• Канални паста билан пломбалаш.
  • «Қўл» билан пломбалаш усули.
  • Каналтўлдирғич ёрдамида канални пломбалаш.
  • Битта марказий штифт усули .
  • Гуттаперчани совуқ латерал конденсация усули.
  • «Термафил» - ёрдамида канални пломбалаш усули.
  • Гидроксид-мис-кальцийни депофорези .
  • Илдиз каналларини вақтинчалик беркитиш.
  • Пластмассали штифт эндодонтияда қўлланилмайди




    Download 1.93 Mb.
    bet11/11
    Sana04.03.2024
    Hajmi1.93 Mb.
    #166792
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
    Bog'liq
    8-Sement asosli plomba ashyolar. Fosfat kislota asosli sementlar. Tarkibi, xususiyatlari
    BELBOG\'LI KURASH, Acer Aspire One D260 LA-5651P NAV50 60 Rev 3.0 schematic.PDF (12), Qurbonboyeva Qunduzxon Komiljon qizi, muxayyo, Абсаломова Ш шартнома, Tizim va signallarni qayta ishlash O’quv uslubiy majmua, 1-mavzu (1), 6-ma\'ruza, Aminova Marjona kurs ishi, Voleybol o\'yinida hakamlik qilish, Ms word matn muxarriri bo‘yicha test savollari, gohb5iUeWLbEG5DrhbYmLySsnqIvCkkMcZ2BwdlA (1), Ijtimoiy soha 5.0 ning Yaponiya misolida mazmuni va mohiyati, Ташакkурнома open budjet
    Пластмассали штифт эндодонтияда қўлланилмайди.
    Илдиз каналини пломбалаш усуллари.
    Илдиз каналини бир неча пломбалаш усуллари мавжуд:

    • Илдиз каналини битта паста билан пломбалаш.

    • Битта марказий штифт усули

    • Гуттаперчани совуқ латерал конденсация усули

    • «Термафил» ёрдамида канални пломбалаш усули.

    • Мис-кальций гидроксидини депофорез усули.


    Канални паста билан пломбалаш.
    Паста билан канални пломбалаш оддий усул бўлиб хисобланади, лекин айрим камчиликлардан холи эмас. Камчилиги канални обтурацияси тўлик бўлганига кафиллик йўк. Асосан усул вақтинча ёки доимий пломбалашда қўлланилади. Пломбалаш қўл билан ёки канал тўлдиргич ёрдамида бажарилади.
    «Қўл» билан пломбалаш усули.
    Илдиз канали қоғозли штифт билан қуритилади. Сўнг К-файл, К-ример ёки илдиз игнаси учида қаймоқ қуюқлигида аралаштирилган пастани озроқ қисми илдиз учигача киргазилади. Пахта турундаси билан пломба зичланади. Ундан сўнг яна озроқ олинган паста каналга киритилиб, пахта турундаси ёрдамида зичлантирилади. Канал тўлдирилганлигини рентгенологик текширувда назорат қилинади.

    Каналтўлдирғич ёрдамида канални пломбалаш.
    Аввал канални хажмига қараб (сўнги ишлатилган файл хажмини рақамидай) канал тўлдиргич танланади. Асбоб каналга осон кириши ва чикиши керак, қийинчилик билан эмас, чунки синиб қолиши мумкин. Илдиз канали қоғозли штифт билан ёки илик ҳаво оқими билан қуритилади.
    Паста тайерлангандан сўнг канал тўлдиргич пастага ботирилади, илдиз чўққигача каналга киритилади ва бормашинани 100-120 айлартириш тезлиги остида канал пломбаланади. 2-3с дан сўнг каналтулдиргич каналдан аста олиниб, қайта пломбага ботириб, энди канални 2/3 ёки ½ қисмигача киритилади ва пломба зичланади. Рентген назоратида канал тўла бўлмаса, қайта пломбалаш бажарилади.

    Битта марказий штифт усули.
    Асосан илдиз канали юмалоқ бўлган тишларда қўлланилади. Силер сифатида паста, эпоксид аралашма ёки кумушли цемент олинади, филер сифатида эса кўмушли ёки гуттаперчали штифт танланади. Аввал каналга силер илдизни апикал қисмигача канал тўлдиргич билан киритилади. Сўнг, каналга филер-штифт-чўққигача кирғазилади. Штифтни даста қисми кейин синдирилади. Гуттаперчали штифтни даста қисми қиздирилган экскаватор билан кесилади, сўнг пломба қўйилади. Кўмушли штифт қўлланилганда илдизни апикал қисмигача тақалиб пломбаланади. Ушбу усулни афзаллиги шундаки, қийшиқ каналларни апикал қисми хам пломба ашъёси билан тўлади.
    Гуттаперчани совуқ латерал конденсация усули.
    Ушбу усул овал ёки нотўғри геометрик шаккли каналларда қўлланилади. Усулни мақсади – асосий ва шохланган каналларни тўлиқ пломбалаш хисобланади. Охирги канални кенгайтирган асбоб хажмидан бироз каттароқ гуттаперчали штифт танланади.
    Штифтни узунлиги 0,5-1,0 мм каналдан калтароқ бўлиши керак ва каналга кириши ва чиқиши бироз қийичилик билан амалга оширилиш керак. Назорат учун рентгенологик суръат олиниши лозим.
    Канални пломбалашдан олдин танланган силер каналтўлдирғич ёрдамида каналга киритилади, штифтни хам силерга ботириб илдиз учигача оборилади. Бироз штифтни чиқариб, яна қайта канал учигача қирғазилади. Асосий штифт ўрнатилгандан сўнг спредер ёрдамида қўшимча гуттаперчали штифт латерал конденсация йўли билан ўрнатилади. Керак бўлганда ушбу тадбирлар канал тўлгунча яна такрорланади, кейин эса гуттаперчани ортиқча қисми қизитилган экскаватор билан кесиб ташланади. Якунида назорат рентгенологик текшириш билан амалга оширилади.

    «Термафил» - ёрдамида канални пломбалаш усули.
    Термафил – конуссимон эгилувчан асбоб бўлиб, зангламас пўлатдан тайёрланади, унинг устки қисми альфа фазали гуттаперча билан қопланади, ISO стандарти бўйича хажми 20дан 140гача бўлади.
    Альфа фазали гуттаперча паст қизиш харорати ва ёпишқоқлиги, юкори оқувчанлиги билан ажралиб туради, айни шу хусусиятлари ҳисобига илдиз микроканалчаларини тўлдиради.
    Термафил билан канални пломбалаганда гуттаперчанинг пасайиши кузатилмайди.
    Аввал термафил канал ҳажмига қараб танланади. Бунинг учун пластикли верификатор билан канал узунлиги ўлчанади. Агар канал қийшиқ бўлса термафил букилади. Термафилга 5,25% натрий гипохлорид эритмасида 1-2 мин мобайнида антисептик ишлов берилади, сўнг 70% спиртда ювилиб, маҳсус «Термапреп» номли печкага 20-30С қўйилади. Каналга силер киритилиб, бироз қизиган термафил каналга киритилади. Термафилни дастаси бор билан кесилади.
    Шундан сўнг гуттаперчанинг ортиқча қисми оғиз бўшлиғидан олинади ва тиш тожини қайта тиклашга киришилади. Тишни реставрациялаш беморнинг бошқа қатновида хам амалга ошириш мумкин. Термофил билан канал пломбаланганда унинг асосий ва ён қисмлари ҳам тўлиқ пломбаланади.

    Гидроксид-мис-кальцийни депофорези.
    Гидроксид мис-кальций депофорези илдиз каналлари обтурациялланган, кучли қийшайган ёки каналларда гангреноз қолдиқларни сақлаганда қўлланилади. Бу усулни витал экстирпациядан сўнг ҳам қўллаш мумкин, лекин албатта пульпа қолдиқларини девитализацияллаш лозим. Депофорез гранулема ва радикуляр кисталарда ҳам самаралидир. Бу усул ультратовуш ва лазер даволаш усулларидан кўра самаралироқдир. Усулнинг ихтирочиси А.Кнаппвостдир.
    Усул гидроксид мис-кальцийнинг бактериоцид ва физико-кимевий хусусиятларига асосланган. Бу модданинг депофорезида электр майдон таъсирида бир неча дақиқа давомида асосий канал ва ёндош каналлар апикал қисмигача ОН ионлари ва юқорибактериоцидли гидроксикупрат [Cu(OХ)2] ионлари етиб боради, электрофорез таъсирида эса манфий зарядланган мис гидроксид коллоид системасининг транспортировкаси юзага келади. Шундай қилиб икки усул ионофорез ва электрофорез биргаликда қўлланган усулдир.
    Усулнинг амалда қўлланиши. Бу усул аввало ўтмайдиган каналларни эндодонтик даволашда қўлланилади. Шунингдек каналда пульпанинг гангреноз қолдиқларида, девитализация натижасидаги пульпа қолдиқларида, каналда асбоб синганда ва учки соҳага чиқмаганда, «анъанавий» усул билан даволанганда натижа самара бермаганда, сунъий қоплама билан қоплаганда ва апикал ёриғи кенг бўлганда қўлланилади. Даволашнинг самарадорлиги 3тадан сеансни ҳар 8-14 кунда олганда намоён бўлади.
    Биринчи қатнов. Каналга кириш қисмидан №30-40 файллар билан канални ½-2/3 қисмигача ўтиш лозим, канал қийшиқ бўлса – қийшайган жойидан ўтилади. Канални кенгайтириш чуқурлиги 6-8 мм дан кам бўлмаслиги керак.
    Тайёрланган канал қаймоқ ҳолидаги гидроокис мис-кальций эритмаси билан тўлдирилади. Фронтал тишларни коронка қисми бўялмаслиги учун гидроксид мис-кальцийни гидроксид кальций билан 1:10 нисбатда аралаштириш лозим.
    Мусбат пассив электродни (анод) беморнинг лунж сохасига, манфий сигнали электрод (катод)ни каналга (4-8мм) чуқурликка киритилади, бунда тиш коваги бўш қолади.
    Депофорезни «Original II», «Comfort» (Олмония) ёки «EndoEST» аппаратлари билан ўтказилади. Асбобни беморга улашдан аввал, асбоб ёқилган, текширилган ва беморга улаш учун тўғриланган бўлиши керак. Асбоб секин асталик билан, илдиз учи сохасида санчиш ёки иссиқликни сезиши пайдо бўлгунгача ёқилади. Одатда бу 0,5-1 (миллиампер) мА интервалида кузатилади. Агарда нохушлик ҳолати юзага келса ток кучи пасайтирилади, кейин аста-секинлик билан кўтарилади. Ток кучини 1-1,7мАгача олиб бориш лозим. Сеанс учун оптимал ток кучи 5мА. Шундан келиб чиққан ҳолда ток кучи 1мА бўлганда сеанс давомийлиги 5 дақиқа, 1,2мАда – 4 дақиқадир. Периодонтда ялиғланиш жараёни кузатилганда депофорездан кейин тишни очиқ колдириш лозим.
    Биринчи қатновда юзага келадиган жараёнлар.
    Гидроксикупрат ва гидроксил ионлари, гидроксид мис кальцийдан ажралиб, канал ва унинг ён шохчаларида ўтириб қолади. У ерда гидроксикупрат ионлари ёмон эрувчи мис гидроксиди Cu(OХ)2 га айланади.
    Периапикал сохадан тўқима суюқлиги электро-осмос қоидасига асосланиб тиш каналига тортилади. Ортиқча суюқлик пахта тампони билан олиб ташланади. Суюқликдаги пуфаклар электродни айлантириб йўқотилади. Каналда органик суюқлик стерил протеолизатга айланади.
    Иккинчи қатнов. Биринчи қатновда амалга оширилган ишлар қайтарилади. Канал таркибидаги суюқлик протеолиз натижасида майда бўлакларга парчаланади ва периапикал қисмга ўтиши натижасида организм томонидан қаршиликсиз сўрилади.
    Илдиз канали электр токи таъсирида тозаланади. Илдиз тешигидан мис гидроксидини чиқиш жараёнида у тешикни беркитади ва у ерда «мисли копқоқчалар» ҳосил қилинади. Каналнинг периапикал қисмида каналдаги эритма ассимиляцияга учрайди; иккинчи қатновда мис-кальций гидроксид эритмасининг коллоид парчалари харакатга келади. Улар ҳам апикал қисмга харакат қилади ва илдиз деворларида ўтириб, уни ўраб олади.
    Учинчи қатнов. Яна депофорез амалга оширилади. Шифокор атацамитни (ишқор сақловчи цемент) каналнинг кенгайган қисмигача тўлдиради. Шу қатновнинг ўзида доимий пломба қўйилади.
    Гидроксид мис-кальций билан депофорез юқори (95%) клиник эффективликка эга.
    Қарши кўрсатмалар. Ҳомиладорлик, хавфли ўсмалар, мисга бўлган аллергия, электр токини кўтара олмаслик, аутоиммун касалликларининг оғир шакллари ва йиринглаган киста.
    Илдиз каналларини вақтинчалик беркитиш.
    Ишлов берилган каналларни реинфекцияланишини олдини олиш мақсадида, хамда периодонтитнинг деструктив шаклларини даволашда, каналларни қотмайган пасталар билан пломбалаш лозим. Бундай ашёларга қуйидагилар киради.
    а) гидроксид кальций
    б) антибиотик ва кортикостериодлар
    в) метронидазол
    г) узоқ вақт давомида таъсир этувчи антибиотиклар (тимол, креозот, камфора, ментол, йодоформ).
    Вақтинчалик пломба ашёлари канални доимий пломба билан пломбалашдан олдин олиб ташланади.

    Download 1.93 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




    Download 1.93 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Пластмассали штифт эндодонтияда қўлланилмайди

    Download 1.93 Mb.