O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT
TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI
RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT
AXBOROT TEXNOLOGIYALAR UNIVERSITETI
Ma’lumotlar ba’zasi fanidan
4-
amaliy mashg’ulot
Bajardi : Istamov Mirjahon Mo
’
minjon o
’
g
’
li
Tekshirdi :
Uralova Iroda Abduvali qizi
4 - LABORATORIYA ISHI
Mavzu: Ma’lumotlarni tanlash va ular ustida amallar
Ishdan
maqsad:
Talabalarda
DML
komandalaridan foydalanish va
shu orqali relyatsion MB da ishlash ko’nikmasini hosil qilish.
Masalaning
qo’yilishi:
Avvalgi laboratoriya mashg’ulotida
yaratilgan futbol
klubining MB ustida amallar bajarish.
Uslubiy
ko`rsatmalar
:Ma’lumotlar bazasiga axborotlar qo'shish, yangilash,
o'chirish va chiqarib
tashlash imkonini beradi, odatda ma’lumotlami boshqarish
tili (
DML
–
Data
Manipulation
Language
) yordamida amalga oshiriladi.
Barcha ma’lumotlarning markazlashtirilgan saqlanishi
mavjudligi va ulaming
tavsifi ba’zan so'rovlar tili (
querylanguage
) deb ataluvchi so'rovlarda tashkil
etilgan umumiy uskunasi sifatida DML tilidan foydalanish imkonini beradi.
So'rovlar tilining mavjudligi o'ziga xos faylli tizimlarni cheklanishlardan yo'qotish
imkoniyatini beradi, unda foydalanuvchilarning fiksirlangan so'rovlar to'plami
ustida ish olib borishlari yoki dasturiy ta’minotni boshqarishda ko'proq
murakkab muammolar uchun doimiy ravishda yaratilayotgan dasturlar sonining
oshishi nazarda tutiladi.
DML tilining ikki xil turi mavjud - protsedurali va protsedurali bo'lmagan
tillar. Ular bir-biridan ma’lumotlardan ko'chirma olish usullari bilan farqlanadi.
Ular o'rtasidagi asosiy farq, protsedurali tillar odatda
MB da ketma-ket ravishda
axborotlarni qayta ishlaydi, protsedurali bo'lmagan tillar butun yozuvlar to'plamiga
birdan operatsiyaga kirishadi.
