= narx darajasi o’zgarishini hisobga olib, aholining ixtiyorida bo’lgan daromadga sotib olish mumkin bo’lgan tovar va xizmatlar miqdori
~ aholi tomonidan ma’lum vaqt oralig’ida olingan daromadlarining pul ko’rinishidagi miqdori
}
Aholi turmush darajasi bu-
{
~ aholining hayot kechirishi uchun zarur bo’lgan moddiy ne’matlar bilan ta’minlanishi hamda ular ehtiyojining bu ne’matlar bilan qondirilishi darajasi.
~ aholining hayot kechirishi uchun zarur bo’lgan ma’naviy ne’matlar bilan ta’minlanishi hamda ular ehtiyojining bu ne’matlar bilan qondirilishi darajasi.
= aholining hayot kechirishi uchun zarur bo’lgan moddiy va ma’naviy ne’matlar bilan ta’minlanishi hamda ular ehtiyojining bu ne’matlar bilan qondirilishi darajasi.
~ aholi tomonidan ma’lum vaqt oralig’ida olingan daromadlarining pul ko’rinishidagi miqdori
}
Aholi turmush darajasining BMT tomonidan tavsiya etilgan ko’rsatkichlari tizimi nechta
{
~14
~13
=12
~13
}
Aholi turmush tarzi bu-
{
=bu kishilar (jamiyat, ijtimoiy qatlam, shaxs)ning milliy va jahon hamjamiyatidagi hayot faoliyati turi hamda usullarini aks ettiruvchi ijtimoiy-iqtisodiy kategoriya.
~ aholining hayot kechirishi uchun zarur bo’lgan ma’naviy ne’matlar bilan ta’minlanishi hamda ular ehtiyojining bu ne’matlar bilan qondirilishi darajasi.
~ aholining hayot kechirishi uchun zarur bo’lgan moddiy va ma’naviy ne’matlar bilan ta’minlanishi hamda ular ehtiyojining bu ne’matlar bilan qondirilishi darajasi.
~Ishchilar mehnati fond bilan ta’minlanganligi
}
Asosiy fondlardan foydalanishni harakterlovchi ko’rsatkichlar
{
=Fond qaytimiva fond sig’imi
~Ishchilar mehnati fond bilan ta’minlanganligi
~Rentabellik va foyda
~Yekspluatatsion tayyorgarlik koefitsiyenti
}
Nufuzli narx ‘“ bu:
{
=sotish hajmini o’zgartirmasdan, yuqori foyda olishga erishish uchun firmalar tomonidan foydalaniladigan narx
~ishlab chiqarish hajmini o’zgartirmasdan, yuqori daromad olishga erishish uchun davlat tomonidan foydalaniladigan narx
~resurslar taqsimoti hajmini o’zgartirmasdan, yuqori foiz olishga erishish uchun banklar tomonidan foydalaniladigan narx
~iste’mol hajmini o’zgartirmasdan, yuqori foyda olishga erishish uchun xorijiy iste’molchilar tomonidan foydalaniladigan narx
}
Narxning osonlik bilan ko’tarilishi, lekin juda qiyinchilik bilan sekin pasayishi qanday samara deb ataladi ?
{
=Xrapovik samarasi
~tovar samarasi
~ishlab chiqarish samarasi
~harajatlar samarasi
}
Agar kapital va mehnatning elastiklik koeffitsiyentlari yig’indisi birdan katta bo’lsa bu..
{
=Rivojlanayotgan iqtisodiyot
~Inqirozga uchrayotgan iqtisodiyot
~Turg’unlik xolat
~Barqaror iqtisodiyot
}
Ishlab chiqarishning har bir darajasida doimiy va o’zgaruvchi harajatlar yig’indisi qanday harajatlarni tashkil qiladi?
{
=umumiy harajatlarni
~xususiy harajatlarni
~ob’ektiv harajatlarni
~sub’ektiv harajatlarni
}
Ishchilarning ish haqini tabaqalashtirish qanday tizim yordamida amalga oshiriladi?
{
=davlat tariff tizimi
~davlat ijtimoiy tizimi
~davlat ish haqi tizimi
~davlat moliya tizimi
}
Quyidagilardan qaysi biri iqtisodiy o’sishning intensiv omiliga kirmaydi?
{
=yer, ishlab chiqarish maydonini ko’paytirish;
~fan-texnika taraqqiyoti yutuqlaridan foydalanish;
~ishchilarning malakasini oshirish;
~mehnat unumdorligini oshirish;
}
Quyidagilardan qaysi birini ko’pincha iqtisodiyotga В«in’eksiyaВ» deb ataladi?
{
=investitsiya;
~jamg’arma;
~soliqlar;
~import
}
2020 yilda O’zbekistonda YAIM necha foizga o’sdi?
{
=1,6%
~5,3%
~2,5%
~6,3%
}
Qaysi nazariyada harajatlar nisbatidagi farq aynan olingan mamlakatda qaysi tovarlarni ishlab chiqarish, qaysilarini ayirboshlash orqali chetdan olish lozimligi asoslanadi?
{
=D. Rikardoning ,,Nisbiy ustunlik’ќ nazariyasi;
~A. Smitning ,,Mutloq ustunlik’ќ nazariyasi;
~Xeksher-Olin nazariyasi
~M. Porterning raqobatbardoshlik nazariyasi
}
Aytaylik televizor AQSH da 500 dollarga, O’zbekistonda 800 ming so’mga sotiladi. Valyutalarning videotexnikaga nisbatan real harid quvvati nisbati qanday bo’ladi?
{
=1: 1600;
~1: 2000;
~1: 2400;
~0,7361
}
Davlatning daromadlar taqsimotidagi tengsizlikni yumshatish, bozor iqtisodiyoti ishtirokchilari o’rtasidagi ziddiyatlarni bartaraf qilish va aholini samarali ijtimoiy himoyalash siyosati qanday nomlanadi?
{
=ijtimoyi siyosat;
~iqtisodiy siyosat;
~monetar siyosat;
~ijtimoiy-iqtisodiy siyosat.
}
Narxlar oralig’idagi farqlarning puldagi miqdoriy ifodasi qanday nom bilan ataladi?
{
=narx diapozoni
~narx pariteti (nisbati);
~narx ko’rsatkichi
~narx chegarasi
}
Shaxsiy daromad 150000 so’m bo’lib uning 130000 so’mi iste’molga kesa, iste’molga o’rtacha moyillik necha foizni tashВ¬kil qiladi?
{
=86,6%;
~83,5 %;
~85,4 %;
~87,0 %;
}
Quyidagi tengliklardan qaysi biri to’g’ri?
{
=SMM-egri soliqlar - milliy daromad;
~SMM-amortizatsiya - milliy daromad;
~SMM-ish haqi - milliy daromad;
~SMM’“to’g’ri soliqlar - milliy daromad;
}
Ulgurji narx bu-?
{
~tovarlar bevosita iste’molchilarga sotiladigan narx
~davlat byudjeti hisobidan maxsus arzonlashtirilgan narx.
~muayyan tovarni ishlab chiqarishga sarflangan baynalminal harajatlarni, tovarning jahon standarti talabiga mos kelish darajasini va xalqaro bozordagi talab va taklif nisbatini hisobga oladi.
=ishlab chiqaruvchilar tomonidan katta miqdordagi tovarlar bir yo’la ko’tarasiga sotilganda qo’llaniladigan narx.
}
Nufuzli narx bu-?
{
~davlat byudjeti hisobidan maxsus arzonlashtirilgan narx.
~muayyan tovarni ishlab chiqarishga sarflangan baynalminal harajatlarni, tovarning jahon standarti talabiga mos kelish darajasini va xalqaro bozordagi talab va taklif nisbatini hisobga oladi.
=sotish hajmini o’zgartirmasdan, yuqori foyda olishga erishish uchun firmalar tomonidan foydalaniladigan narx.
~ishlab chiqaruvchilar tomonidan katta miqdordagi tovarlar bir yo’la ko’tarasiga sotilganda qo’llaniladigan narx.
}
Erkin bozor narxi bu-?
{
~bozorda o’z mavqeini mustahkamlash va raqiblarini bozordan siqib chiqarish uchun firmalar tomonidan foydalaniladigan maxsus narx
=bu talab va taklif asosida vujudga keladigan bozor narxidir.
~muayyan tovarni ishlab chiqarishga sarflangan baynalminal harajatlarni, tovarning jahon standarti talabiga mos kelish darajasini va xalqaro bozordagi talab va taklif nisbatini hisobga oladi.
~ishlab chiqaruvchilar tomonidan katta miqdordagi tovarlar bir yo’la ko’tarasiga sotilganda qo’llaniladigan narx.
}
Hududiy narx bu-?
{
~bu talab va taklif asosida vujudga keladigan bozor narxidir.
~muayyan tovarni ishlab chiqarishga sarflangan baynalminal harajatlarni, tovarning jahon standarti talabiga mos kelish darajasini va xalqaro bozordagi talab va taklif nisbatini hisobga oladi.
=faqat ma’lum hududiy bozorga xos bo’lib, u shu hudud doirasidagi omillar ta’sirida hosil bo’ladi.
~ishlab chiqaruvchilar tomonidan katta miqdordagi tovarlar bir yo’la ko’tarasiga sotilganda qo’llaniladigan narx.
}
Jahon xo’jaligi bu-?
{
~bu talab va taklif asosida vujudga keladigan bozor narxidir.
~mamlakatlarning jahon miqyosida iqtisodiy aloqalarining kuchayishi hamda iqtisodiy munosabatlarning tobora kengroq jabhalarini qamrab olishi jarayoni.
~jahon xo’jaligining butun makonini qamrab oluvchi iqtisodiy munosabatlar yagona tarmog’ining tashkil topishi va rivojlanishi.
=xalqaro mehnat taqsimoti, savdo-ishlab chiqarish, moliyaviy va ilmiy-texnikaviy aloqalar orqali birlashgan turli mamlakatlar xo’jaliklari tizimi.
}
Ishlab chiqarish yoki iqtisodiy hayotning baynalminallashuvi-?
{
~mamlakatlarning jahon miqyosida iqtisodiy aloqalarining kuchayishi hamda iqtisodiy munosabatlarning tobora kengroq jabhalarini qamrab olishi jarayoni.
~jahon xo’jaligining butun makonini qamrab oluvchi iqtisodiy munosabatlar yagona tarmog’ining tashkil topishi va rivojlanishi.
= mamlakatlarning jahon miqyosida iqtisodiy aloqalarining kuchayishi hamda iqtisodiy munosabatlarning tobora kengroq jabhalarini qamrab olishi jarayoni.
~xalqaro mehnat taqsimoti, savdo-ishlab chiqarish, moliyaviy va ilmiy-texnikaviy aloqalar orqali birlashgan turli mamlakatlar xo’jaliklari tizimi.
}
Xalqaro mehnat taqsimoti-bu?
{
=alohida mamlakatlarning tovar va xizmatlarning ayrim turlarini ishlab chiqarishga ixtisoslashuvi.
~jahonning turli mamlakatlari o’rtasidagi xo’jalik aloqalari majmui.
~kapitalning chet elda joylashtirilishi va harakat qilishi.
~ishchi kuchining mamlakatdan doimiy yashash joyiga chiqib ketishi.
}
Globallashuv-bu?
{
~jahonning turli mamlakatlari o’rtasidagi xo’jalik aloqalari majmui.
~kapitalning chet elda joylashtirilishi va harakat qilishi.
=jahon xo’jaligining butun makonini qamrab oluvchi iqtisodiy munosabatlar yagona tarmog’ining tashkil topishi va rivojlanishi.
~ishchi kuchi resurslarining ancha qulay sharoitda ish bilan ta’minlanish maqsadida bir mamlakatdan boshqasiga ko’chib o’tishi.
}
Xalqaro iqtisodiy munosabatlar-bu?
{
~kapitalning chet elda joylashtirilishi va harakat qilishi.
=jahonning turli mamlakatlari o’rtasidagi xo’jalik aloqalari majmui.
~jahon xo’jaligining butun makonini qamrab oluvchi iqtisodiy munosabatlar yagona tarmog’ining tashkil topishi va rivojlanishi.
~ishchi kuchi resurslarining ancha qulay sharoitda ish bilan ta’minlanish maqsadida bir mamlakatdan boshqasiga ko’chib o’tishi.
}
Kapitalning xalqaro harakati ‘“bu?
{
~kapitalning O’zbekistonda joylashtirilishi va harakat qilishi.
~jahonning turli mamlakatlari o’rtasidagi xo’jalik aloqalari majmui.
=kapitalning chet elda joylashtirilishi va harakat qilishi.
~ishchi kuchining mamlakatdan doimiy yashash joyiga chiqib ketishi.
}
Ishchi kuchining xalqaro migratsiyasi
{
~ishchi kuchining mamlakatdan doimiy yashash joyiga chiqib ketishi.
~ishchi kuchining mamlakatga doimiy yashash uchun chikib kirib kelishi.
=ishchi kuchi resurslarining ancha qulay sharoitda ish bilan ta’minlanish maqsadida bir mamlakatdan boshqasiga ko’chib o’tishi.
~ishchi kuchi resurslarining ancha qulay sharoitda ish bilan ta’minlanmay bir mamlakatdan boshqasiga ko’chib o’tishi.
}
Emigratsiya-bu?
{
~ishchi kuchining mamlakatga vaxtinchalik yashash uchun kirib kelishi.
=ishchi kuchining mamlakatdan doimiy yashash joyiga chiqib ketishi.
~ishchi kuchining mamlakatga doimiy yashash uchun kirib kelishi.
~ishchi kuchining mamlakatdan vaxtinchalik yashash joyiga chiqib ketishi.
}
Immigratsiya-bu?
{
~ishchi kuchining mamlakatga vaxtinchalik yashash uchun kirib kelishi.
~ishchi kuchining mamlakatdan doimiy yashash joyiga chiqib ketishi.
=ishchi kuchining mamlakatga doimiy yashash uchun kirib kelishi.
~ishchi kuchining mamlakatdan vaxtinchalik yashash joyiga chiqib ketishi.
}
Xalqaro iqtisodiy integratsiya bu...
{
= jahon mamlakatlari o’zaro iqtisodiy aloqalarini chuqurlashtirish va barqaror rivojlanishi hamda milliy xo’jaliklar o’rtasidagi mehnat taqsimoti asosida ular xo’jalik aloqalarining birlashish jarayoni
~ iqtisodiy integratsiyaning eng oliy shakli bo’lib, bunda iqtisodiy integratsiyaning barcha qarab chiqilgan shakllari iqtisodiy va valyuta-moliyaviy siyosat o’tkazish bilan birga uyg’unlashadi.
~ jahon mamlakatlarida o’zaro erkin savdoni amalga oshirish va yagona tashqi savdo siyosati o’tkazish bilan birga kapital va ishchi kuchining erkin harakati ta’minlanadi
~ har bir mamlakat bir vaqtning o’zida ham donor, ham naf ko’ruvchi hisoblanadigan integratsiya turi.
}
Erkin savdo hududlari bu...
{
= iqtisodiy integratsiyaning eng oddiy shakli bo’lib, uning dorasida savdo cheklashlari bekor qilinadi
~ iqtisodiy integratsiyaning eng oliy shakli bo’lib, bunda iqtisodiy integratsiyaning barcha qarab chiqilgan shakllari iqtisodiy va valyuta-moliyaviy siyosat o’tkazish bilan birga uyg’unlashadi.
~ integratsiya jarayonlaridan ba’zilari naf ko’ruvchi, boshqa birlari donor mamlakatlar hisoblanadigan integratsiyaning tashqi tavsif holatlari bilan shartlangan turi.
~ har bir mamlakat bir vaqtning o’zida ham donor, ham naf ko’ruvchi hisoblanadigan integratsiya turi.
}
Bojxona ittifoqi deganda nimani tushunasiz?
{
= yagona tashqi savdo ta’riflari o’rnatishni va uchinchi mamlakatga nisbatan yagona tashqi savdo siyosati yuritishini taqozo qiladi
~ milliy valyutalarning o’zaro almashinuvi va hisob-kitobda yagona pul birligining amal qilishi.
~ integratsiya jarayonlaridan ba’zilari naf ko’ruvchi, boshqa birlari donor mamlakatlar hisoblanadigan integratsiyaning tashqi tavsif holatlari bilan shartlangan turi.
~ har bir mamlakat bir vaqtning o’zida ham donor, ham naf ko’ruvchi hisoblanadigan integratsiya turi.
}
To’lov ittifoqi deganda nimani tushunasiz?
{
= milliy valyutalarning o’zaro almashinuvi va hisob-kitobda yagona pul birligining amal qilishi
~ yagona tashqi savdo ta’riflari o’rnatishni va uchinchi mamlakatga nisbatan yagona tashqi savdo siyosati yuritishini taqozo qiladi.
~ integratsiya jarayonlaridan ba’zilari naf ko’ruvchi, boshqa birlari donor mamlakatlar hisoblanadigan integratsiyaning tashqi tavsif holatlari bilan shartlangan turi.
~ har bir mamlakat bir vaqtning o’zida ham donor, ham naf ko’ruvchi hisoblanadigan integratsiya turi.
}
Umumiy bozor deganda nimani tushunasiz?
{
= bunda uning qatnashchilari o’zaro erkin savdoni amalga oshirish va yagona tashqi savdo siyosati o’tkazish bilan birga kapital va ishchi kuchining erkin harakati ta’minlanadi
~ yagona tashqi savdo ta’riflari o’rnatishni va uchinchi mamlakatga nisbatan yagona tashqi savdo siyosati yuritishini taqozo qiladi.
~ integratsiya jarayonlaridan ba’zilari naf ko’ruvchi, boshqa birlari donor mamlakatlar hisoblanadigan integratsiyaning tashqi tavsif holatlari bilan shartlangan turi.
~ har bir mamlakat bir vaqtning o’zida ham donor, ham naf ko’ruvchi hisoblanadigan integratsiya turi.
}
Iqtisodiy va valyuta ittifoqi nima?
{
= iqtisodiy integratsiyaning eng oliy shakli bo’lib, bunda iqtisodiy integratsiyaning barcha qarab chiqilgan shakllari iqtisodiy va valyuta-moliyaviy siyosat o’tkazish bilan birga uyg’unlashadi.
~ yagona tashqi savdo ta’riflari o’rnatishni va uchinchi mamlakatga nisbatan yagona tashqi savdo siyosati yuritishini taqozo qiladi.
~ integratsiya jarayonlaridan ba’zilari naf ko’ruvchi, boshqa birlari donor mamlakatlar hisoblanadigan integratsiyaning tashqi tavsif holatlari bilan shartlangan turi.
~ har bir mamlakat bir vaqtning o’zida ham donor, ham naf ko’ruvchi hisoblanadigan integratsiya turi.
}
Qat’iy (bir tomonlama nafli) integratsiya nima?
{
= integratsiya jarayonlaridan ba’zilari naf ko’ruvchi, boshqa birlari donor mamlakatlar hisoblanadigan integratsiyaning tashqi tavsif holatlari bilan shartlangan turi.
~ yagona tashqi savdo ta’riflari o’rnatishni va uchinchi mamlakatga nisbatan yagona tashqi savdo siyosati yuritishini taqozo qiladi.
~ integratsiya jarayonlaridan ba’zilari naf ko’ruvchi, boshqa birlari donor mamlakatlar hisoblanadigan integratsiyaning tashqi tavsif holatlari bilan shartlangan turi.
~ har bir mamlakat bir vaqtning o’zida ham donor, ham naf ko’ruvchi hisoblanadigan integratsiya turi.
}
Moslashuvchan integratsiya nima?
{
= har bir mamlakat bir vaqtning o’zida ham donor, ham naf ko’ruvchi hisoblanadigan integratsiya turi.
~ yagona tashqi savdo ta’riflari o’rnatishni va uchinchi mamlakatga nisbatan yagona tashqi savdo siyosati yuritishini taqozo qiladi.
~ integratsiya jarayonlaridan ba’zilari naf ko’ruvchi, boshqa birlari donor mamlakatlar hisoblanadigan integratsiyaning tashqi tavsif holatlari bilan shartlangan turi.
~ har bir mamlakat bir vaqtning o’zida ham donor, ham naf ko’ruvchi hisoblanadigan integratsiya turi.
}
Yerta neoliberalizm vakillariga kimlar kiradi?
{
= V.Repke va M.Alle
~ S.Rolf, Yu.Rostou
~ G.Myurdal
~ R.Kuper
}
Korporatsionalizm vakillariga kimlar kiradi?
{
= S.Rolf, Yu.Rostou
~ V.Repke va M.Alle
~ G.Myurdal
~ R.Kuper
}
Strukturalizmning asosiy vakili kim
{
= G.Myurdal
~ K.Marks
~ A.Smit
~ R.Kuper
}
Yevropa Ittifoqi qachon paydo bo’lgan?
{
= 1993 yil 1 noyabr
~ 1993 yil 1 dekabr
~ 1993 yil 1 sentyabr
~ 1993 yil 1 noyabr
}
Erkin savdo to’g’risida Shimoliy Amerika bitimi qachon paydo bo’lgan?
{
= 1994 yil
~ 1993 yil
~ 1995 yil
~ 1991 yil
}
Janubiy-Sharqiy Osiyo mamlakatlari assotsiatsiyasi qachon tashkil topgan?
{
= 1967 yil
~ 1973 yil
~ 1975 yil
~ 1981 yil
}
Shanxay hamkorlik tashkiloti qachon tashkil topgan?
{
=2001 yil
~2002 yil
~1999 yil
~2000 yil
}
Iqtisodiy bitimlar-bu?
{
~mamlakat rezidentlari (uy xo’jaliklari, korxonalar va davlat) va chet elliklar o’rtasida ma’lum vaqt oralig’ida (odatda bir yilda) amalga oshirilgan barcha iqtisodiy bitimlar natijasining tartiblashtirilgan yozuvi.
=qiymatning har qanday ayirboshlanishi, ya’ni tovarlar ko’rsatilgan xizmatlar yoki aktivlarga mulkchilik huquqining bir davlat rezidentlaridan boshqa davlat rezidentlariga o’tishi bo’yicha kelishuvlar.
~xalqaro valyuta munosabatlarining davlatlararo bitimlarda huquqiy jihatdan mustahkamlangan shakli.
~biror bir mamlakatning boshqa mamlakatda ishlab chiqarilgan tovarlarni o’z iste’moli uchun emas, balki uchinchi mamlakatga qayta sotish uchun harid qilishi.
}
Eksport-bu?
{
=tovarlarni chet ellik mijozlarga sotish bo’lib, bunda mazkur mamlakatda ishlab chiqarilgan tovarlar mamlakatdan tashqariga chiqariladi.
~chet ellik mijozlardan tovarlar (xizmatlar) sotib olib, ularni mamlakatga kiritish.
~biror bir mamlakatning boshqa mamlakatda ishlab chiqarilgan tovarlarni o’z iste’moli uchun emas, balki uchinchi mamlakatga qayta sotish uchun harid qilishi.
~iste’molchi mamlakatdan reeksport tovarlarni sotib olish.
}
Import-bu?
{
~tovarlarni chet ellik mijozlarga sotish bo’lib, bunda mazkur mamlakatda ishlab chiqarilgan tovarlar mamlakatdan tashqariga chiqariladi.
=chet ellik mijozlardan tovarlar (xizmatlar) sotib olib, ularni mamlakatga kiritish.
~biror bir mamlakatning boshqa mamlakatda ishlab chiqarilgan tovarlarni o’z iste’moli uchun emas, balki uchinchi mamlakatga qayta sotish uchun harid qilishi.
~iste’molchi mamlakatdan reeksport tovarlarni sotib olish.
}
Reeksport-bu?
{
=biror bir mamlakatning boshqa mamlakatda ishlab chiqarilgan tovarlarni o’z iste’moli uchun emas, balki uchinchi mamlakatga qayta sotish uchun harid qilishi.
~ mamlakat rezidentlari (uy xo’jaliklari, korxonalar va davlat) va chet elliklar o’rtasida ma’lum vaqt oralig’ida (odatda bir yilda) amalga oshirilgan barcha iqtisodiy bitimlar natijasining tartiblashtirilgan yozuvi.
~iste’molchi mamlakatdan reeksport tovarlarni sotib olish.
~chet ellik mijozlardan tovarlar (xizmatlar) sotib olib, ularni
}
Reimport-bu?
{
~biror bir mamlakatning boshqa mamlakatda ishlab chiqarilgan tovarlarni o’z iste’moli uchun emas, balki uchinchi mamlakatga qayta sotish uchun harid qilishi.
=iste’molchi mamlakatdan reeksport tovarlarni sotib olish.
~chet ellik mijozlardan tovarlar (xizmatlar) sotib olib, ularni
~bir mamlakat valyutasining boshqa mamlakat valyutasida ifodalangan narxi.
}
To’lov balansi-bu?
{
~biror bir mamlakatning boshqa mamlakatda ishlab chiqarilgan tovarlarni o’z iste’moli uchun emas, balki uchinchi mamlakatga qayta sotish uchun harid qilishi.
=mamlakat rezidentlari (uy xo’jaliklari, korxonalar va davlat) va chet elliklar o’rtasida ma’lum vaqt oralig’ida (odatda bir yilda) amalga oshirilgan barcha iqtisodiy bitimlar natijasining tartiblashtirilgan yozuvi.
~qiymatning har qanday ayirboshlanishi, ya’ni tovarlar ko’rsatilgan xizmatlar yoki aktivlarga mulkchilik huquqining bir davlat rezidentlaridan boshqa davlat rezidentlariga o’tishi bo’yicha kelishuvlar.
~ integratsiya jarayonlaridan ba’zilari naf ko’ruvchi, boshqa birlari donor mamlakatlar hisoblanadigan integratsiyaning tashqi tavsif holatlari bilan shartlangan turi.
}
Jahon valyuta tizimi o’zining rivojlanishida uchta bosqichdan o’tadi ularning biirinchi bosqichi nechinchi yillarga to’g’ri keladi?
{
=1879-1934
~1881-1941
~1878-1931
~1870-1930
}
Jahon valyuta tizimi o’zining rivojlanishida uchta bosqichdan o’tadi ularning ikkinchi bosqichi nechinchi yillarga to’g’ri keladi?
{
~1879-1934
=1944-1971
~1870-1930
~1971-...
}
Jahon valyuta tizimi o’zining rivojlanishida uchta bosqichdan o’tadi ularning uchinchi bosqichi nechinchi yillarga to’g’ri keladi?
{
~1878-1931
~1870-1930
~1870-1932
=1971-...
}
Absorbsiya-bu?
{
~Tovarlar eksporti va importi o’rtasidagi muvozanat (tenglik) savdo balansini tashkil qiladigan qismi.
=Yalpi ichki mahsulotning mazkur mamlakatdagi uy xo’jaliklari, korxonalar va davlatga realizatsiya qilinadigan qismi.
~Tashqi savdo balansi tashkil qiladigan qismi.
~Eksport rag’batlantirishni tashkil qiladigan qismi.
}
Asosiy kapitalning jismoniy eskirishi qachon ro’y beradi:
{
=foydalanish jarayonida
~xarakatsiz turish natijasida
~tabiiy kuchlarning ta'sirida
~maqsadli foydalanilmaganda
}
Aksiyadan olinadigan divident 900 so’m, ssuda foizi 30% bo’lganda aksiya kursi qanday summami tashkil qiladi?
{
=3000 so’m
~30000 so’m
~300000 so’m
~300 so’m
}
Asosiy kapital (fond)ning dastlabki qiymati 15 mln. so’m, amartizatsiya ajratmalarining yillik summasi 600 ming so’m bo’lsa, amartizatsiya normasi qanday miqdorni tashkil qiladi?
{
=4,0%
~6,0%
~2,5%
~5,04%
}
Asosiy kapitalning amartizatsiya normasi yiliga 4,0% bo’lsa xizmat qilish qancha vaqtni tashkil qiladi?
{
=25 yil
~20 yil
~50 yil
~30 yil
}
Quyidagilardan qaysi biri qisqa davrda o’zgaruvchi xarajatlar hisoblanadi?
{
=hom-ashyo va material xarajatlari
~ijara haqi
~boshqaruv xodimlari maoshi
~soliqlar
}
Quyidagilardan qaysi biri korxona uchun ichki xarajat hisoblanadi?
{
=bino va inshoatlar amartizatsiyasi
~yollanib ishlovchilar ish haqi
~hom-ashyo xarajatlari
~energiya uchun to’lovlar
}
Doimiy xarajatlar 72 ming so’m, o’zgaruvchi xarajatlar 188 ming so’m bo’lganda 520 dona mahsulot ishlab chiqarilsa, mahsulot birligiga to’g’ri keladigan o’rtacha umumiy xarajatlar necha so’mni tashkil qiladi?
{
=500 so’m
~550 so’m
~5000 so’m
~50 so’m
}
Korxonada oyiga 1500 dona mahsulot ishlab chiqariladi. Mahsulot birligining bahosi 500 so’m, ishlab chiqarish xarajatlari 350 so’m bo’lsa, korxonaning yalpi foydasi necha so’mni tashkil qiladi?
{
=225 000
~275 000
~245 000
~235 000
}
Yil davomida pulning sotib olish qobiliyati 3 martagakamaydi. Joriy 4yildanarxlardarajasi 20 %gaoshdi.O’rtacha 4 yiluchuninflyasiyadarajasinihisoblang?
{
=26,6%
~28,3%
~30,2%
~31,2%
}
Korxona foydasi qachon o’zining eng yuqori darajasiga yetadi?
{
=eng oxirgi mahsulot bahosi unga qilingan xarajatlarga teng bo’lganda
~mahsulot ishlab chiqarishni ko’paytirib borganda
~ishlabchiqarish quvvatlaridan to’liq foydalanganda
~iqtisodiy xarajatlar tejalganda
}
Quyidagilardan qaysi biri korxona uchun tashqi xarajatlar hisoblanadi
{
=ishchi kuchini yollash xarajatlari, renta, foiz to’lovlari
~bino va inshoatlar amartizatsiyasi
~boshqaruvchilar maoshi
~mashina va uskunalarni joriy ta'mirlash xarajatlari
}
Real ish haqining darajasiga qanday omil ta'sir ko’rsatmaydi?
{
=nominal ish haqi va tovarlar bahosining proporsional o’zgarishi
~xarid qilinadigan tovar va xizmatlar bahosi
~soliqlar va boshqa majburiy to’lovlar
~natural shaklda olingan daromad
}
Iste'mol tovar (xizmat)lari bahosi 20% ga tushib, nominal ish haqi 20% ga oshsa real ish haqi darajasida qanday o’zgarish bo’ladi?
{
=real ish haqi 1.5 marta ortadi
~real ish haqi 2.5 marta ortadi
~real ish haqi 2.0 marta ortadi
~real ish haqi 3,0 marta ortadi
}
Mehnatning aniq turiga ish haqining darajasiga qaysi omil ta'sir etmaydi?
{
=boshqa iqtisodiy resurslarga talab va taklif
~shu mehnat turi taklifi
~shu mehnat turiga talab
~shu mehnat turiga talab va taklif
}
76.Ishchi kuchi (mehnat)ning aniq bozorida qachon ish haqining o’sishi ro’y beradi?
{
=ishchi kuchi taklifi cheklanganda
~ishchi kuchiga talab cheklanganda
~taklif o’sib talab cheklanganda
~iqtisodiy resurslarga talab cheklanganda
}
Mamlakatda ish kuchining umumiy taklifini belgilab beruvchi asosiy omilni toping.
{
=aholi sonida mehnatga layoqatlilar ulushi
~aholi soni
~tabiiy ishsizlar darajasi
~umumiy ishsizlar darajasi
}
Ishchi kuchining raqobatli bozori qanday belgi bilan xarakterlanadi?
{
=alohida firmalar va alohida ishchilar ish haqining darajasi ustidan nazorat qila olmaydi
~ishga yollashda ko’p sonli firmalar bir-biri bilan raqobatlashadi
~bir hil malakali, ko’p sonli ishchilar o’zlarining ishchi kuchini taklif qiladi
~bozorga kirish uchun to’siqlar mavjud bo’lmaydi
}
Firmalar qachon ish haqining darajasini oshirishga majbur bo’ladi?
{
=ishsizlik mavjud bo’lmaganda
~ishsizlar ko’payganda
~ishga yollovchi boshqa raqobatchi firma bo’lmaganda
~kasaba uyushmalar mehnat munosabatlariga aralashmaganda
}
Agar nominal pul taklifi 3 %ga ko’paygan bo’lsa, ushbu davrda narxlarning darajasi 3 %ga va mahsulot ishlab chiqarishning realhajmi 6 % ga ko’paygan bo’lsa, pulning aylanish tezligi necha foizga o’zgardi?
{
=6%
~9%
~14%
~2%
}
Quyidagilardan qaysi biri sof raqobatga xos xususiyat hisoblanamaydi?
{
=iste'molchilar kamligi
~ishlab chiqaruvchilar ko’p
~ishlab chiqariladigan mahsulot bir hil
~tarmoqqa kirish oson
}
Narxning qaysi vazifasi talab va taklifning mos kelishi orqali amalga oshadi?
{
=muvozanatlikni ta'minlash
~qiymatni yoki iqtisodiy xarajatlarni hisobga olish
~tartibga solish va raqobat vositasi
~ijtimoiy himoyalash
}
Aksiyadan olinadigan divident 900 so’m, ssuda foizi 30% bo’lganda aksiya kursi qanday summami tashkil qiladi?
{
=3000 so’m
~30000 so’m
~300000 so’m
~300 so’m
}
Asosiy kapital (fond)ning dastlabki qiymati 15 mln. so’m, amartizatsiya ajratmalarining yillik summasi 600 ming so’m bo’lsa, amartizatsiya normasi qanday miqdorni tashkil qiladi?
{
=4,0%
~6,0%
~2,5%
~5,04%
}
Asosiy kapitalning amartizatsiya normasi yiliga 4,0% bo’lsa xizmat qilish qancha vaqtni tashkil qiladi?
{
=25 yil
~20 yil
~50 yil
~30 yil
}
Doimiy xarajatlar 72 ming so’m, o’zgaruvchi xarajatlar 188 ming so’m bo’lganda 520 dona mahsulot ishlab chiqarilsa, mahsulot birligiga to’g’ri keladigan o’rtacha umumiy xarajatlar necha so’mni tashkil qiladi?
{
=500 so’m
~550 so’m
~5000 so’m
~50 so’m
}
Korxonada oyiga 1500 dona mahsulot ishlab chiqariladi. Mahsulot birligining bahosi 500 so’m, ishlab chiqarish xarajatlari 350 so’m bo’lsa, korxonaning yalpi foydasi necha so’mni tashkil qiladi?
{
=225000
~275000
~245000
~235000
}
Korxonaning sof foydasi 200 ming so’m, ishlab chiqarish xarajatlari 800 ming so’m bo’lganda, foyda normasi qanday miqdorni tashkil qnladi?
{
=25%
~35%
~40%
~30%
}
Korxona foydasi qachon o’zining eng yuqori darajasiga yetadi?
{
=eng oxirgi mahsulot bahosi unga qilingan xarajatlarga teng bo’lganda
~mahsulot ishlab chiqarishni ko’paytirib borganda
~ishlab chiqarish quvvatlaridan to’liq foydalanganda
~iqtisodiy xarajatlar tejalganda
}
Iste'mol tovar (xizmat)lari bahosi 20% ga tushib, nominal ish haqi 20% ga oshsa real ish haqi darajasida qanday o’zgarish bo’ladi?
{
=real ish haqi 1.5 marta ortadi
~real ish haqi 2.5 marta ortadi
~real ish haqi 2.0 marta ortadi
~real ish haqi 3.0 marta ortadi
}
Shaxsiy daromad 15000 so’m bo’lib uning 13000 so’mi iste'molga ketsa, iste'molga o’rtacha moyillik necha foizni tashkid qiladi?
{
=86,6%
~84,0%
~85,4%
~83,5%
}
22000 so’m shaxsiy daromaddan 5000 so’m jamg’arma sifatida ishlatilsa, jamg’armaga o’rtacha moyillik necha foizni tashkil qiladi?
{
=22,7%
~23,0%
~24,4%
~25,6%
}
O’zbekiston Respublikasida 2020-yilda aholining eng yuqori ta’minlangan 10 foizi jami aholi daromadlarining 23,5 foizini, eng kam ta’minlangan 10 foizi esa jami aholi daromadlarining 3,4 foizini olgan bo’lsa, ditsel koeffitsiyentini hisoblang?
{
=6,9
~7
~7,2
~6,4
}
O’zbekiston Respublikasida 2018-yilda aholining eng yuqori ta’minlangan 10 foizi jami aholi daromadlarining 23,7 foizini, eng kam ta’minlangan 10 foizi esa jami aholi daromadlarining 3,9 foizini olgan bo’lsa, ditsel koeffitsiyentini hisoblang?
{
=6,1
~7
~7,2
~6,4
}
Ishsizlikning tabiiy darajasi 4 foizni, haqiqiy darajasi 9,3 foizni tashkil qilsa, Ouken qonuni bo’yicha YAMMning orqada qolishi necha foizni tashkil qiladi?
{
=4,3%
~5,3%
~13,3%
~13,24%
}
Agar tovar narxi (P) 7500 so’mni, o’zgaruvchan xarajatlar (VC) 45000000 so’mni, o’zgarmas xarajatlar (FC) esa 15000000 so’mni tashkil etsa, ishlab chiqarishning zararsizlik nuqtasini aniqlang
{
=8000
~4000
~10000
~1000
}
Agar tovar narxi (P) 10000 so’mni, o’rtacha o’zgaruvchan xarajatlar (AVC) 5000 so’mni, o’zgarmas xarajatlar (FC) esa 10000000 so’mni tashkil etsa, ishlab chiqarishning zararsizlik nuqtasini aniqlang
{
=2000
~400
~3000
~1000
}
Siz 2 yildan keyin 10 mln so’m pul olishingiz uchun bankga 10 % li stavkada qancha pul qo’yishingiz kerak?
{
=8 26 mln
~8 44 mln
~8 52 mln
~8 16 mln
}
Ishlab chiqaruvchi o’zining X turdagi mahsulotining narxini 5 foizga tushirdi, oqibatda sotuv hajmi 4 foizga ko’tarildi X mahsulotga bo’lgan talab
{
=noelastik
~birlik elastik
~mutloq elastik
~elastik
}
Fermer har yili 200 t paxta va 800 t bug’doy yetishtiradi Fermer uchun 1 t paxta yetishtirishning al’ternativ harajati 5 t bug’doyni yetishtirish harajatiga teng Fermer barcha imkoniyatlarini bug’doy yetishtirishga qaratsa maksimal necha tonna bug’doyni davlatga oladi?
{
=1800 t
~2000 t
~2400 t
~2200 t
}
Quyidagi umumiy naflilikni aks ettiruvchi raqamlardan qaysi biri chekli naflilikning kamayib borish qonunini izohlaydi
{
=200,250,270,280
~200,450,750,1100
~200,300,400,500
~200,400,1600,9600
}
2020 yilda O’zbekistonda YaIM necha foizga o’sdi?
{
=1,6%
~5,3%
~1,3%
~3,4%
}
2020 yilda YaIM tarkibida sanoat mahsulotlarining o’sishi necha foizni tashkil etdi?
{
=0,7%
~5,2%
~1,3%
~8,4%
}
Oltin’“deviz (Bretton’“Vuds) valyuta tizimi qaysi davrda amal kilgan?
{
=ikkinchi jahon urushining ohirlari (1944y) dan 70-yillar o’rtalarigacha;
~1867 yillardan XX asr 30’“yillari o’rtalarigacha;
~XX asr 70-yillari o’rtalaridan hozirgi davrgacha;
~XIX acp 20-yillaridan shu asp ohirigacha.
}
Respublikada narxlar qaysi davrdan boshlab erkinlashtirila boshladi?
{
=1992 yildan;
~1991 yildan;
~1993 yildan;
~1994 yildan;
}
Sof milliy mahsulot (milliy daromad) o’sgan qismi investitsiyalar o’sgan summasiga nisbati’“bu?
{
=multiplikator samarasi;
~akselerator;
~retsession farq;
~inflyasion farq;
}
Shaxsiy daromad 150000 so’m bo’lib uning 130000 so’mi iste’molga ketsa, iste’molga o’rtacha moyillik necha foizni tashВ¬kil qiladi?
{
=86,6%;
~83,5 %;
~85,4 %;
~87,0 %;
}
22000 so’m shaxsiy daromaddan 5000 so’m jamg’arma sifa-tida ishlatilsa, jamg’armaga o’rtacha moyillik necha foizni tashkil qiladi?
{
=23,0%;
~25,6 %;
~26,0 %;
~24,0%;
}
Respyblikamizda naqd pul taklifini nima belgilab beradi?
{
=M0 pul agregati
~Ml pul agregati
~M2 pul agregati
~M3 pul agregati
}
Yalpi ichki maxsulot, sof milliy maxsulot va milliy daromad ko’rsatkichlari ishlab chiqarishning qaysi darajadagi natijasini ifodalaydi?
{
=makro darajadagi;
~mezo darajadagi;
~mikro darajadagi;
~super-makro darajadagi;
}
Misol uchun mamlakatda YAMM 500 mlrd. dollardan 600 mlrd. dollargacha ko’paydi, a YAMMning deflyatori 125 dan 150ga kupaydi, ushbu holda real YAMM qanchaga o’zgaradi?
{
=o’zgarmaydi
~berilgan ma’lumotlar asosida hisoblash mumkin emas
~ko’payadi
~kamayadi
}
Quyidagilardan qaysi biri marketing tushunchasi mohiyatini to’laroq tavsiflaydi?
{
=ma’lum vaqt oralig’ida (masalan, bir yilda) ular tomonidan olingan pul va natural shakldagi tushumlar miqdorini anglatadi.
~mehnat haqi hisobiga olinadigan va uy xo’jaliklarining o’z iste’mollari uchun ishlab chiqargan mahsulotlaridan iborat bo’ladi.
~aholi tomonidan ma’lum vaqt oralig’ida olingan daromadlarining pul ko’rinishidagi miqdori
~ish haqi va ijtimoiy nafaqalar
}
Quyidagilardan qaysi biri ‘њtadbirkorlik faoliyati’ќ tushunchasining mazmunini nisbatan to’larok xarakterlaydi?
{
~foyda olish maqsadini ko’zlab qandaydir tijort g’oyasini tavakkalchilik bilan amalga oshiruvchi mulkdor
=xo’jalik yurituvchi sub'ektlarning foyda olish maqsadida, mulkiy mas'uliyat ostida va amaldagi qonunlar doirasida tahlika bilan iqtisodiy faoliyat ko’rsatishi
~iqtisodiy faoliyatning tarkibiy qismi
~eng ko’p foyda olish maqsadida ishlab chiqarish omillarini bir-biriga uyg’unlashtirish bilan shug’ullanuvchi iqtisodiy sub'ekt
}
Asosiy kapitalning jismoniy eskirishi qachon ro’y beradi:
{
~xarakatsiz turish natijasida
=foydalanish jarayonida
~iqtisodiy faoliyatning tarkibiy qismi
~tabiiy kuchlarning ta'sirida
}
Amartizatsiya qanday jarayonni aks ettiradi?
{
~ asosiy kapitalning ma'naviy eskirishini
~iqtisodiy faoliyatning tarkibiy qismi
~ asosiy kapitalning jismoniy eskirishini
= asosiy kapitaliing eskirishiga muvofiq ularning mahsulotga ko’chgan qiymatini pul shaklida hisoblab borishini va o’rnini qoplash maqsadida pul fondlari jamg’arish jarayonini
}
Aksiyadan olinadigan divident 900 so’m, ssuda foizi 30% bo’lganda aksiya kursi qanday summami tashkil qiladi?
{
~ 30000 so’m
~ 300000 so’m
= 3000 so’m
~ 3000000 so’m
}
Asosiy kapital (fond)ning dastlabki qiymati 15 mln. so’m, amartizatsiya ajratmalarining yillik summasi 600 ming so’m bo’lsa, amartizatsiya normasi qanday miqdorni tashkil qiladi?
{
~ 6,0%
~ 2,5%
~ 3,7%
= 4,0%
}
Asosiy kapitalning amartizatsiya normasi yiliga 4,0% bo’lsa xizmat qilish qancha vaqtni tashkil qiladi?
{
~30 yil
~50 yil
~60 yil
=25 yil
}
Quyidagilardan qaysi biri qisqa davrda o’zgaruvchi xarajatlar hisoblanadi?
{
= hom-ashyo va material xarajatlari
~ ijara haqi
~yollanib ishlovchilar ish haqi
~ boshqaruv xodimlari maoshi
}
Quyidagilardan qaysi biri korxona uchun ichki xarajat hisoblanadi?
{
=bino va inshoatlar amartizatsiyasi
~yollanib ishlovchilar ish haqi
~hom-ashyo xarajatlari
~Yekspluatatsion tayyorgarlik koefitsiyenti
}
Doimiy xarajatlar 72 ming so’m, o’zgaruvchi xarajatlar 188 ming so’m bo’lganda 520 dona mahsulot ishlab chiqarilsa, mahsulot birligiga to’g’ri keladigan o’rtacha umumiy xarajatlar necha so’mni tashkil qiladi?
{
=500 so’m
~550 so’m
~5000 so’m
~50 so’m
}
Korxonada oyiga 1500 dona mahsulot ishlab chiqariladi. Mahsulot birligining bahosi 500 so’m, ishlab chiqarish xarajatlari 350 so’m bo’lsa, korxonaning yalpi foydasi necha so’mni tashkil qiladi?
{
=225 000
~275 000
~245 000
~235 000
}
Korxonaning sof foydasi 200 ming so’m, ishlab chiqarish xarajatlari 800 ming so’m bo’lganda, foyda normasi qanday miqdorni tashkil qnladi?
{
=25%
~35%
~40%
~30%
}
Korxona foydasi qachon o’zining eng yuqori darajasiga yetadi?
{
=eng oxirgi mahsulot bahosi unga qilingan xarajatlarga teng bo’lganda
~mahsulot ishlab chiqarishni ko’paytirib borganda
~ishlab chiqarish quvvatlaridan to’liq foydalanganda
~iqtisodiy xarajatlar tejalganda
}
Quyidagilardan qaysi biri korxona uchun tashqi xarajatlar hisoblanadi
{
=davlat tariff tizimi
~bino va inshoatlar amartizatsiyasi
~boshqaruvchilar maoshi
~mashina va uskunalarni joriy ta'mirlash xarajatlari
}
Nominal ish haqining to’g’ri ta'rifini toping?
{
=ma'lum vaqt oralig’ida pul shaklida olingan ish haqi
~ish haqining sotib olish layoqati
~barcha pul daromadlari yig’indisi
~bajarilgan mehnatining real qiymati
}
Real ish haqining to’g’ri ta'rifini toping
{
=nominal ish haqiga sotib olish mumkin bo’lgan tovarlar va xizmatlar miqdori
~pul shaklida olingan ish haqi
~ish haqining pul shaklida qat'iy belgilangan stavkasi
~joriy baholarda belgilangan ish haqi
}
Real ish haqining darajasiga qanday omil ta'sir ko’rsatmaydi?
{
=nominal ish haqi va tovarlar bahosining proporsional o’zgarishi
~xarid qilinadigan tovar va xizmatlar bahosi
~soliqlar va boshqa majburiy to’lovlar
~natural shaklda olingan daromad
}
Iste'mol tovar (xizmat)lari bahosi 20% ga tushib, nominal ish haqi 20% ga oshsa real ish haqi darajasida qanday o’zgarish bo’ladi?
{
=real ish haqi 1.5 marta ortadi
~real ish haqi 2.5 marta ortadi
~real ish haqi 2.0 marta ortadi
~real ish haqi 3,0 marta ortadi
}
Mehnatning aniq turiga ish haqining darajasiga qaysi omil ta'sir etmaydi?
{
=boshqa iqtisodiy resurslarga talab va taklif
~shu mehnat turi taklifi
~shu mehnat turiga talab
~shu mehnat turiga talab va taklif
}
Ishchi kuchi (mehnat)ning aniq bozorida qachon ish haqining o’sishi ro’y beradi?
{
=ishchi kuchi taklifi cheklanganda
~ishchi kuchiga talab cheklanganda
~taklif o’sib talab cheklanganda
~boshqa iqtisodiy resurslarga talab cheklanganda
}
Mamlakatda ish kuchining umumiy taklifini belgilab beruvchi asosiy omilni toping.
{
=aholi sonida mehnatga layoqatlilar ulushi
~aholi soni
~tabiiy ishsizlar darajasi
~umumiy ishsizlar darajasi
}
Ishchi kuchining raqobatli bozori qanday belgi bilan xarakterlanadi?
{
=alohida firmalar va alohida ishchilar ish haqining darajasi ustidan nazorat qila olmaydi
~ishga yollashda ko’p sonli firmalar bir-biri bilan raqobatlashadi
~bir hil malakali, ko’p sonli ishchilar o’zlarining ishchi kuchini taklif qiladi
~bozorga kirish uchun to’siqlar mavjud bo’lmaydi
}
Firmalar qachon ish haqining darajasini oshirishga majbur bo’ladi?
{
=ishsizlik mavjud bo’lmaganda
~ishsizlar ko’payganda
~ishga yollovchi boshqa raqobatchi firma bo’lmaganda
~kasaba uyushmalar mehnat munosabatlariga aralashmaganda
}
Raqobatning qaysi shaklida ishlab chiqaruvchilar bozor baholarini to’liq nazorat qilish imkoniyatiga ega bo’ladi?
{
=sof monopoliya
~sof raqobat
~monopolistiya
~ishsizlar ko’payganda
}
Quyidagilardan qaysi biri sof raqobatga xos xususiyat hisoblanamaydi?
{
~ishlab chiqaruvchilar ko’p
~ishlab chiqariladigan mahsulot bir hil
=iste'molchilar kamligi
~tarmoqqa kirish oson
}
Narxning qaysi vazifasi talab va taklifning mos kelishi orqali amalga oshadi?
{
~qiymatni yoki iqtisodiy xarajatlarni hisobga olish
=muvozanatlikni ta'minlash
~tartibga solish va raqobat vositasi
~ijtimoiy himoyalash
}
Davlat byudjeti mablag’lari hisobidan maxsus arzonlashtirilgan narxlar qanday nom bilan ataladi?
{
~nufuzli narx
~demping narx
=dotatsiyalangan narx
~ulgurji narx
}
Narxlar oralig’idagi farqlarning puldagi miqdoriy ifodasi qanday nom bilan ataladi?
{
~narx chegarasi~narx ko’rsatkichi
~narx pariteti
~ulgurji narx
=narx diapozoni
}
Quyidagi belgilardan qaysi biri sof monopoliyaga xos emas?
{
~mahsulotning yakin o’rnini bosuvchilari mavjud emas
~firma mahsulot narxi ustidan sezilarli nazorat o’rnatadi
= firma bozor narxlari bilan kelishishiga majbur
~bitta firma mahsulotning yagona ishlab chiqaruvchisi
}
Quyidagi belgilardan qaysi biri oligopoliyaga xos emas?
{
=tarmoqda ko’p bo’lmagan, lekin soni aniq belgilanmagan korxonalar mavjud
~bir tipdagi yoki tabaqalashgan mahsulot ishlab chiqariladi
~firmalar o’rtasidagi raqobat o’zaro bog’liq bo’lishi
~firmalarning bozordagi ulushi narxsiz raqobat asosida aniqlanadi
}
Sof raqobatli tarmoqda mahsulot sotish hajmini qanday ko’paytirib borish mumkin?
{
~ancha yuqori narxlarni o’rnatib borish bilan~kapitalning chet elda joylashtirilishi va harakat qilishi.
=mahsulot sifatini yaxshilash orqali
~ancha past narxlarni o’rnatib borish bilan
~ijara haqining o’zgarishi
}
yer taklifi doimiy bo’lganda quyidagi omillardan qaysi biri uning miqdorining o’zgarishiga ta'sir ko’rsatmaydi?
{
~yer rentasi miqdorining o’zgarishi
=yerga bo’lgan talabning o’zgarishi
~ijara haqining o’zgarishi
~yer bahosining o’zgarishi
}
Yer uchastkalarining tabiiy unumdorligi va joylashgan joyidagi farqlardan kelib chiqadigan renta qanday nom bilan ataladi?
{
~absolyut renta
~differensial renta II
=differensial renta I
~monopol renta
}
Quyidagi yer uchastkalarining qaysi birida differensial renta hosil bo’lmaydi?
{
~unumdorligi juda yuqori
~unumdorligi yuqori
=unumdorligi past
~unumdorligi o’rtacha
}
yerlardan intensiv foydalanish ya'ni ularning iqtisodiy unumdorligini oshirish natijasida vujudga keladigan renta qanday nom bilan atadadi?
{
~differensial renta I
=differensial renta II
~monopol renta
~absolyut renta
}
yerga bo’lgan xususiy mulkchilik, ularning unumdorligidagi farqdardan qat'iy nazar yer egalariga qanday rentani olish imkonini beradi?
{
~differensial renta I
~differensial renta II
=absolyut renta
~monopol renta
}
yerning tabiiy sharoiti noyob qishloq xo’jalik mahsulotlari (sitrus ekinlar, choy va h.k.) yetishtirish imkonini berganda qanday renta hosil bo’ladi?
= monopol renta
~ differensial renta II
~ differensial renta I
~ absolyut renta
}
Renta (R) ning yillik miqdori 150 ming so’m, ssuda foizi normasi (g) 25% bo’lsa, shu yer uchastkalari bahosi necha so’mni tashkil qiladi?
{
= 600,0 ming so’m
~ 6000,0 ming so’m
~ 60,0 ming so’m
~ 6,0 ming so’m
}
Yo’l, transport xo’jaligi, mahsulotni saqlash tizimi, madaniy-maishiy xizmat shaxobchalari agrosanoat majmuasining qaysi sohasiga kiradi?
{
= IV soha - ishlab chiqarish va ijtimoiy infrastruktura
~ III soha - qishloq xo’jalik mahsulotlarini qayta ishlovchi va iste'molchiga yetkazib berishni ta'minlaydigan tarmoqlar
~ II soha - qishloq xo’jaligi
~ I soha - qishloq xo’jaligiga ishlab chiqarish vositalari yetkazib beruvchi sanoat tarmoqlari
}
Agrosanoat integratsiyasi qanday darajada sodir bo’ladi?
{
= mamlakat darajasida
~ xududlar ko’lamida
~ viloyat va tumanlar darajasida
~ korxonalar darajasida
}
Quyidagilardan qaysi biri agrobiznesning asosiy shakli hisoblanmaydi?
{
= savdo uylari
~ fermer xo’jaligi
~ agrofirma
~ agrosanoat kombinatlar
}
Makroiqtisodiyot qaysi darajadagi iqtisodiyot?
{
= butun milliy va jahon iqtisodiyoti
~ iqtisodiyotning davlat sektori
~ iqtisodiyotning kooperativ sektori
~ iqtisodiyotning xususiy sektori
}
Milliy iqtisodiyot tarmoq tuzilishining rivojlanishiga ta'sir ko’rsatuvchi asosiy omil nima?
{
= mehnat taqsimotining chuqurlashuvi
~ fan-texnika taraqqiyoti
~ iqtisodiy integratsiya
~ mehnat korporatsiyasi
}
Milliy ishlab chiqarishning umumiy natijasi qaysi ko’rsatkichda to’laroq ifodalanadi?
{
= yalpi ichki mahsuloti
~ turli tarmoqlar mahsuloti
~ sof milliy mahsulot
~ milliy daromad
}
Yalpi milliy mahsulot tushunchasi
{
= bir yil davomida ishlab chiqarilgan pirovard mahsulot va ko’rsatilgan xizmatlarning bozor bahosida hisoblangan hajmi
~ yil davomida moddiy ishlab chiqarish sohalarida yaratilgan barcha mahsulotlar qiymati
~ yangidan vujudga keltirilgan qiymat
~ oraliq mahsulotlar qiymati
}
Pirovard mahsulot tushunchasi
{
= iste'mol uchun tayyor bo’lgan, sotilgan yoki sotiladigan tovar va xizmatlarning bozor bahosidagi hajmi~ V.Repke va M.Alle
~ ishlov beriladigan mahsulot
~ yangidan vujudga keltirilgan qiymat
~ sotish maqsadida xarid qilingan tovarlar
}
Quyidagi tengliklardan qaysi biri to’g’ri?
{
= YaMM - amortizatsiya =SMM
~ YaMM - sof eksport = SMM
~ YaMM - egri soliqlar =SMM
~ YaMM ‘“ to’g’ri soliqlar = SMM
}
Quyidagi tengliklardan qaysi biri to’g’ri?
{
= SMM - egri soliqlar = milliy daromad
~ SMM - ish haqi = milliy daromad
~ SMM ‘“ to’g’ri soliqlar = milliy daromad
~ SMM - sof eksport = milliy daromad
}
YaMMni С…arajatlar bo’yicha hisoblashda sarflarning qanday turlari hisobga olinmaydi?
{
= ish haqiga ajratmalar
~ davlat sarflari
~ tadbirkorlarning investitsion sarflari
~ uy xo’jaliklarining iste'molchilik sarflari
}
Nominal YaMM qanday narxlarda hisoblanadi?
{
= joriy narxlarda
~ o’zgarmas narxlarda
~ ulgurji narxlarda
~ qiyosiy narxlarda
}
Real YaMM nima?
{
=doimiy narxlarda, pulning o’zgarmas kursida hisoblangan YaMM
~joriy bozor narxlarida hisoblangan YaMM
~pulning o’zgarib turuvchi kurslarida hisoblangan YaMM
~iqtisodiy xarajatlar bo’yicha hisoblangan YaMM
}
O’zbekiston fuqarosi vaqtinchalik Rossida ishlaganda, uning olgan daromadi quyidagilarning qaysi biriga kiradi?
{
~O’zbekiston YaIMga va Rossiya YaMMga
=O’zbekiston yalpi milliy mahsuloti (YaMM)ga va Rossiya yalpi ichki mahsulot (YaIM)ga
~O’zbekiston YaMMga va Rossiya YaMMga
~O’zbekiston YaIMga va Rossiya YaIMga
}
Yalpi milliy mahsulot sarf-xarajatlar usuli bilan aniqlanganda quyidagilarning qaysi biri hisobga olinmaydi?
{
=amortizatsiya ajratmalari
~davlat sarf-xarajatlari
~iste'molchilik sarflari
~yalpi investitsiyalar
}
Narxlar indeksidan qaysi xolda foydalaniladi?
{
~ikki davlat o’rtasidagi narxlar darajasi taqqoslanganda
=bazis va joriy davradagi ishlab chiqarish hajmi taqqoslanganda
~ulgurji va chakana narxlar o’rtasidiga farq
~ishlab chiqarishdagi tarkibiy o’zgarishlarni aniqlashda}
YaMM deflyatorini toping?
{
= nominal YaMMning real YaMMga nisbatiga teng
~ real YaMMning nominal YaMMga nisbatiga teng
~ inflyasiya jadallashgan sari iste'molning kamayib borishini ko’rsatadi
~ bazis davridagi iste'mol savati narxining o’zgarish sur'atlarini ko’rsatadi
}
Real YaMM qanday narxlarda hisoblanadi?
{
~joriy narxlarda
=qiyosiy yoki solishtirma narxlarda
~jahon narxlarida
~ulgurji narxlarda
}
Yalpi talab hajmi va narx umumiy darajasi o’rtasida qanday bog’liqlik mavjud?
{
~to’g’ridan-to’g’ri
=qarama-qarshi
~bog’liqlik yo’q
~bog’liqlik uncha sezilmaydi
}
Yalpi taklif egri chizig’ining qaysi kesmasida narxning oshib borishi ishlab chiqarish real hajmining ko’payishiga olib kelmaydi?
{
=tik kesmada
~oraliq kesmada
~yotiq kesmada
~yotiq va oraliq kesmada
}
Quyidagi omillardan qaysi biri yalpi taklif hajmiga ta'sir ko’rsatmaydi?
{
~soliqlar va subsidiyalar
=iste'molchilar soni
~iqtisodiy resurslar narxi
~investitsion sarflar
}
Quyidagilardan qaysi biri yalpi talab tarkibiga kirmaydi?
{
~investitsion sarflar
~davlat sarflari
=aholi jamg’armalari
~iqtisodiy resurslar narxi
}
Shaxsiy daromad 15000 so’m bo’lib uning 13000 so’mi iste'molga ketsa, iste'molga o’rtacha moyillik necha foizni tashkid qiladi?
{
~84,0 %
=86,6%
~85,4 %
~83,5 %
}
22000 so’m shaxsiy daromaddan 5000 so’m jamg’arma sifatida ishlatilsa, jamg’armaga o’rtacha moyillik necha foizni tashkil qiladi?
{
=22,7 %
~23,0%
~24,0%
~25,0%
}
Quyidagilardan qaysi biri investitsiyalarning ichki manbai hisoblanadi?
{
=foyda, amortizatsiya ajratmalari
~byudjet mablag’lari
~obligatsiya zayomlari, bank kreditlari
~aksiyalarni sotishdan olingan mablag’lari
}
Investitsion qarorlar qabul qilishda quyidagilardan qaysi biri asos bo’lib hisoblanadi?
{
=foizning real stavkasi
~foizning nominal stavkasi
~soliqlar darajasi
~pul taklifi
}
Agar YaMM bazis yilda 600 mlrd so’m. joriy yilda 700 mlrd so’mni tashkil qilgan bo’lsa, uning o’sish sur'ati necha foizni tashkil qiladi?
{
=16,6 %
~14,8 %
~15,5 %
~16,8%
}
Quyidagi holatlaplan qayci bipi iqticodiy o’sishning intesiv tipini xarakterlaydi?
{
=ishlab chiqarish natijasining iqtisodiy resurslar miqdoridan tez o’sib borishi
~ishlab chiqarish natijasi va iqtisodiy resurslar miqdorining mutanosib o’sib borishi
~iqtisodiy resurslar miqdorining ishlab chiqarish natijasidan tez o’sib borish
~mehnat intensivligi o’sishi
}
Quyidagilardan qaysi biri iqtisodiy o’sish ekstensiv tipining belgisi hisoblanadi?
{
=mehnat va kapital sarflarining ortishi
~mehnat unumdorligining o’sishi
~resurslarning samarali taqsimlanishi
~texnika taraqqiyoti o’sishi
}
Iqtisodiy o’sishning nisbiy ko’rsatkichini niqlang?
{
=bir yil davomida aholi jon boshiga to’g’ri keladigan real daromadlar miqdori
~daromad va ish haqining darajasi
~ishsizlikning nisbiy darajasi
~baholarning nisbiy o’zgarishi
}
Intensiv iqtisodiy o’sish qanday amalga oshadi?
{
=mavjud bo’lgan iqtisodiy resurslardan samarali foydalanish orqali
~yangi korxonalar qurish yo’li bilan
~ishlovchilar sonini mutloq oshirish hisobiga
~ishlab chiqarishga qo’shimcha resurslarni jalb qilish orqali
}
Quyidagilardan qaysi biri makroiqtisodiyot darajasidagi muvozanatlikni to’liq xarakterlaydi?
{
=aholi sotib olish layoqati va tovarlar massasining mos kelishi
~mavjud iqtisodiy resurslar va jamiyat ehtiyojlarining mos kelishi
~byudjet daromadlari va xarajatlarining mos kelishi
~alohida tovarlarga talab va taklifning mos kelishi
}
Foyda nima?
{
=Yalpi daromad minus yalpi xarajatlar;
~Yalpi daromad- o’zgaruvchan xarajatlar;
~Yalpi daromadning narxga nisbati;
~Mahsulotning bir birligidan olinadigan daromad.
}
Agrosanoat integrasiyasi nima?
{
=Qishloq xo’jaligi bilan unga xizmat qiluvchi va mahsulotini iste’molchiga yetkazib beruvchi tutash tarmoqlar o’rtasida iqtisodiy aloqalarning kuchayishi hamda ularning uzviy birikib borish jarayoni;
~Ishlab chiqarishning to’planishi va kapitalning markazlashishi;
~Qishloq xo’jalik mahsulotlarini yetishtirish, uni qayta ishlash va iste’molchilarga yetkazib berish bilan shug’ullanuvchi iqtisodiyot tarmoqlari majmuasi;
~Qishloq xo’jaligi bilan banl o’rtasidagi munosabat
}
Narx-...?
{
=Ijtimoiy qiymatning va ijtimoiy naflilikning puldagi ifodasi;
~Oldi-sotdi vositasi;
~Ishchi kuchining baxosi;
~Tovarning ekvivalentligi
}
Raqobat turlari:
{
=Sof (erkin) raqobat, monopolistik, oligopoliya va monopoliya;
~Firmalararo, bozorlararo va sof monopoliya;
~Mintaqaviy, konsernlararo, funksional va yashirin;
~Mintaqaviy, oligopoliya va monopoliya;
}
Oligopsoniya- bu...
{
=Bozorda ko’plab sotuvchilar o’z mahsulotlarini taklif qiladilar; erkin raqobat;
~Tarmoqda u qadar ko’p bo’lmagan korxonalarning hukmronlik qilishi;
~Bozorda u qadar ko’p bo’lmagan iste’molchilarning hukmronligi;
~Tanho iste’molchining hukmronligi;
}
Agrar inqirozlarning asosiy xususiyatlari nimalarda namoyon bo’ladi?
{
=Maxsulotlarning nisbatan ortiqcha ishlab chiqarilishida;
~Narxlarning pasayishi, daromadlar va foydaning kamayishida;
~Siklli xarakterga ega bo’lmaslikda va nisbatan uzoq davom etishida;
~Ishsizlikning o’sishida;
}
Agrar siyosatning muhim masalasi - negizi nimada?
{
=Yerning hosildorligini ko’tarish;
~Fermer xo’jaligini rivojlantirish;
~Irrigasiya-meliorasiya ishlarini yaxshilash;
~Ijara to’g’risidagi qonunni qabul qilish.
}
Renta tushunchasi qaysi bandda to’g’ri ko’rsatilgan?
{
=Yerdan foydalanganlik uchun uning egasiga to’lanadigan haq;
~Yer bahosining o’zgarishi;
~Yerga bo’lgan talabning o’zgarishi;
~Yerga bo’lgan taklifning o’zgarishi;
}
Agrosanoat integrasiyasi nima?
{
=Qishloq xo’jalik mahsulotlarini yetishtirish, uni qayta ishlash va iste’molchilarga Yetkazib berish bilan shug’ullanuvchi iqtisodiyot tarmoqlari majmuasi;
~ishlab chiqarishning to’planishi va kapitalning markazlashishi;
~Qishloq xo’jaligi bilan unga xizmat qiluvchi va mahsulotini iste’molchiga yetkazib beruvchi tutash tarmoqlar o’rtasida iqtisodiy aloqalarning kuchayishi hamda ularning uzviy birikib borish jarayoni;
~Ishlab chiqarishning to’planishi uni qayta ishlash va iste’molchilarga yetkazib berish bilan shug’ullanuvchi iqtisodiyot tarmoqlari majmuasi;
}
Agrar munosabatlarni qanday tushunasiz?
{
=Yer bilan bog’liq bo’lgan iqtisodiy munosabatlar
~Yerdan haq to’lash sharti bilan ma’lum muddatda foydalanish yuzasidan bo’ladigan munosabatlar
~Qishloq xo’jaligi va u bilan bog’liq bo’lgan tarmoqlar, korxonalar o’rtasidagi munosabatlar
~Qishloq xo’jaligini tarkibiy jihatdan yangicha tashkil qilish
}
Ishsizlik deganda...
{
=O’ziga ish topolmasdan, mexnat zaxirasi armiyasiga aylangan aholining iqtisodiy faol qismi, mexnatga layoqatli bo’lib, ishlashni xoxlagan, lekin ish bilan ta’minlanmaganlar, ish qidirayotgan yoki yaqin vaqt ichida ish bilan ta’minlashini kutilayotgan aholi, Ishchi kuchiga bo’lgan talab va taklifning nomuvofiqligi natijasida vujudga kelgan aholi tushuniladi.
~O’ziga ish topolmasdan, mexnat zaxirasi armiyasiga aylangan aholining iqtisodiy faol qismi, o’smirlar tushuniladi.
~O’ziga ish topolmasdan, mexnat zaxirasi armiyasiga aylangan aholining iqtisodiy faol qismi, o’smirlar, ish qidirayotgan yoki yaqin vaqt ichida ish bilan ta’minlashini kutilayotgan aholi tushuniladi.
~Ishchi kuchiga bo’lgan talab va taklifning nomuvofiqligi natijasida vujudga kelgan aholi, nafaqa yoshdagilar tushuniladi.
}
Ish haqi darajasini tabaqalashtirishga qanday erishiladi?
{
=Tarif - malakali ma’lumotnomalar yordamida; tarif - setkalari yordamida; tarif - tavkalari yordamida; ish haqiga qo’shimcha koeffisiyentlar yordamida.
~Tarif - malakali ma’lumotnomalar yordamida; real ish haqi yordamida.
~Tarif - malakali ma’lumotnomalar yordamida; real ish haqi yordamida, tarif - setkalari yordamida.
~Tarif - malakali ma’lumotnomalar yordamida; real ish haqi yordamida, tarif - setkalari yordamida; ish haqiga qo’shimcha koeffisiyentlar yordamida.
}
Asosiy kapital nima?
{
=Ishlab chiqarish (xizmat ko’rsatish) jarayonida bir qator doiraviy aylanishlar davomida qatnashib o’zining qiymatini tayyorlanayotgan mahsulotga (xizmatga) bo’lib-bo’lib o’tkazib boradi;
~Ishchi kuchini yollash, renta va foiz to’lovlari;
~Bu unumli kapitalning bir doiraviy aylanish davomidagi ishlab chiqarish jarayonida to’liq iste’mol qilinadigan o’z qiymatini yaratilgan mahsulotga o’tkazadigan va ashyoviy buyum shaklini ham yo’qotadigan qismi;
~Renta va foiz to’lovlari;
}
Bozor muvozanati- bu...............
{
=Talab va taklif miqdorining tengligi;
~Talab va taklif miqdorining tengsizligi;
~Talabning taklifdan ortda kolishi;
~Xaddan tashkari kup ishlab chiqarish;
}
Yalpi milliy mahsulot tushunchasi:
{
=Bir yil davomida ishlab chiqarilgan pirovard mahsulot va ko’rsatilgan xizmatlarning bozor bahosida hisoblangan hajmi;
~Oraliq mahsulotlar qiymati;
~Yil davomida moddiy ishlab chikarish sohalarida yaratilgan barcha mahsulotlar qiymati;
~Investision va iste’mol tovarlari qiymati.
}
Pirovard mahsulot tushunchasi:
{
=Iste’mol uchun tayyor bo’lgan, sotilgan yoki sotiladigan tovar va xizmatlarning bozor bahosidagi hajmi;
~Sotish maqsadida xarid qilinadigan tovarlar;
~Qayta ishlanadigan mahsulot;
~Iste’mol qilingan mahsulot.
}
Nominal YaMM nima?
{
=Joriy baholarda hisoblangan YaMM;
~Ishlab berish, qayta ishlash va qayta sotish maqsadlarida sotib olingan mahsulotlar;
~YaMMning ishlab chiqarish, taqsimlash va undan foydalanishning rasmiy hisob-kitoblardan yashirin qismi;
~Baholarning o’zgarishini hisobga olib doimiy baholarda hisoblangan YaMM.
}
Real YaMM nima?
{
=Ishlab chiqarilgan mahsulot qiymatidan sotib olingan va unumli iste’mol qilingan xom-ashyo va materiallar qiymati chiqarib tashlangandan keyin qolgan qismining bozor qiymati;
~Baholarning o’zgarishini hisobga olib doimiy baholarda hisoblangan YaMM;
~Joriy bozor narxlarida hisoblangan YaMM;
~Ulgurji narxlarda hisoblangan YaMM.
}
Yalpi ichki mahsulot qiymatini aniqlashda qanday usul qo’llaniladi?
{
=Daromadlar usuli, xarajatlar usuli, qo’shilgan qiymat usuli, maksimumlar usuli.
~Qo’shilgan qiymat usuli, xarajatlar usuli, maksimumlar usuli;
~Daromadlar usuli, xarajatlar usuli, qo’shilgan qiymat usuli;
~Xarajatlar usuli;
}
Ish haqi nima?
{
=Ishchi va xizmatchilar mexnatining miqdori, sifati va unumdorligiga qarab, milliy maxsulotdan oladigan ulushining puldagi ifodasidir;
~Ish haqi iqtisodiy resurs xisoblangan mexnatning bahosi;
~Ish haqi ishchi kuchi egasining xayot va mexnat faoliyatini ta’minlash vositasi;
~Iqtisodiy faoliyatni ragbatlantirish;
}
Ish haqining vazifasi nimadan iborat?
{
=Ishchi va xizmatchilarning xayot va mexnat sharoitini yaxshilash;
~Sarflangan mexnatning miqdori va sifatini xisobga olish;
~Mexnat me’yori bilan iste’mol me’yori urtasidagi bogliklikni ta’minlash;
~Iqtisodiy faoliyatni ragbatlantirish;
}
Intensiv iqtisodiy o’sishga qanday erishiladi?
{
=Progressiv ishlab chiqarish vositalari va yangi texnikani qo’llash orqali;
~Ishlab chiqarish omillarini sifat jihatdan takomillashtirish orqali;
~Mavjud ishlab chiqarish potensialidan yaxshiroq foydalanish orqali;
~Ishlab chiqarish omillarini sifat jihatdan takomillashtirish orqali va yangi texnikani qo’llash orqali;
}
Nominal ish haqi nima?
{
=Ishchining pul shaklida oladigan ish haqi;
~Ishchi olgan pulning xarid qilish qobiliyati;
~Bozorda mavjud bo’lgan narx-navo tizimi;
~Inflyasiya darajasi
}
Real ish haqi nimani ifodalaydi?
{
=Nominal ish haqiga sotib olish mumkin bo’lgan tovarlar va xizmatlar miqdori;
~Ishchining pul daromadi;
~Ishchining barcha daromadlari yig’indisi;
~Inflyasiya darajasi
}
Milliy daromad nima?
{
=Yangidan vujudga keltirilgan qiymat bo’lib, SMM dan egri soliqlar chiqarib tashlash yo’li bilan aniqlanadi
~Ish haqi va qo’shma mahsulot
~SMM dan amortizasiya ajratmalari chiqarib tashlash yo’li bilan aniqlanadi
~Sanoatda yaratilgan mahsulot miqdori
}
Milliy boylik bu-’¦.
{
=Insoniyat jamiyati taraqqiyoti natijasida yaratilgan va avlodlar tomonidan jamg’arilgan moddiy va ma’naviy boyliklar hamda foydalanishga jalb qilingan tabiat in’omlari
~Qishloq xo’jaligi mahsulotlari yig’indisi
~Muayyan davrda iqtisodiyotning hamma tarmoqlarida yaratilgan mahsulotlarga ko’rsatilgan xizmatlar yig’indisi
~Ishchining pul shaklida oladigan ish haqi;
}
Ekstensiv iqtisodiy o’sishga qanday erishiladi?
{
=Ishlab chiqarish omillari miqdorining ko’payishi tufayli;
~Ishlab chiqarish omillarini sifat jihatdan takomillashtirish tufayli;
~Ishchi kuchiga yuqori darajada ish haqi to’lash tufayli;
~Takomillashgan texnika-texnologiyadan foydalanish tufayli.
}
Bozor kon’yunkturasi deganda:
{
=Mazkur bozorning tarkibida amal qiluvchi bo’g’inlar tushuniladi;
~Bozordagi talab va taklifning miqdoran va tarkiban bir-biriga muvofiq kelishi tushuniladi;
~Bozorda muvozanatning mavjudligi yoki buzilganligi tushuniladi;
~Bozor boshqaruvi.
}
Iqtisodiy sikl qanday harakatni ifodalaydi?
{
=Milliy iqtisodiyotning bir iqtisodiy inqirozidan ikkinchisi boshlanguncha takrorlanib turadigan harakati;
~Ishlab chiqarish o’sish sur’atlarining o’zgarishi;
~Takror ishlab chiqarish bosqichlarining almashinishi.
~Iqtisodiyotnnig yuqorilab boruvchi chiziq shaklidagi harakati;
}
Iqtisodiy sikl nima?
{
=Iqtisodiy jarayonlarda uning ikki tomonining bir-biriga tengligidir
~Ishlab chiqarish hajmining keskin tushib ketishi
~Iqtisodiytni ko’tarilib eng yuqori bosqichga chiqishi
~Ishlab chiqarishning bir iqtisodiy inqirozdan ikkinchisi boshlangunga qadar takrorlanib turadigan to’lqinsimon harakati
}
Iqtisodiy sikl fazalari to’g’ri berilgan javobni toping
{
=O’sish cho’qqisi, pasayish, turg’unlik, jonlanish
~O’sish cho’qqisi, jonlanish
~Pasayish, turg’unlik, jonlanish
~Jonlanish, turg’unlik, pasayish
}
Sikl qanday fazani uz ichiga oladi?
{
=Inqiroz; turg’unlik; jonlanish;
~Xar xil fazalarga ega bo’lishi bilan;
~Davomiyligi bo’yicha;
~Intensivligi bo’yicha;
}
Iqtisodiy sikllar bir-biridan nima bilan farklanadi?
{
=Xar xil fazalarga ega bo’lishi bilan; davomiyligi bo’yicha; intensivligi bo’yicha;
~Inqiroz;
~Turg’unlik; intensivligi bo’yicha;
~Jonlanish;
}
Iqtisodiy inqirozlarning asosiy mazmuni nimada namoyon bo’ladi?
{
=Ishlab chiqarilgan tovarlar massasining to’lovga qobil talabidan oshib ketishi yoki kam bo’lishida;
~Tovarlar ishlab chiqarishning kamayishida;
~Ishsizlikning o’sishida;
~Narxlarning o’sishida;
}
Multiplikator samarasini hisoblash qaysi bandda to’g’ri izohlangan?
{
=Real SMMdagi o’zgarishning investisiya sarflaridagi o’zgarishga nisbati;
~Eksport va importni bir-biriga muvofiqlashtirish;
~Asosiy kapitalni kengaytirish va uni qayta tiklashga qilinadigan sarflar;
~Eksportni kengaytirish orqali.
}
Pulning vazifasi nimadan iborat?
{
=Hisob-kitob, almashuv, jamgarma, muomala, to’lov vositasi, jahon pullari vazifasini bajaradi;
~Pul iste’moli bilan ijtimoiy talabga bulgan investisiya omili;
~Ijtimoiy taklif va almashuv uchun zarur bulgan miqdorni belgilaydigan kapital quyilmalar omili;
~Daromadlar va xarajatlarni xisobga olish tizimi;
}
Pulning qanday funksiyalari mavjud?
{
=Muomala vositasi, qiymat o’lchovi, jamg’rma vositasi, raqobat vositasi, johon pullari
~Muomala vositasi, qiymat o’lchovi
~To’lov vositasi, jahon pullari
~Muomala vositasi, qiymat o’lchovi, jamg’rma vositasi
}
Inflyasiya - bu ........
{
=Muomaladagi pul massasining tovarlar massasidan ustunligi natijasida tovarlar bilan ta’minlanmagan pullarning ko’payib ketishi;
~Eksportni importga nisbatan nihoyatda ortib ketishi;
~Milliy pul birligi qiymatining rasmiy tartibda pasaytirilishi;
~Bankdan muomilaga pul chifarilishi.
}
Subsidiya nima?
{
=Moliyaviy nochor korxonalarni iqtisodiy jihatdan quvvatlash vositasi;
~Baholar orasidagi farqni davlat tomonidan qoplab berilishi;
~Ijtimoiy fondlarga to’lovlar;
~Bozorning muvozanat nuqtasi.
}
Valyuta kurslarining o’zgarishiga qanday omil ta’sir ko’rsatadi?
{
=Mamlakatlar milliy daromadining o’zgarishi;
~Xalkaro narxlardagi nisbiy o’zgarishlar;
~Milliy valyutalarga talab va taklifning o’zgarishi;
~Nisbiy real foiz stavkalarining o’zgarishi;
}
Deflyasiya - bu....
{
=Narx-navoning pasayishini, pul qadrining ortishini bildiradi;
~Eksportning importga nisbatan nihoyatda ortib ketishini bildiradi;
~Milliy pul birligi qiymatining rasmiy tartibda pasaytirilishini bildiradi;
~Ijtimoiy mahsulotning pasayishi va ishsizlikning ko’payishini bildiradi.
}
Jahon valyuta tizimi o’zining rivojida nechta bosqichdan o’tgan?
{
=3 ta;
~2 ta;
~4 ta;
~6 ta;
}
Valyuta kurslarining o’zgarishiga qanday omil ta’sir ko’rsatadi?
{
=Milliy valyutalarga talab va taklifning o’zgarishi; mamlakatlar milliy daromadining o’zgarishi; xalqaro narxlardagi nisbiy o’zgarishlar;
~Xalqaro narxlardagi nisbiy o’zgarishlar; shartnoma
~Mamlakatlar milliy daromadining o’zgarishi; baho
~Shartnoma
}
OPEK tashkilotiga a’zo davlatlar qanday faoliyatlar bilan shug’ullanadi?
{
=Neftni ishlab chiqarish va sotish bilan;
~Mashinasozlik sohasida;
~Metallurgiya sohasida;
~Yengil sanoat sohasida.
}
Xalkaro iqtisodiy integrasiyaning eng oddiy shakli?
{
=Erkin savdo zonalari;
~To’lov ittifoqi;
~Boj ittifoqi;
~Umumiy bozor;
}
O’zbekiston Respublikasining bank tizimi necha bo’g’indan iborat?
{
=Markaziy bank va tijorat banklari;
~Markaziy bank
~Davlat, xususiy, chet el va tijorat banklari;
~Markaziy bank, chet el va tijorat banklari
}
Quyidagilardan qaysi biri aholi daromadlari tarkibiga kirmaydi?
{
=Soliqlar;
~Foiz, dividend, renta;
~Davlat sug’urtasi bo’yicha to’lovlar;
~Mehnat haqi xisobiga olinadigan va uy xo’jaliklarining o’z iste’molchilari uchun ishlab chiqargan maxsulotlari;
}
Foyda nima?
{
=Yalpi daromad minus yalpi xarajatlar;
~Yalpi daromad- o’zgaruvchan xarajatlar;
~Yalpi daromadning narxga nisbati;
~Mahsulotning bir birligidan olinadigan daromad.
}
Agrosanoat integrasiyasi nima?
{
=Qishloq xo’jaligi bilan unga xizmat qiluvchi va mahsulotini iste’molchiga yetkazib beruvchi tutash tarmoqlar o’rtasida iqtisodiy aloqalarning kuchayishi hamda ularning uzviy birikib borish jarayoni;
~Ishlab chiqarishning to’planishi va kapitalning markazlashishi;
~Qishloq xo’jalik mahsulotlarini yetishtirish, uni qayta ishlash va iste’molchilarga yetkazib berish bilan shug’ullanuvchi iqtisodiyot tarmoqlari majmuasi;
~Qishloq xo’jaligi bilan banl o’rtasidagi munosabat
}
Narx-...:
{
=Ijtimoiy qiymatning va ijtimoiy naflilikning puldagi ifodasi;
~Oldi-sotdi vositasi;
~Ishchi kuchining baxosi;
~Tovarning ekvivalentligi
}
Quyidagilardan qaysi biri iqtisodiy modelning mazmunini ifodalaydi
{
=iqtisodiy jarayon va hodisalarning ob’ektiv xususiyatlariga va tadqiqot maqsadi va xarakteriga ko’ra abstrakt tarzda umumlashtirib ifodalangan reallikning konstruksiyasi, maketi, andozasi;
~iqtisodiy prognozlash;
~iqtisodiy tamoyillar majmuasi
~iqtisodiyot va siyosatning ideal tipi bo’lib, uni amalga oshirish uchun zarur;
}
Iqtisodiyot nazariyasining qaysi oqimida savdo-sotiq va asosan tashqi savdo barcha boyliklarning manbai deb hisoblanadi?
{
=merkantilizm;
~fiziokratlar;
~klassik burjua iqtisodiy maktab;
~marksistik nazariya;
}
Hozirgi zamon iqtisodiyot nazariyasining qaysi oqimida iqtisodiy o’sishni ta’minlashning va tartibga solishning asosiy vositasi pul deb hisoblanadi?
{
=monetarizm;
~keynschilar;
~institutsionalizm;
~liberalizm;
}
Iqtisodiyot nazariyasi fanining predmeti nimadan iborat?
{
=iqtisodiy munosabatlarni va ijtimoiy xo’jaliklarni samarali yuritishning iqtisodiy qonun-qoidalarini o’rganish
~ijtimoiy munosabatlarni o’rganish;
~siyosiy munosabatlarni o’rganish;
~huquqiy munosabatlarni o’rganish;
}
Iqtisodiy jarayonlarini ilmiy bilishning qaysi usuli dalillardan asosiy qonun-qoidalar ishlab chiqishni yoki amaliyotdan nazariya tomon borishni bildiradi?
{
=Induksiya
~deduksiya
~ilmiy abstraksiya;
~empirik;
}
Quyidagilardan qaysi biri iqtisodiy resurslar tarkibini to’liq aks ettiradi?
=kapital, er, ishchi kuchi va tadbirkorlik layoqati;
~mehnat vositalari va ishchi kuchi;
~tabiiy va inson resurslari;
~ishlab chiqarishning moddiy omillari;
}
Iqtisodiyot nazariyasi fani nimani o’rgatadi?
{
=kishilik jamiyati rivojlanishining iqtisodiy qonun va qonuniyatlarini;
~ijtimoiy tuzumlarni;
~ishlab chiqarish kuchlarini;
~moddiy ne’matlar ishlab chiqarishni;
}
‘њIqtisodiyot nazariyasi’ќ fanining qaysi usullari aniq iqtisodiy hodisa va jarayonlar hamda ulardagi o’zgarishlarni alohida ajratib, ayni vaqtda o’zaro bir ‘“ biriga ta’sirida o’rganadi?
{
=analiz va sintez;
~matematik va statistik;
~tarixiy va mantiqiy;
~induksiya va deduksiya;
}
Iqtisodiy modelning ta’rifini toping?
{
=iqtisodiyot, iqtisodiy hodisa va jarayonlar hamda ulardagi o’zgarish va bog’liqliklarning soddalashtirilgan manzarasi;
~iqtisodiyotning matematik o’lchamlar orqali ifodalanishi;
~iqtisodiy hodisa va jarayonlarning grafik tasviri;
~iqtisodiy kategoriyalarning ko’rgazmali tasviri;
}
Insonlarning iqtisodiy ne’matlarni ishlab chiqarish, taqsimlash, iste’molchilarga etkazib berish va iste’mol qilishga qaratilgan, bir ‘“ biriga bog’liqlikda amalga oshiriladigan faoliyat qanday nomlanadi?
{
=iqtisodiy faoliyat;
~ishlab chiqarish faoliyati;
~taqsimlash sohasidagi faoliyat;
~ayriboshlash sohasidagi faoliyat;
}
Ishlab chiqarishning yangidan boshlanib va qaytadan to’xtovsiz takrorlanib turishi nimani anglatadi?
{
=takror ishlab chiqarish;
~ishlab chiqarishni;
~iqtisodiy o’sishni;
~iqtisodiy rivojlanish;
}
Ishlab chiqarish va ayirboshlash bir me’yorda borishi hamda kishilar yashash va turmush kechirishning umumiy shart-sharoitni tashkil qiluvchi sohalar qanday nomlanadi:
{
=infratuzilma;
~ishlab chiqarish infratuzilmasi;
~ijtimoiy infratuzilma;
~iqtisodiy infratuzilma.
}
Iqtisodiy hodisa va jarayonlar o’rtasidagi muqarrar takrorlanib turadigan, doimo mavjud bo’ladigan to’g’ridan ‘“ to’g’ri yoki teskari ichki sabab ‘“ oqibat bog’liqliklar va aloqadorliklar qanday qonunning mohiyatini anglatadi:
{
=iqtisodiy qonun;
~iqtisodiy kategoriya;
~yuridik qonuni;
~tabiat qonuni;
}
Qaysi iqtisodiy qonunlar kishilik jamiyati rivojlanishining barcha bosqichlarida amal qiladi?
{
=umumiy iqtisodiy qonunlar;
~maxsus iqtisodiy qonunlar;
~oraliq yoki davriy iqtisodiy qonunlar;
~maxsus va oraliq iqtisodiy qonunlar;
}
Mantiqiy tahlil orqali hodisa va jarayonlarning uncha muhim bo’lmagan belgilarini e’tibordan chetda qoldirib, eng asosiy belgilarini ajratib olish yo’li bilan ularning mohiyatini ochib berish qaysi usul orqali amalga oshiriladi?
{
=ilmiy abstraksiya.
~pozitiv;
~normativ;
~deduksiya;
}
Resurslar cheklanganligi muammosini to’liq echish mumkin:
{
=muammoni echib bo’lmaydi;
~agar hamma odamlar resurslarni tejashsa;
~agar hamma ixtiyoriy ravishda o’z ehtiyojlarini cheklasa;
~kelajakda, fan va texnika taraqqiyoti tovar ishlab chiqarishni ko’paytirish imkonini bersa;
}
Quyidagi keltirilgan qaysi iqtisodiy tushunchalar ishlab chiqarish imkoniyati egri chizig’ini ifodalaydi.
{
=ishlab chiqarish resurslari cheklanganligi, murosali tanlov, muqobil qiymat;
~yalpi talab va yalpi taklif;
~talab va taklif;
~mavjud ishlab chiqarish imkoniyati darajasida ehtiyojlarni qondirishning eng yaxshi usuli;
}
Aholi ehtiyojlarining qondirilish darajasi qanday aniqlanadi?
{
=aholining haqiqiy iste’moli darajasi va ehtiyojlari taqqoslanadi;
~ularning talabi va ehtiyojlari taqqoslanadi;
~aholi pul daromadlari va talablari taqqoslanadi;
~aholi real daromadlari va ehtiyojlari taqqoslanadi;
}
Ehtiyojlarning o’sib borishiga qarshi ta’sir qiluvchi quyidagi omillardan qaysi biri iqtisodiy inqirozlarni ham keltirib chiqaradi?
{
=iqtisodiy faollikning siklik ro’y berishi;
~ishlab chiqarishning rivojlanish holati;
~jamiyatdagi mavjud hukmron munosabatlar;
~favqulotda ro’y bergan holatlar (urushlar, iqtisodiy tizimlar almashishi);
}
Kishilar hayot kechirishining birlamchi sharti ‘“ hayotiy zarur vositalar (oziq’“ovqat, kiyim’“kechak, turar’“joy) va zebu’“ziynat buyumlariga (mebel, avtomobil, xolodilnik, televizor, dala hovli) bo’lgan ehtiyoj qanday nomlanadi:
{
=moddiy ehtiyoj;
~bevosita qondiriladigan ehtiyoj;
~bilvosita qondiriladigan ehtiyoj;
~ijtimoiy’“ma’naviy ehtiyoj;
}
Haqiqiy iste’mol (Ih)ning, umumiy ehtiyoj (Eu)ga bo’lgan nisbati qanday ko’rsatkichni ifodalaydi?
{
=ehtiyojning qondirilish darajasi;
~ehtiyojning mavjud darajasi;
~aholi turmush darajasini;
~aholi real daromadlari darajasini;
}
Ishlab chiqarish omillari egasi: er, kapital, mehnat, tadbirkorlik hisobiga mos ravishda yaratilgan mahsulotdagi ulushini qaysi ketma-ketlik shaklida oladi?
{
=er rentasi, foiz-dividend, ish haqi, foyda;
~er rentasi, ish haqi, foiz-dividend, foyda;
~er rentasi, foiz-dividend, foyda, ish haqi;
~foiz-dividend, foyda, ish haqi, er rentasi;
}
Iqtisodiy faoliyat turlaridan qaysi birining natijasi bo’lib moddiy-ashyoviy ko’rinishdagi ne’matlar chiqadi?
{
=ishlab chiqarishda;
~xizmat ko’rsatishda;
~iqtisodiy nafli ish bajarishda;
~iste’molda;
}
Iqtisodiy faoliyatning qaysi turi(bosqichi)da yaratilgan iqtisodiy ne’matlar ishlab chiqaruvchilardan iste’molchiga o’tadi?
{
=ayirboshlash;
~xizmat ko’rsatish;
~ishlab chiqarish(xizmat ko’rsatish);
~taqsimlash;
}
Takror ishlab chiqarishning qaysi bosqichida yaratilgan tovarlar va xizmatlar o’zlarining pirovard foydalanuvchilarini topadi?
{
=iste’mol.
~taqsimlash;
~ayirboshlash;
~xizmat ko’rsatish;
}
Kishilar iste’moli uchun zarur bo’lgan hayotiy zarur ne’matlarni yaratishga qaratilgan maqsadga muvofiq amalga oshiriladigan iqtisodiy faoliyat qanday nomlanadi?
{
=ishlab chiqarish;
~taqsimlash;
~ayirboshlash;
~iqtisodiy faoliyat;
}
Bir mahsulot boshqasiga ma’lum miqdoriy nisbatlarda ayirboshlanishi qanday nomlanadi?
{
=barter (maxsulot) ayirboshlash;
~tovar ayirboshlash;
~ekvivalent ayirboshlash;
~miqdoriy ayirboshlash;
}
Tovar(xizmat)lar pul vositasida oldi-sotdi yo’li bilan ayirboshlanishi qanday nomlanadi?
{
=tovar ayirboshlash;
~barter(maxsulot) ayirboshlash;
~ekvivalent ayirboshlash;
~miqdoriy ayirboshlash;
}
Iste’mol tovarlari va xizmatlar kishilar tomonidan bevosita iste’mol qilinganda qanday iste’mol ro’y beradi?
{
=shaxsiy iste’mol;
~unumli iste’mol;
~ijtimoiy iste’mol;
~unumsiz iste’mol;
}
Insonlarning mehnat qilish layoqati, ya’ni uning jismoniy va aqliy qobiliyati qanday nomlanadi?
{
=ishchi kuchi;
~mehnat;
~mehnat resursi;
~jami ishchi kuchi;
}
Yalpi ichki maxsulot, sof milliy maxsulot va milliy daromad ko’rsatkichlari ishlab chiqarishning qaysi darajadagi natijasini ifodalaydi?
{
=makro darajadagi;
~mezo darajadagi;
~mikro darajadagi;
~super-makro darajadagi;
}
Vaqt birligida ishlab chiqarilgan maxsulot miqdori yoki maxsulot birligini ishlab chiqarishga ketgan vaqt qanday ko’rsatgichni ifodalaydi?
{
=mehnat unumdorligini;
~masulot resurs sig’imini;
~kapital unumdorligini;
~foyda normasini;
}
Iqtisodiy muammolar qisman bozor, qisman hukumat tomonidan echilar ekan, bunday iqtisodiyot:
{
=aralash iqtisodiyot;
~markazdan boshqariladigan iqtisodiyot;
~natural xo’jalik;
~bozor iqtisodiyoti;
}
Iqtisodiy tizimning qaysi nusxasi (modeli)da xususiy mulkning ustunligi va boshqarishning bozor mexanizmi ta’minlanadi?
{
=sof kapitalizm;
~buyruqli iqtisodiyot;
~aralash iqtisodiyot;
~an’anaviy iqtisodiyot;
}
Nima, qanday, kim uchun ishlab chiqarish muammolari qaysi tizimga aloqador?
{
=faqat bozor iqtisodiyotiga;
~faqat totalitar tizimlarga yoki markazlashgan rejalash tirish hukmron bo’lgan jamiyatlarga
~faqat an’anaviy iqtisodiyotga;
~sotsial-iqtisodiy va siyosiy tashkil qilinishidan qat’iy nazar, har qanday jamiyatga;
}
Davlatning iqtisodiyot, iqtisodiy munosabatlar va takror ishlab chiqarish jarayonini tartibga solishga qaratilgan chora’“tadbirlari qanday siyosatni anglatadi?
{
=iqtisodiy siyosat
~ijtimoiy siyosat;
~ijtimoiy’“iqtisodiy siyosat;
~daromadlar siyosati;
}
Iqtisodiy tizimning mulkiy jihatdan turkumlangan turini aniqlang:
{
=poliiqtisodiyot.
~o’tkinchi jamiyat;
~industrial jamiyat;
~quldorlik;
}
Quyidagi iqtisodiy tizim yoki jamiyatdan qaysisi monoiqtisodiyotni nisbatan to’liq ifodalamaydi?
{
=aralash iqtisodiyot.
~sobiq sotsialistik mamlakatlar iqtisodiyoti;
~quldorlik jamiyati;
~sof kapitalizm;
}
Xususiy mulk ustuvorlikka ega bo’lgan va iqtisodiy jarayonlar bozor mexanizmi orqali tartibga solinadigan iqtisodiyot qanday nomlanadi?
{
=bozor iqtisodiyoti;
~buyruqli iqtisodiyot;
~aralash iqtisodiyot;
~an’anaviy iqtisodiyot;
}
Mulkni davlat tasarrufidan chiqarish, bu ...
{
=davlat mulkini nodavlat mulk va boshqa xo’jalik yuritish shakllariga aylantirish;
~davlat mulkini fuqarolarga sotish;
~davlat mulkini imtiyozli bo’lib berish;
~davlat mulkini xususiy mulkka aylantirish;
}
Shaxsiy va oilaviy ehtiyojlarni qondirishga xizmat qiladigan fuqarolar mulki qanday nom bilan ataladi?
{
=shaxsiy mulk;
~xususiy mulk;
~korporativ mulk;
~oilaviy mulk;
}
Natural xo’jalik nima?
{
=bozorda sotish uchun emas, balki xo’jalikning o’z xodimlari va ishlab chiqaruvchilarning iste’moli uchun mahsulotlar ishlab chiqaradigan xo’jalik;
~ishlab chiqarishni tashkil etish mashina va texnikalarga
~jamiyat uchun mahsulotni natural holda ishlab chiqaruvchi
~oilaviy xo’jalik
}
Mahsulotning bozor uchun, ayriboshlash orqali boshqalarning ehtiyojini qondirish maqsadini ko’zlab ishlab chiqarilishi ijtimoiy xo’jalikning qanday shaklini tashkil qiladi?
{
=tovar xo’jaligi;
~natural xo’jalik;
~davlat xo’jaligi;
~jamoa xo’jaligi;
}
Bozor uchun ishlab chiqarilgan, qiymatga va ma’lum bir naflilikka ega bo’lgan iqtisodiy faoliyat mahsuli’“bu:
{
=tovar;
~iqtisodiy ne’mat.
~boylik;
~ne’mat;
}
Bozor iqtisodiyotini harakatlantiruvchi kuch, bu - ...
{
=raqobat, iqtisodiy faoliyati erkinligi, xususiy mulk ustunligi.
~iqtisodiy faoliyat erkinligi, xususiy mulkning ustunligi, daromadlarni cheklanmaganligi;
~iqtisodiy faoliyat erkinligi, raqobat, daromadlarni cheklanmaganligi;
~raqobat, davlatning qo’llab-quvvatlashi, daromadlarni cheklanmaganligi;
}
Bozor iqtisodiyotining muhim afzalliklaridan biri cheklangan resurslar sharoitida:
{
=iqtisodiy resurslarni samarali taqsimlash;
~resurslarni qimmatga sotish;
~resurslarni arzon sotib olish;
~resurslarni qimmatga sotib olish;
}
Bozor iqtisodiyotining qaysi sub’ekti iqtisodiy resurslarni etkazib beruvchisi va pirovard mahsulotlarning asosiy iste’molchisi hisoblanadi?
{
=uy xo’jaliklari;
~korxonalar;
~davlat tashkilotlari;
~davlat muassasalari;
}
Bozor iqtisodiyotining salbiy tomoni nimada namoyon bo’ladi?
{
=pul daromadlarining notekis taqsimlanishida;
~erkinlikni ta’minlashda;
~resurslarni taqsimlashda;
~davlatning iqtisodiyotda cheklangan rol o’ynashida;
}
Bozor iqtisodiyotining asosiy afzalligi nimadan iborat?
{
=iqtisodiy resurslarini samarali taqsimlash;
~ishlab chiqarish samaradorligini ta’minlash;
~aholini ijtimoiy himoyalash;
~iqtisodiy rivojlanishning barqarorligini ta’minlash;
}
Iqtisodiyot, iqtisodiy munosabatlar, iqtisodiy hodisa va jarayonlarni boshqarish va uyg’unlashtirishga xizmat qiladigan bozor dastak hamda vositalari qanday nomlanadi?
{
=bozor mexanizmi;
~davlat mexanizmi;
~iqtisodiy mexanizm;
~xo’jalik mexanizmi;
}
Investitsion sarflarning 5 mlrd so’mga ko’payishi, sof milliy mahsulotning 20 mlrd. so’mga ko’payishiga olib kelsa multiplikator samarasi qanday miqdorini tashkil qiladi?
{
=4,0
~5,0
~8,0
~6,0
}
Iqtisodiy inqirozlarning asosiy mazmuni nimada namayon bo’ladi?
{
=ishlab chiqarilgan tovarlar massasining to’lovga qobil talabdan oshib ketishi yoki kam bo’lishidan
~narxlarning o’sishida
~ishsizlikning o’sishida
~tovarlar ishlab chiqarishning kamayishida
}
Sof milliy mahsulotni ishlab chiqarishning muvozanatlik hajmi quyidagilarga bog’liq?
{
=yalpi talab bilan yalpi taklifning mos kelishiga
~to’la bandlikga
~investitsiya darajasiga
~eksport va import darajasiga
}
Iqtisodiy barqarorlikka erishishning quyidagi mezonlaridan qaysi biri bozor iqtisodiyotining ijtimoiy yo’naltirilganlik xarakterini ifodalaydi.
{
=kuchli ijtimoiy siyosatni ta'minlash, aholi turmush darajasini mumkin qadar yaxshilash
~ustvor tarmoqlarni yuksaltirishga qulay sharoitlarni vujudga keltirish
~moliyaviy barqarorlikni mumkin bo’lgan darajada ta'minlash
~pulning qadrsizlanishini to’xtatish, to’lov balansi va davlat valyuta rezervlarining holatini yaxshilash
}
Iqtisodiy sikl qanday harakatni ifodalaydi?
{
=milliy iqtisodiyotning bir iqtisodiy inqirozidan ikkinchisi boshlanguncha takrorlanib turadigan xarakati
~iqtisodiyotning yopiq doira shaklidagi xarakati
~iqtisodiyotning yuqorilab boruvchi chiziq shaklidagi xarakati
~ishlab chiqarish o’sish sur'atlarining o’zgarishi
}
Ishlab chiqarishning qisqarishi, ishsizlikning o’sishi, tovar zahiralarining o’sishi, kapitalning pul shaklida ortiqcha jamg’arilishi va korxonalarning ommaviy sinishi iqtisodiy siklining qaysi fazasiga tegishli?
{
=inqiroz
~turg’unlik
~jonlanish
~yuksalish
}
Tarkibiy inqirozlarni keltirib chiqaruvchi asosiy sabab nima?
{
=xalq xo’jaligi ayrim tarmoqlari va sohalarining rivojlanishidagi chuqur nomutonosibliklar
~ishlab chiqarishning notekis rivojlanishi
~yalpi talabning o’zgarishi
~yalpi taklifning o’zgarishi
}
Ishchi kuchini takror hosil qilish quyidagidardan qaysi birini o’z ichiga qamrab olmaydi?
{
=xodimlarning mehnat malakasining doimiyligi
~xodimlarning jismoniy kuchlari va aqliy qobiliyatlarini uzluksiz tiklab turish
~xodimlarning umumiy bilim va kasbiy darajasini o’stirib borish
~xodimlarni xalq xo’jalik tarmoqlari va sohalari o’rtasida taqsimlash va qayta taqsimlash
}
To’liq bandlilik-qanday ma'noda tushuniladi?
{
=ishsizlikning tabiiy darajasining mavjud bo’lishi
~ishsizlikning mutloq mavjud bo’lmasligi
~friksion ishsizlikning mavjud bo’lishi
~sikllik ishsizlikning mavjud bo’lishi
}
Ishchi kuchi 6,7 mln. kishini, ishsizlar 0,5 mln. kishini tashkil qilsa, ishsizlik darajasi necha foizni tashkil qiladi?
{
=7.5 %
~7,2%
~8,0 %
~6,5 %
}
Ishsizlikning tabiiy darajasi 5%ni haqiqiy darajasi 8,5%ni tashkil qilsa, Ouken qonuni buyicha YaMM ning orqada qolishi necha foizni tashkil qiladi?
{
=8,75 %
~7,55 %
~9,65 %
~6,55 %
}
Quyidagi sanab o’tilgan iqtisodiy maqsadlarning qaysi biri aniq miqdoriy o’lchovga ega:
{
=to’liq bandlilik
~iqtisodiy kafolat
~iqtisodiy erkinlik
~daromadlarni ijtimoiy adolatli taqsimlash
}
To’la bandlilik sharoitida sikllik ishsizlik darajasi qanday miqdorga teng?
{
=0 ga teng
~1 % dan kam
~tabiiy ishsizlikdan 2,5 % ga ko’p
~1 % dan ko’p
}
Ouken qonuniga binoan, ishsizlik darajasi tabiiy darajadan 2 % ga oshganda, yalpi ichki mahsulotning hajmi necha foizga kamayadi?
{
=5 % ga
~4 % ga
~3 % ga
~2 % ga
}
Universitetni bitirgan, ish qidirayotgan talaba, ishsizlikning qanday turiga kiradi?
{
=friksion ishsizlikga
~tabiiy ishsizlikga
~tarkibiy ishsizlikga
~sikllik ishsizlikga
}
Ishsizlikning qaysi turi tabiiy ishsizlik hisoblanmaydi?
{
=sikllik ishsizlik
~friksion va tarkibiy ishsizlik
~tarkibiy ishsizlik
~friksion ishsizlik
}
Moliyaviy munosabatlarning mohiyatini quyidigilardan qaysi biri to’laroq xarakterlaydi?
{
=pulning harakati yani uning shakllanishi, taqsimlanishi va ishlatilishi jarayonida vujudga keladigan munosabatlar
~pul mablag’larining shakllanishi bilan bog’liq munosabatlar
~pul mablag’larini taqsimlanishi bilan bog’liq bo’lgan munosabatlar
~pul mablag’larining ishlatilishi bilan bog’liq munosabatlar
}
Byudjet taqchilligi qachon vujudga keladi?
{
=daromadlar xarajatlar qismidan kam bo’lganda
~sof eksport ijobiy bo’lganda
~daromadlar xarajatlar qismidan ortiq bo’lganda
~daromadlar va xarajatlar qismi teng bo’lganda
}
Quyidagi hollardan qaysi biri regressiv soliqlarni xarakterlaydi?
{
=daromadlar o’sib borishi bilan soliqlarning o’rtacha stavkasi pasayib borsa
~soliqlarning o’rtacha stavkasi daromadlar ortishi bilan o’sib bors
~soliqlarning o’rtacha stavkasi daromad darajasiga bog’liq bo’lmasdan o’zgarishsiz qolsa
~soliqlarning o’rtacha stavkasi daromadlarning adolatli taqsimlanishini taqozo qilganda
}
Soliqlarning to’g’ri va egri soliqlarga bo’linishi asosida nima yotadi?
{
=tovarlar narxiga qo’shilish xarakteri
~ularning amal qilish doirasi
~iqtisodiy mazmuni
~byudjetga jalb qilinish usuli
}
Davlat byudjet siyosatining asosiy dastagi bo’lib nima xizmat qiladi?
{
=soliq stavkalari
~hisob stavkalari
~ayirboshlash kurslari
~jadallashgan amartizatsiya ajratmalari
}
Davlatning xarajatlar va soliqlar bilan bog’liq bo’lgan siyosati qanday nomlanadi?
{
=fiksal siyosat
~pulning hajmiga asoslangan siyosat
~monetar siyosat
~daromadlarning taqsimlash bilan bog’liq bo’lgan siyosat
}
Quyidagilardan qaysi biri muomala uchun ko’proq pul miqdorini taqazo qiladi?
{
=sotilish lozim bo’lgan tovarlar miqdorining ko’payishi
~pul birligi aylanish tezligining ortishi
~barter ayirboshlash hissasining ortishi
~bir-birini qoplaydigan to’lovlarning ortishi
}
Iqtisodiyotning pulga bo’lgan talabini nima belgilab beradi?
{
=nominal YaMM hajmi
~foiz stavkasi
~real YaMM hajmi
~investitsiyalar
}
Respyblikamizda naqd pul taklifini nima belgilab beradi?
{
=M0 pul agregati
~Ml pul agregati
~M2 pul agregati
~M3 pul agregati
}
Aholining qaysi qatlamiga inflyasiya nisbatan ko’proq zarar keltiradi?
{
=pensionerlarga
~aksiya egalariga
~mulk egalariga
~tadbirkorlarga
}
Kredit munosabatlarining mohiyati va vazifalari uning qaysi shaklida to’laroq namoyon bo’ladi?
{
=bank kreditida
~iste'molchilik kreditida
~ipoteka kreditida
~halqaro kreditda
}
Qaysi omil ssuda foizining o’sishiga olib keladi?
{
=ssudaga bo’lgan talabning ortishi
~aksiyaga olinadigan dividendning yuqori bo’lishi
~pulni ishlatishdan kutiladigan foyda normasining pasayishi
~ssuda taklifining ortishi
}
Quyidagilardan qaysi biri bankning passiv operatsiyalariga kiradi
{
=muddatli omonatlar
~korxonalarga berilgan qarzlar
~garovli kreditlar
~davlat obligatsiyalarini sotib olish
}
“
|
