|
Elektron boshqaruv tizimi
|
| bet | 2/3 | | Sana | 21.05.2024 | | Hajmi | 388,95 Kb. | | #247499 |
Bog'liq Axborot tizimi4Elektron boshqaruv tizimi
Elektron hukumat, bu -raqamli texnologiyalar, internet va zamonaviy ommaviy axborot vositalari asosida davlat xizmatlarini taqdim qilish jarayonini, fuqarolarni va boshqaruvni ichki va tashqi o‘zaro munosabatlarda o‘zgartirishlar vositasida ishtirokinidoimiy optimallashtirish. Elektron hukumat aholiga, tadbirkorlarga va davlat organlariga ko‘rsatilayotgan davlat xizmatlarini taqdim qilishni osonlashtiradi, fuqarolarning o‘z-o‘zini boshqarishlari uchun qo‘shimcha imkoniyatlar yaratadi, ularning texnologik yangiliklardan xabardorligini oshiradi va davlat boshqaruvidagi ishtirokini osonlashtiradi.
"Elektron hukumat"ning asosiy maqsadi interaktiv xizmatlarini taqdim etishning imkoniyatlarini yanada yaxshilashga qodir bo‘lgan mukammal elektron davlat boshqaruv apparatini yaratishdan iborat.
"Elektron hukumat" joriy etilgach, davlat organlari faoliyatining shaffofligi va ochiqligi ancha ortadi, davlat organlari xizimatlaridan foydalanish kengayadi va osonlashadi, ularni alohida fuqarolarga taqdim etish imkoniyati vujudga keladi, fuqarolarni siyosiy jarayonlarga va davlat boshqaruviga jalb etish imkoniyati yuzaga keladi, axborotlardan foydalanish va ularni almashish tezlashadi, davlat xizmatlarini aholi va biznes vakillariga taqdim etish optimallashadi, fuqarolarni o‘z-o‘ziga xizmat qilish imkoniyati paydo bo‘ladi, shu bilan birga barcha foydalanuvchilarga davlat xizmatlarini taqdim etish bilan bog‘liq boshqa afzalliklar va qulayliklar taqdim etiladi.
2019 yil 21 mayda qabul qilingan PQ-4328 “Elektron hukumat” tizimi doirasida axborot-kommunikatsiya texnologiyalari sohasidagi loyihalarni ishlab chiqish va amalga oshirish sifatini yaxshilash chora-tadbirlari to‘g‘risida Prezident qarori qabul qilindi.
Binobarin, jamiyat hayotini, davlat boshqaruvini elektronlashtirish vazifasi keng va kompleks jarayon bo‘lib, uning ko‘lami faqat Hukumat tizimi va faoliyati bilan cheklanmaydi.
Elektron hukumat faoliyati samaradorligiga idoralararo elektron aloqalarning yaxlit tizimisiz erishib bo`lmaydi. Mamlakatimizda haligacha, Elektron hukumatni rivojlantirish dasturi doirasida tegishli vakolatli davlat organlarining tadbirkorlik sub'yektlarini ro`yxatga olish, ularga litsenziya va boshqa ruxsat beruvchi hujjatlarni taqdim qilishga oid ma'lumotlar bazasini integratsiyalash borasidagi vazifalar to`liq ro`yobga chiqarilmagan. Yer uchastkalari ajratish, qurilishga ruxsat berish, mulkka bo`lgan huquqni ro`yxatga olish, muhandislik-kommunikatsiya tarmoqlariga ulanish bo„yicha tartib-taomillar interaktiv asosga o„tkazilmagan. “Soliq”, “Bojxona”, “Lisenziya”, “Kommunal” axborot tizimlari majmualari “yagona darcha” tamoyilining barcha tartib-taomili o`tishi mumkin bo`lgan yagona platformaga birlashtirilmagan.
Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 20 apreldagi “Oliy taʼlim tizimini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari toʻgʻrisidagi PQ-2909-sonli qarori bilan tasdiqlangan 2017 — 2021 yillarda oliy taʼlim muassasalarining moddiy-texnika bazasini mustahkamlash va modernizatsiyalash, ularni zamonaviy oʻquv-ilmiy laboratoriyalar, zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalari vositalari bilan jihozlash kompleks chora-tadbirlari 3 bandiga asosan “2017 - 2021 yillarda Oʻzbekiston Respublikasi oliy taʼlim tizimini axborotlashtirish konsepsiyasi ishlab chiqilgan”.
Mazkur konsepsiyada oliy taʼlim muassasalarining oʻquv, ilmiy vaboshqaruv jarayonlarini axborotlashtirishga qaratilgan maʼlumotlar bazalarini, axborot tizimlarini yaratish, ulardan foydalanish, xizmatlar koʻrsatish hamda boshqa axborot tizimlari bilan integratsiya qilinadin oliy taʼlim muassasasining “SMART universitet” yagona platformasining asosiy tamoyillarini belgilab beradi.
SMART universitet” yagona platformasini joriy etishning oʻziga xos xususiyatlari quyidagilardan iborat:
oliy taʼlim muassasasining yagona axborot-taʼlim infratuzilmasini yaratish va yangi innovatsion texnologiyalarni joriy etish;
oʻquv jarayonini boshqarish samaradorligini oshirish;
jarayonlarni avtomatlashtirish evaziga xodimlar faoliyatini yengillashtirish va axborotlarni olish va yigʻish tezligini oshirish, ichki komunikatsiya va xujjat almashish jarayonini tezlashtirish;
taʼlim sifatini oshirish;
oliy taʼlim muassasasi tashkiliy tuzilmasi doirasida talabalar, xodimlar va oʻqituvchilarni shaxsiy maʼlumotlarini saqlash va muassasa kontingenti haqidagi axborotlarni roʻyxatga olish;
shaxsiy, guruh va kompleks oʻquv rejalarini shakllantirish, oʻqituvchilarining oʻquv yuklamalarini rejalashtirish va yuritish, auditoriya fondlarining bandligini rejalashtirish va nazrat qilish;
oraliq va yakuniy baholash jarayonlarini tashkil etish;
talabalarning oʻquv va ilmiy faoliyatlarini nazorat qilish, oʻquv jarayonida ularning tayyorgarligini nazorat qilib borish va ilmiy loyihalarga jalb etish, talabalarning muassasa bilan moliyaviy aloqalarini nazorat qilish, oʻqishdan
tashqari tadbirlarga talabalarni jalb etish;
bitiruvchilarni ish bilan taʼminlash va monitorinigini yuritish;
xar xil turdagi (toifadagi) tahliliy maʼlumotlarni yaratish va zarur hisobotlarni shakllantirish;
maʼmuriyat;
oʻqituvchilar va xodimlar;
talabalar va ularning ota onalari;
ish beruvchilar hisoblanadi.
Bizning yutuqlarimiz O`zbekistonda yashovchi 35 million aholining 64 foizidan ko`prog’i Internet foydalanuvchilari hisoblanadi. 2020 yil 5 oktabrda O`zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan “Raqamli O`zbekiston 2030” strategiyasi va uni samarali amalga oshirish chora-tadbirlari tasdiqlandi. Raqamli texnologiyalar iqtisodiyotning barcha tarmoqlari va davlat muassasalarida faol joriy etilmoqda. 100 dan ortiq axborot tizimlari elektron hukumat tizimiga ulangan. EHM tomonidan ishlab chiqilgan, Billing tizimi, idoralararo axborot platformasi, One ID va boshqa tizimlar. O„zbekistondagi barcha sohalarini raqamlashtirishda muhim ahamiyatga ega
Elektron hukumat tizimining xavfli tomonlariElektron hukumat tizimlarini joriy qilish bilan bog'liq ba'zi bir xavf-xatarlar mavjud:
Xavfsizlik xatarlari: Elektron hukumat tizimlariga kiberhujumlar xavfi mavjud boʻlib, bu maʼlumotlarning buzilishi, identifikatsiya maʼlumotlarini oʻgʻirlash va moliyaviy firibgarlikka olib kelishi mumkin.
Raqamli tafovut: Raqamli tafovutni yuzaga keltiruvchi va ularni electron davlat xizmatlarida ishtirok etishdan chetlashtirishi mumkin bo'lgan, ayniqsa rivojlanayotgan mamlakatlarda barcha fuqarolar texnologiyadan foydalana olmaydi.
Maxfiylikning yo'qligi: Elektron hukumat tizimlari fuqarolardan shaxsiy ma'lumotlarni talab qiladi va bu shaxsiy ma'lumotlarning etishmasligiga olib kelishi mumkin, chunki ma'lumotlardan jismoniy shaxslarning roziligisiz boshqa maqsadlarda foydalanish mumkin.
Tizimdagi nosozliklar: Texnik nosozliklar va tizimdagi nosozliklar yuzaga kelishi mumkin va bu elektron davlat xizmatlarining uzluksiz ishlashiga to`sqinlik qilishi, foydalanuvchilar orasida umidsizlikka olib kelishi mumkin.
Cheklangan shaffoflik: Elektron hukumat tizimlarida, xususan, qarorlar qabul qilish jarayonlarida shaffoflik yetishmasligi mumkin, bu esa fuqarolar o`rtasida ishonchsizlikni keltirib chiqarishi mumkin.
Noto`g’rilik va kamsitish: Elektron hukumat tizimlari shaffof bo'lmagan yoki potentsial noto'g'ri holatlar uchun sinovdan o'tgan algoritmlar orqali qarorlar qabul qilishni institutsionalizatsiya qilish orqali mavjud noto'g'ri qarashlar va kamsitishlarni davom ettirishi mumkin.
Cheklangan javobgarlik: Elektron hukumat tizimlari javobgarlikni cheklashi mumkin, ayniqsa elektron hukumat tizimlarining ishlamay qolishi uchun davlat mansabdor shaxslarini javobgarlikka tortishning aniq mexanizmlari mavjud bo'lmasa.
Shunday ekan elektron hukumat tizimini joriy etuvchi hukumatlar va tashkilotlar ushbu xavflarni bartaraf etish bo„yicha ehtiyot choralarini ko`rishi va fuqarolar bilan ishonchni o„rnatishga harakat qilishi muhim hisoblanadi.
|
| |
