Tijorat banklari quyidagilarni bajaradi

Zamonaviy tijorat banklarining funksiyalari.

*
Bozor iqtisodiyoti va jahon xo‘jaligi rivojlanishi bilan bank tizimi ham 
rivojlana bordi. 
*
Hozirgi sharoitda banklar tobora ko‘proq faqat sof bank operatsiyalarini 
bajaradigan emas.
Tijorat banklari quyidagi operatsiyalarni
bajaradi:
passiv
operatsiyalar;
aktiv ssuda
operatsiyalari;
bank 
xizmatlari va
vostitachilik
operatsiyalari;
bankning o‘z
mablagiari. 
hisobidan amalga
oshiradigan
operatsiyalar va
boshqalar.

*
Shuni ta’kidlash lozimki, iqtisodiyotda pul mablagTarini joylashtirish yuzasidan
faoliyatni tijorat banklaridan tashqari bir qator maxsus-ixtisoslashgan moliya-
kredit institutlari, ya'ni investitsiya fondlari, kredit uyushrnaiari, sug‘urta
kompaniyalari, brokerlik va dileriik flrmalari ham olib boradi. 
*
Lekin, tijorat banklarining mamlakat moliya bozorida faqatgina o‘ziga xos
xususiyatlari mavjud. 
*
Ular quyidagilardan iborat:
birinchidan, tijorat banklari faoliyati uchun qarz majburiyatlari yuzasidan ikki tomonlama tasnif
mavjud. Ular birinchi tomondan yuridik va jismoniy shaxslar uchun muomalaga o'zlarining qarz
majbu - riyatlarini, ya’ni depozit sertifikatlari, depozit-jamg‘araia sertifikatlari, cbligatsiyalarini
chiqaradi. Ikkinchi tomondan esa tijorat banklari qo‘shimcha daromad olish maqsadida boshqa
emitentlarning muoma- taga chiqargan qarz majburiyatlarini (aksiyalar, obligatsiyalar, depozit
sertifikatlari) sotib oladilar:
ikkinchidan, tijorat banklari o‘z nomidan chiqarilgan qimmatli qog‘ozlar (obligatsiyalar. depozit
sertifikatlari) bo'yicha qat’iy beigi- langan foiz bo'yicha daromad to‘lanishi majburiyatini
oladilar. Inves- titsiya fondlari esa daromad toManishi vuzasidan qaltisliklarni inves- torlar
zimmasiga yuklaydilar.

Tijorat banklari o‘z faoliyatini yuritish uchun chetdan qo‘shimcha rnabiag‘ jalb etishlari 
lozim. Bu Гао 1 iyat-tijorat banklari tomonidan yuridik va jismoniy shaxsiardan vaqtincha 
bo‘sh pul mablag'larini qaytarib berishiilik, to'lovlilik hamda muddatlilik shartlari asosida 
jalb etisli bilan bog‘liq faoliyat passiv operatsiyalar hisoblanadi. 
Tijorat banklarining aktiv operatsiyalarini amalga oshirish uchun pul sarmoya-lariga 
bo‘lgan ehliyojning 90 foizi chetdan jalb qilingan mablag‘lar hisobiga qoplanadi.

Download 1.7 Mb.