• 3.5. Changlarning salbiy ta’sirlariga qarshi chora-tadbirlar
  • (II)  oksidi changining ta ’siridan pnevm okinioz-  ning k o ‘p uchraydigan va xarakterli shakli. Silikatoz




    Download 8,77 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet22/244
    Sana27.05.2024
    Hajmi8,77 Mb.
    #254799
    1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   244
    Bog'liq
    Hayot faoliyati xavfsizligi. Tojiboyev M. Nigmatov M

    (II) 
    oksidi changining ta ’siridan pnevm okinioz- 
    ning k o ‘p uchraydigan va xarakterli shakli.
    Silikatoz 
    - krem niy kislota tuzlarining changi nafas olish y o ila rig a
    kirganda paydo b o ia d i.
    Pnevm okonioz 
    - kasallikgi k o ‘mir, aluminiy, tem ir va aralash tarkibli 
    changiar ta ’sirida ham rivojlanishi mumkin.
    Silikoz ju d a changli sharoitda odatda k o ‘p yil, k o ‘pincha o g ‘ir jis ­
    m oniy ish bajarilganda rivojlanadi, Bu kasallik to g ‘-kon va sem ent, ale- 
    baster ishlab chiqarish ishchilarining kasb kasalligi hisoblanadi. Silikoz 
    kasalligi halloslash, y o ‘tal, ko ‘krak qism ida og‘riq b o iish id a n boshla-
    40


    nadi. B oshlanishida bu belgilar kam sezilarli b o ‘lib, halloslash faqat 
    jism oniy ish bajarganda paydo b o ‘ladi. K asallik kuchaygan davrda n a­
    fas yetishm asligi va halloslash, oddiy ishlam i bajarganda va hatto tinch 
    holatda turganda ham ro ‘y beradi.Ishlab chiqarishdagi changiar faqat 
    pnevm okoniozning yuzaga kelishiga sabab b o ‘lmay, balki nafas y o ‘llari, 
    teri v a shilliq qavatning boshqa kasalliklarini ham keltirib chiqaradi. 
    Bularga teri hujayralarining k o ‘chishi, har xil toshm alar, ekzem a, der- 
    m atitilar kiradi.
    3.5. Changlarning salbiy ta’sirlariga
    qarshi chora-tadbirlar
    Chang kasalligining oldini olishda quyidagi chora-tadbirlar q o ‘llaniladi:
    - qonuniy tartibdagi choralar;
    - changning hosil boTishi va tarqalishiga qarshi chora-tadbirlar;
    - shaxsiy m uhofaza tadbirlari.
    0 ‘zbekiston Respublikasining M ehnat K odeksiga asosan, ishlab 
    chiqarish changlarining ta ’sirida ishchilar ishga kirishdan oldin tibbiy 
    k o ‘rikdan o ‘tkaziladi. 0 ‘pka sili va uning o ‘pkadan tashqaridagi turlari, 
    y uqori nafas y o ‘llari va bronxlar kasalligi, yurak-tom ir tizim lari kasallik- 
    lari va boshqalar bilan og‘rigan kishilar changli ishlarga qabul qilinmaydi. 
    Jumladan, 20 yoshgacha bo'lgan shaxslar changli ishlarga q o ‘yilmaydi. 
    Chunki pnevm okonioz yoshlarda tezroq rivojlanadi va kattalardagiga qa- 
    raganda o g ‘irroq o ‘tadi.
    Sanoat korxonalaridagi xonalar va ish joylaridagi havo muhitidagi 
    changiar ishlayotganlar sogMigiga x av f solm asligini ta ’m inlash m aqsadida 
    chang m iqdorining y o ‘l q o ‘yiladigan oxirgi darajasi (YQOD), sanitar-gi- 
    giyenik m e’yorlari belgilangan huijatlar asosida tashkil etiladi. Eng k o ‘p 
    tarqalgan va xavfli changlarning umumiy sanitariya (YQOD)si SN245-71 
    va GOST 12.01.005-76 da «Ishchi zonasining havosi» um um iy sanitari- 
    ya-gigiyena talablari keltirilgan. Eng zararli changlarga eng past m iqdor 
    belgilangan yo'riqnom a yoki b a’zi bir changlarning y o ‘l q o ‘yiladigan ox­
    irgi darajas! (YQOD) 4-jadvalda keltirilgan.
    41



    Download 8,77 Mb.
    1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   244




    Download 8,77 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    (II)  oksidi changining ta ’siridan pnevm okinioz-  ning k o ‘p uchraydigan va xarakterli shakli. Silikatoz

    Download 8,77 Mb.
    Pdf ko'rish