• Boshpanaiar odamlarni qabul qilish soniga ко ‘ra 5 sinfga bo ‘linadi
  • Himoya inshootlari quyidagilarga bo ‘linadl




    Download 8,77 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet136/244
    Sana27.05.2024
    Hajmi8,77 Mb.
    #254799
    1   ...   132   133   134   135   136   137   138   139   ...   244
    Bog'liq
    Hayot faoliyati xavfsizligi. Tojiboyev M. Nigmatov M

    Himoya inshootlari quyidagilarga bo ‘linadl:
    a) vo'nalishiga ko'ra: fuqarolarni saqlashga, boshqaruv tizimlarini 
    joylashtirishga mo‘ljallangan;
    b) joylashgan o‘miga ko‘ra; alohida joylashgan (metropolitenlar va 
    tog‘-kon qurilishlari);
    d) qurilish muddatiga ko‘ra - oldindan qurilgan va tez quriladigan:
    e) himoyalash darajasiga ko‘ra - boshpana, RSB va oddiy boshpana 
    (ochiq yoki yopiq yerto‘lalar).
    Boshpana 
    — odamiami hamma ta’sir omillaridan (yuqori harorat, 
    radioaktiv, portlovchi va kuchli zaharli moddalar), inshootlar buzilganda 
    ularning qismlaridan hamda qirg‘in quroliar va oddiy hujumkor quroliar 
    ta’siridan saqlaydi.
    Boshpanaiar odamlarni qabul qilish soniga ко ‘ra 5 sinfga bo ‘linadi:
    kichik (150-300 kishi), o'rtacha (300-600 kishi), katta (600 dan ko‘p) 
    va boshqalar.
    Boshpanani qurishda quyidagi talablar qc‘yiladi:
    1) 3 sutkadan kam bo‘lmagan muddatda saqlash;
    2) suv bosmaydigan joylarda qurish;
    3) oqar suvlardan, kanalizatsiya kommunikatsiyalaridan hamda quri­
    lish kommunikatsiyalaridan uzoqroq joylarda qurish;
    4) chiqish va kirish eshiklarining bo‘lishi.
    Boshpana m a’lum jihozlar bilan jihozlanishi shart, jumladan: sha- 
    mollatgich, sanitar-texnik jihozlar, havodagi zaharli moddalami, radio­
    aktiv birikmalami va biologik vositalami tozalovchi uskunalardan iborat 
    bo‘lishi kerak. Boshpana asosiy va qo‘shimcha xonalardan tashkil topadi. 
    Asosiy xonalarga - odamlar, boshqaruv tizimlari, tibbiy xizmat tizimlari 
    joylashtiriladi, qo‘shimcha xonalarda jihozlar, asbob-uskunalar, oziq- 
    ovqatlar, suv va boshqa kerakli vositalar joylashtiriladi. Bu boshpanana- 
    lar juda mustahkam qurilganiigi, germetikligi yuqoriligi va sanitar-gigi- 
    yenik sharoiti bo‘lganligidan aholini bir necha kun davomida betalafot
    165


    saqlashi mumkin. Boshpanalar odamlar yotadigan va turib saqlanadigan 
    holda bo‘ladi. Turib saqlanadigan boshpanalar uchun ishlab chiqarish, 
    m a’muriy va aholi yashaydigan baland uylaming yerto‘lalaridan foy- 
    dalaniladi. Bunda butun qirg‘in qurollari omillaridan saqlovchi qismlar
    elementlar o‘matilib, boshpanaga qo‘yilgan talablar bajariladi. Boshpana 
    bir necha bo‘limlardan tashkil topib, har biriga 50-75 odam sig‘ishi ke­
    rak. Ular yarusli qilib jihozlanadi va har bir odamga 0,5 m2 joy to‘g‘ri 
    kelishi ko‘zda tutiladt.
    Boshpana juda yaxshi germetik ravishda qurilishi, ya’ni devorlari, 
    xona bo‘limlari juda zich qilib ishlanishi zarur. Aks holda tashqaridan 
    radioaktiv, kimyoviy va biologik zaharlovchilar havo bilan birga kirishi 
    mumkin. Boshpanada kamida ikkita qarama-qarshi tomondan kiradigan 
    eshik va ehtiyot eshigi bo‘ lishi kerak. Eshiklar tambur tipida ikki qavatli 
    qilib germetik ravishda yopiladigan bo‘lishi lozim. Eshikning tashqi to­
    moni juda mustahkam materialdan yasaladi, sababi, u yadro portlaganda 
    chiqadigan to ‘lqin zarbidan saqlaydi.
    Boshpanalar filtrlaydigan, havo almashtiradigan asbob-uskunalar bi­
    lan jihozlanadi. Ularda elektr, aloqa, suv hamda kanalizatsiya va isitish 
    tarmoqlari ham bo‘lishi kerak. Boshpanada dozimetr, kimyoviy razvedka 
    jihozlari, himoyalovchi vositalar, o ‘t o‘chirish qurollari, oziq-ovqatlar, suv 
    zaxirasi va dori-darmonlar boTishi shart.
    Agar favqulodda vaziyatda alohida qurilgan boshpanalar boTmaganda 
    tez jihozlanib foydalanadigan boshpanalar quriladi. Bunday boshpanalarni 
    metropolitenlar, yer osti yo‘llari, inshootlaming yerto‘ialarini kerakli 
    jihozlar bilan jihozlab tayyorlanadi.

    Download 8,77 Mb.
    1   ...   132   133   134   135   136   137   138   139   ...   244




    Download 8,77 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Himoya inshootlari quyidagilarga bo ‘linadl

    Download 8,77 Mb.
    Pdf ko'rish