|
Mavzu: Bog’larda sanitar kesish usullari va uni o’tkazish texnologiyasi
|
| Sana | 10.06.2024 | | Hajmi | 4,49 Mb. | | #262021 |
Bog'liq bog\'larda ssanitar kesish Mavzu: Bog’larda sanitar kesish usullari va uni o’tkazish texnologiyasi Reja: - Daraxtlarni keshish haqida
- Bog’lardagi daraxtlarga shakl berish
- Daraxtga shakl berish turlari
- Daraxtlarni kesish turlari va standartlari
- Xulosa
- Foyfalanilgan adabiyotlar
Daraxtlarni kesish - Daraxtlarni kesish - bu quyidagi maqsadlarga ega bo'lgan jarrohlik operatsiyasining bir turi: o'simlikning dekorativ ta'sirini kamaytiradigan va bo'shliqlar paydo bo'lishiga hissa qo'shadigan quruq, shikastlangan novdalar va novdalarni olib tashlash; daraxt tojini yupqalash, aralashuvchi shoxlarni olib tashlash, o'sishni yaxshilaydigan yorug'lik; tojga ilgari berilgan shakl va o'lchamlarni saqlash;tojni qisqartirish, o'simliklarni yoshartirish.
Kaliplama kesish - Kalıplama kesish - xiyobondagi daraxtlar va oddiy ko'chatlar uchun qo'llaniladi. Shakllangan tojga ma'lum bir shakl - to'p, kub, konus, ustunni berish uchun amalga oshiriladi.
Daraxtlarga shakl berish - bogʻdorchilik va manzarali bogʻdorchilikda qoʻllaniladigan agrotexnologik usullardan biri, daraxt va butalar shox-novdalarini butash, siyraklatish, qisqartirish yoʻli bilan ularni muayyan bir koʻrinishda oʻstirish. D.sh.b. daraxtning havo, yorugʻlikdan yaxshi bahramand boʻlishi, oziq moddalarning hosilli novdalarda toʻplanishi, hosildorlikni oshirish va mevalar sifatini yaxshilashga imkoniyat yaratadi. Daraxtlarga shakl berish - Dunyo mamlakatlari bogdorchiligida D.sh.b.ning gʻoyat xilma-xil turlari qoʻllaniladi. Oʻzbekistonda meva daraxtlarining koʻpchiligiga past tanali (asosiy tana bal. 50—70 sm) qilib shakl beriladi, natijada meva daraxtlari hosilga erta kiradi, ularni parvarish qilish, butash, zararkunandalarga qarshi kurash, hosilni yigʻib-terib olish osonlashadi. Xiyobonlarga, yoʻllarning chetlariga oʻtkaziladigan daraxtlarga baland tanali (150—200 sm), anjir, anor, koʻpgina past boʻyli payvandtag daraxtlarga asosan buta (tana bal. 50 sm) koʻrinishida shakl beriladi.
- Markaziy tana va asosiy shoxlarning joylashishiga qarab D.sh.b. pogʻonali, siyrak pogʻonali, kosasimon, butasimon va b. boʻlishi mumkin.
Pog’onali shakl - Pogʻonali shakl (olma, gilos, nok va b. qoʻllaniladi)da asosiy shoxlar tanada pogʻonalab joylashtiriladi, pogʻonada 3—5 tadan shox boʻladi.
Siyrak pog’onali shakl - Siyrak pogʻonali shaklda (koʻpchilik meva turlari uchun qabul qilingan) daraxtda 5—8 ta asosiy va 1—2 qoʻshimcha shoxlar qoldiriladi.
Kosasimon shakl - Kosasimon shaklda koʻchat boqqa oʻtkazilishi bilan tanadan chiqqan 3—5 ta shox 20—30 sm uzunlikda krldiriladi, markaziy tana qirqib tashlanadi. Bu shaklda koʻproq shaftoli, olcha oʻstiriladi.
Butasimon shakl - Butasimon shaklda (ildizidan rivojlanadigan oʻsimliklar — anor, anjir, turkman olmasi, smorodina, malina va b.) markaziy tana boʻlmaydi, ildizdan 2—3 ta mustaqil tana va ulardan shoxshabba chiqariladi, tanalar qariganidan keyin ildizdan chiqqan yangi tana bilan almashtiriladi. 1970-yillardan boshlab Oʻzbekistonda Italiyada (prof. Baldosari) kashf etilgan sunʼiy shakl berish usullaridan biri — palmetta shakli (past boʻyli payvandtaglardagi meva daraxtlari — olma, nokni shox-shabbaga yassi shakl berib, soʻri yoki simbagʻazlarda oʻstirish) sinab koʻrildi, lekin sermehnatligi tufayli keng yoyilmaydi.
Daraxtlarni kesish va butashda keng qo’llaniladigan asboblar Daraxt shoxlarini kesishning standartlari Standartlar(2) Standartlar(3) "Kesish haqida hamma narsa“ Kesish turlari Kesilgan daraxtga g'amxo'rlik qilish Xulosa - Xulosa qilib aytish joizki daraxtlarni shunchaki shoxlari o’sib ketganligi uchun emas , balki ularni shamollatish sohalari, quyosh nurini yonaltirish va daraxtning xosildorligini oshirish maqsadida sanitar kesishlardan foydalanar ekanmiz.
Foydalanilgan adabiyotlar: - 1. https://hiddenshell.ru/uz/kak-pravilno-obrezat-vetki-derevev-pravilnaya-obrezka-plodovyh/
- 2. https://uz.wikipedia.org/wiki/Daraxtlarga_shakl_berish
- 3. https://arxiv.uz/uz/documents/referatlar/qishloq-va-o-rmon-xo-jaligi/meva-daraxtlariga-shakl-berish-va-qirqish
- 4. https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.agro.uz%2F11-04536170%2F&psig=AOvVaw11NY1fDjUA6qLSk5CH_u42&ust=1706285262121000&source=images&cd=vfe&opi=89978449&ved=2ahUKEwjHjd-I9viDAxXONhAIHQVjCoAQr4kDegQIARA1
- 5.https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fpaxtachi.uz%2Fuz%2Fnode%2F5351&psig=AOvVaw11NY1fDjUA6qLSk5CH_u42&ust=1706285262121000&source=images&cd=vfe&opi=89978449&ved=2ahUKEwjHjd-I9viDAxXONhAIHQVjCoAQr4kDegQIARA3
- 6. https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.agro.uz%2F11-04536170%2F&psig=AOvVaw11NY1fDjUA6qLSk5CH_u42&ust=1706285262121000&source=images&cd=vfe&opi=89978449&ved=2ahUKEwjHjd-I9viDAxXONhAIHQVjCoAQr4kDegQIARA5
|
| |
