
    qarab tayyorlanadi.
    Yer
    o ‘rindiq

    Download 8,77 Mb.
    1   ...   134   135   136   137   138   139   140   141   ...   244




    Download 8,77 Mb.
    Pdf ko'rish