PEDAGOG RESPUBLIKA ILMIY JURNALI
1 – SON / 2022 - YIL / 15 - SENTYABR
www.bestpublication.org
85
MASSA ALMASHINISH JARAYONLARI
Karabayeva M.I.
Farg‘ona politexnika instituti, (PhD)
katta o’qituvchi
Abdraximova R.A.
Farg‘ona politexnika instituti, ass.
Keysning maqsadi kimyoviy texnologiya bakalavr yo‟nalishi
talabalarining
kimyoviy texnologiyaning asosiy jarayonlarini va qurilmalarini o`rganish, ishlatilishi
bo‟yicha tushincha va bilimlarini tekshirib ko„rish, ishlab
chiqarishda va ishlatilishi
bo„yicha ko„nikmalarini rivojlantirish, asosiy jarayonlarning va qurilmalarning moddiy
va issiqlik balans xisoblarini o„rgatishdan iborat.
Ushbu keys stadiyni muvaffaqiyatli amalga oshirish uchun talabalar oldindan
kimyoviy
jarayonlar, kimyoviy texnologiyaning asosiy qurilmalari,
ishlatiladigan
uskunalarning umumiy ishlash prinsipi, ularning ishlatilish sohalarini bilishi kerak.
Keys-stadining asosiy ob‟yekti shaxsga yo‟naltirilgandir. Bu tashkiliy institusional
keys stadiy bo„lib, ma‟lumotlar, vaziyatlar va savollar asosida tuzilgan. Hajmi o„rtacha,
tizimlashtirilgan bo„lib, treningga mo„ljallangan o„quv mavzu bo„yicha
bilim va
ko„nikmalar hosil qilishga qaratilgan. Didaktik maqsadlarga ko„ra keys-stadiy
muammolarni taqdim qilishga, ularni hal etishga, tahlil qilish va baholashga qaratilgan.
Avvalo, talaba keys-stadi bilan tanishib chiqadi. Muammoli vaziyat bo„yicha
tushincha hosil qilish uchun barcha
axborotlar bilan tanishib, mashg„ulot paytida
vaziyatni tahlil qilishga xarakat qiladi.
Massa almashinish
jarayonlari absorbsiya, rektifikatsiya,
quritish, adsorbsiya,
ekstraksiya kabilarni o`z ichiga oladi .
Massa
almashinish jarayoni deb, asosiy moddani bir fazadan ikkinchi fazaga
tashish bilan bog`liq jarayonga aytiladi. Odatda, komponentlarning
bir fazadan
ikkinchisiga o`tishi molekulyar yoki turbulent diffuziya orqali sodir bo`ladi. Shuning
uchun, bu jarayonlar diffuzion jarayonlar deb ataladi.
