|
SQL - yo‘riqnomalarining ro‘yxati
|
| bet | 7/12 | | Sana | 05.02.2024 | | Hajmi | 33.38 Kb. | | #151405 |
Bog'liq Data base security - lecture 2 amaliy-matematika, test kalitoSQL - yo‘riqnomalarining ro‘yxati
SQL tilining qismlari bo‘yicha ajratiladi.
DDL tili tarkibiga relyatsion jadvallami va ular orasidagi bogianishlami yaratishda asosiy funksiyalar naborini ta’minlovchi bir necha bazaviy yo‘riqnomalar kiradi:
CREA.TETABLE . . . — jadval tuzish;
CREATEINDEX . . . — indeks yaratish;
ALTERTABLE . . . - avval tuzilgan jadval strukturasin o‘zgartirish;
DROP . . . - mavjud jadvalni va maiumotlar bazasini yo‘q qilish.
CREATEABLE va ALTERTABLE yo‘riqnomalar strukturasida
CONSTRAINT gapi (ma’lumotlar qiymatlariga cheklashlar tashkil etish)
NOT NULL (mos hoshiya bo‘yicha nullik qiymatlar nojoiz),
AYTOINC (qiymatlari inkremental xarakterli, ya’ni har bir yangi yozuv bilan qiymatlar xarakterining ketina-ket o‘suvchi hoshiya)
PRIMARY KEY (noyob hoshiya uchun aniqlash) ko‘rsatmalari bilan muhim rolni o‘ynaydi.
DML tili yo‘riqnomalari
DML tili tarkibiga ma’lumotlami kiritish, ishlash va chiqarish bo‘yicha quyidagi bazaviy yo‘riqnomalar ham kiradi:
SELECT . . . - maiumotlar bazasidan maiumotlami tanlash;
INSERT . . . - maiumotlar bazasiga maiumotlami qo‘shish;
UPDATE . . . - ma’lumotlar bazasidagi maiumotlarai yangilash;
DELETE . . . — ma’lumotlami chiqarib tashlash;
GRANT . . . — foydalanuvchiga imtiyozlami taqdim etish;
REVOKE . . . - foydalanuvchi imtiyozlarini bekor qilish;
COMMIT . . . - joriy tranzaksiyani qaydlash;
ROLLBACK . . . - joriy tranzaksiyani to‘xtatish.
SELECT ma`lumotlar bazasidan ma`lumotlarni tanlash operatori
SELECT yo‘riqnomasining bir turi - SELECT . . . INTO . . . (bir yoki bir necha jadvaldan yozuvlar naborini tanlash va u yordamida yangi jadvalni tuzish) va jadvallami birlashtirish amalini bajaruvchi dastlabki SELECT yo‘riqnomasiga qo‘shimcha
(SELECT.. . UNION SELECT .. .) UNION SELECT yo‘riqnomalari muhim ahamiyatga ega.
SQL — yo‘riqnomalarida CONSTRAINT gapidan tashqari quyidagi gaplar ishlatiladi:
FROM . . . — SELECT yo‘riqnomalarida sanab o‘tilgan hoshiyalardagi jadvallami yoki so‘rovlami ko‘rsatadi;
WHERE . . . - FROM gapida sanab o‘tilgan jadvallardagi qaysi yozuvlari SELECT, UPDATE yoki DELETE yo‘riqnomalarining bajarilishi natijasiga qo‘shish lozimligini aniqlaydi;
Har bir foydalanuvchi obyekt uchun INGRES foydalanishning so‘raluvchi turiga (SELECT, EXECUTE va h.) tegishli ierarxiyadagi imtiyozni qidirishga urinadi. Masalan, yangilash maqsadida jadvaldan foydalanishga urinishda INGRES rolning, foydalanuvchining, guruhning va barcha foydalanuvchilaraing imtiyozlarini tekshiradi. Agar ierarxiyaning bitta sathida UPDATE imtiyozi bo‘lsa
ham, so‘rov keyingi ishlash uchun uzatiladi. Aks holda, so‘rovni rad etishni ko‘zda tutuvchi foydalanish huquqi ishlatiladi.
|
| |
