• ITU-R bilan belgilangan, ISM chastota polosalari
  • Simsiz sensor tarmoqlarida ma’lumotlarni uzatish protokollari va texnologiyalari
  • SST IEEE802.15.4
  • SST radiotexnologiyasi xarakteristikalari
  • Simsiz sensor tarmoq tugunlarining turlari
  • Koordinator quyidagi funktsiyalarni bajaradi
  • Marshrutizator
  • Sensor tuguni quyidagi xususiyatlarga ega
  • Nazorat savollari
  • Ma’ruza-27 Tarmoq bog’lamlariga ip-adreslarni tayinlash. Ipv6-adresi




    Download 3.18 Mb.
    bet4/4
    Sana31.03.2023
    Hajmi3.18 Mb.
    #48003
    1   2   3   4
    Bog'liq
    6-маъруза
    Qo’qon xonligida harb ish, PORTAL HAQIDA, 4-Тема, metallarni ishlash, Hed, Referat, K SILLABUS 2022-2023), 20-mavzu, 12-ma`ruza.Satr algoritmlari, 147, 72-maktab (6) (6), 2-chiKompyuter tizimlari, Kasrlarni qisqartirish, Walley
    ML-Node-Z

    ZigBit

    Mikrokontroller

    Protsessor

    Texas Instruments MSP430

    Atmega1281

    Takt chastotasi

    32.768 kGts dan 8 MGts gacha

    4 MGts

    Operativ xotira, Kbayt

    10

    8

    Flash-xotira, Kbayt

    48

    128

    Qabullab uzatgich

    Tipi

    IEEE 802.15.4

    IEEE 802.15.4

    Chastota diapazoni, MGts

    2400-2483.5

    2400-2483.5

    Ma’lumotlarni uzatish tezligi, Kbit/s

    250

    250

    Chiqish quvvati, dBm

    -24 dan 0 gacha

    -28 dan 0 gacha

    Sezgirligi, dBm

    -95

    -101

    Antenna

    Chip

    1 yoki 2 ta chip

    Tashqi interfeyslar

    ARO‘

    12 razryadli, 7 kanalli

    10 razryadli, 3 kanalli

    Raqamli interfeyslar

    I2C/SPI/UART/USB

    I2C/SPI/UART/IRQ /JTAG

    Boshqa parametrlar

    Ta’minot quvvati, V

    0.9 dan 6.5 gacha

    1.8 dan 3.6 gacha

    O‘lchamlari, mm

    44x33x10

    19x14x3

    Temperatura diapazoni, oC

    -40 dan 85 gacha

    0 dan 85 gacha

    ITU-R bilan belgilangan, ISM chastota polosalari


    Chastota diapazoni

    Polosa

    Markaziy chastota

    Qo‘llanish sohasi

    6.765 MGts

    6.795 MGts

    30 KGts

    6.780 MGts

    Lokal qo‘llanish

    13.553 MGts

    13.567 MGts

    14 KGts

    13.560 MGts


    26.957 MGts

    27.283 MGts

    326 KGts

    40.680 MGts


    40.660 MGts

    40.700 MGts

    40 KGts

    40.680 MGts


    433.05 MGts

    434.79 MGts

    1.84 MGts

    443.92 MGts

    Yevropa, Afrika, Yaqin Sharq, Rossiya

    902 MGts

    928 MGts

    26 MGts

    915 MGts

    Shimoliy va Janubiy Amerika

    2.4 GGts

    2.5 GGts

    100 MGts

    2.45 GGts


    5.725 GGts

    5.875 GGts

    150 MGts

    5.8 GGts


    24 GGts

    24.25 GGts

    250 MGts

    24.125 GGts


    61 GGts

    61.5 GGts

    500 MGts

    61.25 GGts

    Lokal qo‘llanish

    122 GGts

    123 GGts

    1 GGts

    122.5 GGts

    Lokal qo‘llanish

    244 GGts

    246 GGts

    2 GGts

    245 GGts

    Lokal qo‘llanish

    Simsiz sensor tarmoqlarida ma’lumotlarni uzatish protokollari va texnologiyalari

    SST fizik joylashuv o‘lchami bo‘yicha WPAN (Wireless Personal Area Networks) simsiz personal hisoblash tarmoqlari guruhiga kiradi. Simsiz sensor tarmoqlari ishlashida ahamiyatli ta’sirlardan biri batareyalarning cheklangan hajmi, odatda batareyalarni almashtirish mumkin emas. Shuning uchun, sensorlarda uzatiladigan ma’lumot hajmini pasaytirishga yo‘naltirilgan, dastlabki qayta ishlashni bajarish zarur, asosiysi, ma’lumotni uzatish va qabul qilishda davrlar sonini minimallashtirish kerak. Ushbu masalani yechish uchun maxsus kommunikatsion protokollar ishlab chiqilgan.

    SST IEEE802.15.4

    SST protokollarining keng qo‘llaniladigani ZigBee alyans protokollari hisoblanadi. ZigBee alyans simsiz sensor tarmoqlar uchun protokollar steki standartini ishlab chiqish uchun, ishonchlik darajasi yuqori bo‘lgan, kam energiya sarflanadigan, uncha katta bo‘lmagan oraliqlarda ma’lumotlarni uzatishning simsiz tarmoqlari uchun, fizik darajani va ulanish darajani belgilaydigan, IEEE802.15.4 standartini ishlab chiqdi. IEEE802.15.4 standarti ZigBee protokoli uchun bazaviy asos bo‘lib qolmasdan, ancha katta darajadagi protokollarda (6loWPAN, DigiMesh va boshqalar), tarmoq darajada dasturiy sozlashlar yordamida tarmoqning har qanday topologiyasini ishlab chiqadi.

    SST radiotexnologiyasi xarakteristikalari


    Texnologiya (standart)

    ZigBEE (IEEE 802.15.4)

    WiFi (IEEE 802.11b)

    Bluetooth (IEEE 802.15.1)

    Chastota diapazoni

    2.4-2.483 GGts

    2.4-2.483 GGts

    2.4-2.483 GGts

    O‘tkazuvchanlik qobiliyati, kbit/s

    250

    11000

    7131.1

    Protokollar stek o‘lchami, kbayt

    32-64

    1000 dan ortiq

    250 dan ortiq

    Batareyadan uzluksiz avtonom ishlash vaqti, sutka

    100-1000

    0.5-5

    1-10

    Tarmoqda tugunlarning maksimal soni

    65536

    10

    7

    Ta’sir diapazoni, m

    10-100

    20-300

    10-100

    Qo ‘llanish sohalari

    Masofaviy monitoring va boshqarish

    Multimedia axborotlarini uzatish

    Simli ulanishni almashtirish

    Simsiz sensor tarmoq tugunlarining turlari

    Koordinator

    Koordinator – global muvofiqlashtirishni, tarmoq parametrlarini tashkillashtirish va o'rnatishni amalga oshiradi, SST ning eng murakkab qurilmasi bo’lib, katta hajmdagi xotirani va eng katta quvvat manbasini talab qiladi. Bitta tarmoqda faqat bitta koordinator bo'lishi kerak. Koordinatordan tashqi tarmoqqa chiqish amalga oshiriladi (u shlyuz - gateway vazifasini bajaradi). Ko'pincha koordinator tayanch stantsiya (BS) deb nomlanadi.

    Koordinator quyidagi funktsiyalarni bajaradi:

    • ishlatilmayatkan kanallarni tarmoq uchun mavjud bo'lgan kanallar ro'yxatidan aniqlaydi va ishlab chiqaruvchi tomonidan aniqlanadi va tarmoqni tashkil qiladi;
    • mavjud tarmoq haqida ma'lumotga ega bo'lgan tarmoq signal paketlarini uzatadi;
    • tarmoq qullarini boshqaradi, tarmoq parametrlarini o'rnatadi - o'rnatilgan pastki tarmoqlarning maksimal chuqurligini, tarmoq marshrutizatorlari va bo’ysinuvchi qurilmalar sonini aniqlaydi;
    • bo’ysinuvchi qurilmalar o'rtasida ma'lumotlarni yo'naltirishni ta'minlaydi;
    • ko'pincha qabul qilish rejimida ishlaydi;
    • marshrutizatsiya jadvallarini tashkil qilishni ta'minlaydi;
    • marshrutizatorlarga va oxirgi qurilmalarga tarmoqqa kirishga ruxsat beradi.

    Marshrutizator

    • Marshrutizator (Router) – SST ning boshqa tugunlaridan ma'lumotlarni oladi, buferlaydi va uzatadi, shuningdek uzatish yo'nalishini aniqlaydi.
    • Marshrutizator quyidagi funktsiyalarni bajaradi:
    • aktiv kanallarni aniqlaydi, tarmoqqa ulanadi va terminal qurilmalariga tarmoqqa kirishga imkon beradi – ilova tomonidan belgilangan aktiv kanallarning qo'shimcha ro'yxatlaridan foydalanadi;
    • koordinator tomonidan tarmoq parametrlari bilan signal tarmoq paketlarini uzatadi;
    • marshrutizatorga ulangan bo’ysinuvchi qurilmalarning tarmoq manzillarini boshqaradi;
    • marshrutlash qurilmalarining quyidagi sinflarini qo'llab-quvvatlaydi: marshrutizatsiya jadvali va daraxtsimon marshrutizatsiya funktsiyasi bo'lgan qurilma, faqat daraxtsimon marshrutizatsiya funktsiyasi bo'lgan qurilma, favqulodda vaziyatda daraxtsimon marshrutizatsiya funktsiyasini qo'llab-quvvatlovchi qurilma.

    Sensor tuguni quyidagi xususiyatlarga ega:

    • har doim mavjud tarmoqni qidiradi va unga kirishga harakat qiladi – tarmoq va marshrutizator parametrlarini aniqlash uchun ilova tomonidan belgilangan qo'shimcha, aktiv kanallar ro'yxati va mavjud tarmoqni sinxronlashtirish signal paketlarini ishlatadi;
    • avtonom manbadan ishlaydi (batareya);
    • sinxronizatsiya paketlaridan koordinator ma'lumotlarining mavjudligini aniqlaydi;
    • koordinatordan ma'lumotlarni so'rash;
    • uzoq vaqt "uxlash" holatida bo'lishga qodir (umumiy ish vaqtining 99,99% gacha).

    Nazorat savollari

    • 1. Sensor tarmog’i deganimiz nima? U qanday elementlardan tashkil topadi?
    • 2. Ad hoc aloqa tarmoqlarining o’ziga xosligi nimada?
    • 3. Sensor tarmoqlarining bazaviy arxitekturasi tarkibiga qanday komponentalar kiradi?
    • 4. Simsiz sensor tarmog’i tugunining apparat qismi qanday nimtizimlardan tashkil topadi?
    • 5. SST tugunlari uchun qanday cheklovlar mavjud?
    • 6. SST da qanday ma’lumot uzatish usullari qo’llaniladi?
    • 7. SST qurilishi uchun qaysi chastota diapazonlari ruxsat etilgan?
    • 8. SST da ma’lumotlarni uzatishning qaysi protokollari va texnologiyalari ishlatiladi?
    • 9. SST tugunlari asosiy turlarining farqini aytib bering.

    Download 3.18 Mb.
    1   2   3   4




    Download 3.18 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Ma’ruza-27 Tarmoq bog’lamlariga ip-adreslarni tayinlash. Ipv6-adresi

    Download 3.18 Mb.